XVIII. [1] Hucusque praestructionibus egerim ad
muniendos sensus omnium scripturarum quae carnis recidivatum pollicentur. Cui
cum tot auctoritates iustorum patrociniorum procurent----honores dico
substantiae ipsius, tum vires dei, tum exempla earum, tum rationes iudicii et
necessitates ipsius----utique secundum praeiudicia tot auctoritatum scripturas
intellegi oportebit, non secundum ingenia haereticorum de sola incredulitate
venientia, quia incredibile habeatur restitui substantiam interitu
subductam, non quia aut substantiae ipsi inemeribile sit aut deo impossibile
aut iudicio inhabile. [2] Plane
incredibile, si nec praedicatum divinitus fuerit: nisi quod etsi
praedicatum id a deo non fuisset ultro praesumi debuisset, ut propterea non
praedicatum quia tot auctoritatibus praeiudicatum. [3] At
cum divinis quoque vocibus personat, tanto abest ut aliter intellegatur
quam desiderant illa a quibus etiam sine divinis vocibus persuadetur. [4] Videamus igitur hoc primum, quonam
titulo spes ista proscripta sit. Unum opinor apud omnes edictum dei pendet,
RESURRECTIO MORTUORUM: duo verba expedita decisa detersa. Ipsa conveniam, ipsa
discutiam, cui se substantiae addicant. [5] Cum
audio resurrectionem homini imminere, quaeram necesse est quid eius
cadere sortitum sit, siquidem nihil resurgere expectabit nisi quod ante
succiderit. Qui ignorat carnem cadere per mortem potest eam nec stantem nosse
per vitam. [6] Sententiam dei
natura pronuntiat, Terra es et in terram ibis: et qui non audit videt: nulla
mors non ruina membrorum est. Hanc corporis sortem dominus quoque expressit cum
ipsa substantia indutus, Diruite inquit templum istud et ego illud triduo
resuscitabo: [7] ostendit enim
cuius sit dirui, cuius elidi, cuius et relevari et resuscitari---- quanquam et
animam circumferret trepidantem usque ad mortem sed non cadentem per
mortem----quia et scriptura, De corpore inquit suo dixerat. [8] Atque
adeo caro est quae morte subruitur, ut exinde a cadendo cadaver
enuntietur. Anima porro nec vocabulo cadit, quia nec habitu ruit: atquin ipsa
est quae ruinam corpori infert cum efflata est, sicut ipsa est quae illud de
terra suscitavit cum inflata est. Non potest cadere quae suscitavit ingressa:
non potest ruere quae elidit egressa. [9] Artius
dicam: ne in somnum quidem cadit anima cum corpore, ne tum quidem
sternitur cum carne, sedenim agitatur in somnis et iactitatur: quiesceret autem
si iaceret, et iaceret si caderet: ita nec in veritate mortis cadit quae nec in
imagine eius ruit. [10] Sequens nunc
vocabulum 'mortuorum' aeque dispice cui substantiae insideat. Quanquam in
hac materia admittamus interdum mortalitatem animae adsignari ab
haereticis, ut si anima mortalis resurrectionem consecutura est praeiudicium
sit et carni non minus mortali resurrectionem communicaturae, sed nunc
proprietas vocabuli vindicanda est suae sorti. [11] Iam
quidem eo ipso quod resurrectio caducae rei est, id est carnis, eadem
erit et in nomine mortui: quia caducae rei est resurrectio quae dicitur mortuorum.
[12] Sic et per Abraham patrem fidei,
divinae familiaritatis virum, discimus: postulans enim Sarrae humandae
locum de filiis Heth, Date ergo inquit mihi possessionem sepulchri vobiscum et
humabo mortuum meum, carnem scilicet: neque enim animae humandae spatium
desiderasset, etsi anima mortalis crederetur, etsi 'mortuus' dici mereretur. Quodsi 'mortuus' corpus est, corporum erit
proprie resurrectio, cum dicitur 'mortuorum'.
|