X. Vrbis amatorem Fuscum salvere iubemus
ruris amatores, hac in re scilicet una
multum dissimiles, at cetera paene gemelli:
fraternis animis quicquid negat alter, et alter;
adnuimus pariter vetuli notique columbi.
Tu nidum servas; ego laudo ruris amoeni
rivos et musco circumlita saxa nemusque.
Quid quaeris? Vivo et regno, simul ista reliqui,
quae vos ad caelum effertis rumore secundo,
utque sacerdotis fugitivus liba recuso;
pane egeo iam mellitis potiore placentis.
Vivere naturae si convenienter oportet
ponendaeque domo quaerenda est area primum,
novistine locum potiorem rure beato?
Est ubi plus tepeant hiemes, ubi gratior aura
lemat et rabiem Canis et momenta Leonis,
cum semel accepit Solem furibundus acutum?
Est ubi divellat somnos minus invida cura?
Deterius Libycis olet aut nitet herba lapillis?
Purior in vicis aqua tendit rumpere plumbum,
quam quae per pronum trepidat cum murmure rivum?
Nempe inter varias nutritur silva columnas,
laudaturque domus longos quae prospicit agros.
Naturam expellas furca, tamen usque recurret
et mala perrumpet furtim fastidia victrix.
   Non, qui Sidonio contendere callidus ostro
nescit Aquinatem potantia vellera fucum,
certius accipiet damnum propiusve medullis,
quam qui non poterit vero distinguere falsum.
Quem res plus nimio delectavere secundae,
mutatae quatient. Si quid mirabere, pones
invitus. Fuge magna; licet sub paupere tecto
reges et regum vita praecurrere amicos.
Cervus equum pugna melior communibus herbis
pellebat, donec minor in certamine longo
imploravit opes hominis frenumque recepit.
Sed postquam victor violens discessit ab hoste,
non equitem dorso, non frenum depulit ore.
Sic qui pauperiem veritus potiore metallis
libertate caret, dominum vehet improbus atque
serviet aeternum, quia parvo nesciet uti.
Cui non conveniet sua res, ut calceus olim,
si pede maior erit, subvertet, si minor, uret.
Laetus sorte tua vives sapienter, Aristi,
nec me dimittes incastigatum, ubi plura
cogere quam satis est, ac non cessare videbor.
Imperat aut servit collecta pecunia cuique,
tortum digna sequi potius quam ducere funem.
Haec tibi dictabam post fanum putre Vacunae,
excepto quod non simul esses, cetera laetus.