Multos futuros esse arbitror qui
has nostras confabulationes, tum ut res leves et viro gravi indignas
reprehendant, tum in eis ornatiorem dicendi modum et majorem eloquentiam
requirant. Quibus ego si respondeam, legisse me nostros Majores, prudentissimos
ac doctissimos viros, facetiis, jocis et fabulis delectatos, non
reprehensionem, sed laudem meruisse, satis mihi factum ad illorum
existimationem putabo. Nam quid mihi turpe esse putem hac in re, quandoquidem
in ceteris nequeo, illorum imitationem sequi, et hoc idem tempus quod reliqui
in circulis et coetu hominum confabulando conterunt, in scribendi cura
consumere, praesertim cum neque labor inhonestus sit, et legentes aliqua
jucunditate possit afficere? Honestum est enim ac ferme necessarium, certe quod
sapientes laudarunt, mentem nostram variis cogitationibus ac molestiis
oppressam, recreari quandoque a continuis curis, et eam aliquo jocandi genere
ad hilaritatem remissionemque converti. Eloquentiam vero in rebus infimis, vel
in his in quibus ad verbum vel facetiae exprimendae sunt, vel aliorum dicta
referenda, quaerere, hominis nimium curiosi esse videtur. Sunt enim quaedam
quae ornatius nequeant describi, cum ita recensenda sint, quemadmodum
protulerunt ea hi qui in confabulationibus conjiciuntur.
Existimabunt aliqui forsan hanc
meam excusationem ab ingenii culpa esse profectam, quibus ego quoque assentior.
Modo ipsi eadem ornatius politiusque describant, quod ut faciant exhortor, quo
lingua Latina etiam levioribus in rebus hac nostra aetate fiat opulentior.
Proderit enim ad eloquentiae doctrinam ea scribendi exercitatio. Ego quidem
experiri volui, an multa quae Latine dici difficulter existimantur, non absurde
scribi posse viderentur, in quibus cum nullus ornatus, nulla amplitudo sermonis
adhiberi queat, satis erit ingenio nostro, si non inconcinne omnino videbuntur
a me referri.
Verum facessant ab istarum Confabulationum
lectione (sic enim eas appellari volo) qui nimis rigidi censores, aut acres
existimatores rerum existunt. A facetis enim et humanis (sicut Lucilius a Consentinis
et Tarentinis) legi cupio. Quod si rusticiores erunt, non recuso quin sentiant
quod volunt, modo scriptorem ne culpent, qui ad levationem animi haec et ad
ingenii exercitium scripsit.
|