Incipit historia de septem sapientibus.

Fuit quidam rex, qui convocatis septem sapientibus filium suum coram eis aduxit et erudiendum tradidit. unus autem ex ipsis, Sindebar nomine, diligenter conditiones et bonas habitationes pueri contemplatus ait: vera est iuventus et puritas pueri, et puto quod sapientior erit quam ego, et modo scivi et iam congratulor in sapientia sua, cum creverit, dum video quia non est similis sui. dixerunt alii sapientes: verba Sindebaris sunt ut nubila, tonitrua, fulgura, quando <non> est imber aquae in eis. dixit Sindebar: non cognoscitis quia sapientia est in homine sicut muscus et ambra? quae quanto plus tanguntur, tanto magis dant odorem suum. sic et sapientia zelum suscitat illum. adhuc respondit alius et dixit: haec <sunt> verba quorum nullus est qui cognoscat veritatem, usque dum videat eorum novissima, nec aliquis potest ea laudare, donec videat eorum finem, et haec sunt: navis in pelago maris usque dum intrat portum, et bellator in proelio donec redeat victor, et aeger usquequo de aegritudine convalescat, et praegnans usque dum pariat, et triticum donec reponatur in fovea. similiter verba Sindebaris laudari non possunt, donec eorum videatur effectus. haec audiens Sindebar iratus est valde in socios dixitque ad regem: vivat rex! ego docebo filium tuum, ut vincat sapientiam omnium sapientum. sed concede mihi petitionem cordis mei quam posco a te; quodsi non fecero, tradam vitam meam iugulo ante regalem curiam. postremo turbati sunt sapientes et dixerunt: perimet capita nostra coram rege. et adiecerunt: manifestemus Sindebarem esse sapientem ut dicta oris sui comprobant, qui vult filium regis instruere super omnes sapientes. tunc rex dixit Sindebari: Sindebar facundissime, si feceris quod dixisti, vives; sin autem, morieris. et Sindebar tulit omnia quae erant sibi necessaria suo magisterio. et rex scripsit annum et mensem, diem ac horam et dedit ei puerum. deinde Sindebar aedificavit templum iuxta desertum et pinxit in tecto astra et stellas et scripsit in parietibus omne lignum, et non erat cum eis, excepto uno eunucho sene qui ministrabat eis. deinde studuit Sindebar breviter et commode instruere puerum, et pervenit ad tempus statutum. et fecit eum sapientiorem sapientibus terrae suae.

Post haec direxit rex ad Sindebarem dicens: ecce tempus statutum, nunc quae est voluntas tua? his auditis Sindebar misit ad regem: si placet tibi, domine rex, crastino veniet ad te filius tuus sicut est desiderium animae tuae. audiens rex laetatus est vehementer et congregavit omnes principes terrae et sapientes. et in illa nocte dixit Sindebar ad filium regis: ego misi ad patrem tuum nuntium ut cras pergas ad eum, et non aspexi in astronomia quid patiaris. nunc ergo in hac nocte videamus in astronomia. tunc aspexit Sindebar in astronomia et cognovit quod si puer loqueretur usque ad septem dies, quod mori deberet. haec videns Sindebar manibus se verberans dixit: heu me, quid agam? respondit ei puer et dixit: quid habes, magister, aut quid vidisti? et dixit ei magister: vide tu in astronomia et cognosces, cur hoc facio. tunc prospiciens puer cognovit ea quae magister viderat et ait: nolo ut irascaris, magister, quia, si mihi praecipias ut septem mensibus os meum non sit apertum, tua praecepta non erunt repudiata. respondit magister et dixit: ego misi nuntium ad patrem tuum ut cras ad eum pergas, quia tempus constitutum accessit quod fuit inter nos. rex autem congregabit principes suos et sapientes. tu vero cum nuntiis patris tui ibis ante tribunal regis, ego autem ero absconditus privatim. tunc fecit magistri praecepta et venit ante regis praesentiam et adoravit regem. videns autem rex quod non esset cum eo magister suus, turbatus est valde et interrogavit eum, puer vero nihil respondit minime. et similiter interrogaverunt eum principes, quibus nihil respondit. et dixit rex sapientibus: quid dicitis de hoc? sapientes dixerunt: nunc, rex, Sindebar quaesivit puerum ad instruendum et fortasse vidit cor eius clausum et dedit ei potionem ad aperiendum cor eius et potus praesit linguam eius ideoque obmutuit. ut autem audivit hoc rex, vociferatus est vociferatione magna et amara et coepit agitare caput et evellere barbam, scindens vestimenta sua. interea venit quaedam puellarum suarum quae creverat cum filio regis, quam rex amabat plus omnibus mulieribus, et dixit: domine mi rex, si placet tibi, concede mihi puerum, quia ipse diligit me sicut sororem suam; nam nunquam fuit illi occultum quod mihi non manifestaret. unde forsitan suadebo illi in verbo et intelligam si mutus est an non. cui dixit rex: tolle eum. tunc duxit eum in thalamum et suasit illi in multis et intellexit puerum per sapientiam tacuisse. dixitque ei: relinque haec omnia. cognosco enim quoniam non es mutus neque amens, sed pro facundia tui animi haec peragis. ut enim cognosco quandam de puellis regis amas et cupis invenire locum quo secum sedeas et petere eam de rege ut ego. unde coniungas te illi, quia haec est illa quam quaeris. quae enim in puellis regis similis mihi? tu pulcher es, et ego pulchrior. etenim pater tuus senuit, et non est iam fortitudo in eo ad regendum. disponamus ergo foedus inter nos: ego interficiam eum, et tu solus regna tenebis, et ego uxor tua ero coniugata gaudio. ut autem audivit puer haec verba. commotus est valde et prae nimia ira oculi eius pleni sanguine sunt, strinsitque os suum dentibus et ait: faciam haec tua verba amodo ad octo dies omnibus nota. tunc prospexit puella iuvenis iram; qua nimis territa dixit in corde suo: si ego non interficio eum in medio istorum septem dierum, me mori faciet. et surrexit confestim et scidit vestimenta sua, rumpens capillos, scindens genas cum ungue, et magna voce clamans intravit ad regem et dixit: rex magnifice, nonne dixisti filium tuum esse mutum? quod mihi non videtur verum; nam hoc tam diu pro industria fecit donec me in cubiculum duxit, et mecum concumbere quaesivit. quo audito rex turbatus est valde et accendens iram suam in filium ait: ad impudentiam mihi imputabitur, si hoc a me scandalum non eiecero. hoc maximo dolore rex commotus praecepit gladiatoribus morti eum confestim tradere et caput eius ante praesentiam suam portari.

Inter haec mala consiliati sunt septem sapientes et dixerunt: ecce rex filium habet unum et non alium: quem si hodie mori fecerit, cras penitebit, et postea erit super nos, quoniam non mitigavimus iram eius. unde ambulet sex de nobis qui liberent puerum a manibus percucientium, et unus pergat ante regem qui regis iram quietet. et videntes celerius sapientes iverunt ad liberandum puerum a gladiatoria manu. et septimus venit ante regem et flexis genibus adoravit eum et dixit: domine mi rex, deprecor noli despicere faciem servi tui qui cupit tibi pauca referre. exaudi consilium servi tui, quoniam sapientes libenter praebent aurem ad consilium; et si totus populus aliquid sine consilio facit, imperialem tamen hoc non decet facere maiestatem. et nosti quod cum dominus aliud iusserit statim, sic et postea si peniteat penituisse non iuvat. et aliquando cogitat homo plura esse vera quae vera non sunt. et cave ne accidat tibi sicut evenit cuidam regi, cui nomen erat Versura. et dixit rex: quid evenit ei? tunc sapiens dixit: