Liber tertius

Auratum interea culmen bipatentis Olympi
conscendit Genitor, rerum inviolata potestas,
laeta fovens tacito sub pectore. Mox jubet omnes
ad sese acciri superos, quique atria longe
observant, quique arcanis penetralibus adstant:
praeterea quos Eoos Aurora per ortus,
et quos occiduae propior videt Hesperus orae:
namque ferunt olim, leges cum conderet aequas
Rex superum, et valido mundum suspenderet axe,
diversas statuisse domos, diversaque divis
hospitia, et dignos meritis tribuisse penates,
ordine cuique suos. Illi data tecta frequentant:
armaque, et aeratis adfigunt nomina valvis.
Haud mora fit: celerant jussi: volat aethere toto
Caelicolum glomerata manus: pars igne corusco
tota rubens, pars stelliferis innexa coronis.
Ipse sedens, humeris chlamydem fulgentibus aptat
ingentem, et caelum pariter terrasque tegentem.
Quam quondam (ut perhibent) vigilans noctesque, diesque
ipsa suo nevit rerum Natura Tonanti:
adjecitque sacrae decus admirabile telae,
per medium, perque extremas subtegminis oras
immortale aurum intexens, grandesque smaragdos.
Illic nam varia mundum distinxerat arte
gnara operum mater, certisque elementa figuris,
et rerum species, animasque, et quidquid ab alta
fundit mente Pater. Generis primordia nostri
cernere erat limum informem: jam praepete penna
deferri volucres liquidum per inane videres:
jam silvis errare feras, pontumque natari
piscibus, et vero credas spumescere fluctu.
Hic postquam aligeros gemmata sedilia coetus
Accepere; Pater solio sic infit ab alto:
«Aetherei proceres (neque enim ignoratis et ausus
infandos, dirumque acies super astra frementes),
si mecum juvat antiquos ab origine motus
inspicere, et veterum pariter meminisse laborum:
quandoquidem haec vobis peperit victoria laudem;
huc animos, huc pacatas advertite mentes.
Vos, cum omne arderet caelum servilibus armis,
arctoumque furor pertenderet impius axem
scandere et in gelidos regnum transferre Triones;
fida manus mecum mansistis: et ultima tandem
experti, caelo victricia signa tulistis:
aeternumque alta fixistis in arce trophaeum.
Quos ego pro meritis insigni munere palmae
donavi, regnique in partem, operumque recepi:
praecipuosque habui, lectosque ad jussa ministros:
usque adeo fixa antiqui stat gratia facti.
Nec minus et nostras audistis saepe querelas:
vidistisque graves flammati pectoris aestus:
tunc cum prima novas egit dementia gentes
arboris auricomae caelestia carpere poma:
poma gravi seros gustu laesura nepotes.
Munere quin superum indignas spoliastis, et umbra
sacrorum late nemorum: adsiduoque labore
multastis miseras, vitae et brevioribus annis.
Quid repetam veteri sumptas de crimine poenas?
exsiliumque informe Erebi, tenebrasque repostas?
quae tacito mecum spectastis lumine, et iidem
terrarum sortem maesti indoluistis acerbam.
Aut etiam ut nostri longo post tempore tandem
pectoris indomitas clementia vicerit iras?
visque arcana leves sensim demissa per auras
foecundam intactae complerit Virginis alvum?
an temere hoc, nullaque actum ratione putatis?
Quippe ita mansuras decuit me ponere leges:
quo terraeque, polusque, homines, divique vicissim
foederibus starent certis, et pignore tanto
servarent memorem cognatae stirpis amorem.
Quare agite, et jam nunc humana capessite fata;
ac primum duris parvi sub cautibus antri
gramineos lustrate toros: lustrate beatam
pauperibus sedem calamis: cunctique recentes
submissi cunas adcedite, dum pia Mater
complexu in molli Natum fovet, ubera pernox
indulgens teneris Pueri rorantia labris:
nec procul in stipula demisso pectore mutum
procumbit pecus: et Domini vestigia lambens
pervigilat, longos fundit dum tibia cantus.
Hic faustos ortus Pueri, noctemque verendam
discursu per inane levi, passimque canoris
laudibus excipite, et plausu celebrate faventes
omnia felicem ventura in saecula pacem,
certatimque renascentis cunabula mundi,
victum anguem, victumque anguis furiale venenum.
Sic placitum, sic aversos conjungere terris
Caelicolas: sic ferre homines ad sidera certum est.»
Haec ubi dicta: novum superis inspirat amorem;
quo subito veteres deponant pectoris iras,
obliti scelerum; Patrisque exempla secuti,
terrarum flagrent studio, et mortalia curent.
Nec mora: Laetitiam choreis tum forte vacantem
advocat: haec magni motusque animosque Tonantis
temperat, et vultum discussa nube serenat,
Laetitiam, quae Caelicolum per limina semper
Discursat, raroque imas petit hospita terras:
curarumque expers, lacrimasque exosa virago,
exsultat, totoque abigit suspiria caelo.
Ut stetit ante Patrem, terrasque accedere jussa est,
mobilibus pictas humeris accomodat alas:
lenimenque viae comites vocat. Ilicet adsunt
jucundae visu facies, Cantusque, Chorique
Gaudiaque, Plaususque, et honestis ignibus ardens
rectus Amor, quem nuda Fides, Spesque inscia luctus
vadentem, mira unanimes pietate sorores
observant: sequitur mox inculpata Voluptas,
Gratiaque, et niveam suadens Concordia pacem.
Cumque propinquasset portae quae maxima caelo
dicitur, aeternumque micat radiata coruscis
astrorum signis: quando mortalibus aegris
dant nimbos aliae, et damnant caligine terras,
subcinctae occurrunt Horae properantibus alis,
insomnes Horae: namque his fulgentia divum
limina, et ingentis custodia credita caeli.
Protinus aeratos impulso cardine postes
cum sonitu, magnoque polos quassante fragore
praepandunt, obnixae humeris: volat illa per auras
obscura sub nocte nitens: gratantur eunti
sidera: jam festas meditatur Luna choreas,
exsultant Hyades: gaudet mutata Bootes
plaustra auro, totosque auro fulgere juvencos.
Tunc primum visa est, miseri post fata parentis,
risisse Erigone, et longum posuisse dolorem,
armatoque ensis subducitur Orioni.
Ut vero umbrosis posuit vestigia silvis,
culmina conscendit pastorum; atque omnia late
perlustrans tacitis oculis loca, concutit alas
applaudens: pictosque sinus sub nocte coruscans,
subrisit laetum, puraque in luce refulsit.
Primi illam sensere canes: sensere jacentes
haedorum passim per dura cubilia matres:
balatuque ovium valles sonuere propinquae,
saxaque, et adtoniti caput erexere magistri.
Tunc ait: «O parvi vigiles gregis, o bona pubes
silvarum, superis gratum genus, ite, beati
pastores, ite, antra novis intendite sertis:
Reginam ad cunas, positumque in stramine Regem
(certa fides) alti jam jam moderator Olympi
cernere dat: properate, novique tepentia lactis
munera, cumque suo date condita subere mella:
insuetum et silvis stipula deducite carmen.»
Nec plura effata, in nubes taciturna recessit:
et penitus nigra noctis se condidit umbra.
Olli inter sese vario sermone volutant;
quid superum mandata velint, quas quaerere cunas,
quos jubeant reges, quae cingere frondibus antra.
Continuo variis innectunt tempora ramis:
nectitur et lentiscus, opacaeque arbutus umbrae,
rosque maris, buxusque, et densa comas terebinthus:
cunctaque frondenti redimitur turba corona.
Mox silvam exquirunt omnem: saltusque repostos
flammiferis lustrant taedis: ardere putare
arva procul, totumque incendi lumine montem.
Tandem inter dumos fessi sub rupe cavata
speluncam adspiciunt; vocemque rudentis aselli
auribus accepere, vident ipsumque bovemque
longaevumque senem, stantemque ad lumina Matrem
insomnem, et pressis refoventem pignus in ulnis.
Ergo insperatae gavisi munere sortis,
ocyus ingentem procero stipite laurum
avulsamque solo palmam ab radicibus imis
adtollunt humeris: perque intervalla canentes
cum plausu, choreisque, et multisono modulatu
vestibuli ante aditum statuunt: omnemque coronant
fronde locum, grandes oleas cedrosque comantes
affigunt: longisque advelant limina sertis
et late Idaliam spargunt cum baccare myrtum.
Quos bonus ex antro, dictis ingressus amicis,
compellat senior, placidaque haec voce profatur:
«Dicite, pastores (neque enim sine numine, credo,
tam certum tenuistis iter), cui tanta paratis
munera? cui virides ramis frondentibus umbras
texitis? anne aliquis superum Patre missus ab alto
has docuit sedes, locaque haec accedere jussit?»
Sic memorans, sese laetum venientibus obfert.
Illi autem: «Nova per tenebras, nova lucis imago,
o genitor, media visa est modo lumina silva
spargere, et in nostras diffundere gaudia mentes:
sive Deus caelo veniens, seu forte Deorum
nuntius, in dubio est: nos vultum, habitumque loquentis
vidimus: et motas per noctem audivimus alas.»
Sic fati, jungunt dextras: mox ordine longo,
antrum introgressi, calathis silvestria plenis
dona ferunt: Matrem et laeto simul ore salutant.
Tum Puero adstantes Lycidas et maximus Aegon,
Aegon, Getulis centum cui pascua campis,
centeni per rura greges Massyla vagantur:
ipse caput late, qua Bagrada, qua vagus errat
Triton, Cinyphiae qua devolvuntur arenae,
ingens agricolis, ingens pastoribus Aegon.
At Lycidas vix urbe sua, vix colle propinquo
cognitus, aequoreas carmen deflexit ad undas:
et tamen hi non voce pares, non viribus aequis,
inter adorantum choreas, plaususque deorum,
rustica septena modulantur carmina canna:
«Hoc erat, alme Puer, patriis quod noster in antris
Tityrus adtritae sprevit rude carmen avenae,
et cecinit dignas Romano consule silvas:
ultima Cumaei venit jam carminis aetas!
magna per exactos renovantur saecula cursus.
Scilicet haec Virgo, haec sunt Saturnia regna:
haec nova progenies caelo descendit ab alto,
progenies, per quam toto gens aurea mundo
surget, et in mediis palmes florebit aristis.
Qua duce, si qua manent sceleris vestigia nostri,
irrita perpetua solvent formidine terras:
et vetitum magni pandetur limen Olympi:
occidet et serpens, miseros quae prima parentes
elusit, portentificis imbuta venenis.
Tune deum vitam accipies? divisque videbis
permistos heroas, et ipse videberis illis?
pacatumque reges patriis virtutibus orbem?
Adspice felici diffusum lumine caelum,
camposque, fluviosque, ipsasque in montibus herbas:
adspice, venturo laetentur ut omnia saeclo.
Ipsae lacte domum referent distenta capellae
Ubera: nec magnos metuent armenta leones:
agnaque per gladios ibit secura nocentes:
bisque superfusos servabit tincta rubores.
Interea tibi, parve Puer, munuscula prima
Contingent, hederaeque, intermistique corymbi.
Ipsa tibi blandos fundent cunabula flores
et durae quercus sudabunt roscida mella:
mella dabunt quercus: omnis feret omnia tellus.
At postquam firmata virum te fecerit aetas
et tua jam totum notescent facta per orbem:
alter erit tum Tiphys, et altera quae vehat Argo
delectos heroas: erunt etiam altera bella:
atque ingens Stygias ibis praedator ad undas.
Incipe, parve Puer, risu cognoscere Matrem,
cara Dei Soboles, magnum caeli incrementum.»
Talia dum referunt pastores: avia longe
responsant nemora, et voces ad sidera jactant
intonsi montes: ipsae per confraga rupes,
ipsa sonant arbusta: «Deus, Deus ille, Menalca.»
Hic subito magnum visi per inane volatus
caelestum, cursusque alacres, alacresque recursus:
auditaeque procul voces, sonitusque rotarum.
Scilicet innocuis per sudum exercitus armis
ibat ovans: divisae acies, terna agmina, ternis
instructa ordinibus, belli simulacra ciebant.
Ter clypeis jam cedentes invadere nubes
Adspiceres: vacuas ter mittere tela per auras:
ter clamare ducem: mox dissita cogere signa:
atque unam laetae faciem praeferre phalangis:
rursus et aerios percurrere milite campos:
semotosque alios constanti incedere passu
nubila per latasque vias: et jungere nexu
brachia, perpetuis quatientes motibus alas,
gestantesque manu nostrae argumenta salutis,
spinasque, clavosque, horrenti et vimine fasces,
haesuramque hastam lateri, medicataque felle
pocula, sublimemque crucem, immanemque columnam.
Ibant, et dulci mulcebant aethera cantu.
Innumeras alii laudes, et magna Parentis
facta canunt: ut prima novi fundaverit orbis
moenia, telluremque vagis discluserit undis:
ut passim varios caelo suspenderit ignes,
lunamque, stellasque: ut magni lumina Solis,
jam late extremo tenebris Oriente fugatis,
protulerit. «Tu belligeras, metuende, cohortes
dejicis, exturbasque polo: tu fulmine quassas
cum duce signa suo, nigroque involvis Averno,
Cocytumque jubes, tristesque habitate lacunas.
Te gemini cecinere axes, te maxima tellus:
victorem cecinit vastis cum fluctibus aequor.
Nec te hominum fraudes, non avertere nefanda
crimina: sed laeto spectas mortalia vultu:
dignatasque tuo solaris numine terras.
Salve, magne opifex caeli, Rex maxime divum,
terrarumque, hominumque salus, quem sidera, quem Sol,
quem metuunt reges tenebrarum, et Tartarus ingens:
cui late humanum servit genus: omnia solus
qui regis: omnia amas pariter: tibi nomina mille,
mille potestatum, regnorum insignia mille!
Salve, auctor: salve, immensi dominator Olympi,
et nobis felix, terrisque labantibus adsis.»
Ingeminant plausum nubes lateque per auras
discursat vox, et caeli convexa resultant.
Herboso tum forte toro, undisonisque sub antris
venturas tacito volvebat pectore sortes
caeruleus Rex, humentum generator aquarum
Jordanes; quem juxta hilari famulantia vultu,
agmina densentur natae, pulcherrima Glauce,
Dotoque, Protoque, Galenaque, Lamprothoeque,
nudae humeros, nudis discincta veste papillis:
Callirhoe, Byroque, Pherusaque, Dinameneque,
Asphaltisque adsueta leves fluitare per undas:
ipsaque odoratis perfusa liquoribus Anthis:
Anthis, qua non ulla novos miscere colores
doctior aut pictis caput exornare coronis.
Mox Hyale, atque Thoe, et vultu nitidissima Crene,
Gongisteque, Rhoeque, et candida Limnoria,
et Dryope, et virides Botane resoluta capillos.
Ore omnes formosae, albis in vestibus omnes,
omnes puniceis evinctae crura cothurnis.
Ipse antro medius, pronaque acclinis in urna
fundit aquas. Nitet urna novis variata figuris
crystallo ex alba, et puro perlucida vitro,
egregium decus, et superum mirabile donum.
Umbrosis hic silva comis, densisque virebat
Arboribus. Cervi passim, capreaeque fugaces
aestivum viridi captabant frigus in umbra.
In medio, auratis effulgens fluctibus, amnis
errabat campo, et cursu laeta arva secabat.
Hic juvenis, fulvis velatus corpora setis,
stans celso in scopulo, Regem Dominumque deorum
vorticibus rapidis, medioque in fonte lavabat.
At viridi in ripa, lecti de more ministri
subcincti exspectant: pronisque in flumina palmis
protendunt niveas, caelestia lintea, vestes.
Ipse Pater caelo late manifesta sereno
signa dabat, Natoque levem per inane Columbam
insignem radiis mittebat et igne corusco.
Adtonitae circum venerantur numina Nymphae,
et fluvius refugas ad fontem convocat undas.
Talia caelata genitor dum spectat in urna
fatorum ignarus, oculosque ad singula volvit
admirans: videt insolitos erumpere fontes:
ingentemque undate domum: cavaque antra repleri
fluctibus, atque novum latices sumpsisse saporem.
Dumque haeret, pavitatque simul, dum sublevat undis
muscosum caput, et taurino cornua vultu:
adspicit insuetas late florescere ripas,
claraque per densas discurrere lumina silvas
pastorum ludo: et laetos ad sidera cantus
divinasque audit voces, et numina passim
advenisse Deum testantia. Protinus ambas
ad caelum palmas hilaris cum voce tetendit:
«O maris, o terrae, divumque, hominumque Repertor,
quis tua vel magno decreta incognita caelo
detulit huc audax, mediisque abscondit in undis?
Ipse mihi haec quondam (memini), dum talia mecum
saepe agitat, repetitque volens, narrare solebat
caeruleus Proteus: mendax si caetera Proteus,
non tamen hoc vanas effudit carmine voces:
«Adveniet tibi, Jordanes, properantibus annis,
adveniet, mihi crede, inquit: (certissima caelum
signa dedit: nec me delusum oracula fallunt)
qui te olim Nili supra septemplicis ortus,
supra Indum, et Gangen, fontemque binominis Istri
adtollet fama: qui te Tyberique, Padoque
praeferet, atque tuos astris aequabit honores.
Cujus in adventu tristes discedere morbi
corporibus passim incipient. Jam victa repente
cessabit, turpes squamas maculasque remittet
dira lues: lacerosque elephas effusus in artus,
ulcera sanguineo sistet manantia tabo.
Quin et letales (dictu mirabile!) febres
diffugient jussae, possessaque membra relinquent:
cedet et infestae violentior ira Dianae:
ira nocens, quae fulminea velut icta ruina,
corpora cum gemitu ad terram prosternit, et igni
interdum, nunc perdere aqua (miserabile visu)
festinat: Stygio nimirum armata veneno
exsuperat vis, et spumas agit ore tumentes.
Nec jam ultra longo vires minuente veterno,
tabificus per operta impune vagabitur hydrops,
exitio obrepens miserorum: atque omnia late
viscera per varios perdet tumefacta dolores.
Non alias vinctae tam crebra silentia linguae
Abrumpent: noctem aut toties, tenebrasque priores
excutient oculi, qui nunquam sidera, nunquam
ardentem magni viderunt lampada Solis.
Multa quidem majora fide, sed vera, sed ipsos
quae teneant spectantum oculos, possum ore referre:
sed propero: ventura tamen mirabitur aetas.
Cernere erit, claudos passim genua aegra trahentes
firmato subitos extendere poplite gressus.
Tum nervis labefacta, diuque trementia membra
(quis credat, nisi certa meus mihi cantet Apollo?)
restringi, et validas cum robore sumere vires.
Atque alius rapto jussus consurgere lecto,
haud mora, prosiliet: passuque in templa citato
contendens, onus ipse humeris portabit. Ibi ingens
clamor, et innumerae circum donaria voces
spectantis populi, et rerum novitate paventis.
Parte alia exstinctam penitus, sensuque carentem
ad sua jam cernes revocari munera dextram.
Nec minus et tacta compesci veste cruorem
Femineum: exsanguesque artus, pallentiaque ora
ilicet obstructis calefacta rubescere venis.
Ipsas quin etiam Furias sub Tartara pelli,
immanes Erebi Furias: tum fessa levari
pectora, vexatosque malis cruciatibus artus:
hinc vacuas late impleri stridoribus auras
dirarum frustra clamantum, ac saeva trementum
verbera, perque cavas conantum evadere nubes.
Jam deploratis vitam post funera reddi
corporibus video: jam moestam incedere pompam:
feralemque anteire tubam: mox gaudia matrum
insperata, patrumque hilares verso ordine fletus,
et circumfusam populis laetantibus urbem.
Huic tu nutantes quoties adsurgere montes
et (mirum!) insuetas curvare cacumina silvas
adspicies; quoties humenti in gramine ripae
aut solantem aestus, aut lenes pectore somnos
carpentem, tenui adsuesces mulcere susurro!
Macte tuis merito ripis, macte omnibus undis.
Ad te deposito properabunt numina fastu:
nudabuntque sacros artus, et carmina dicent
ad numerum: cum tu felix jam flumine sancto
Auctorem rerum, divumque, hominumque Parentem
(tantus honos, laus tanta tuo, rex maxime, fonti)
exutum veste accipies: atque hospite tanto
adtonitus, trepidas hortabere voce Napaeas:
«Ite citae, date thura pias adolenda per aras,
caeruleae comites, viridique sedilia musco
instruite: et vitreis suspendite serta columnis.
Purpureas miscete rosas: miscete hyacinthos
Liliaque, et pulchro Regem conspergite nimbo.»
Tunc nomen late clarum Jordanis ad auras
adtollent montes, Jordanem maxima circum
aequora, Jordanem silvaeque, amnesque sonabunt.
llla autem humanis quamvis latura ruinis
auxilium, finemque dies, gratissima quamvis
urbibus adveniat, totumque optanda per orbem:
fluminibus tamen, et nostris felicior undis
(si qua fides, si qua est veri prudentia Proteo)
ostendet roseos stellis ridentibus ortus.
Quandoquidem non divitias, non quaeret honores
ille Patris decus, ac virtus; mortalia postquam
membra sibi, et fragiles jam sponte induxerit artus.
Non sceptrum invadet Cyri: non Caspia regna
diripiet: non exuviis Babylona superbam
eruet: aut alto scandet Capitolia curru
militibus circum, et laeto comitante senatu.
Sed maris undisoni tractus, et litora longe
curva secans, media socios sibi quaeret in acta:
dispersosque mari nautas, nudosque colonos
undarum, sinuosa fretis jactare parantes
retia, vexatas aut jam reparare sagenas
sollicitos, Patris ad solium, ac sua tecta vocabit.
Atque ollis jus omne, potestatemque medendi
adjiciet: pellent morbos, dentesque retundent
vipereos: Orcique acies, ac monstra fugabunt.
Quin et custodes foribus radiantis Olympi
praeficiet: servare aditus, et claustra jubebit
aurea: queis non ulla queat vis saeva nocere
Eumenidum, durique umbrarum obsistere postes.
Tum sedes passim emeritis duodena per astra
instituet: distincta suos de more sequetur
turba duces: illi leges et sancta vocatis
jura dabunt, plausu sociorum, atque agmine laeti.
Felices, qui jam cymba, remisque relictis,
alta serenati conscendent culmina caeli.
Praeterea (si certa fides, nec vana futuri
gaudia) cognatas etiam spectabimus undas
lenaeos verti in latices: ea prima deum Rex
arcana, hos primos per signa ostendet honores
accepti late imperii. Mirabitur auctus
lympha suos, jussa insuetum spumare capaces
per pateras, largeque novum diffundere nectar,
et mensas hilarare, et felices hymenaeos.
Nec semel ille altum remis evectus in aequor,
cum jam frustrato socios rediisse labore
accipiet, praeda ingenti ditabit et udos
squamigerum strata cumulos exponet in alga.
Iratos etiam fluctus, tumidasque procellas,
miscentesque imo turbatam gurgite arenam,
jamque superjecto mersuras aequore puppim,
imperio premet increpitans: cadet arduus undae
impetus: atque audisse minantis jussa putares
Eurosque, Zephyrosque, et ovantes turbine Coros.
Quid loquar, ut gemino numerosas pisce catervas
munere et exiguo Cereris, miserabile vulgus,
matres, atque viros pariter per gramina pascet:
ut jam bis senis redeant fragmenta canistris?
aut intempesta gradiens ut nocte per altum
libera substrato ponet vestigia ponto:
vixque undas sicco tanget pede? scilicet olli
adnabunt blandae Nereides: humida passim
sternent se freta, tum fundo Neptunus ab imo
excitus agnoscet Dominum, positoque tridente
cum Phorco, Glaucoque, et semifero comitatu
prosiliet, trepidusque sacris dabit oscula plantis.
Sed quid ego exili vectus super alta phaselo
cuncta sequor memorans? Non si Parnassia Musae
antra mihi sacrosque aditus, atque aurea pandant
limina, sufficiam: non si mihi ferrea centum
ora sonent centumque aerato e gutture linguae
vocibus exspument agitantem pectora Phoebum,
laudatos valeam venturi Principis actus
enumerare novoque amplecti singula cantu.»
Haec senior quondam felici pectore Proteus
Vaticinans (ut forte meo diverterat antro)
praemonuit: nunc eventus stat signa futuri
exspectare. Nitor roseo sed fulsit ab ortu
clarior: et radiis dux praevia matutinis
Oceani procul extremo se litore tollit
exoriens Aurora: sinusque induta rubentes,
ante diem citat auricomos ad frena jugales.
Et jam consuetis tempus me currere ripis
Undantem, magnosque lacus, et prata secantem
Vorticibus: viden' ut nostros agit impetus amnes?
Jordanemque vocat tumidarum murmur aquarum?»
Sic fatus, confestim humeris circumdat amictus
Insolitos: quos pulchrae udis nevere sub antris
Naiades, molli ducentes stamina musco;
Sidonioque rudes saturantes murice telas,
aurea consperso variarunt sidera limbo:
atque ita se tandem currenti reddidit alveo
spumeus, et motas adspergine miscuit undas.
Hactenus, o Superi, partus tentasse verendos
sit satis: optatum poscit me dulcis ad umbram
Pausilypus, poscunt Neptunia litora, et udi
Tritones, Nereusque senex, Panopeque, Ephyreque
et Melite, quaeque in primis mihi grata ministrat
ocia, Musarumque cavas per saxa latebras,
Mergillina: novos fundunt ubi citria flores,
citria Medorum sacros referentia lucos:
et mihi non solita nectit de fronde coronam.

FINIS.