Aliquotiens ne peius eveniat, et pro scandalo
evitando, permittuntur in communitate aliqua inhonesta et mala, sicut lupanaria
publica. Aliquando etiam pro aliqua
necessitate vel oportunitate permittitur aliqua negociatio vilis, sicut est ars
campsoris, vel etiam prava, sicut est usura. Sed de tali mutatione monetae pro
lucro accipiendo, non apparet aliqua causa mundi, quare tantum lucrum debeat an
possit admitti; quoniam per istud non evitatur scandalum, sed potius generatur,
ut satis patet ex octavo capitulo, et multa inconvenientia inde sequuntur,
quorum aliqua iam tacta sunt, et adhuc aliqua postea videbuntur, nec est aliqua
necessitas sive oportunitas hoc faciendi, neque potest reipublicae expedire;
cuius rei manifestum signum est, quod mutationes huiusmodi sunt noviter
adinventae, sicut iam tactum est in capitulo praecedenti. Nunquam enim sic
factum est in civitatibus aut regnis olim prospere gubernatis, nec unquam
reperi historiam quae de hoc faceret mentionem, hoc excepto quod in quadam
epistola Cassiodori scripta nomine Theodorici regis Italiae, una parva mutatio
in pondere facta, durissime reprehenditur, et multum efficaciter reprobatur,
quam quidem efficacius fecerat pro quibusdam stipendariis persolvendis. Unde
praedictus rex Boëtio de hoc scribens, inter caetera dicit: Quapropter
prudentia vestra lectionibus erudita dogmaticis scelestam falsitatem a
consortio veritatis eiiciat, ne cui sit appetibile aliquid de illa integritate
subducere. Et quibusdam interpositis rursum inquit: Mutilari certe non debet,
quod laborantibus datur, sed a quo actus fidelis exigitur, compensatio minuta
praestetur etc. Si vero Italici seu Romani
tales mutationes finaliter fecerunt, sicut videtur ex quadam prava moneta
veteri quae quandoque reperitur in campis, hoc fuit forte una de causis quare
eorum nobile dominium devenit ad nihilum. Sic igitur patet
quod istae mutationes tam malae sunt quod de natura sua non sunt aliquatenus
permittendae.
|