Congruens
crediderim recensere ceteras quoque rei publicae partis, quibus modis ad eam
diem habitae sint, quoniam Tiberio mutati in deterius principatus initium ille
annus attulit. iam primum publica negotia et privatorum maxima apud patres
tractabantur, dabaturque primoribus disserere et in adulationem lapsos
cohibebat ipse; mandabatque honores, nobilitatem maiorum, claritudinem
militiae, iniustris domi artes spectando, ut satis constaret non alios potiores
fuisse. sua consulibus, sua praetoribus species; minorum quoque magistratuum
exercita potestas; legesque, si maiestatis quaestio eximeretur, bono in usu. at
frumenta et pecuniae vectigales, cetera publicorum fructuum societatibus
equitum Romanorum agitabantur. res suas Caesar spectatissimo cuique, quibusdam
ignotis ex fama mandabat, semelque adsumpti tenebantur prorsus sine modo, cum
plerique isdem negotiis insenescereut. plebes acri quidem annona fatigabatur,
sed nulla in eo culpa ex principe: quin infecunditati terrarum aut asperis
maris obviam iit, quantum impendio diligentiaque poterat. et ne provinciae
novis oneribus turbarentur utque vetera sine avaritia aut crudelitate
magistratnum tolerarent providebat: corporum verbera, ademptiones bonorum
aberant. rari per Italiam Caesaris agri, modesta servitia, intra paucos
libertos domus; ac si quando cum privatis disceptaret, forum et ius.
|