- 25 -
[5.5a.
De effectu sententiarum et finibus litium] – 1. Res
iudicatae videntur ab his, qui imperium potestatemque habent vel qui ex
auctoritate eorum inter partes dantur, itemque a magistratibus municipalibus
usque ad summam, qua ius dicere possunt, itemque ab his, qui ab imperatore
extra ordinem petuntur. Ex compromisso autem iudex sumptus rem iudicatam
non facit: sed si poena inter eos promissum sit, poena re in iudicium deducta
ex stipulatu peti potest. 2.
Confessi debitores pro iudicatis habentur, ideoque ex die confessionis tempora
solutioni praestituta computantur. 3.
Confiteri quis in iudico non tantum sua voce, sed et litteris et quocumque modo
potest: convinci autem non nisi scriptura aut testibus potest. 4. Eorum, qui debito confessi sunt,
pignora capi et distrahi possunt. 5.
Ea, quae altera parte absente decernuntur, vim rerum iudicatarum non obtinent. 5a. De unoquoque negotio praesentibus
omnibus, quos causa contingit, iudicari oportet: aliter enim iudicatum tantum
inter praesentes tenet. 5b. Qui apud
fiscum causam defendere saepius conventi neglexerint, rebus iudicatis
subiciendi sunt. Quod eo apparet, si saepe conventi praesentiam suam facere
noluerint. 6. Trinis litteris vel
edictis aut uno pro omnibus dato aut trina denuntiatione conventus nisi ad
iudicem, ad quem sibi denuntiatum est aut cuius litteris vel edicto conventus
est, venerit, quasi in contumacem dicta sententia auctoritatem rerum iudicatarum
obtinet: quin immo nec appellari ab ea potest. 6a. Ab ea sententia, quae adversus contumaces lata est, neque
appellari necque in duplum revocari potest. 7. Confessionem suam reus in duplum revocare non potest. 8. Res olim iudicata post longum
silentium in iudicium deduci non potest nec eo nomine in duplum revocari. Longum autem tempus exemplo longae
praescriptionis decennii inter praesentes, inter absentes vicennii computatur. 9. In causa capitali absens nemo
damnatur neque absens per alium accusare aut accusari potest. 10. Falsis instrumentis religione
iudicis circumducta, si iam dicta sententia prius de crimine admisso
constiterit, eius causae instauratio iure deposcitur. 11. Ratio calculi saepius se patitur supputari atque ideo potest
quocumque tempore retractari, si non longo tempore evanescat.
|