Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library
[Pseudo-] William of Conches
Moralium dogma philosophorum

IntraText - Concordances

(Hapax - words occurring once)
circu-docer | docil-hilar | hinc-matur | mauul-pergu | perhe-respe | respo-ualet | ualid-ysido

                                                            bold = Main text
     Part,  Chap., §                                        grey = Comment text
501 1, 3, 3| mentis et cure laqueata circum~tecta uolantes.~ ~Et, qua 502 1, 1, 1| partes sunt prouidentia, circumpectio, cautio, docilitas.~ ~ 503 1, 1, 1| 2. De circumspectione~ ~Circumspectio est contrariorum uitiorum 504 1, 1, 1| I.A.2. De circumspectione~ ~Circumspectio est contrariorum 505 1, 1, 5| mutare laboret.~Multa senem circumueniunt incommoda, uel quod~querit 506 1, 1, 5| occupationem ultra defectum et citra excessum sistere. De hac 507 1, 1, 5| denique fines,~quos ultra citraque nequit consistere rectum.~ ~ 508 1, 1, 5| est pari iure uiuere cum ciuibus, non nimis summissum nec 509 1, 1, 5| eorum et in bellicis et in ciuilibus officiis ualeat industria; 510 1, 1, 5| illud poete: ‘Semper in ciuitate quibus opes nulle sunt bonis 511 1, 1, 4| uiuentibus, ut renouata~semper clade domus multis in luctibus 512 1, 1, 2| piget.~ ~Quarto caue ne clam gratiam referas. Ingratus 513 1, 1, 2| uerecundiam uox conuitiantis clarior rupit. Nemo id esse, quod 514 1, 1, 4| difficultates enim queritur claritudo. Quod enim difficilius, 515 1, 3, 3| quas qui contraxerit, ille~clarus erit, fortis, iustus, sapiens, 516 1, 1, 1| sufficere: angusta esse classibus maria, militibus castra, 517 1, 1, 1| ne hinc hostibus fores claudas et aliunde aditum pandas.~ ~ 518 1, 3, 3| uerticibus seua necessitas~clauos, non animum metu,~non mortis 519 1, 1, 3| falsos fieri coegit, aliud clausum in pectore, aliud in lingua 520 1, 3, 3| opulentiam referuntur predia, clientele, peculium, thesaurus, ornatus.~ ~ 521 1, 3, 3| est enim uolentibus quam coactis imperare. Subiecti enim~ ~ 522 1, 1, 2| Quemadmodum nemo in amorem sui coartandus est, sic nec lex iubet amare 523 1, 1, 3| multos mortales falsos fieri coegit, aliud clausum in pectore, 524 1, 5 | uirtus et summa potestas~non coeunt: semper metuet quem seua 525 1, 3, 3| miserantis Orci.~ ~Omnes eodem cogimur, omnium~uersatur urna serius 526 1, 5 | animus noster habet ancipitem cogitandi curam, utrum scilicet spreta 527 1, 1, 2| illum non sepe de reddendo cogitasse cui obrepsit obliuio. Numquam 528 1, 2 | dum contemplabitur res cognitione dignissimas, subito nuntiet 529 1, 2 | honestorum, pertractare.~ ~Cum ad cognitionem prudentia, relique uero 530 1, 2 | ad actionem pertineant, cognitioni anteponenda est actio. Hoc 531 1, 1, 1| trahimur et ducimur ad cognitionis cupiditatem, in qua excellere 532 1, 1, 1| uitanda. Vnum ne ignota pro cognitis habeamus hisque temere assentiamur. 533 1, 2 | aliquis uehementer cupidus in cognoscenda rerum natura. Huic, dum 534 1, 1, 2| datur et animus erga nos et cohabitacio et uite societas et ad nostras 535 1, 1, 2| compatriotas in eodem iure et cohabitacione spontanee uinciens. Huius 536 1, 1, 2| communitatis. Societatem, id est cohabitacionem hominum, sic seruat iusticia: 537 1, 1, 2| seruat iusticia: dum homines cohabitant, obtinet unus uel agros 538 1, 1, 2| uirtus debito supplicio cohercens iniuriam. Primum ergo seueritatis 539 1, 1 | Temperantia est uirtus cohibens motus suasu prosperitatis 540 1, 1, 5| parcitas edulii irritamenta cohibent. Horum autem primum est 541 1, 5 | Fatis accede deisque~et cole felices, miseros fuge. Sidera 542 1, 1, 2| significatio uirtutis appareat. Colendus est maxime quisque in quantum 543 1, 1, 2| utilitates officia ante collata. Etiam si non uiuitur cum 544 1, 3, 3| census.~ ~Imperat aut seruit collecta peccunia cuique,~tortum 545 1, 1, 5| delicatum inferre sermonem. Cum college in pretura Pericles et Sophocles 546 Pro | sophiam quasi in artem nos colligere; michique ipsi fas erat, 547 2 | uolumina uagando dispersa colligeres. Multorum enim actorum lectio 548 1, 1, 5| pari(bus) colludere et iram~colligit et ponit temere et mutatur 549 1, 1, 2| bonos quam apud diuites puto collocari beneficium. Nam qui locupletes 550 1, 1, 2| redimunt aut amicos in filiarum collocatione iuuant uel in alia re querenda 551 1, 1, 5| humum, gestit pari(bus) colludere et iram~colligit et ponit 552 1, 1 | Iccirco iusticiam duabus columpnis fulcire oportet, scilicet 553 1, 3, 3| ingentia agat et in infinitum comes celestibus exeat. Ideo sic 554 1, 1, 2| optant exilium ut fugientem comitentur, optant inopiam ut magis 555 1, 3, 3| officium est dignos domino commendare, indignos cauere. Vnde poeta:~ ~ 556 1, 1, 5| uarietas, atque~ ~uoluptates commendat rarior usus.~Ieiunus raro 557 1, 1, 5| operam dare. Hec uirtus commendatur, ubi dicitur:~ ~Plerumque 558 1, 3, 3| cauere. Vnde poeta:~ ~Qualem commendes etiam atque etiam aspice, 559 1, 1, 5| amicitias inferuit honori,~commisisse cauet quod mox mutare laboret.~ 560 1, 1, 5| est),~nec retinent patule commissa fideliter aures~et uolat, 561 1, 1, 5| leges, meminisse eas esse commissas fidei sue. Priuati autem 562 1, 1, 5| uero statim cum subdit:~ ~Commissumque teges, et uino tortus et 563 1, 1, 4| anteponenda. Numquam periculi fuga committendum est, ut inbelles et timidi 564 1, 3, 2| In aliis autem corporis commodis quis fructus est homini? 565 1, 1, 4| ad eam referant, obliti commodorum suorum; alterum ut totum 566 1, 1, 5| iratorum aut eorum qui aut metu commoti sunt, aut nimia uoluptate 567 1, 1, 4| ineunda pronum faciat, potius communem utilitatem quam sua commoda 568 1, 1, 2| naturam debemus ducem sequi, communes utilitates in medium afferre, 569 1, 1, 2| eorum, que natura erant communia, proprium cuiusque fit quod 570 1, 1, 2| suum conferret. Vite autem communitatem, id est negotia, taliter 571 1, 1, 2| humane societatis et uite communitatis. Societatem, id est cohabitacionem 572 1, 1, 4| a penis, cum de captiuis commutandis Romam missus esset, iurauit 573 1, 1, 3| inimicitiasque non ex re sed ex comodo estimare magisque uultum 574 1, 4 | sunt corporis sibi inuicem (comparantur; nam bona ualitudo melior 575 1, 1, 1| autem hominum natura ita comparata est ut aliena melius iudicent 576 1, 5 | cum eo quod honestum est comparatur, utilitatis species iaceat, 577 Pro | imago; quocirca uehementer compatior tibi, imo tue odiosa morbi 578 1, 1, 2| Concordia est uirtus conciues et compatriotas in eodem iure et cohabitacione 579 1, 1, 5| fugiamus.~ ~Etatum propria compendiose pandit poeta his uerbis:~ ~ 580 1, 1, 5| imperat; hunc frenis, hunc tu compesce cathena.~ ~Huius uirtutis 581 Pro | namque arto atque insolubili complexu (inheres) honesto, quod 582 1, 3, 3| trepidat. Quod adest memento~ ~componere equus!~ ~Ille potens~letusque 583 1, 1, 4| persuadet poeta dum dicit:~ ~Componite mentes~ad magnum uirtutis 584 1, 1, 5| uerbo honestatem seruare. In compositione namque corporis nostri magnam 585 2 | uerba hec angusta particula comprehendit. Vnde hic facilius intueri 586 1, 3, 3| puri,~nocte iter ingressus comptum gladiumque timebis.~ ~Cantabit 587 1, 3, 3| non ques(i)ta sed querenda computat. Qui(s) sit diuitiarum modus 588 1, 1, 2| usum mea priuata transferre conaris. Nam quietissime homines 589 1, 1, 5| nugis~et tempestiuum pueris concedere ludum.~ ~Ludus enim genuit 590 2 | est actionum quam sonorum concentus. Itaque ut in fidibus musicorum 591 1, 1, 1| quid sit quod gemellorum conceptum separet, partum iungat, 592 1, 5 | humana societate. Nam sicut concessum est ut quisque malit sibi 593 1, 1, 5| Ipsa enim senectus dedecus concipit et intemperantia(m) iuuenum 594 1, 1, 1| existimatione sui furentem concitarent, dixit Demaratus: ‘Multitudo 595 1, 1, 2| quibus eget alius; idcirco concitaretur inuidia et sedicio nisi 596 1, 1, 2| concordia~ ~Concordia est uirtus conciues et compatriotas in eodem 597 1, 1, 2| reuerentia maioribus, concordia conciuibus, misericordia egenis.~ ~ 598 2 | Conclusio operis~ ~Hec prescripta 599 2 | unum excerpe quod illo die concoquas. Illud enim bonum curandum 600 1, 1, 4| Septimum officium est in concursu ad primos impetus adcurrere, 601 1, 1, 4| antecesserunt, omnes sequentur. Hae condicione cuncta gignuntur: quod cepit 602 1, 1, 5| robustus acri militia puer~condiscat.~ ~Et alibi:~ ~Nunc te melioribus 603 1, 1, 2| his qui uendunt, emunt, conducunt, locant contrahendisque 604 1, 3 | Hactenus pars honestatis confecta est. Hoc autem quod nunc 605 1, 1, 2| eos, cum quibus sermonem conferamus, et uereri et diligere uideamur. 606 1, 1 | est uirtus ius suum cuique conferens. Fortitudo est considerata 607 Pro | significabunt, se agebat. Vna igitur conferentes arbitrabar descriptionibus 608 1, 1, 2| adesset, que cuique ius suum conferret. Vite autem communitatem, 609 1, 4 | commoda corporis cum externis conferuntur hoc modo, ualere ut malis 610 1, 5 | igitur sapiens, si fame ipse conficiatur, abstulerit cibum alteri 611 1, 1, 4| propter ignauiam aut nimis confidas propter cupiditatem. In 612 1, 1, 4| uersari et manu cum hoste confligere inmane quiddam est et belluarum 613 1, 1, 4| Contra hanc uirtutem sic confligit timor: ‘Morieris’. Securitas: ‘ 614 1, 1, 2| Non cessant dii beneficia congerere, unam sortiti intencionem, 615 1, 3, 3| non me rebus submittere conor.~ ~Cum hec ita sint,~ ~non 616 Pro | turpitudo. De ea igitur accipe conpendiosam particulam, ac si de magno 617 1, 1, 2| ingratum ferendo, peiorem conquerendo. Dubiam uerecundiam uox 618 1, 1, 4| enim fructum sapiens in conscientia, stultus autem in gloria 619 1, 1, 4| cautela auaricie. Non est enim consentaneum qui metu non frangatur, 620 1, 1 | in modum nature rationi consentaneus). Virtus igitur et honestum 621 1, 3, 3| speciem, taciturnus acerbi.~ ~Consentire suis studiis qui crediderit 622 1, 2 | quedam ita feda, ut nec causa conseruande patrie facturus sit ea sapiens, 623 2 | consequi nequeunt, sic offitii conseruandi precepta traduntur illa 624 1, 1, 4| officium (est) parta uictoria conseruare eos qui non crudeles, non 625 1, 1, 5| quibus abest turpitudo, conseruari autem parsimonia. Nullus 626 1, 1, 2| iustitia~ ~Iusticia est uirtus conseruatrix humane societatis et uite 627 1, 1, 1| debent – adhibebit ad res considerandas tempus et meditationem. 628 1, 1 | conferens. Fortitudo est considerata periculorum susceptio et 629 1, 1 | precedant.’ Id autem est quod consilia actus tuos preueniant.~ ~ 630 1, 1, 1| prouidentie inesse ueris consiliatoribus quam assentatoribus.~ ~ 631 1, 1, 2| tribuendo et retribuendo tota consistit.~ ~I.B.2.aI. De beneficiis 632 1, 1, 3| omnisque potestas~inpatiens consortis erit.~ ~Proh cecus et amens~ 633 1, 3, 2| Omne animi uitium tanto conspectius in se~crimen habet, quanto 634 1, 1, 2| longe proiecit ut extra conspectum suum poneret. Memoria enim 635 1, 3, 3| porticus Agrippe, uia te conspexerit Apii,~ire tamen restat, 636 1, 1, 5| significatio fit non adesse constanciam.~ ~Motus autem animorum 637 1, 1, 4| I.C.5. De constantia~ ~Constancie uero officium 638 1, 1, 4| metuenda pati.~ ~Fortis enim et constantis animi est non perturbari 639 1, 1, 4| rebus contrariis parum sibi constent, uoluptatem seuerissime 640 1, 1, 2| acusatione et defensione constet causa, laudabilior est defensio; 641 1, 1, 1| quidem ingenii est ante constituere quid accidere possit in 642 1, 1, 5| quisque genus uite degende constituit quod maxime adamauit. Itaque 643 1, 1, 2| uti possis. Altera uero consuetudine benefaciendi paraciores 644 1, 1, 4| periculis imitemur medicorum consuetudinem. Illi enim leuiter egrotantes 645 1, 1, 2| uigilando, agendo, bene consulendo prospere omnia cedunt. Vbi 646 1, 1 | monstrans uiam. Eius enim est consulere, aliarum trium agere; consilium 647 Pro | re scrutabundus memoriam consulerem, repente sompnus obrepsit. 648 1, 1, 2| autem, qui de rebus dubiis consultant, ab odio, amicitia, ira 649 1 | est. Sunt itaque quinque consultationes: prima quid honestum, secunda 650 1, 1 | incipias consulto, et postquam consulueris mature facto opus est.’ 651 1, 1, 4| deserant. Qui enin parti consulunt, partem deserunt, pernitiosissimam 652 1, 1, 4| terra obruit, alios ignis consumit, in quo parcitur occulis 653 1, 1, 4| difficilium et praecla(ro)rum consummatio. Constancia est stabilitas 654 1, 1, 4| Fiducie officium est ad consummationem rei festinare, iuxta illud:~ ~ 655 Pro | me tam sepe pol1ici(ti) consumpmationem posscebat, quod illud certum 656 1, 1, 4| uenit,~iam cras hesternum consumpsimus: ecce aliud cras~egerit 657 1, 5 | an se scientes scelere contaminent. In ipsa quidem dubitacione 658 1, 2 | rerum natura. Huic, dum contemplabitur res cognitione dignissimas, 659 1, 1, 4| uoluptatem seuerissime contempnant, in dolore sint molliores, 660 1, 3, 3| infamiam, que est tercia causa contempnendi ea(m). Audi poetam:~ ~Prima 661 1, 1, 4| conuitia et ad honesta uadenti contempnendus est ipse contemptus.’~ ~ 662 1, 1, 5| uiuit, non tamquam omnia contempserit, sed tamquam habenda aliis 663 1, 1, 4| Quis hominum est quem tu contemptum uideris uno~flagicio?~ ~ 664 1, 1, 2| quibus utendum est et uocis contencione et uerborum grauitate acriore. 665 1, 1, 2| susceptum. In illis etiam contencionibus que cum inimicissimis fiunt, 666 1, 1, 5| iurgia; nam contra parem contendere anceps est, cum superiore 667 1, 1, 4| facere eos qui inter se contenderent uter potius ciuitatem amministraret, 668 1, 1, 1| afferunt et una eorum (est) contentio, quis blandissime fallat. 669 2 | ex risu, ex locutione, ex contentione uocis, ex summissione, ex 670 1, 1, 2| si quis admouerit aurem, conticescent; et quod scire hominem nolunt, 671 Pro | meditabar. Dumque primo conticinii silentio super hac re scrutabundus 672 1, 1, 5| manus sed etiam occulos continentes’. Si Sophocles in conuiuio 673 1, 1, 1| nos trahat, sub honesto continetur. Omnes (enim) trahimur et 674 1, 3, 3| re.~ ~Nam neque diuitibus contingunt gaudia solis,~nec uixit 675 1, 1, 5| quia in nostra uita est continuum detrimentum. Quod alibi 676 2 | obtutu, ex remissis aut contractis superciliis, ex mesticia, 677 Pro | flagitia te pertrahat, mens tua contradicit et reclamat. Presentis doctrine 678 1, 1, 2| emunt, conducunt, locant contrahendisque negotiis implicantur necessaria 679 1, 1, 5| intelligitur appetitus omnes contrahendos et sedandos.~ ~Occupationes 680 Pro | liberalis, (Henrice R.), contrahere meditabar. Dumque primo 681 1, 1, 4| fortis appare sapienter idem.~Contrahes uento nimium secundo~turgida 682 1, 1, 4| flagicio?~ ~Huic uirtuti contraponitur inconstancia, que est motus 683 1, 1, 3| negligentia seueritati contraria; contraponuntur enim defendere et defensionem 684 1, 1, 3| iusticie generibus totidem contraposita iniusticie genera summopere 685 1, 1, 4| Sunt enim qui in rebus contrariis parum sibi constent, uoluptatem 686 1, 3, 2| fortuna eorum par est. Sic e contrario:~ ~Omne animi uitium tanto 687 1, 1, 1| circumspectione~ ~Circumspectio est contrariorum uitiorum cautela. Huius 688 1, 3, 3| parent diuitiis; quas qui contraxerit, ille~clarus erit, fortis, 689 1, 5 | honesto obuiat, ideo de controuersia utilis et honesti proposita 690 1, 1, 2| exacerbare eum in quem magna contuleris, ut ex amico fiat inimicus? 691 1, 1, 3| nescio quomodo suspiciosi; ad contumeliam omnia accipiunt; magis propter 692 1, 1, 4| perseuerans. Paciencia est uirtus contumeliarum et omnis aduersitatis impetus 693 2 | medicamenta temptantur; non conualescit planta que sepe transfertur 694 1, 1, 2| expendere numinibus quid~conueniat nobis rebusque sit utile 695 1, 1, 4| ferieris et multi in te gladii conuenient’. Securitas: (‘Quid refert 696 1, 1, 2| ciuitatem cuidam dicenti non conuenire ciuitatem humili fortune 697 1, 1, 5| Sophocles de communi officio conuenissent et casu formosus puer transiret, 698 1, 3, 3| Cui cum paupertate bene conuenit, diues est. Pauper est non 699 1, 1, 5| honeste sunt his quorum ordini conueniunt. Mercatura, si tenuis est, 700 1, 1, 5| amata relinquere pernix.~Conuersis studiis etas animusque uirilis~ 701 1, 1, 2| interest, utrum ex homine se conuertat quis in beluam an sub hominis 702 1, 1, 2| datam ad bonorum perniciem conuertere.~ ~Iudicis est semper uerum 703 1, 5 | quam dolor. Nam principio conuictum hominum tollit. Si enim 704 1, 1, 4| audienda sunt imperitorum conuitia et ad honesta uadenti contempnendus 705 1, 1, 2| Dubiam uerecundiam uox conuitiantis clarior rupit. Nemo id esse, 706 1, 1, 5| continentes’. Si Sophocles in conuiuio idem dixisset, iusta caruisset 707 1, 1, 4| Quintum officium est copias suas crebris laboribus exercere. 708 1, 1, 2| ad largiendum suppetant copie.~ ~Quinto caue exprobrationem. 709 1, 1, 1| militibus castra, explicandis copiis equestribus campestria, 710 1, 1, 5| putanda est; sin magna et copiosa, multa undique apportans, 711 1, 4 | externa sic preferuntur bonis corporeis: malis diues esse quam maximis 712 1, 1, 5| corporis, alius animi. In corporeo cauendum est ne in tardationibus 713 2 | Non prodest cibus, nec corpori accedit qui statim sumptus 714 1, 1, 5| sunt. Quemadmodum enim in corporibus magne sunt dissimilitudines, 715 1, 3, 2| fatetur~quantula sint hominum corpuscula.~ ~ 716 1, 1, 5| quibus nil est aliqua lege corrigendum.~ ~Senibus autem labores 717 1, 1, 4| leuius fit patientia~quicquid corrigere est nefas.~ ~Sicut econtra 718 1, 1, 2| accipere libet; quicquid das corrumpis.’~ ~Sexto caue maliciosam 719 1, 1, 2| fideles putares quos peccunia corrupisses. An tu id agis ut macedones 720 1, 5 | Dum enim uita perditur, corruptio corporis, scilicet mors, 721 1, 1, 5| Male uerum examinat omnis~corruptus iudex.~ ~Nempe inamarescunt 722 1, 3, 3| tacitus pasci si posset coruus, haberet~plus dabis et rixe 723 1, 3, 3| animo te sine intermissione cotidie mori.~ ~Secunda causa: quia 724 1, 3, 3| scit an adiciant hodierne crastina uite~tempora dii superi?~ ~ 725 1, 1, 2| stoicis, omnia ad usum hominum creari, homines autem hominum causa 726 2 | impedit quam remediorum crebra mutacio; nec uenit uulnus 727 1, 1, 4| officium est copias suas crebris laboribus exercere. Verum 728 2 | prescriptis uir amator honestatis crebrum et assiduum adhibeat usum. 729 1, 1, 5| adportet noui: ut illa que credas te scire nescias, et que 730 1, 1, 1| ne homo felicitati sue credat, efficere, stultam fiduciam 731 1, 1, 4| festinare, iuxta illud:~ ~Nil credens actum, cum quid superesset 732 1, 1, 1| poeta:~ ~Nichil est quod credere de se~non possit, cum laudatur 733 1, 5 | utrumque primo periculosum crederetur. Sic semper iuxta numinum 734 1, 3, 3| Consentire suis studiis qui crediderit te,~fautor utroque tuum 735 1, 1, 2| non esse beneficium sed creditum. Et cum res honestissima 736 1, 1, 1| remissa segnicies mansuetudo creditur. Et Cicero: ‘Nulle sunt 737 1, 3, 3| letis hunc numina rebus~crescendi posuere modum.~ ~O faciles 738 1, 3, 3| quid semper abest rei.~ ~Crescentem sequitur cura peccuniam~ 739 1, 3, 2| tanto conspectius in se~crimen habet, quanto qui peccat 740 1, 5 | in bonum uirum mentiri, criminari, preripere, fallere causa 741 1, 1, 4| incipiunt sentire peractis~criminibus. Tamen ad mores natura recurrit~ 742 1, 1, 4| uictoria conseruare eos qui non crudeles, non immanes fuerunt.~ ~ 743 1, 1, 1| Nam sub pretextu iusticie crudelitas agitur et remissa segnicies 744 1, 3, 3| Alexander Phereus ex epulis in cubiculum ueniens ad uxorem, premittebat 745 1, 1, 2| qui, cum daret ciuitatem cuidam dicenti non conuenire ciuitatem 746 1, 3, 3| diuitie molles.~ ~Fecunda culpe secula nuptias~primum inquinauere 747 1, 1, 5| agendum putant, ueritatis cultores, fraudis inimici. Quid enumerem 748 1, 1, 5| nutrix,~mercatorne uagus cultorne uirentis agelli.~ ~Quartum 749 1, 3, 3| plus metuit? Dionisius, cultros metuens tonsorios, candente 750 1, 1, 5| consistere rectum.~ ~In cultu obseruandum est quod a forma 751 1, 3, 3| poeta:~ ~Dulcis inexpertis cultura potentis amici,~expertus 752 1, 1, 2| officium et diligens tribuitur cultus. In officia huius ipsa natura 753 1, 1, 5| etiam cum piscis emetur,~nec cupias mulum, cum sit tibi gobio 754 1, 1, 2| iudicandi sunt. Sunt autem multi cupidi glorie, qui eripiunt aliis 755 1, 1, 2| penitet,~eradenda praui cupidinis~sunt elementa, et tenere 756 1, 3, 3| peccunie est adiciendum sed cupiditati detrahendum. Breuissima 757 1, 3, 3| semper inobs agitet uexetque cupido.~ ~Non ancilla tuum iecur 758 1, 2 | enim aliquis uehementer cupidus in cognoscenda rerum natura. 759 1, 1, 5| prodigus eris,~sublimis cupidusque et amata relinquere pernix.~ 760 1, 1 | esse munificus, tunc si cupio feruare quod habeo, uel 761 1, 1, 3| ut adipiscantur ea que cupiunt. Ambitio quoque, id est 762 1, 1, 4| grauioribus autem morbis ancipites curaciones adhibere coguntur. Quare 763 1, 1, 4| leuiter egrotantes leuiter curant, grauioribus autem morbis 764 1, 3, 3| miseri tumultus~mentis et cure laqueata circum~tecta uolantes.~ ~ 765 1, 1, 4| ut totum corpus ciuitatis curent, ne dum partem aliquam tuentur, 766 1, 1, 4| animum, mutant qui trans mare currunt.~ ~Alibi:~ ~Quo teneam nodo 767 2 | se applicant, sed omnia cursim et properanter transcurrunt. 768 1, 1, 5| alios uideas uelocitate ad cursum, alios uiribus ad luctandum 769 1, 3, 3| crescunt diuitie, tamen~curte nescio quid semper abest 770 1, 1, 5| Inberbis iuuenis, tandem custode remoto,~gaudet equis canibusque 771 1, 1, 2| id est negotia, taliter custodit: dum eundem modum uiuendi, 772 1, 1, 2| iocundis aptissima queque dabunt dii.~Carior est illis homo 773 1, 5 | ueniat commodum. Vt ecce: Dammonem et Phinthiam ferunt hoc 774 1, 1, 4| habet sentencia, ubi qui dampnandus est dampnat. Male de me 775 1, 1, 4| ubi qui dampnandus est dampnat. Male de me locuntur qui 776 1, 1, 4| ad mores natura recurrit~dampnatos, fixa et mutari nescia. 777 1, 1, 2| est parcendum. Nam iudex dampnatur, cum nocens absoluitur. 778 1, 1, 5| monstrat idem poeta dicens:~ ~Dampnosa quid non imminuit dies?~ 779 1, 1, 2| prosint, contra officium est dampnum maius anteponi minori. Vt 780 1, 1, 5| in experiendo repudies. Danda est etiam opera ut amicos 781 1, 1, 2| ideo non est negligenter dandum; sibi enim quisque debet 782 1, 1, 2| beneficium quod diu inter manus dantis hesit. Proximus est enim 783 1, 1, 2| his quibus uidetur benigne dari uel aliis. Qui dant cuipiam 784 1, 1, 2| accipere libet; quicquid das corrumpis.’~ ~Sexto caue 785 1, 1, 5| autem ad necessitatem nature datas ideo abdidit, quia deformem 786 1, 1, 2| alter statim debet obliuisci dati, alter memor esse accepti. 787 1, 1, 5| tulit~nos nequiores, mox daturos~progeniem uiciosiorem.~ ~ 788 1, 1, 4| numquam fidele consilium daturus timor, cum uirtute init 789 1, 1, 5| cachinnum.~Intererit multum, Dauusne loquatur an heros,~maturusue 790 1, 1 | Rursus sit aliquis erga quem debeam esse munificus, tunc si 791 1, 1, 2| Propensior enim benignitas debebitur in calamitosos, nisi forte 792 1, 1, 2| puluis et umbra sumus.~ ~Debemur morti nos nostraque.~ ~Ideo 793 1, 2 | prima enim diis inmortalibus debentur, secunda patrie, tercia 794 1, 3, 2| unica uirtus.~ ~Prima mihi debes animi bona.~ ~Quis enim 795 1, 1, 2| Eodem animo beneficium debetur quo datur, et ideo non est 796 1, 1, 5| metiamur. Verbi gratia: si debilis est corpore, ingeniosus 797 1, 5 | ualitudinem ad se traduxisset, debilitari et interire totum corpus 798 1, 1, 2| aliqua prelatione sublimatis debite honorificationis cultum 799 1, 1, 2| liberalitatem. Seueritas est uirtus debito supplicio cohercens iniuriam. 800 1, 1, 2| enim uirtutes bonis reddunt debitum eius sunt partes. Reddit 801 1, 1, 5| naturam hominis diis proximi deceat; res humilis, membrorum 802 1, 1, 2| fructuosum paulum de suo iure decedere. Nam concordia parue res 803 1, 1, 5| Tristia mestum~uerba decent uultum, iratum plena minarum,~ 804 1, 3, 3| ergo~quem sua culpa premet, deceptus omitte tueri,~ut penitus 805 1, 1, 4| tamen necessitas postulat, decertandum erit et mors turpitudini 806 1, 1, 4| prius experiri quam armis decertare sapientem decet; et melius 807 1, 1, 2| celestia lune:~nos, ubi decidimus,~quo pius Eneas, quo Tullus 808 1, 1, 1| autem, errare, nescire, decipi et malum et turpe. Huius 809 1, 1, 1| perniciosius suos sectatores decipiunt, quia se sub uelamine uirtutis 810 1, 1, 4| desinet’.~ ~Timor: ‘Sed decollaberis’. Securitas: (‘Quid interest, 811 1, 1, 5| hominum species et rerum decolor usus,~uelle suum cuique 812 Pro | designans, breuitati insistendum decreui. Primum ideo quia fragilis 813 1, 1, 5| senectuti quam ne desidie se dedat. Alioquin dicetur illi:~ ~ 814 2 | iudicare; ut si quid in aliis dedeceat, uitemus et ipsi. Fit enim, 815 1, 1, 5| est. Ipsa enim senectus dedecus concipit et intemperantia( 816 1, 1, 2| quam fauores eorum quibus dederunt.~ ~Duo sunt genera largorum, 817 1, 1, 2| quamuis magnum, beneficium se dedisse arbitrantur, aut aliquod 818 1, 1, 2| recepturus, recepit tamquam non dedisset. Graues autem exprobratores 819 1, 1, 5| aut ad humum merore graui deducit et angit.~Post effert animi 820 1, 3, 3| aceruus et auri~egroto domini deduxit corpore febres.~ ~Qui cupit 821 1, 1, 2| illud poete:~ ~Aduersis non deesse decet sed leta secutos.~ 822 1, 1, 5| nostram occupationem ultra defectum et citra excessum sistere. 823 1, 1, 2| exercetur iuuando consilio, defendendo in causis eloquio. Sed ammonendi 824 1, 1, 2| constet causa, laudabilior est defensio; sed tamen accusatio persepe 825 1, 1, 2| Sed cum ex acusatione et defensione constet causa, laudabilior 826 1, 1, 3| contraponuntur enim defendere et defensionem contempnere. Similiter truculentia 827 1, 1, 3| negligentia~ ~Pretermittende autem defensionis, id est negligentie, he 828 1, 1, 4| est qui mortem mortalium deflet. Perierunt perituri. Recepit 829 1, 1, 4| horam,~rusticus expectat dum defluat amnis; at ille~labitur et 830 1, 1, 2| his, qui adsunt, probari. Deforme etiam de se ipso predicare, 831 1, 1, 5| datas ideo abdidit, quia deformem aspectum habiture erant. 832 1, 1, 4| sepultura tormentum. Non defunctorum causa sed uiuorum inuenta 833 1, 3, 3| perpetuitatem; preconio enim laudis defunctum perhennem facit. Qui se 834 1, 1, 5| sibi quisque genus uite degende constituit quod maxime adamauit. 835 1, 3, 2| plus ignominie quam laudis degenerantibus solet afferre. Quanto enim 836 1, 3, 3| Ille potens~letusque degit cui licet in diem~dixisse ‘ 837 2 | enim stomachi est multa degustare, quia ubi uaria sunt (et 838 1, 1, 4| nec tumultuantem de gradu dehici, sed presente consilio uti, 839 1, 1 | enim illa extolleret, (hec deiceret)]].~ ~ 840 | deinde 841 1, 5 | fortuna premit. Fatis accede deisque~et cole felices, miseros 842 1, 1, 2| atque ea que considerate delata sunt. Iterum alia causa 843 1, 1, 1| Sic in disciplinis multa delectant, pauca iuuant. Licet nescias 844 1, 1, 2| gratum semper beneficium delectat, ingratum semel. Non est 845 1, 3, 3| poetam:~ ~Quem res plus nimio delectauere secunde,~mutate quatient. 846 1, 1, 2| in beneficio habendus est delectus dignitatis. In quo spectandi 847 1, 5 | id non peruenerint. Ergo deliberanda omnino non sunt in quibus 848 1, 5 | aliis erogare, persepe in deliberando animus noster habet ancipitem 849 1, 5 | deliberatio pellatur e medio. Deliberant utrum id sequantur quod 850 1, 1, 2| est ut cum amico cuncta deliberes, sed prius de ipso. Tercia 851 1, 1, 5| Viciosum est etiam in re seuera delicatum inferre sermonem. Cum college 852 1, 1, 5| anime libertatem in seruiles delicias inclinare et laborem suum 853 1, 1, 5| natu uereri atque ex his deligere probatissimos, quorum consilio 854 1, 1, 2| Nemo satis credit tantum delinquere, quantum~permittas: adeo 855 2 | aliis cernamus, si quid delinquitur, quam in nobis ipsis. Vnde 856 1, 3, 2| obscuro uitam agunt, si quid deliquere, pauci sciunt: fama atque 857 1, 1, 5| et laborem suum alienas delitias facere.~ ~Ideo semper in 858 1, 3, 3| porrecta negantem pocula.~ ~Deme supercilio nubem; plerumque 859 1, 1, 2| rogare possis palam. Quanta dementia est hominum! Turpissima 860 1, 1, 4| tempestatem aduersam optare dementis est, subuenire autem tempestati 861 1, 1, 5| imitemur eum de quo legitur: ‘Demetrius noster sic uiuit, non tamquam 862 1, 1, 2| diu noluit. Tantum gratie demis, quantum more adicis. Cum 863 1, 3, 2| occulto patitur. Qui autem demissi in obscuro uitam agunt, 864 | denique 865 1, 1, 2| misericordiam addunt pauperi.~ ~Deponit autem quisque personam amici, 866 1, 1, 2| facere quod dixeris. Sed nec deposita semper reddenda. Si enim 867 1, 1, 2| inferat patrie, non reddas depositum; faceres enim contra rempublicam 868 1, 1, 2| quod iam uidetur, timet; deprehensus pudor emittitur. Non est 869 1, 1, 2| archa, altera ex uirtute depromitur. Item ea que est peccunie 870 1, 1, 2| altius iniurie quam merita descendant, quid expectat qui offendit, 871 1, 3, 3| seruitutem in totum hominem descendere: pars melior eius excepta 872 1, 3, 3| sine cede et sanguine pauci~descendunt reges et sicca morte tiranni.~ ~ 873 Pro | igitur conferentes arbitrabar descriptionibus distributionibusque moralem ( 874 1, 1, 4| aliquam tuentur, reliquas deserant. Qui enin parti consulunt, 875 1, 1, 1| alius timendum esse ne urbes desertas et uacuas inuenirent: non 876 1, 1, 3| quod eos quos tueri debent desertos esse patiuntur. Tucius autem 877 1, 3, 3| Perdidit arma, locum uirtutis deseruit qui~semper in augenda festinat 878 1, 1, 4| parti consulunt, partem deserunt, pernitiosissimam seditionem 879 1, 1, 4| susceptis non quasi mercedem desideret gloriam. Virtutis enim fructum 880 1, 1, 2| Optimum est enim antecedere desiderium cuiusque, proximum sequi. 881 1, 1, 4| afficere, (modo) ammonitionibus desidiam discutere.~ ~Septimum officium 882 1, 1, 5| cauendum est senectuti quam ne desidie se dedat. Alioquin dicetur 883 Pro | autem stili officio audita designans, breuitati insistendum decreui. 884 1, 1, 5| poeta:~ ~Quid non ebrietas designat? Operta recludit,~spes iubet 885 1, 1, 4| gignuntur: quod cepit et desinet’.~ ~Timor: ‘Sed decollaberis’. 886 1, 1, 2| honestissima sit referre gratiam, desinit esse honesta, si est necessaria.~ ~ 887 1, 1, 4| Tercium officium est ne temere desperes propter ignauiam aut nimis 888 1, 1, 5| laudat preteritos, presentes despicit annos,~ ~quia in nostra 889 1, 5 | Dionisius tirannus diem necis destinasset, is qui morti addictus erat 890 1, 3, 3| fructus esse, si aliis bonis destituta sit, monstrat qui dicit:~ ~ 891 1, 3, 3| feret.~ ~Multa petentibus~desunt multa. Bene est cui deus 892 1, 1, 2| prebitorem putent?’ Fit enim deterior qui accipit atque ad idem 893 1, 3, 3| insperata assecuti; omnesque deteriores sumus licentia. Prelatos 894 1, 5 | iniuriam malum esse, sed deterius paupertatem uel mortem, 895 1, 1, 2| fieri putant in liberalitate deterrenda. Nam ingratus est qui negat 896 1, 1, 3| suis occupationibus sic detinentur aut odio ita elongantur, 897 1, 1, 5| maximas partes a uirtute detorquent.~ ~ 898 1, 1, 2| cum studiose de absentibus detrahendi causa aut per ridiculum 899 1, 3, 3| adiciendum sed cupiditati detrahendum. Breuissima uia ad diuitias 900 1, 1, 2| manu sumitur, quia actori detrahit quisquis post illum rogandus 901 1, 5 | eripuerit, fidem iusticiamque detraxerit? Quare ergo homines emolumenta 902 1, 1, 2| iniurie finis, ne(c) umquam id detraxisse meritum est, quod ipse qui 903 1, 1, 2| meritum est, quod ipse qui detraxit intulerat.~ ~Tertio caue 904 1, 1, 5| nostra uita est continuum detrimentum. Quod alibi monstrat idem 905 1, 1, 5| Si uero necessitas nos detruserit ad ea que nostri ingenii 906 1, 3, 3| ire tamen restat, Numa quo deuenit et Ancus.~ ~Mors spernit 907 1, 1, 2| utilitates in medium afferre, deuincire hominum inter homines societatem 908 1, 1, 5| de quoque uiro (et) cui dicas sepe uideto!~Percunctatorem 909 1, 1, 4| intermissione laborant quidam ut hec dicatur eorum constancia, scilicet 910 1, 1, 4| De talibus audi poetam dicentem: ‘Omnes homines, qui se( 911 1, 1, 5| motus interprete lingua.~Si dicentis erunt fortunis absona uerba,~ 912 1, 1, 5| desidie se dedat. Alioquin dicetur illi:~ ~Inuidiam placare 913 1, 1, 2| pro effectu beneficientiam dicimus. Hec uirtus in tribuendo 914 Pro | precipies, esto breuis, ut cito dicta~percipiant animi dociles 915 1, 1, 1| custodia serua cor tuum. Dicturus enim ‘custodia’ premisit ‘ 916 1, 1, 4| his adquiescendum est qui dicunt:~ ~Dolus an uirtus, quis 917 1, 1, 1| tibi sint, quam si multa didiceris sed illa non habeas ad manum. 918 1, 1, 1| est non qui omnes nexus didicit, quorum rarus est usus, 919 1, 3, 3| simulationem aperit. Illis enim difficile est in potestatibus temperare 920 1, 1, 4| queritur claritudo. Quod enim difficilius, hoc preclarius. (Vix) enim 921 1, 1, 4| cautela ambitionis. Per difficultates enim queritur claritudo. 922 Pro | reponendus (nullatenus) diffusius se tractari permitteret. 923 1, 1, 5| intelligitur uoluptatem non satis dignam esse hominis prestantia, 924 1, 1, 2| calamitosos, nisi forte erunt digni calamitate. In his tamen, 925 1, 1, 2| splendidior et uiro bono dignior. De illa scriptum est: Nulli 926 1, 2 | contemplabitur res cognitione dignissimas, subito nuntiet aliquis 927 1, 3, 3| aula.~ ~Ornanda est enim dignitas domo, non ex domo tota querenda; 928 1, 1, 2| beneficio habendus est delectus dignitatis. In quo spectandi sunt mores 929 1, 1, 5| uberius, nichil homine libero dignius. Hanc laudat poeta his uerbis:~ ~ 930 1, 3, 3| Secundum officium est dignos domino commendare, indignos 931 1, 1, 5| remoueatur omnis uiro non dignus ornatus. Malus enim ornatus 932 1, 1, 2| crescunt, discordia maxime dilabuntur.~ ~I.B.2.bII.η. De misericordia~ ~ 933 1, 1, 2| sperat responsurum sibi quem dilatione lassauit, expectatione torsit. 934 1, 1, 2| extorsit.~ ~Secundo caue dilationem. Errat qui sperat responsurum 935 1, 1, 5| timide gelideque ministrat,~dilator, spe longus, inhers auidusque 936 Pro | forme non minimam impendere diligentiam. Adeo namque arto atque 937 1, 1, 2| conferamus, et uereri et diligere uideamur. Obiurgationes 938 1, 3, 3| prelationes tenendas quam diligi, nec alienius quam timeri. 939 1, 1, 2| officio, ut a quo plurimum diligimur, ei plurimum tribuamus. 940 1, 5 | non lateret, non bonitatem diligis, sed penam metuis. Atque 941 1, 3, 3| Auream quisquis mediocritatem~diligit, tutus caret obsoleti~sordibus 942 1, 1, 2| molestum uerbum et honorosum et dimisso uultu dicendum: ‘rogo’. 943 1, 3, 3| locupletior erat uacuus Diogenes omnia possidente Alexandro. 944 1, 1, 4| locuntur’. S[ecuritas]: ‘Malis diplicere est laudari. Nullam auctoritatem 945 1, 1, 2| Quarta ne asperitas amicitiam dirimat, iuxta illud poete:~ ~Aduersis 946 1, 1, 1| egritudine. Fontes foras diriuare est scientias in alios docendo 947 1, 1, 1| tua et fluenta putei tui. Diriuentur fontes tui foras et in plateis 948 1, 1, 4| nuper omisit.~ ~Item:~ ~Diruit, edificat, mutat quadrata 949 1, 5 | uiolet alterum, necesse est dirumpi societatem humani generis 950 1, 1, 4| consilio uti, nec a ratione discedere. Plura enim sunt que nos 951 1, 1, 5| hominis autem mens alitur discendo, meditando. Quocirca si 952 1, 1, 1| De cautione~ ~Cautio est discernere a uirtutibus uitia uirtutum 953 1, 1, 1| utrarumque. Hec namque uirtus discernit bona a malis et bona ab 954 1, 1, 1| uictorie satis est. Sic in disciplinis multa delectant, pauca iuuant. 955 1, 1, 5| fames et laute gloria mense,~discite quam paruo liceat producere 956 1, 1, 2| concordia parue res crescunt, discordia maxime dilabuntur.~ ~I.B. 957 1, 5 | et hoc animal numero non discrepant, quia et hic homo est hoc 958 1, 5 | proprietate dicuntur hec discrepare. Similis ratio est utilis 959 2 | aut tibiis quamuis paulum discrepent, tamen id ab artifice animaduerti 960 1, 1 | et malarum et utrarumque discretio. Iusticia est uirtus ius 961 1, 1, 1| Prudentiam diximus ese discretionem rerum bonarum et malarum 962 1, 1, 5| dicens:~ ~Non minimo sane discrimine refert,~quo gestu lepores 963 1, 1, 4| ammonitionibus desidiam discutere.~ ~Septimum officium est 964 1, 1, 5| calices quem non fecere disertum?~ ~ 965 1, 3, 1| bus, agentes de honesto, diseruimus.~ ~ 966 1, 3, 3| O domus antiqua, quam dispari~dominaris domino!’~ ~Audi 967 1, 5 | Sic semper iuxta numinum dispensationem utilem et insperatum exitum 968 1, 3, 1| in scientias et uirtutes disperguntur, de qui­bus, agentes de 969 2 | multorum uolumina uagando dispersa colligeres. Multorum enim 970 Pro | philosophorum per multa dispersum uolumina tuo quidem instinctu, 971 1, 1, 2| si non equabiliter predam dispertiat, aut interficiatur a sociis 972 1, 5 | morti addictus erat causa disponendi (de) suis rebus paucos dies 973 1, 1, 2| simus quales fuimus, ei dissimiles. Ingratus est aduersus unum 974 1, 1, 5| in corporibus magne sunt dissimilitudines, cum alios uideas uelocitate 975 1, 1, 5| uides callidos ad celandum, dissimulandum; sunt alii simplices et 976 1, 1, 2| nosse quod ille uult latere. Dissimulare enim magis humanum est, 977 1, 1, 2| beneficium, ingratus qui dissimulat, ingratus qui non reddit, 978 1, 1, 1| seruare quod auaritie fuga dissipationem non incurrat, sic a temeritate 979 1, 5 | miseros fuge. Sidera terra~ut distant et flamma mari, sic utile 980 2 | est ut in transitu prosit. Distrait librorum multitudo. Itaque 981 Pro | arbitrabar descriptionibus distributionibusque moralem (philo)sophiam quasi 982 1, 3 | et commoda fortune quidam distribuunt.~ ~ 983 1, 1, 4| Mortem non effugit etiam qui distulit. Moriar nec primus, nec 984 1, 1, 5| Occupationes autem pro diuersitate morum, etatum, negotiorum 985 2 | lege; et si quando ad alios diuerti libuerit, ad priores redi; 986 1, 3, 3| laqueis expedies capud.~ ~Diuesne prisco natus ab Inacho~nil 987 1, 3, 3| Virtus, fama, decus, diuina humanaque pulcris~parent 988 1, 1, 2| religione~ ~Religio est uirtus diuinitatis curam cerimoniamque afferens. 989 1, 1, 2| melius apud bonos quam apud diuites puto collocari beneficium. 990 1, 1, 2| propter inuidiam adimunt diuiti~et propter misericordiam 991 1, 3, 3| opulentior~thesauris arabum et diuitis Indie~cementis licet occupes~ 992 1, 3, 3| pauper et infima~de gente sub diuo morieris:~uictima nil miserantis 993 1, 1, 2| stultius est quam curare ut id diutius facere non possis quod libenter 994 1, 3, 3| expetit.~ ~Malus enim custos diuturnitatis metus; unde est illud:~ ~ 995 1, 3, 3| simulatum quicquam postest esse diuturnum.~ ~ 996 1, 1, 2| officium non facere quod dixeris. Sed nec deposita semper 997 1, 1, 1| De prudentia~ ~Prudentiam diximus ese discretionem rerum bonarum 998 1, 1, 5| Sophocles in conuiuio idem dixisset, iusta caruisset reprehensione.~ ~ 999 1, 1, 1| diriuare est scientias in alios docendo transfundere.~ ~Circa hanc 1000 1, 1, 1| potencie illi excutere, docere etiam omnia mobilia esse,


circu-docer | docil-hilar | hinc-matur | mauul-pergu | perhe-respe | respo-ualet | ualid-ysido

IntraText® (V89) Copyright 1996-2007 EuloTech SRL