Capov.

  1 2 |           motus, sicut ostensum est in VIII Physicorum, est alicuius
  2 2 |        perfecti, sicut ostensum est in primo Caeli et mundi, et
  3 2 |          dispositio motoris et moti in motu recto, consequenter
  4 3 |            igitur, sicut dictum est in VIII Physicorum, omne quod
  5 3 |            primus, sicut ostenditur in VIII , et motus primus a
  6 3 |              Sed sicut ostensum est in VIII, intentio eius, quod
  7 3 |     secundum hunc modum, tunc motor in eis secundum esse non distinguitur
  8 3 |        ipsum, qualis est dispositio in animabus.~
  9 4 |          per hoc, quod ostensum est in VIII. Ostensum est enim,
 10 4 |          cum moto ipso. Simul autem in huiusmodi motis non potest
 11 4 |    Similiter autem cum constituatur in esse secundum subiectum
 12 4 |         subiecti. - Et ostensum est in VIII, quod primum motum
 13 4 |          differt unum ab alio, quod in motore primi moti non subintrat
 14 4 |         neque aeternus. Motor autem in habentibus animas movetur
 15 4 |             motum esse post quietem in eis et non movent continue.~
 16 5 |           finis, tunc et iste motor in illis erit per modum finis:
 17 6 |          sit idem, quod intellectum in illis. Manifestum est enim,
 18 6 |           Manifestum est enim, quod in nobis differunt et sunt
 19 6 |          reliquus autem rationalis. In illis autem videtur, quod
 20 6 |        Causa autem est, quod sensus in nobis differunt ab intellectu,
 21 6 |          quibus comprehenduntur res in nobis sunt diversae scilicet
 22 6 |    caelestia non sentiant, nec erit in eis desideratum differens
 23 6 |        intellecto. Intellectum enim in eis est movens, eo quod
 24 6 |            voluptuosum. Causa autem in hoc, quod non sentiant est,
 25 6 |            sicut tangit Aristoteles in libro de anima, quod sensus
 26 6 |            ad salutem, quod non est in ipsis, quia non indigent
 27 6 |         nihil agat otiose, non erit in eis virtus sensibilis. --
 28 6 |           desiderativam, quae movet in loco et haec est, quae immediate
 29 6 |          quae immediate facit motum in ipsis. Motor enim, qui movet
 30 6 |   Manifestum est enim, quod movenes in nobis secundum hos duos
 31 6 |     differens secundum formam scil. in anima et extra animam. Secundum
 32 6 |              Secundum enim quod est in anima est agens motum; secundum
 33 6 |           finis motus et non agens. In illis enim videtur, quod
 34 6 |         Aristoteles, quod principia in illis sunt eadem, sed manifestum
 35 6 |      intellecto et desiderato, quae in nobis sunt diversa et in
 36 6 |            in nobis sunt diversa et in illis sunt eadem secundum
 37 6 |             identitas manifesta est in illis, in quibus est maior
 38 6 |             manifesta est in illis, in quibus est maior diversitas,
 39 6 |          est maior diversitas, quam in illis. Relinquitur ergo,
 40 6 |              Quaeratur igitur causa in hoe, quod diversitas ista
 41 6 |       diversitas ista non reperitur in illis, sic dicendum, quod
 42 6 |           illis, sic dicendum, quod in illis est virtus illa omnino
 43 6 |        virtus illa omnino separata; in nobis autem in materia est.
 44 6 |            separata; in nobis autem in materia est. Si enim forma
 45 6 |           enim forma pomi non esset in materia, idem ens non esset
 46 6 |         haec est dispositio motoris in movendo in primo moto.~
 47 6 |       dispositio motoris in movendo in primo moto.~
 48 7 |    abstractis sit esse et perfectio in ipsis corporibus motis,
 49 7 |         propter quid est, quod sunt in continuo motu? Videtur enim,
 50 7 |            si forma arcae, quae est in ipsa anima vel in mente
 51 7 |          quae est in ipsa anima vel in mente ipsius artificis,
 52 7 |          faciendam arcam, similiter in his, cum quod imaginatum
 53 7 |         causa exitus eius, quod est in potentia in illis formis
 54 7 |          eius, quod est in potentia in illis formis abstractis
 55 7 |          duplex esse, scilicet esse in actu, quod intelligo materiale,
 56 7 |        intelligo materiale, et esse in potentia, quod habent in
 57 7 |            in potentia, quod habent in abstractione. Intelligo
 58 7 |            artificiales habent esse in actu in materia et esse
 59 7 |    artificiales habent esse in actu in materia et esse in potentia
 60 7 |             actu in materia et esse in potentia in anima artificis.
 61 7 |         materia et esse in potentia in anima artificis. Sic et
 62 7 |           esse abstractum, quod est in potentia et esse materiale,
 63 7 |            esse materiale, quod est in actu. Si tamen motus earum
 64 7 |        istarum formarum de potentia in actum, ita quod illa sit
 65 7 |            illa sit perfectio prima in illis, sed ita quod illa
 66 7 |    operationem et propter hoc motus in eis est contrario modo et
 67 7 |           eis est contrario modo et in inferioribus, quia in ipsis
 68 7 |            et in inferioribus, quia in ipsis est perfectio primo
 69 7 |       perfectio primo loco intenta, in illis secundo loco et est
 70 7 |          imperfectorum. Propter hoc in his est motus continuus,
 71 7 |            his est motus continuus, in illis autem decisus.~
 72 8 |    dispositiones illius motoris tam in VIII, quam in Xll, in VIII
 73 8 |           motoris tam in VIII, quam in Xll, in VIII ostendit in
 74 8 |           tam in VIII, quam in Xll, in VIII ostendit in quantum
 75 8 |            in Xll, in VIII ostendit in quantum sunt de genere moventium;
 76 8 |           sunt de genere moventium; in XII ostendit in quantum
 77 8 |          moventium; in XII ostendit in quantum sunt de genere vel
 78 8 |            est corpus, neque virtus in corpore. --Et difficultas
 79 8 |          difficultas non minima est in tot sermonibus, quibus usus
 80 8 |         quibus usus est Aristoteles in ostensione ultimae positionis:
 81 8 |            est, quod omnis potentia in materia est finita; secunda
 82 8 |         ipso infinitus. Ergo arguit in sectunda figura, quod non
 83 8 |      sectunda figura, quod non erit in materia potentia infinita,
 84 8 |             Maior autem ostensa est in VIII. Ostensum enim est,
 85 8 |            est, quod omnis potentia in corpore finito est finita;
 86 8 |            contingeret ipsum movere in instanti.~
 87 9 |                                 Sed in hoc sermone est difficultas:
 88 9 |            receptibile corruptionis in se fleret aeternum ab alio.
 89 9 |            Hoc autem destructum est in primo caeli et mundi in
 90 9 |             in primo caeli et mundi in fine. Ostensum enim est,
 91 9 |          aliquid possibile non esse in sua substantia necessitatem
 92 10|                   Item, si potentia in illo ad motum sit finita
 93 10|         finita et motus est finitus in esse et substantia, sicut
 94 10|       praedictum est, tunc potentia in eo ad esse erit finita.
 95 10|              Quare si est possibile in sua substantia existere,
 96 10| corruptibile. Aut si hoc corpus est in sua substantia perpetuum,
 97 10|       perpetuum, sicut ostensum est in libro de caelo et mundo,
 98 10|        dicitur, quod omnis potentia in corpore est finita, quod
 99 10|             non est hoc verum, nisi in corporibus materialibus,
100 10|             si aliquid est aeternum in sua substantia, videtur,
101 10|            sequitur, quod potentiae in substantiis essent finitae,
102 10|        Cuius oppositum est ostensum in primo caeli et mundi.~
103 11|             Item videtur, quod, cum in substantiis sint potentiae
104 11|         igitur caelum non alteratur in sua substantia, neque accidit
105 11|      infinitam a potentia existente in ipso; et tunc non erit necessarium
106 12|                                  Et in hoc sermone non est error
107 12|          necesse est, ut speculemur in eius destructionem. -- Et
108 12|           propter aliquid, quod est in potentia et necesse est,
109 12|        finitus. Cum igitur moventes in stellis sint huiusmodi,
110 12|    huiusmodi, eo quod stellae motae in omni hora sunt in loco alio
111 12|             motae in omni hora sunt in loco alio et alio -- modo
112 12|         erunt igitur de necessitate in ipsis potentiae finitae
113 12|          universum sit semper totum in uno loco secundum formam,
114 12|       subiectum, sicut ostensum est in VIII Physicorum, aut in
115 12|             in VIII Physicorum, aut in loco alio secundum subiectum
116 12|      secundum formam, erit potentia in ipsis existens finita. Si
117 12|          est propter aliquid semper in actu. Sed quod actu semper
118 12|          non est corpus, nec virtus in corpore. Sed motus caeli
119 12|       infinitus, sicut ostensum est in VIII; igitur propter aliquid,
120 12|             est, quod motus qui est in his secundum finem et secundum
121 12|         idem. lgitur proxmius motor in lstis secundum agens est
122 12|           secundum agens est semper in actu. Ergo nec est corpus,
123 12|          nec est corpus, nec virtus in corpore. ~
124 13|      sermonem. Dicamus igitur, quod in corpore caelesti non est
125 13|      contrarium. Est ergo permanens in se et per suam substantiam.
126 13|             est, ut quiescat ex se. In corpore enim caelesti sunt
127 13|           quiescendi et permanentia in substantia. Sed quomodo
128 13|          quomodo hoc, cum motus sit in substantia et esse?~
129 14|       corpus intendit, ut, quod est in potentia in formis abstractis,
130 14|            ut, quod est in potentia in formis abstractis, exeat
131 14|         abstractis, exeat per motum in actum, sed non ut illud
132 14|         actum, sed non ut illud sit in eo prima perfectio, sed
133 14|            Et propter hoc est quies in eo ex sua substantia possibilis,
134 14|        quiescit, sicut ostensum est in libro de caelo et mundo,
135 14|             motus non sit permanens in se, sed ab alio. Secundum
136 14|    substantiam fixam et permanentem in substantia sua. Et non est
137 14|       propter corpus caeleste, quia in ipso, est possibilitas motionis
138 14|           timendum caelum quiescere in aliqua hora, et non corrumpetur,
139 14|          possibilis sicut quies; et in motu possibile est, ut sit
140 14|          necessarius autem ex alio, in moto autem non. -- Et haec
141 15|         meam dico, quod omne habens in loco motum aeternum, necesse
142 15|           necessarium, ut motus sit in veritate aeternus, Sed si
143 15|     aeternus, Sed si motus eius sit in veritate aeternus, necesse
144 15|            corporeo, neque potentia in corpore, sive sit aeterna,
145 16|                   Item ostensum est in VIII, quoniam motorest unus;
146 16|      motorest unus; similiter autem in XII et quod non estunus
147 17|    universum motu diurno ab oriente in occidentem; et duo poli
148 17|             describendo unum gradum in centum annis; et iste motus
149 19|          planetarum diversificentur in suis excentricis secundum
150 20|                        Item ponatur in eis diversitas secundum
151 21|            autem est anima existens in eo; reliquus autem quaedam
152 21|         quaedam virtus non existens in materia. Motor autem, qui
153 21|            ests virtus non existens in materia, est unus aequalis
154 21|          unus aequalis et continuus in movendo infinite; reliquus
155 21|      secundum hoc dicit Aristoteles in XII Metaphysicae, quod via
156 21|           coniunctum non separatum. In quantum corpora caelestia
157 21|        corpora caelestia conveniunt in hoc, quod moventur a virtute
158 21|      moventur a virtute movente non in materia, habent perpetuitatem
159 21|            et diversificantur motus in ipsis, quia iste motor est
160 21|            ipso, sed est possibilis in movendo, sicut suum motum
161 21|           movendo, sicut suum motum in recipiendo. Ergo eorum motus
162 21|        recipiendo. Ergo eorum motus in tempore. -- Secundum etiam
163 21|      moventes, ipsa diversificantur in velocitate et tarditate.
164 21|          hoc quod dicit Aristoteles in libro de caelo et mundo,
165 21|             de caelo et mundo, quod in caelo sint stellae quaedam
166 22|     sufficiant inquisitioni de motu in supercaelestibus. Consequens
167 22|        motuum secundum diversitatem in ipsis motis. Sed quoniam
168 22|          novit positiones Ptolemaei in Almagesto et destructiones