25-intra | intui-typog | umbra-xxi
bold = Main text
Capov. grey = Comment text
1 21 | aetate et validum. si haberem 25 milia armatorum, non confiderem
2 19 | est voluntas Dei, I. Pet. 3. hinc est, quod minus iniquo
3 20 | reconciliarer. is habuit 70 brevia apostolica, ut, si
4 4 | pro summa blasphemia et abominatione habeo et execror. dabis
5 13 | illum nebulonem, quod se absente perturbassent ipse et Eccius
6 19 | Sic absorptus eram (ut dixi) tum exemplo
7 | absque
8 14 | deinceps ab eo tentando abstinebant. nam et Rosam, quam vocant
9 1 | et episcopus pulchre et abunde formari potest, ut sit potens
10 10 | ut impetrarent) mox essem accesurus. hic commotus ille: quid? (
11 7 | mundum incendio consumpsisse. accusor apud papam, mittitur citatio
12 11 | istius turbae, cetera ex actis infra cognosci poterunt.~ ~
13 25 | ut vocant) formali seu activa, qua Deus est iustus, et
14 22 | in has turbas necessitate adactus fecissem omnia, quae feci,
15 26 | evangelium dolorem dolori adderet, et etiam per evangelium
16 2 | His rationibus adductus cupiebam omnes libros meos
17 7 | elector princeps, causa mea adiit, et impetravit, ne Romam
18 9 | conductum Caesaris cardinalem adirem, licet ille me singulis
19 11 | tutelam seu fidem publicam, admonens, ne quid asperius in me
20 24 | Moguntinus a principio, cum a me admoneretur, denique si papa, antequam
21 17 | occasio summa plausibiliter adulandi, et gratiam pontificis emerendi,
22 | adversus
23 23 | contabesceret et tandem aegritudine animi conficeretur. quem
24 21 | video te esse adhuc integrum aetate et validum. si haberem 25
25 26 | sit, miseros peccatores et aeternaliter perditos peccato originali
26 20 | quaerebat, per singula oppida affigeret unum, et ita tutus me perduceret
27 10 | accederem, qua impetrata (agebant autem illi apud senatum
28 7 | Augustae celebratis, in quibus agebat legatum a latere pontificis
29 3 | videbantur, quam quod serio rem agerent, immo ridere mihi papam
30 3 | insanissimum, cum istam causam aggressus sum, ita ebrium, immo submersum
31 7 | papatus in me unicum. haec aguntur anno MDXVIII. sub comitiis
32 6 | Moguntinensem archiepiscopum Albertum, qui dimidium pecuniae ex
33 14 | haeresim aut haereticos vellet alere et tueri, quae res papatui
34 | alia
35 | aliorum
36 | aliquando
37 | aliquem
38 | altera
39 6 | ex indulgentiis habebat, alterum dimidium papa, id quod tunc
40 26 | placatum confidere possem, non amabam, immo odiebam iustum et
41 9 | longa est iniuria, longae ambages.~ ~
42 32 | nobis, ad gloriam suam, amen. ~V. Martii, anno MDXLV.~ ~
43 28 | Dei' oderam ante, tanto amore dulcissimum mihi vocabulum
44 | an
45 31 | sequuntur res sacramentariae et anabaptisticae, de quibus in aliis tomis,
46 27 | etiam in aliis vocabulis analogiam, ut opus Dei, id est, quod
47 23 | contabesceret et tandem aegritudine animi conficeretur. quem ego,
48 8 | Romanensium nebulonum, suspensis animis exspectabant eventum tantae
49 21 | exploravi enim per totum iter animos hominum, quid de te sentirent,
50 19 | non legerunt, cum ego tot annis sacra legens diligentissime
51 18 | legeram et docueram per septem annos, ita ut memoriter paene
52 31 | Hactenus ad annum MDXX et XXI processit res
53 8 | tantae rei, quam nullus antea neque episcopus neque theologus
54 4 | vel (ut ipsi calumniantur) antilogiam tempori et imperitiae meae.
55 1 | voluerunt editas, tum quod nolui antiquorum labores meis novitatibus
56 27 | prorsus renatum esse sensi, et apertis portis in ipsam paradisam
57 20 | reconciliarer. is habuit 70 brevia apostolica, ut, si princeps Fridericus
58 27 | facies totius scripturae apparuit. discurrebam deinde per
59 6 | alteram ad Moguntinensem archiepiscopum Albertum, qui dimidium pecuniae
60 26 | importunus eo loco Paulum, ardentissime sitiens scire, quid s. Paulus
61 25 | tractassem in scholis. miro certe ardore captus fueram cognoscendi
62 17 | papa. quod verbum, nisi argumentis fuisset motus, nequaquam
63 10 | principem Fridericum propter te arma sumpturum? dixi: hoc nollem
64 29 | Istis cogitationibus armatior factus coepi Psalterium
65 21 | validum. si haberem 25 milia armatorum, non confiderem te posse
66 11 | publicam, admonens, ne quid asperius in me designaret. hic fertur
67 24 | Moguntini, cuius sapientia et astutia eum fefellit, qua voluit
68 | Atque
69 27 | noctes connexionem verborum attenderem, nempe: iustitia Dei revelatur
70 8 | neque theologus ausus esset attingere. et fovebat me utcunque
71 13 | Eccius et Caracciolus ex urbe attulissent bullam damnatricem Lutheri
72 16 | in hospitio dicens, sese audisse me detrectare disputationem.
73 24 | si papa, antequam me non auditum damnaret et bullis suis
74 7 | sub comitiis Maximiliani Augustae celebratis, in quibus agebat
75 9 | igitur pedester et pauper Augustam, stipatus sumptibus et literis
76 28 | paradisi. postea legebam Augustinum de spiritu et litera, ubi
77 8 | et fovebat me utcunque aura ista popularis, quod invisae
78 14 | nam et Rosam, quam vocant auream, eodem anno ei a Leone X.
79 5 | indulgentiariorum clamoribus aurem praeberent, habere eos meliora
80 2 | aliorum, qui mihi quotidie aures implebant, futurum esse,
81 8 | episcopus neque theologus ausus esset attingere. et fovebat
82 23 | praedicatorii ordinis, autorem primarium huius tragoediae,
83 14 | propagabatur, movebat eius autoritas plurimos, qui, cum esset
84 19 | tamen, si non sit fultum autoritate divina, mendacium et diabolicum
85 11 | hic fertur respondisse: bene est, ego tamen faciam, quod
86 10 | accederem cardinalem, qui benignissime me expectaret? respondi,
87 23 | rescivi, ante obitum literis benigniter scriptis consolatus sum,
88 1 | praesertim cum ipsa sacra biblia nunc in omni prope lingua
89 6 | quaestorum impudentiam et blasphemiam, sed pauperculus frater
90 6 | damnarentur quidem, sed bona opera caritatis illlis praeferrentur.~ ~
91 23 | consolatus sum, ac iussi animo bono esse, nec mei memoriam metueret,
92 9 | Friderici ad senatum et quosdam bonos viros commendatitiis. triduo
93 6 | ut vocant) loci episcopum Brandenburgensem Hieronymum, rogans, ut compescerent
94 32 | saevissimus, sciens, quoniam breve tempus habet et regnum sui
95 20 | reconciliarer. is habuit 70 brevia apostolica, ut, si princeps
96 13 | Caracciolus ex urbe attulissent bullam damnatricem Lutheri eamque
97 24 | non auditum damnaret et bullis suis saeviret, hoc cepissent
98 10 | autem illi apud senatum caesareum, ut impetrarent) mox essem
99 11 | die denunciavit senatus caesareus cardinali, mihi esse datam
100 1 | quoddam rude et indigestum cahos, quod nunc nec mihi ipsi
101 7 | latere pontificis cardinalis Caietanus, quem dux illustrissimus
102 26 | peccato originali omni genere calamitatis oppressos esse per legem
103 4 | pie lector, vel (ut ipsi calumniantur) antilogiam tempori et imperitiae
104 17 | ecclesiae. hic patuit ei campus magnus, et occasio summa
105 25 | unicum vocabulum, quod est cap. I: iustitia Dei revelatur
106 25 | scholis. miro certe ardore captus fueram cognoscendi Pauli
107 13 | papistici. nam cum Eccius et Caracciolus ex urbe attulissent bullam
108 10 | tum ille: si tu papam et cardinales in potestate tua haberes,
109 11 | denunciavit senatus caesareus cardinali, mihi esse datam Caesaris
110 7 | legatum a latere pontificis cardinalis Caietanus, quem dux illustrissimus
111 6 | damnarentur quidem, sed bona opera caritatis illlis praeferrentur.~ ~
112 15 | ad quam Eccius nos duos, Carlstadium et me, provocavit, sed ego
113 29 | nisi denuo per comitia Caroli V. imperatoris Vuormatiam
114 7 | Fridericus, elector princeps, causa mea adiit, et impetravit,
115 3 | insanissimum, cum istam causam aggressus sum, ita ebrium,
116 2 | ii, qui prorsus nescirent causas et tempora rerum gestarum,
117 7 | comitiis Maximiliani Augustae celebratis, in quibus agebat legatum
118 24 | bullis suis saeviret, hoc cepissent consilium, quod Carolus
119 24 | consilium, quod Carolus cepit, licet sero, et statim compescuissent
120 17 | sibi gloriam propositam cernebat, propter propositionem meam,
121 17 | Faciebat hoc Eccius, quia certam sibi gloriam propositam
122 2 | post mortem meam essent certissime edituri ii, qui prorsus
123 15 | non iniquus, quod sciebam certo.~ ~
124 5 | quae facerent, et in iis certus mihi videbar, me habiturum
125 11 | principia istius turbae, cetera ex actis infra cognosci
126 3 | ipsum dominum nostrum Iesum Christum, ut ista legat cum iudicio,
127 25 | obstiterat hactenus non frigidus circum praecordia sanguis, sed
128 7 | accusor apud papam, mittitur citatio mei ad urbem, et consurgit
129 9 | dissuadebant summis viribus, ne citra salvum conductum Caesaris
130 23 | cunctis, et imperterritum clamatorem, ut inde contabesceret et
131 5 | dehortari, ne indulgentiariorum clamoribus aurem praeberent, habere
132 28 | dictum, ac de imputatione non clare omnia explicet, placuit
133 5 | nitebar, qui in suis decretis clarissime damnat quaestorum (ita vocat
134 14 | ridiculo habuit, ita desperare coacti sunt Romanistae a studiis
135 29 | coeptum deserere fuissem coactus.~ ~
136 2 | electoris etc. qui iussit, immo coegit typographos non solum excudere,
137 10 | ubi manebis? respondi: sub coelo. tum ille: si tu papam et
138 7 | Hoc erat coelum deturbasse et mundum incendio
139 29 | sequenti anno vocatus opus coeptum deserere fuissem coactus.~ ~
140 1 | libri, ut ferebat, immo cogebat rerum gerendarum nullus
141 7 | et impetravit, ne Romam cogerer ire, sed ipse me vocato
142 21 | vocabuli et sellam domesticam cogitantes respondebant: quid nos scire
143 29 | Istis cogitationibus armatior factus coepi Psalterium
144 18 | tenerem, deinde primitias cognitionis et fidei Christi hauseram,
145 25 | certe ardore captus fueram cognoscendi Pauli in epistola ad Rom.,
146 7 | sed ipse me vocato rem cognosceret et componeret. mox soluta
147 11 | turbae, cetera ex actis infra cognosci poterunt.~ ~
148 24 | quaeruntur consilia, frustra coguntur studia. dominus evigilavit
149 27 | ut habebat memoria, et colligebam etiam in aliis vocabulis
150 13 | illic duci Friderico, qui Coloniae tum erat Carolum recens
151 7 | aguntur anno MDXVIII. sub comitiis Maximiliani Augustae celebratis,
152 9 | senatum et quosdam bonos viros commendatitiis. triduo eram ibi, antequam
153 10 | essem a principe Friderico commendatus, esse autem eorum consilium,
154 29 | processisset opus in magnum commentarium, nisi denuo per comitia
155 10 | mox essem accesurus. hic commotus ille: quid? (inquit) putas
156 1 | plurimi, inter quos Loci communes Philippi excellunt, quibus
157 24 | qua voluit meam doctrinam compescere, et suam pecuniam, per indulgentias
158 6 | Brandenburgensem Hieronymum, rogans, ut compescerent quaestorum impudentiam et
159 24 | cepit, licet sero, et statim compescuissent Tetzelianum furorem, non
160 7 | vocato rem cognosceret et componeret. mox soluta sunt comitia.~ ~
161 19 | consuetudine propria, ut papae concederem ius humanum, quod tamen,
162 4 | multa et magna humillime concesserim papae, quae posterioribus
163 9 | viribus, ne citra salvum conductum Caesaris cardinalem adirem,
164 23 | tandem aegritudine animi conficeretur. quem ego, ubi hoc rescivi,
165 26 | mea satisfactione placatum confidere possem, non amabam, immo
166 21 | 25 milia armatorum, non confiderem te posse a me Romam perduci,
167 32 | sui papae periclitatur. confirmet autem Deus hoc in nobis,
168 2 | gestarum, et ita ex una confusione fierent plurimae, vicit (
169 1 | qui meos libros seu verius confusiones mearum lucubrationum voluerunt
170 17 | tamen sua firmavit, nec mea confutavit, ita ut ipse dux Georgius
171 27 | meditabundus dies et noctes connexionem verborum attenderem, nempe:
172 26 | peccatorem inquietissimae conscientiae, nec mea satisfactione placatum
173 3 | occidentibus cooperari et consentire, qui papae vel una syllaba
174 18 | defendebam publice, tamen id quod consequens erat non vidi, scilicet
175 24 | nunc frustra quaeruntur consilia, frustra coguntur studia.
176 10 | mihi obtemperandum esse consiliis optimorum virorum, quibus
177 23 | literis benigniter scriptis consolatus sum, ac iussi animo bono
178 13 | et magna fortitudine et constantia obiurgabat pontificium illum
179 18 | proverbium: difficile est consueta relinquere, et: consuetudo
180 22 | Rogabat itaque, ut consulerem ea, quae pacis essent, se
181 7 | deturbasse et mundum incendio consumpsisse. accusor apud papam, mittitur
182 7 | citatio mei ad urbem, et consurgit totus papatus in me unicum.
183 23 | imperterritum clamatorem, ut inde contabesceret et tandem aegritudine animi
184 6 | sed pauperculus frater contemnebatur. ego contemptus edidi disputationis
185 27 | paradisam intrasse. ibi continuo alia mihi facies totius
186 5 | turpissimo quaestu, ego tum eram contionator, iuvenis (ut dicitur) doctor
187 6 | scedulam simul et Germanicam contionem de indulgentiis, paulo post
188 | contra
189 3 | occidere, aut occidentibus cooperari et consentire, qui papae
190 16 | quoque fides publica et facta copia disputandi.~ ~
191 20 | autem coram me consilium cordis sui, dicens: o Martine,
192 20 | dicens: o Martine, ego credebam te esse senem aliquem theologum,
193 24 | in tantum tumultum. tota culpa est Moguntini, cuius sapientia
194 22 | fecissem omnia, quae feci, culpam non esse meam.~ ~
195 23 | hominem hactenus terribilem cunctis, et imperterritum clamatorem,
196 22 | facturus, me quoque esse pacis cupidum et studiosum, qui per vim
197 10 | tertio die venit expostulans, cur non accederem cardinalem,
198 13 | praeditus artes Romanae curiae, et eos digne tractare novit,
199 4 | abominatione habeo et execror. dabis ergo hunc errorem, pie lector,
200 6 | agebam, ut indulgentiae non damnarentur quidem, sed bona opera caritatis
201 24 | antequam me non auditum damnaret et bullis suis saeviret,
202 5 | suis decretis clarissime damnat quaestorum (ita vocat indulgentiarios
203 13 | urbe attulissent bullam damnatricem Lutheri eamque insinuassent
204 11 | caesareus cardinali, mihi esse datam Caesaris tutelam seu fidem
205 22 | quae pacis essent, se omnem daturum operam, ut papa idem faceret.
206 26 | oppressos esse per legem decalogi, nisi Deus per evangelium
207 13 | Anno sequente XIX. decessit in Februario Maximilianus,
208 5 | fortiter nitebar, qui in suis decretis clarissime damnat quaestorum (
209 13 | magnifice, ita ut cum rubore et dedecore ab eo discederent. intellexit
210 18 | divino caput ecclesiae, iam defendebam publice, tamen id quod consequens
211 3 | glacies et frigus ipsum in defendendo papatu, sicut fuit Eccius
212 3 | propter suum ventrem papam defendere videbantur, quam quod serio
213 5 | dissuadere populis, et eos dehortari, ne indulgentiariorum clamoribus
214 14 | Itaque deinceps ab eo tentando abstinebant.
215 11 | Eo die denunciavit senatus caesareus cardinali,
216 29 | anno vocatus opus coeptum deserere fuissem coactus.~ ~
217 11 | ne quid asperius in me designaret. hic fertur respondisse:
218 13 | vicarius dux Fridericus. tum desiit paululum saevire tempestas,
219 14 | pro ridiculo habuit, ita desperare coacti sunt Romanistae a
220 3 | una syllaba obedientiam detractarent. tantus eram Saulus, ut
221 16 | dicens, sese audisse me detrectare disputationem. respondi:
222 14 | res papatui magnum intulit detrimentum.~ ~
223 7 | Hoc erat coelum deturbasse et mundum incendio consumpsisse.
224 19 | autoritate divina, mendacium et diabolicum est. nam parentibus et magistratibus
225 5 | venderentur (promulgarentur volui dicere) turpissimo quaestu, ego
226 17 | prandendum ad Eccium et me diceret: sive sit iure humano sive
227 18 | altera natura, et quam vere dicit Augustinus: consuetudo,
228 5 | contionator, iuvenis (ut dicitur) doctor Theologiae, et coepi
229 28 | imperfecte hoc adhuc sit dictum, ac de imputatione non clare
230 9 | licet ille me singulis diebus per quendam oratorem vocaret.
231 3 | serio rem agebam, ut qui diem extremum horribiliter timui,
232 27 | miserente Deo meditabundus dies et noctes connexionem verborum
233 1 | nec mihi ipsi sit facile digerere.~ ~
234 10 | ille, gestu Italico movens digitum, dixit: hem. et sic abiit,
235 14 | X. missam, nullo honore dignatus est, immo pro ridiculo habuit,
236 13 | artes Romanae curiae, et eos digne tractare novit, erat enim
237 13 | rubore et dedecore ab eo discederent. intellexit princeps ingenio
238 27 | totius scripturae apparuit. discurrebam deinde per scripturas, ut
239 16 | fidem impetravero? nunquid disputabis mecum? impetra (inquam)
240 16 | fides publica et facta copia disputandi.~ ~
241 21 | Disputasset, nunc video te esse adhuc
242 15 | Eodem anno habita est disputatio Lipsiae, ad quam Eccius
243 6 | contemnebatur. ego contemptus edidi disputationis scedulam simul et Germanicam
244 15 | duce Georgio, ita ut non disputator, sed spectator futurus,
245 9 | enim viri illi optimi et dissuadebant summis viribus, ne citra
246 5 | doctor Theologiae, et coepi dissuadere populis, et eos dehortari,
247 13 | perturbassent ipse et Eccius ditiones fratris Iohannis et suam,
248 1 | Multum diuque restiti illis, qui meos
249 19 | non sit fultum autoritate divina, mendacium et diabolicum
250 17 | fuisset motus, nequaquam dixisset, sed Eccium solum probasset.~ ~
251 10 | Italico movens digitum, dixit: hem. et sic abiit, neque
252 12 | Friderico vocatus huc fuerat ad docendas literas graecas, haud dubie,
253 30 | se scribit) scribendo et docendo profecerint, non ex illis,
254 28 | placuit tamen iustitiam Dei doceri, qua nos iustificemur.~ ~
255 5 | contionator, iuvenis (ut dicitur) doctor Theologiae, et coepi dissuadere
256 25 | usu et consuetudine omnium doctorum doctus eram philosophice
257 1 | ut sit potens in sermone doctrinae pietatis, praesertim cum
258 24 | fefellit, qua voluit meam doctrinam compescere, et suam pecuniam,
259 25 | consuetudine omnium doctorum doctus eram philosophice intelligere
260 18 | privatim et publice legeram et docueram per septem annos, ita ut
261 3 | ebrium, immo submersum in dogmatibus papae, ut paratissimus fuerim,
262 26 | nisi Deus per evangelium dolorem dolori adderet, et etiam
263 26 | Deus per evangelium dolorem dolori adderet, et etiam per evangelium
264 21 | huius vocabuli et sellam domesticam cogitantes respondebant:
265 32 | Vale, lector, in domino et ora pro incremento verbi
266 3 | lectorem, et oro propter ipsum dominum nostrum Iesum Christum,
267 | Donec
268 27 | intelligere eam, qua iustus dono Dei vivit, nempe ex fide,
269 6 | Mox scripsi epistolas duas, alteram ad Moguntinensem
270 12 | docendas literas graecas, haud dubie, ut haberem socium laboris
271 13 | insinuassent ille hic, iste illic duci Friderico, qui Coloniae
272 28 | oderam ante, tanto amore dulcissimum mihi vocabulum extollebam,
273 | dum
274 15 | Lipsiae, ad quam Eccius nos duos, Carlstadium et me, provocavit,
275 | ea
276 13 | bullam damnatricem Lutheri eamque insinuassent ille hic, iste
277 25 | Galatas, et eam, quae est ad Ebraeos, tractassem in scholis.
278 3 | causam aggressus sum, ita ebrium, immo submersum in dogmatibus
279 | ecce
280 6 | contemnebatur. ego contemptus edidi disputationis scedulam simul
281 1 | lucubrationum voluerunt editas, tum quod nolui antiquorum
282 2 | excudere, sed et maturare editionem.~ ~
283 2 | mortem meam essent certissime edituri ii, qui prorsus nescirent
284 20 | Carolum Miltitium, qui multis egit mecum, ut papae reconciliarer.
285 7 | illustrissimus Saxoniae Fridericus, elector princeps, causa mea adiit,
286 2 | nostri Iohannis Friderici electoris etc. qui iussit, immo coegit
287 13 | tum erat Carolum recens electum cum aliis principibus suscepturus,
288 18 | casu, quam difficile sit eluctari et emergere ex erroribus,
289 17 | adulandi, et gratiam pontificis emerendi, tum odio et invidia me
290 18 | difficile sit eluctari et emergere ex erroribus, totius orbis
291 13 | tractare novit, erat enim emunctissimae naris, et plus et longius
292 3 | adhuc hodie videntur, velut Epicuraei. ego serio rem agebam, ut
293 6 | ordinarium (ut vocant) loci episcopum Brandenburgensem Hieronymum,
294 25 | fueram cognoscendi Pauli in epistola ad Rom., sed obstiterat
295 | erant
296 | ergo
297 4 | execror. dabis ergo hunc errorem, pie lector, vel (ut ipsi
298 18 | eluctari et emergere ex erroribus, totius orbis exemplo firmatis,
299 | es
300 10 | potestate tua haberes, quid esses facturus? omnem, inquam,
301 2 | Iohannis Friderici electoris etc. qui iussit, immo coegit
302 | eum
303 27 | sententiam, revelari per evangeliam iustitiam Dei, scilicet
304 24 | Tetzelianum furorem, non evasisset res in tantum tumultum.
305 8 | suspensis animis exspectabant eventum tantae rei, quam nullus
306 24 | coguntur studia. dominus evigilavit et stat ad iudicandum populos;
307 13 | fratris Iohannis et suam, et exagitabat eos magnifice, ita ut cum
308 1 | quos Loci communes Philippi excellunt, quibus theologus et episcopus
309 13 | sensim obrepsit contemptus excommunicationis seu fulminis papistici.
310 2 | coegit typographos non solum excudere, sed et maturare editionem.~ ~
311 4 | et abominatione habeo et execror. dabis ergo hunc errorem,
312 25 | interpretandum, fretus eo, quod exercitatior essem, postquam s. Pauli
313 30 | scripturae totum spiritum eius exhauriunt.~ ~
314 10 | reverentiam et honorem exhibiturus. tum ille, gestu Italico
315 10 | cardinalem, qui benignissime me expectaret? respondi, mihi obtemperandum
316 30 | operati, neque tentati, neque experti, sed ad unum intuitum scripturae
317 8 | erant Germani omnes ferendis expilationibus, nundinationibus et infinitis
318 28 | imputatione non clare omnia explicet, placuit tamen iustitiam
319 21 | illud vero ridiculum erat: exploraverat etiam mulierculas et virgines
320 21 | posse a me Romam perduci, exploravi enim per totum iter animos
321 10 | Tandem tertio die venit expostulans, cur non accederem cardinalem,
322 8 | nebulonum, suspensis animis exspectabant eventum tantae rei, quam
323 1 | tam quod nunc Dei gratia exstent methodici libri quam plurimi,
324 28 | dulcissimum mihi vocabulum extollebam, ita mihi iste locus Pauli
325 3 | rem agebam, ut qui diem extremum horribiliter timui, et tamen
326 5 | habere eos meliora quae facerent, et in iis certus mihi videbar,
327 22 | daturum operam, ut papa idem faceret. ego prolixe quoque promisi
328 11 | respondisse: bene est, ego tamen faciam, quod mei officii fuerit.
329 17 | Faciebat hoc Eccius, quia certam
330 27 | ibi continuo alia mihi facies totius scripturae apparuit.
331 1 | quod nunc nec mihi ipsi sit facile digerere.~ ~
332 16 | quoque fides publica et facta copia disputandi.~ ~
333 14 | sunt Romanistae a studiis fallendi tanti principis. et procedebat
334 8 | totum orbem impleverant et fatigaverant.~ ~
335 13 | sequente XIX. decessit in Februario Maximilianus, et factus
336 22 | adactus fecissem omnia, quae feci, culpam non esse meam.~ ~
337 22 | turbas necessitate adactus fecissem omnia, quae feci, culpam
338 17 | me obruendi. quod strenue fecit per totam disputationem,
339 24 | sapientia et astutia eum fefellit, qua voluit meam doctrinam
340 14 | principis. et procedebat feliciter evangelium sub umbra istius
341 1 | possint, mei autem libri, ut ferebat, immo cogebat rerum gerendarum
342 8 | fessi erant Germani omnes ferendis expilationibus, nundinationibus
343 19 | quod minus iniquo animo ferre possum eos, qui pertinacius
344 11 | asperius in me designaret. hic fertur respondisse: bene est, ego
345 8 | Interim, quia fessi erant Germani omnes ferendis
346 16 | mecum? impetra (inquam) et fiat. abiit ille, et mox data
347 18 | primitias cognitionis et fidei Christi hauseram, scilicet
348 16 | mox data est mihi quoque fides publica et facta copia disputandi.~ ~
349 5 | habiturum patronum papam, cuius fiducia tunc fortiter nitebar, qui
350 2 | et ita ex una confusione fierent plurimae, vicit (inquam)
351 18 | erroribus, totius orbis exemplo firmatis, et longa consuetudine velut
352 17 | disputationem, nec tamen sua firmavit, nec mea confutavit, ita
353 18 | consuetudo, si ei non resistitur, fit necessitas. ego, qui iam
354 30 | illis, qui de nihilo repente fiunt summi, cum nihil sint, neque
355 25 | de iustitia (ut vocant) formali seu activa, qua Deus est
356 1 | episcopus pulchre et abunde formari potest, ut sit potens in
357 20 | aliquem theologum, qui post fornacem sedens ita~ ~
358 23 | conscientia et indignatione papae forte occubuit.~ ~
359 5 | papam, cuius fiducia tunc fortiter nitebar, qui in suis decretis
360 13 | indignissime tulit et magna fortitudine et constantia obiurgabat
361 27 | qua nos sapientes facit, fortitudo Dei, salus Dei, gloria Dei.~ ~
362 8 | ausus esset attingere. et fovebat me utcunque aura ista popularis,
363 6 | blasphemiam, sed pauperculus frater contemnebatur. ego contemptus
364 13 | ipse et Eccius ditiones fratris Iohannis et suam, et exagitabat
365 23 | minisque pontificiis ita fregit hominem hactenus terribilem
366 25 | Psalterium denuo interpretandum, fretus eo, quod exercitatior essem,
367 10 | inquit) putas principem Fridericum propter te arma sumpturum?
368 25 | obstiterat hactenus non frigidus circum praecordia sanguis,
369 3 | non eram ita glacies et frigus ipsum in defendendo papatu,
370 25 | miro certe ardore captus fueram cognoscendi Pauli in epistola
371 12 | principe Friderico vocatus huc fuerat ad docendas literas graecas,
372 11 | mei officii fuerit. haec fuere principia istius turbae,
373 3 | dogmatibus papae, ut paratissimus fuerim, omnes, si potuissem, occidere,
374 11 | faciam, quod mei officii fuerit. haec fuere principia istius
375 29 | vocatus opus coeptum deserere fuissem coactus.~ ~
376 17 | verbum, nisi argumentis fuisset motus, nequaquam dixisset,
377 13 | contemptus excommunicationis seu fulminis papistici. nam cum Eccius
378 19 | quod tamen, si non sit fultum autoritate divina, mendacium
379 26 | et iram suam intentaret. furebam ita saeva et perturbata
380 32 | et malus est, nunc etiam furentissimus et saevissimus, sciens,
381 24 | compescuissent Tetzelianum furorem, non evasisset res in tantum
382 24 | Futilis habebatur Carolus, et futile eius consilium, sed, meo
383 24 | Futilis habebatur Carolus, et futile
384 2 | quotidie aures implebant, futurum esse, si ego vivus non permitterem
385 15 | disputator, sed spectator futurus, sub fide Carlstadio data,
386 25 | epistolas ad Romanos, ad Galatas, et eam, quae est ad Ebraeos,
387 26 | perditos peccato originali omni genere calamitatis oppressos esse
388 1 | ferebat, immo cogebat rerum gerendarum nullus ordo, ita etiam ipsi
389 8 | Interim, quia fessi erant Germani omnes ferendis expilationibus,
390 6 | disputationis scedulam simul et Germanicam contionem de indulgentiis,
391 2 | causas et tempora rerum gestarum, et ita ex una confusione
392 10 | honorem exhibiturus. tum ille, gestu Italico movens digitum,
393 3 | adhuc multi. non eram ita glacies et frigus ipsum in defendendo
394 27 | fortitudo Dei, salus Dei, gloria Dei.~ ~
395 12 | fuerat ad docendas literas graecas, haud dubie, ut haberem
396 1 | impediri, tam quod nunc Dei gratia exstent methodici libri
397 17 | plausibiliter adulandi, et gratiam pontificis emerendi, tum
398 21 | possumus, quales vos Romae habeatis sellas, ligneasne an lapideas?~ ~
399 24 | Futilis habebatur Carolus, et futile eius
400 24 | quam nobis vivis et salvis habent. id quod nonnulli inter
401 4 | blasphemia et abominatione habeo et execror. dabis ergo hunc
402 5 | clamoribus aurem praeberent, habere eos meliora quae facerent,
403 10 | cardinales in potestate tua haberes, quid esses facturus? omnem,
404 1 | nunc in omni prope lingua haberi possint, mei autem libri,
405 32 | sciens, quoniam breve tempus habet et regnum sui papae periclitatur.
406 15 | Eodem anno habita est disputatio Lipsiae,
407 5 | certus mihi videbar, me habiturum patronum papam, cuius fiducia
408 19 | qui pertinacius in papatu haerent, praesertim qui sacra vel
409 14 | suspicionem incurrere, quod haeresim aut haereticos vellet alere
410 14 | incurrere, quod haeresim aut haereticos vellet alere et tueri, quae
411 19 | diligentissime tamen ita haesi tenaciter.~ ~
412 | hanc
413 12 | docendas literas graecas, haud dubie, ut haberem socium
414 18 | cognitionis et fidei Christi hauseram, scilicet non operibus,
415 10 | Italico movens digitum, dixit: hem. et sic abiit, neque reversus
416 6 | episcopum Brandenburgensem Hieronymum, rogans, ut compescerent
417 19 | voluntas Dei, I. Pet. 3. hinc est, quod minus iniquo animo
418 3 | ridere mihi papam adhuc hodie videntur, velut Epicuraei.
419 23 | minisque pontificiis ita fregit hominem hactenus terribilem cunctis,
420 21 | enim per totum iter animos hominum, quid de te sentirent, ecce,
421 10 | inquam, reverentiam et honorem exhibiturus. tum ille, gestu
422 3 | agebam, ut qui diem extremum horribiliter timui, et tamen salvus fieri
423 21 | mulierculas et virgines in hospitiis, quidnam de sede Romana
424 16 | Hic Eccius me accessit in hospitio dicens, sese audisse me
425 17 | me diceret: sive sit iure humano sive divino papa, ipse est
426 19 | ut papae concederem ius humanum, quod tamen, si non sit
427 4 | prioribus, quam multa et magna humillime concesserim papae, quae
428 | hunc
429 | idem
430 | ideo
431 3 | propter ipsum dominum nostrum Iesum Christum, ut ista legat
432 21 | Romana sentirent? illae ut ignarae huius vocabuli et sellam
433 15 | quis autem me impedierit, ignoro, nam adhuc erat dux Georgius
434 2 | essent certissime edituri ii, qui prorsus nescirent causas
435 5 | meliora quae facerent, et in iis certus mihi videbar, me
436 | illic
437 6 | sed bona opera caritatis illlis praeferrentur.~ ~
438 | illud
439 | illum
440 2 | simul voluntas et imperium illustrissimi principis nostri Iohannis
441 7 | cardinalis Caietanus, quem dux illustrissimus Saxoniae Fridericus, elector
442 5 | indulgentiarios praedicatores) immodestiam.~ ~
443 15 | ingrederer. quis autem me impedierit, ignoro, nam adhuc erat
444 1 | lectorem a legendis illis impediri, tam quod nunc Dei gratia
445 29 | denuo per comitia Caroli V. imperatoris Vuormatiam sequenti anno
446 28 | iustificat. et quamquam imperfecte hoc adhuc sit dictum, ac
447 13 | Maximilianus, et factus est iure imperii vicarius dux Fridericus.
448 4 | calumniantur) antilogiam tempori et imperitiae meae. solus primo eram,
449 2 | accessit simul voluntas et imperium illustrissimi principis
450 23 | hactenus terribilem cunctis, et imperterritum clamatorem, ut inde contabesceret
451 16 | nunquid disputabis mecum? impetra (inquam) et fiat. abiit
452 10 | apud senatum caesareum, ut impetrarent) mox essem accesurus. hic
453 10 | cardinalem accederem, qua impetrata (agebant autem illi apud
454 16 | quid si ego tibi fidem impetravero? nunquid disputabis mecum?
455 7 | princeps, causa mea adiit, et impetravit, ne Romam cogerer ire, sed
456 2 | qui mihi quotidie aures implebant, futurum esse, si ego vivus
457 8 | illae, quibus totum orbem impleverant et fatigaverant.~ ~
458 2 | locus. verum improbitas et importune pertinacia aliorum, qui
459 26 | conscientia, pulsabam tamen importunus eo loco Paulum, ardentissime
460 8 | nundinationibus et infinitis imposturis Romanensium nebulonum, suspensis
461 6 | compescerent quaestorum impudentiam et blasphemiam, sed pauperculus
462 28 | adhuc sit dictum, ac de imputatione non clare omnia explicet,
463 7 | coelum deturbasse et mundum incendio consumpsisse. accusor apud
464 32 | perficiat opus suum, quod incepit in nobis, ad gloriam suam,
465 4 | nec studio in has turbas incidi Deum ipsum testor.~ ~
466 13 | intellexit princeps ingenio incredibili praeditus artes Romanae
467 32 | lector, in domino et ora pro incremento verbi adversus satanam,
468 14 | apud invidos suspicionem incurrere, quod haeresim aut haereticos
469 | inde
470 1 | ipsi sint quoddam rude et indigestum cahos, quod nunc nec mihi
471 26 | certe ingenti murmuratione indignabar Deo, dicens: quasi vero
472 23 | metueret, sed conscientia et indignatione papae forte occubuit.~ ~
473 13 | principibus suscepturus, indignissime tulit et magna fortitudine
474 4 | tractandas ineptissimus et indoctissimus, casu enim, non voluntate
475 28 | interpretatur: qua nos Deus induit, dum nos iustificat. et
476 31 | MDXX et XXI processit res indulgentiaria, post sequuntur res sacramentariae
477 5 | populis, et eos dehortari, ne indulgentiariorum clamoribus aurem praeberent,
478 5 | damnat quaestorum (ita vocat indulgentiarios praedicatores) immodestiam.~ ~
479 24 | compescere, et suam pecuniam, per indulgentias quaesitam, esse salvam.
480 4 | ad tantas res tractandas ineptissimus et indoctissimus, casu enim,
481 8 | expilationibus, nundinationibus et infinitis imposturis Romanensium nebulonum,
482 | infra
483 13 | discederent. intellexit princeps ingenio incredibili praeditus artes
484 26 | si non blasphemia, certe ingenti murmuratione indignabar
485 15 | Carlstadio data, Lipsiam ingrederer. quis autem me impedierit,
486 19 | 3. hinc est, quod minus iniquo animo ferre possum eos,
487 15 | erat dux Georgius mihi non iniquus, quod sciebam certo.~ ~
488 9 | omnia salva. sed longa est iniuria, longae ambages.~ ~
489 25 | est iustus, et peccatores iniustosque punit.~ ~
490 26 | coram Deo esse peccatorem inquietissimae conscientiae, nec mea satisfactione
491 3 | aliquando monachum, et papistam insanissimum, cum istam causam aggressus
492 13 | damnatricem Lutheri eamque insinuassent ille hic, iste illic duci
493 21 | nunc video te esse adhuc integrum aetate et validum. si haberem
494 13 | dedecore ab eo discederent. intellexit princeps ingenio incredibili
495 26 | nobis iustitiam et iram suam intentaret. furebam ita saeva et perturbata
496 25 | redieram ad Psalterium denuo interpretandum, fretus eo, quod exercitatior
497 29 | coepi Psalterium secundo interpretari, et processisset opus in
498 28 | iustitiam Dei similiter interpretatur: qua nos Deus induit, dum
499 3 | et tamen salvus fieri ex intimis medullis cupiebam.~ ~
500 27 | portis in ipsam paradisam intrasse. ibi continuo alia mihi
|