Et quoniam moneta est instrumentum permutandi divitias naturales, ut patet
ex capitulo praecedenti, conveniens fuit, quod ad hoc
tale instrumentum esset aptum: quod fit, si sit
faciliter manibus attrectabile seu palpabile, et leviter portabile, et quod pro
modica ipsius portione habeantur divitiae naturales in quantitate maiori, cum
aliis conditionibus quae postea videbuntur.
Oportuit igitur quod numisma fieret de materia preciosa et
rara, cuiusmodi est aurum. Sed talis materiae competens debet esse
abundantia. Propter quod ubi aurum non sufficeret, moneta fit
cum hoc de argento; ubi autem ista duo metalla non sufficerent vel non
haberentur, debet fieri mixtio, aut simplex moneta de alio puro metallo: sicut
antiquitus fiebat ex aere, ut narrat Ovidius primo Fastorum dicens:
Aera dabant olim, melius nunc omen in auro est,
Victaque concedit prisca moneta novae.
Similem etiam mutationem promisit Dominus per Isaiam prophetam dicens: Pro
aere afferam aurum, et pro ferro afferam argentum.
Haec enim metalla sunt ad monetam aptissima. Et, ut
Cassiodorus inquit, primi dicuntur +Eacus+ aurum, argentum +Indus+ rex Scythiae
reperisse et humano usui summa laude tradidisse. Et
ideo non debet permitti quod tantum ex eis in usus alios applicetur, quod
residuum non sufficiat pro moneta. Quod Theodoricus rex Italiae recte
advertens, aurum et argentum, quod more gentium in sepulchris mortuorum erat
reconditum, iussit depromi, et usui monetae ad utilitatem publicam fecit afferri, dicens, culpae genus esse inutiliter in abditis
relinquere mortuorum, unde se vita potest sustentare viventium. Rursum nec
expedit politiae quod talis materia sit nimis abundans; hac enim de causa
moneta aerea recessit ab usu, ut ait Ovidius. Forsan etiam quod ab hoc humano
generi provisum est ut aurum et argentum, quae sunt ad
hoc aptissima, non facile habeantur in copia; et ut non possint per alchimiam
faciliter fieri, sicut aliqui tentant, quibus - ut ita dicam - iuste obviat
ipsa natura, cuius opera frustra nituntur excedere.
|