EUGENIUS
Theatrum subit gemens, et tanquam dolore obrutus in cathedram se
conjicit.
Me miserum! Ah!
IRENAEUS
theatrum ingressus dum circumspicit, Eugenium advertit aversa sedentem
facie, nec statim agnoscit.
Quis ille secum solus in angulo sedet? Eugenius, ni fallor. Opportune admodum.
Salvus sis, Eugeni.
EUGENIUS
quasi ex improviso advocatus surgit, et aegritudinem animi ipso corporis
habitu fatetur.
Irenaeum salvere plurimum jubeo.
IRENAEUS
Patricium patrem tuum aiunt profecturum hodie Rothomagum. Jamne profectus est?
EUGENIUS
Patrem vidi modo, sed de ista profectione nullum omnino verbum fecit.
IRENAEUS
Nullum prorsus? non proficiscetur ergo. At at videris mihi valere minus
bene. Pallet facies, languent oculi, defluunt genae, labat cervix, vacillat
corpus, et vix pedibus insistit. Aegrotas
profecto, Eugeni.
EUGENIUS
Valeo nimium bene.
IRENAEUS
Quorsum ista spectat oratio? quid obvertis ora?
EUGENIUS
Ah!
IRENAEUS
Suspiras. Quis novus suspiria elicit
dolor? tametsi novus non est. Ex quo ferme in hanc urbem veni, et in istam
intuli pedem domum, te moerore confici et luctu tabescere adverti. Causam
rogare sum veritus, at nunc fare, quaeso, quid sit.
EUGENIUS
Quin potius omitte quaerere.
IRENAEUS
An refugit animus quod celat, id me coram eloqui? an diffidit mihi?
EUGENIUS
Nemini tam fidit animus quam tibi. Sedenim quid prodest dolorem obductum
vulgare verbis, si neque dolebo minus, et tu dolebis magis.
IRENAEUS
Erit hoc saltem solatium in luctu, amicum quod habeas tuis condolentem malis.
EUGENIUS
Durum et triste solatium.
IRENAEUS
Ut ut est, age, loquere, Eugeni, ne verere, quod te sollicitat et cruciat hoc
aperi, et concrede mihi.
EUGENIUS
Ah! pater! pater!
IRENAEUS
Patrem quid appellas? an ille vero causa moeroris foret? utrum in danda pecunia
parcior?
EUGENIUS
Leve commemoras malum.
IRENAEUS
Adolescentibus haud ita leve. An te arctiori, ne libere excurras, continet
gyro?
EUGENIUS
Neque illud est incommodum grave.
IRENAEUS
Quid ergo?
EUGENIUS
Aliud doleo.
IRENAEUS
Quid esse tandem dixerim? an pater non amat satis? an...
EUGENIUS
Desine plura, vulnus tetigisti.
IRENAEUS
Non satis amat pater! id falso suspicaris; amat.
EUGENIUS
Utinam falso, utinam temere! sed nec amat, nec amorem simulat. Ac ne hunc
quidem gratum permittit errorem mihi, ut amari me putem.
IRENAEUS
Inveniam huic remedium malo: faciam ut et ameris, et amari te scias.
EUGENIUS
Frustra, Irenaee, frustra id effectum velis quod ipsa mater carissima, dum
viveret, In hoc verbo, quod effert tremula voce, prosilit lacrima, dum
moreretur, tentavit saepe, nec potuit assequi. Novi animum patris. Mihi jam pridem infensus est. Conspectus aegre
patitur meos, invidet suos. Objurgat
quotidie, increpat, minitatur. Nescio quod grande denunciat malum: et nisi me
fallit metus, brevi, Irenaee, brevi Eugenius dicet tibi longum vale.
IRENAEUS
Male ominari desine. Non adeo inclemens est pater. Verum an tu satis filius
obsequens? nonne illorum es adolescentum ex numero, qui vix ad altitudinem
cubiti excrevere, cum sui juris esse volunt, et agunt omnia arbitratu suo.
Parentum consilia, monita nihili faciunt, rident etiam quasi jam ipsi sapiant
plurimum et delirent patres? ac ne plura interrogem, nonne facto aliquo, vel
dicto paternum offendisti animum, et ab amore ad odium traduxisti?
EUGENIUS
Deum luctus mei conscium testor, nihil fecisse me scientem, vel dixisse, quod
tantillum offenderet patrem. Imo
nihil omisi quo benevolum facerem mihi. Blanditus sum, obsecutus in
omnibus; flevi, suspiravi; blanditias, obsequias, fletus, suspiria contempsit
mea. Ille vix me dignatur alloqui.
Filium appellat nunquam. Usque adeo patris non solum mores et animum, sed et
ipsum nomen velle videtur deponere.
IRENAEUS
Sic sunt, ut amici, ita patres quidam in amando severiores, blanditias neque
adhibent, neque admittunt; sive ita fert ingenium, sive ita suadet ratio.
EUGENIUS
Non ita fert ingenium patris. Philotam fratrem meum habet in deliciis,
gestat in oculis, palpat, blanditur, pecuniam, vestes, et quidem splendidas,
largitur affatim, quodque his longe pluris facio, amorem huic totum impertit
suum.
IRENAEUS
Sentio te parum liberali uti patre; at non ideo patrem odisse fas est.
EUGENIUS
Oderim patrem! potius, ah! potius oderim lucem! amo patrem, Irenaee, vel durum,
vel inclementem, vel infensum mihi. Amo, neque amare desinam. Sed heu! quam
miserum est! quam acerbum, odio esse, cum diligas, et ille esse odio a quo
diligi maxime velis Verba ultima franguntur singultibus, et desinunt in
lacrimas, et debeas.
IRENAEUS
Compesce lacrimas, Eugeni; calamitatem tuam respiciet innocentum tutor Deus. Ipse
patrem alloquar tuum, et nisi ferreus sit, (nec est) ejus emolliam et inflectam
animum.
PATRICIUS
in post-scenio.
Intra semi-horam parata sint omnia.
EUGENIUS
Audio vocem patris. Abeo, ne me praesentem excipiat modis te seque indignis.
Tibi se commendat infelix Eugenius.
IRENAEUS
Securus esto; quid tua causa fecerim, et profecerim mox renunciabo.
|