I.
Per bonum id intelligam,
quod certo scimus nobis esse utile.
II.
Per malum autem
id, quod certo scimus impedire, quominus boni alicujus simus compotes.
De his praecedentem vide praefationem sub
finem.
III.
Res singulares voco contingentes, quatenus,
dum ad earum solam essentiam attendimus, nihil invenimus, quod earum
existentiam necessario ponat, vel quod ipsam necessario secludat.
IV.
Easdem res singulares voco possibiles,
quatenus, dum ad causas, ex quibus produci debent, attendimus, nescimus, an
ipsae determinatae sint ad easdem producendum.
In Schol. 1
Prop. 33 p. 1 inter possibile, et contingens nullam feci differentiam, quia ibi
non opus erat haec accurate distinguere.
V.
Per contrarios
affectus in seqq. intelligam eos, qui hominem diversum trahunt, quamvis ejusdem
sint generis, ut luxuries, et avaritia, quae amoris sunt species; nec natura,
sed per accidens sunt contrarii.
VI.
Quid per
affectum erga rem futuram, praesentem, et praeteritam intelligam, explicui in
Schol. 1 et 2 Prop. 18 p. 3, quod vide.
Sed venit hic
praeterea notandum, quod ut loci, sic etiam temporis distantiam non, nisi usque
ad certum quendam limitem, possumus distincte imaginari; hoc est, sicut omnia
illa objecta, quae ultra ducentos pedes a nobis distant, seu quorum distantia a
loco, in quo sumus, illam superat, quam distincte imaginamur, aeque longe a
nobis distare, et perinde, ac si in eodem plano essent, imaginari solemus; sic
etiam objecta, quorum existendi tempus longiore a praesenti intervallo abesse
imaginamur, quam quod distincte imaginari solemus, omnia aeque longe a
praesenti distare imaginamur, et ad unum quasi temporis momentum referimus.
VII.
Per finem,
cujus causa aliquid facimus, appetitum intelligo.
VIII.
Per virtutem,
et potentiam idem intelligo, hoc est (per Prop. 7 p. 3) virtus, quatenus ad
hominem refertur, est ipsa hominis essentia, seu natura, quatenus potestatem
habet, quaedam efficiendi, quae per solas ipsius naturae leges possunt
intelligi.
|