Mox
Treviros ac Lingonas ad contionem vocatos ita adloquitur: «neque ego umquam
facundiam exercui, et populi Romani virtutem armis adfirmavi: sed quoniam apud
vos verba plurimum valent bonaque ac mala non sua natura, sed vocibus
seditiosorum aestimantur, statui pauca disserere quae profligato bello utilius sit vobis
audisse quam nobis dixisse. terram vestram ceterorumque Gallorum ingressi sunt
duces imperatoresque Romani nulla cupidine, sed maioribus vestris invocantibus,
quos discordiae usque ad exitium fatigabant, et acciti auxilio Germani sociis
pariter atque hostibus servitutem imposuerant. quot proeliis adversus Cimbros
Teutonosque, quantis exercituum nostrorum laboribus quove eventu Germanica
bella tractaverimus, satis clarum. nec ideo Rhenum insedimus ut Italiam
tueremur, sed ne quis alius Ariovistus regno Galliarum potiretur. an vos
cariores Civili Batavisque et transrhenanis gentibus creditis quam maioribus
eorum patres avique vestri fuerunt? eadem semper causa Germanis transcendendi
in Gallias, libido atque avaritia et mutandae sedis amor, ut relictis paludibus
et solitudinibus suis fecundissimum hoc solum vosque ipsos possiderent: ceterum
libertas et speciosa nomina praetexuntur; nec quisquam alienum servitium et
dominationem sibi concupivit ut non eadem ista vocabula usurparet.»
|