Caput XX.

De vitando consilio illorum, qui sunt vel jam fuerunt inimici et postea in gratiam redierunt.

Item vitandum est illorum consilium, qui sunt vel jam fuerunt inimici, sed postea in gratiam redierunt. Scriptum est enim: “Nemo cum inimico tute in gratiam redit.”

 ²²⁰ Quare Ysopus dixit:

Ne confidatis secreta nec hijs detegatis,

Cum quibus egistis pugnæ discrimina tristis.

 ²²¹

Et alibi idem dixit:

Nulla fides hosti tibi sit, qui talia nosti,

Prorsus et hostilis tibi sit persuasio vilis.

 ²²²

Vapor enim odii semper latet in pectore inimici et, ut ait Seneca, “nunquam ubi diu fuit ignis deficit vapor.”

 ²²³ Quare idem dixit: “Pro amico potius occidi expedit, quam cum inimico vivere.” ²²⁴ Inde etiam Salomon dixit: “Inimico antiquo non credas in æternum; et si humiliatus vadit curvus,” ²²⁵ “non credas ei; captus enim utilitate, non amicitia, revertitur voluntate, ut capiat fugiendo, quod non potuit persequendo.” ²²⁶ Et alibi idem dixit: “In oculis tuis illacrimabitur inimicus, et si viderit tempus, non satiabitur sanguine tuo.” ²²⁷ Et Petrus Alfunsus dixit: “Ne associeris inimicis tuis, cum alios possis reperire socios; quæ enim male egeris notabunt, quæ vero bona fuerint, deviabunt.” ²²⁸