Utopiensium
insula in media sui parte - nam hac latissima est - milia passuum ducenta
porrigitur, magnumque per insulae spatium non multo angustior, fines versus
paulatim utrimque tenuatur. hi velut circumducti circino quingentorum ambitu milium,
insulam totam in lunae speciem renascentis effigiant. cuius cornua fretum
interfluens, milibus passuum plus minus undecim dirimit, ac per ingens inane
diffusum, circumiectu undique terrae prohibitis ventis, vasti in morem lacus
stagnans magis quam saeviens, omnem prope eius terrae alvum pro portu facit.
magnoque hominum usu naves quaqua versus transmittit. fauces hinc vadis, inde
saxis formidolosae. in medio ferme interstitio una rupes eminet, eoque innoxia,
cui inaedificatam turrim praesidio tenent, ceterae latentes et insidiosae.
canales solis ipsis noti, atque ideo non temere accidit, uti exterus quisquam
hunc in sinum, nisi Utopiano duce, penetret, ut in quem vix ipsis tutus
ingressus est, nisi signis quibusdam e litore viam regentibus. his in diversa
translatis loca, hostium quamlibet numerosam classem facile in perniciem
traherent. ab altera parte non infrequentes portus. at ubique descensus in
terram ita natura munitus, aut arte, ut ingentes copiae paucis inde queant
propugnatoribus arceri.
Ceterum
uti fertur, utique ipsa loci facies prae se fert, ea tellus olim non ambiebatur
mari. sed Utopus cuius utpote victoris nomen refert insula, nam ante id
temporis Abraxa dicebatur, quique rudem atque agrestem turbam ad id quo nunc
ceteros prope mortales antecellit cultus, humanitatisque perduxit, primo
protinus appulsu victoria potitus, passuum milia quindecim, qua parte tellus
continenti adhaesit, exscindendum curavit, ac mare circum terram duxit. cumque
ad id operis non incolas modo coegisset - ne contumeliae loco laborem ducerent
- sed suos praeterea milites omnes adiungeret, in tantam hominum multitudinem
opere distributo incredibili celeritate res perfecta, finitimos - qui initio
vanitatem incoepti riserant - admiratione successus ac terrore perculerit.
Insula
civitates habet quattuor et quinquaginta spatiosas omnes ac magnificas lingua,
moribus, institutis, legibus, prorsus iisdem, idem situs omnium, eadem ubique
quatenus per locum licet, rerum facies. harum quae proximae inter se sunt milia
quattuor ac viginti separant. nulla rursus est tam deserta, e qua non ad aliam
urbem pedibus queat unius itinere diei perveniri.
Cives
quaque ex urbe terni senes ac rerum periti tractatum de rebus insulae communibus,
quotannis conveniunt nam Amaurotum. - ea urbs quod tamquam in umbilico terrae
sita maxime iacet omnium partium legatis opportuna - prima, princepsque
habetur.
Agri ita
commode civitatibus assignati sunt, ut ab nulla parte minus soli quam duodecim
passuum milia una quaevis habeat. ab aliqua multo etiam amplius, videlicet qua
parte longius urbes inter se disiunguntur. nulli urbi cupido promovendorum
finium. quippe quos habent agricolas magis eorum se, quam dominos putant.
Habent
ruri per omnes agros commode dispositas domos, rusticis instrumentis
instructas. hae habitantur civibus per vices eo commigrantibus. nulla familia
rustica in viris mulieribusque pauciores habet, quam quadraginta praeter duos
ascriptitios servos, quibus pater materque familias graves ac maturi
praeficiuntur, et singulis tricenis familiis phylarchus unus. e quaque familia
viginti quotannis in urbem remigrant, hi qui biennium ruri complevere. in horum
locum totidem recentes ex urbe subrogantur, ut ab his qui annum ibi fuere.
atque ideo rusticarum peritiores rerum, instituantur, alios anno sequente
docturi, ne si pariter omnes ibi novi, agricolationisque rudes essent, aliquid
in annona per imperitiam peccaretur. is innovandorum agricolarum mos, et si
solemnis sit, ne quisquam invitus asperiorem vitam cogatur continuare diutius,
multi tamen quos rusticae rei studium natura delectat, plures sibi annos
impetrant.
Agricolae
terram colunt, nutriunt animalia, ligna comparant, atque in urbem qua commodum
est, terra, marive convehunt. pullorum infinitam educant multitudinem, mirabili
artificio. neque enim incubant ova gallinae, sed magnum eorum numerum calore
quodam aequabili foventes animant, educantque, hi simul atque e testa prodiere,
homines, vice matrum comitantur, et agnoscunt. equos alunt perquam paucos, nec
nisi ferocientes, neque alium in usum quam exercendae rebus equestribus
iuventuti. nam omnem, seu colendi, seu vehendi laborem, boves obeunt, quos - ut
fatentur - equis impetu cedere, sic patientia vincere, nec tot obnoxios morbis
putant, ad haec minore impendio, et operae, et sumptus ali, ac denique
laboribus emeritos, in cibum tandem usui esse.
Semente
in solum panem utuntur. nam aut uvarum vinum bibunt, aut pomorum, pirorumve,
aut denique aquam nonnumquam meram, saepe etiam, qua mel, aut glycyrizam
incoxerint, cuius haud exiguam habent copiam.
Cum
exploratum habeant - habent enim certissimum - quantum annonae consumat urbs, et
circumiectus urbi conventus, tamen multo amplius et sementis faciunt, et
pecudum educant, quam quod in suos usus sufficiat, relicum impartituri
finitimis. quibuscumque rebus opus est, quae res ruri non habentur, eam
suppellectilem omnem ab urbe petunt, et sine ulla rerum commutatione, a
magistratibus urbanis nullo negotio consequuntur. nam illo singulo quoque
mense, plerique ad festum diem conveniunt.
Cum
frumentandi dies instat, magistratibus urbanis agricolarum phylarchi
denunciant, quantum civium numerum ad se mitti conveniat, quae multitudo
frumentatorum, cum ad ipsum diem opportune adsit, uno prope sereno die tota
frumentatione defunguntur.
|