Dux
uterque pari culpa meritus adversa prosperis defuere. nam Civilis si maioribus
copiis instruxisset aciem, circumiri a tam paucis cohortibus nequisset
castraque perrupta excidisset: Vocula nec adventum hostium exploravit, eoque
simul egressus victusque; dein victoriae parum confisus, tritis frustra diebus
castra in hostem movit, quem si statim impellere cursumque rerum sequi
maturasset, solvere obsidium legionum eodem impetu potuit. temptaverat interim
Civilis obsessorum animos, tamquam perditae apud Romanos res et suis victoria
provenisset: circumferebantur signa vexillaque, ostentati etiam captivi. ex
quibus unus, egregium facinus ausus, clara voce gesta patefecit, confossus
illico a Germanis: unde maior indici fides; simul vastatione incendiisque
flagrantium villarum venire victorem exercitum intellegebatur. in conspectu
castrorum constitui signa fossamque et vallum circumdari Vocula iubet:
depositis impedimentis sarcinisque expediti certarent. hinc in ducem clamor
pugnam poscentium; et minari adsueverant. ne tempore quidem ad ordinandam aciem
capto incompositi fessique proelium sumpsere; nam Civilis aderat, non minus
vitiis hostium quam virtute suorum fretus. varia apud Romanos fortuna et
seditiosissimus quisque ignavus: quidam recentis victoriae memores retinere
locum, ferire hostem, seque et proximos hortari et redintegrata acie manus ad
obsessos tendere ne tempori deessent. illi cuncta e muris cernentes omnibus
portis prorumpunt. ac forte Civilis lapsu equi prostratus, credita per utrumque
exercitum fama vulneratum aut interfectum, immane quantum suis pavoris et
hostibus alacritatis indidit: sed Vocula omissis fugientium tergis vallum
turrisque castrorum augebat, tamquam rursus obsidium immineret, corrupta
totiens victoria non falso suspectus bellum malle.
|