| 
 17 
1 Magna sunt enim iudicia tua et inenarrabilia; 
propter hoc indisciplinatae animae erraverunt. 
2 Dum enim persuasum habent iniqui posse dominari nationi
sanctae, 
captivi tenebrarum et longae noctis compediti, 
inclusi sub tectis, fugitivi perpetuae providentiae iacuerunt. 
3 Et dum putant se latere in obscuris peccatis, 
tenebroso oblivionis velamento 
dispersi sunt, paventes horrende, 
et umbris perturbati. 
4 Neque enim, quae continebat illos, spelunca sine timore
custodiebat, 
quoniam sonitus descendentes perturbabant illos, 
et phantasmata tristi vultu maerentia apparebant. 
5 Et ignis quidem nulla vis poterat illis lumen praebere, 
nec siderum limpidae flammae 
illuminare poterant illam noctem horrendam. 
6 Apparebat autem illis tantum subitaneus ignis timore plenus, 
et timore perculsi illius, quae non videbatur, visionis 
aestimabant deteriora esse, quae videbantur; 
7 et magicae artis appositi erant derisus, 
et in sapientia gloriae correptio cum contumelia. 
8 Illi enim, qui promittebant 
timores et perturbationes expellere se ab anima languente, 
hi cum ridiculo timore languebant. 
9 Nam, etsi nihil turbulenti illos terrebat, 
transitu animalium et serpentium sibilatione commoti, 
tremebundi peribant, 
et aerem, quem nulla ratione quis effugere posset, negantes se videre. 
10 Formidinis enim suae propriae nequitia dat testimonium, 
cum sit condemnata; 
semper autem praesumit saeva perturbata conscientia. 
11 Nihil enim est timor nisi proditio auxiliorum, quae sunt a
cogitatione; 
12 et, dum ab intus minor est exspectatio, 
maiorem computat inscientiam eius causae, quae tormentum praestat. 
13 Illi autem per impotentem vere noctem 
et ab impotentis inferni speluncis supervenientem, 
eundem somnum dormientes, 
14 aliquando a monstris exagitabantur phantasmatum, 
aliquando animae deficiebant proditione: 
subitaneus enim illis et insperatus timor infundebatur. 
15 Itaque, si quisquam illic decidisset, 
custodiebatur in carcere sine ferro reclusus. 
16 Sive enim rusticus quis erat aut pastor 
aut agri laborum operarius praeoccupatus, 
ineffugibilem sustinebat necessitatem, 
una enim catena tenebrarum omnes erant colligati. 
17 Sive spiritus sibilans 
aut inter spissos arborum ramos avium sonus suavis 
aut numerus aquae decurrentis nimium 
aut sonus durus praecipitatarum petrarum 
18 aut ludentium animalium cursus invisus 
aut mugientium ferissimarum bestiarum vox 
aut resonans de cavitate montium echo 
deficientes faciebant illos prae timore. 
19 Omnis enim orbis terrarum limpido illuminabatur lumine 
et non impeditis operibus continebatur; 
20 solis autem illis superposita erat gravis nox, 
imago tenebrarum, quae illos recepturae erant: 
ipsi ergo sibi erant graviores tenebris. 
  |