Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library |
Albertanus Brixiensis Sermones IntraText - Concordances (Hapax - words occurring once) |
bold = Main text Sermo grey = Comment text
501 2 | procurare et sibi omnia denegare ut sibi ex amico faciat 502 2 | helemosine sibi vel pauperibus denegate pretendet, dicens: “Esurivi 503 2 | est vitam hic eternam vel denegaturus nobis, solicite super egenos 504 2 | indigebit: qui autem despicit deprecantem, sustinebit penuriam.”72~ ~ 505 3 | Dominus eciam cum mulier deprehensa in adulterio ducta esset 506 1 | nostra ita fuerint debi depurata, bene potent in hiis oleum 507 2 | certe quia Dominus nobis eos derelinquid, Propheta testante, qui 508 2 | igitus Deus pauperes nobis derelinquit, refugium eorum esse debemus 509 3 | dicens: “Si filius Dei es, descende nunc de cruce et salva temetipsum, 510 1 | panis vivus, qui de celo descendi.”41 Hunc panem manducant 511 2 | Domini. Nam, cum Dominus descendisset de celo monte, occurit ei 512 2 | que secuta fuerat eum in deserto, miseritus fuit super eam, 513 1 | populum Israeliticum per desertum. Hic insuper est ignis habens 514 4 | preciosis opibus: et omne desiderabile ei non poterit comparari.”26 515 1 | debent abesse. Non enim desiderare delicias vel delicata cibaria 516 2 | pauperes intelligere et desideria eorum in delli exaudire, 517 1 | uti possimus, si absque desiderio sumantur. Nam eciam viles 518 1 | potentis acute, cum carbonibus desolatoriis.”3 Hii sunt carbones, quos 519 1 | est ignis habens carbones desolatorios, qui dissolvunt corda nostra 520 1 | De quibus singulariter despiciamus.~ ~Circa illuminationem 521 2 | non indigebit: qui autem despicit deprecantem, sustinebit 522 2 | sunt penitus annichilata et destructa.~ ~Si ergo helimosine facte 523 4 | malignitatis, omnes vidi destructos cum omni sua substantia 524 3 | me, nisi data esset tibi desuper.”119 Non tamen obedire debemus 525 1 | iuxta verbum Pauli: “Nemini detrahentes.”63~ ~Crapula insuper debet 526 1 | abesse, quia non debemus detrahere cibis, nec factoribus eorum, 527 1(48) | Deuteronomy 8:3.~ 528 2 | sobrii, casti, humiles, et devoti, continentes, mites, vel 529 1 | quam hic a fratribus cum devotione suscipere consuevimus. Tercia 530 2 | dederunt sibi et Barnabe dextras societatis: et addiderunt: “ 531 3 | latronibus pendentibus uno a dextris altero vero a sinistris, 532 1 | in Decretis in predicta di xliiii c “Non liceat.”~ ~ 533 3 | fugato. Nam, ut ait Dominus: “Diabolus est mendax, et pater eius”56 534 4 | comparari.”26 Unde ait: “Dic sapiencie, soror mea es: 535 4 | ut proprie deffensores dicamur. Ait enim Cassiodorus: “ 536 4 | seducaris.”42 Et aperte dicamus illi amico vel clientulo 537 2 | in die mala liberet nos dicatque nobis; “Venite, benedicti 538 4 | facit ut a quodam phylosopho dicatur: “Sapiens contra omnes feret 539 3 | necessaria est. Nam et ipsi Iudei dicebant Pilato: “Nobis non licet 540 3 | iustitiam,” videamus que sint dicenda super quarto notabili, ubi 541 4 | Ille proprie defensor est dicendus qui defendit innoxie.”49 “ 542 3 | allegantes pro se verba Domini dicentes: “Michi vindictam; et ego 543 3 | Deus ipsam servari, nec diceret Deum debere audiri, nec 544 1 | accepisset mercedem suam, et diceretur oleum peccatoris, de quo 545 4 | comemoratur,”18 ut in passione dicte Virginis legitur.~ ~Octavo. 546 2 | aliquibus necessariis, sic dicti ab: egeo, eges. Et ita multum 547 1 | nostre, sed omnibus, tam in dictis quam in factis, ad utilitatem 548 3 | contrarium verbum Domini dicto Prophete? Absit, si ea attenderitis, 549 1 | ideo excluse sunt a nuptiis dictumque est illis: “Amen dico vobis, 550 2 | Evangelio: “Sufficiat huic diei malicia sua.”65 Et Apostolus, 551 2 | lucem a tenebris”64 et fecit diem et noctem. Dicit enim ibi 552 3 | Secundum vero leges diffinitur: “Iusticia est constans 553 3 | De formula honeste vite diffinivit iusticiam, dicens: “Iusticia 554 1 | nature est, quod ubique diffunditur, nisi obstaculum ei opponatur. 555 3 | te inimicos tuos.”68 Et difinivit Tullius iusticiam, dicens: “ 556 3 | fuerint a vobis sumpta atque digesta, multum vobis proderunt 557 3 | adulterio ducta esset ante eum, digito scribebat in tera. Et, post 558 3 | tu Deum times? Nos quidem digna factis patimur et iuste, 559 3 | pro suis malis factis, digne et iuste occidi possunt, 560 3 | demonstrat et confusione dignum.”34 Item refrenanda est 561 4 | letificant cor: et super ultraque dilectio sapience.”31 Insuper eciam 562 1 | de quo dixit Propheta: “Dilexisti iustitiam, et odisti iniquitatem: 563 1 | Epistula dixit et ad unctionem, diligendo iusticiam et odio habendo 564 3 | Et Salomon dixit: “Potius diligendus est fur quam assiduus in 565 3 | cibariis mixtis, que, si diligenter fuerint a vobis sumpta atque 566 2 | quanta preparavit Dominus diligentibus se.”74~ ~Hoc denique notabile 567 3 | dixit: “Qui vult vitam diligere, et videre dies bonos, coherceat 568 2 | fuit super eam, dicens: “Si dimisero eos ieiunios, in via deficient.” 569 2 | Et eciam dictum est: “Dirigatur, Domine, oratio mea sicut 570 3 | iusticiam, et antequam loquaris, disce.”78~ ~Quare iudex, qui impericiam 571 2 | quibus non oportet ad presens disceptare.~ ~Non ergo se excuset aliquis 572 2 | Iesus autem, convocans discipulos suos, ait: “Amen, dico vobis, 573 3 | seminantem inter fratres discordiam.”59~ ~Breviter tactisque 574 3 | nisi aequaliter predam disperciat aut interficitur a sociis 575 4 | Qui male congregat, cito dispergit.”58 Iustum iudicium est 576 4 | firmat et fabricat, vita disponit, regit actiones, agenda 577 3(80) | Cicero, Tusculan Disputations, 4.27.58.~ 578 3 | bonos, inter malos autem dissensio,”3 ut quidam philosophus 579 4 | vivat nec a ratione vita dissentiat.”35 Hominem ita sapientem 580 1 | carbones desolatorios, qui dissolvunt corda nostra ad benefaciendum, 581 3 | dicit, ita et interhomines distincta sunt offiia. Nam aliud dictum 582 2 | si totam meam substantiam distribuero in cibos pauperum, caritatem 583 1 | amat vinum et pinguia, non ditabitur,”74 et rursus: “Operarius 584 3 | ratione caret non potest esse diuturnum, qui enim secum rationem 585 2 | Prosunt eciam ad augmentum diviciarum et etiam in hoc mundo, ut 586 2 | quam de magna, data in diviciis. Unde Lucas in Evangelio 587 2 | cum esuriente panem suum dividere.”27 Et Ysaias dixit: “Frange 588 2 | manifeste cognoscere per exempla divina. Dominus enim noster Iesus 589 4 | spectandum est,”3 ita per legem divinam, ad percipiendam sapientiam, 590 3 | valde timendum est ne forte divinitas in nobis non sit.~ ~Necessitas 591 2 | Genesi legitur, quando “divisit Deus lucem a tenebris”64 592 2 | rationabilis. Deus enim de divite se pauperem fecit et loco 593 3 | audiri cum dicit in Evangelio divitis: “Habent Moysem, et Prophetas: 594 2 | libentius enim oramus in causis divitum pro peccunia, quam in causis 595 3 | ypocrite. Omnia, quecumque dixerint vobis, observate, et facite.”112 596 2 | quod autem habeo, tibi do.”38 Nam, ut Apostolus ait 597 3 | non sit inanis, sed aut doceat, aut consoletur, aut precipiat, 598 4 | Sapientia nos tueri debet. Hoc docebit ut Deum sequaris, feras 599 4 | audite me: timorem Domini docebo vos.”5 Ad doctrinam vos 600 4 | Quadragesima, sermo Albertani super doctrina timoris Domini. Rubrica.~ ~ 601 4 | Domini docebo vos.”5 Ad doctrinam vos invitat Dominus sui 602 1 | habere sapientie, ut dixi, et doctrine celestis, quam aquam promisit 603 1 | Domino postulare, ut ipse docuit in oratione sua, dicens: “ 604 3 | inventa.”70 In Moralium, vero, dogmate difinitur: “Iusticia est 605 3 | et labia sua ne loquantur dolum. Declinet a malo, et faciat 606 3 | vita in manu lingue,”20 domanda est lingua prout est possibile 607 3 | possibile est linguam fore domandam, quia ad plenum nemo linguam 608 3 | ac volucrum, et ceterorum domantur, et a natura humana domita 609 3 | domare potest.”21 Sed licet domari non possit, cohercenda tamen 610 2 | ad omnes, maxime autem ad domesticos fidei.”5~ ~Nunc videamus 611 3 | refectorium, adderent tunc domibus suis predicti. Simile “nolite” 612 3 | dicens: “Iusticia est omnium domina et regina virtutum.”62 Idem 613 3 | domantur, et a natura humana domita sunt: linguam autem suam 614 2 | subtractis, bona illarum domorum sunt penitus annichilata 615 2 | humana. Nam multas bonas domos vidimus, quarum divicie 616 3 | addat agrum agro, vel domum domui. Nam si isti Fratres Minores 617 2 | dixit: “Si donas tristis, et dona et premia perdis. Attollunt 618 2 | etiam Martialis dixit: “Si donas tristis, et dona et premia 619 3 | helemosine donum, quod, cum donatur, nobis reservatur et in 620 3 | caret lingua, sed frangit dorsa, maligna.”19 Et eciam de 621 3 | iudicare de occultis vel dubiis.” Item: “Nolite iudicare, 622 3 | iurisdictionem et imperium, dubitare facere vindictam. Nam dixit 623 3 | quidam sapiens: “Iudex, qui dubitat ulcisci, multos improbos 624 1 | dicitur et “si cecus ceco ducatum prestet, ambo in foveam 625 3 | tamquam excellenti; sive ducibus, tamquam ad ab eo missis 626 3 | deprehensa in adulterio ducta esset ante eum, digito scribebat 627 2 | et loco pauperum se quam dui uni costituit, dicens: “ 628 3 | Nam, Salomon ait: “Verbus dulce multiplicat amicos, et mitigat 629 4 | timoris, ut tribuat vobis dulcedine sui amoris.~ ~Hec est enim 630 4 | ambulant in viis eius.”23~ ~Duodecimo. Per Dei timorem perveniemus 631 4 | maxime in re turpi, ubi duplex est peccatum. Ait enim Seneca: “ 632 2 | candele non minuitur, sed duplicatur, ita substancia hominum 633 4 | certo certius est quod in duplum lucrabitur, si cadat in 634 1 | sed, si videntur nobis dura vel non bene condita, famem 635 2 | nomine: hoc enim magis tibi durabit, quam mille thesauri magni 636 1 | itaque debemus ita ut lumen duret nec extinguatur, quod facere 637 | e 638 | eadem 639 1 | potent in hiis oleum infundi, eaque ad Dei amorem bene poterunt 640 1 | dicentis: “Non in crapula, et ebrietate.”64~ ~Murmur denique debet 641 1 | crapulitatem, bibe citra ebrietatem. Victus tibi ex facili sit: 642 1 | comessationes, crapula, ebrietates nimias et maximas et frequentes 643 3 | Fratres Minores non haberent ecclesiam competentem et amplam ad 644 3 | circumstancie labiis meis.”17 Et in Ecclesiaste legitur: “Aurum tuum, et 645 3 | congregationem fidelium, adderent ecclesie et si non haberent locum 646 2(70) | Eclesiasticus 3:33.~ 647 1 | De formula honeste vite “Ede citra crapulitatem, bibe 648 3 | insaciabili corde, cum hoc non edebam.”6~ ~Non enim cum omnibus 649 1 | et ideo non est ante ante edendum quam illa imperet.”69~ ~ 650 4 | Sancta Agatha composuit et edidit inter causidicos brixienses, 651 2 | Lapidem, quem reprobaverunt edificantes, hic factus est in capud 652 1 | Hec est columna ignis, que eduxit populum Israeliticum per 653 1 | in omni epulatione, nec effundas te super omnem escam.”70 654 2 | dabo egenti, ut ipse non egeam; sic dabo perituro, ut ipse 655 3 | Beatus qui intellegit super egeneum et pauperem. In die mala 656 2 | beneficiis dixit: “Sic dabo egenti, ut ipse non egeam; sic 657 2 | necessariis, sic dicti ab: egeo, eges. Et ita multum divites 658 4 | dixit Seneca in Epistulis: “Eger animus est sine sapientia.”32 659 2 | multum divites quandoque egere possunt, Propheta testante, 660 2 | necessariis, sic dicti ab: egeo, eges. Et ita multum divites quandoque 661 1 | Qui diligit epulas, in egestate erit.”73 Et iterum idem 662 3 | mortem, qui exilium, qui egestatem timet, aut qui ea, que sunt 663 4 | Paulum vas electionis fecit, eique suam gratiam tribuit, tantum 664 4 | Dominus Beatum Paulum vas electionis fecit, eique suam gratiam 665 2 | magna erit coram summo Deo elemosina omnibus qui faciunt eam. 666 3 | terram scribebat et postea elevatis occulis dixit: “Mulier, 667 3 | Et, post deliberationem, elevato capite, sententiavit dicens: “ 668 1 | purum lumen et verum valeat elici. Nam, cum facimus opera 669 2 | Apostolorum, cui Angelus dixit: “Elimosine tue comemorate sunt coram 670 3 | lex Domini cum dicit de Elizabeth et Zacharia, qui ambo erant 671 1 | collationem faciendam, ut oleum ematur de quo sacer iste locus 672 1 | Sollicitudinem enim habere debemus emendandi quod deliquimus.~ ~Defensionem 673 1 | flatum et horribilem sonum emittunt, oculos lacrimosos faciunt, 674 1 | indignatio, timor, desiderium, emulatio, pena. De quibus omnibus 675 1 | semper provehi in melius.~ ~Emulationem vero habere debemus, scilicet 676 3 | Nam hiis, qui vendunt, emunt, conducunt, locant, contrahendisque 677 2 | beneficia, que consecuturi sumus enarrare, nec lingua mea tibi aliqua 678 1 | clauso domus est tenebrosa, eoque aperto, statim, fugatis 679 2 | presentes et circumstantes, eosque ortari ut, cum vos illis 680 3 | Vetus Testamentum et per Epistulas Apostolorum et per Evangelium 681 1 | Iesus Sirac: “Qui diligit epulas, in egestate erit.”73 Et 682 3 | bibatis. Nam sine amico epulatio bene leonis ac lupi vita 683 1 | Noli esse avidus in omni epulatione, nec effundas te super omnem 684 2 | autem tribulatio, sed ex equalitate. In presenti, nostra habundantia 685 3 | que sunt hiis contraria, equitati anteponit,”75 ut idem Tullius 686 2 | naufrago manum porrigere, eranti viam mostrare, cum esuriente 687 | Eratis 688 1 | accenditur et in maiorem flamma erigitur Ysaia propheta testante, 689 3 | vero, multis implicatur eroribus,”80 ut quidam sapiens dixit. 690 2 | Dominum pro eis, ut Dominus eruat illos de tribulationibus 691 1 | non despexeris. Et tunc erumpet quasi mane lumen tuum, et 692 1 | effundas te super omnem escam.”70 In multis enim escis 693 1 | saturati sunt nimis. Et adhuc esce eorum erant in ore ipsorum, 694 1 | escam.”70 In multis enim escis erit infirmitas; sic et 695 2 | addiderunt: “ut pauperum essemus memores, quia ipsum solicitus 696 3 | Dicit enim Beatus Petrus: “Estote subditi omni humane creature 697 2 | eranti viam mostrare, cum esuriente panem suum dividere.”27 698 2 | advertas a paupere. Et animam esurientem ne despexeris: et non exasperes 699 1 | Epistula ad Romanos: “Si esurierit inimicus tuus, ciba ilium: 700 1 | dixit enim Marcialis: “Etheream pacem ventosa superbia tollit”29 701 3 | amorem.”37 “Lingua enim eucharis gratiosa, in bono homine 702 4 | viriliter ei resistere eumque a malo proposito revocare 703 2 | Et de Tobia et de Sancto Eustachio et de multis allis sanctis 704 1 | in corporibus nostris per exagitacionem ipsorum corporum circa opera 705 1 | que semper quanto magis exagitatur, tanto magis accenditur 706 1 | Propheta: “Hunc humiliat, hunc exaltat: quia calix in manu Domini 707 2 | esurientem ne despexeris: et non exasperes inopia sua.”17 “Ab inope 708 2 | intelligitur et nos non exaudiemus eum clamantem, quare ipse 709 2 | pauperis, ipse clamabit, et non exaudietur.”23 O quam durus sermo, 710 3 | Deum: sive regi, tamquam excellenti; sive ducibus, tamquam ad 711 3 | Et Pamphilus dixit: “Excitat et nutrit facundia dulcis 712 1 | accedas. Palatum tuum fames excitet, non sapores.”67 “Hanc ergo 713 3 | Et ita per hec verba excluditur et removetur quedam supersticio 714 1 | sumpserunt oleum secum et ideo excluse sunt a nuptiis dictumque 715 4 | De amicitia: “Nulla est excusatio peccati, si amici causa 716 1 | et hominibus superbia: et execrabilis omnis iniquitas,”30 ut Iesus 717 3 | sanctum Dei servicium valeamus exercere.~ ~Hiis auditis circa illud 718 4 | possem lucrari nisi maliciam exercerem in causis.” Nam certo certius 719 3 | iusticia et iudicium debeat exerceri.~ ~Circa illud verbum “loquimini” 720 4 | plus viginti quatuor annis exertitatus sum; omnes enim habentes 721 4 | sequaris, feras casus.”34 “Hoc exigit ut ad legem suam quisque 722 3 | potest, qui mortem, qui exilium, qui egestatem timet, aut 723 3 | dixit: “Optimum iudicem existimo, qui cito intelligit et 724 3 | tempore occurrere quam post exitum iudicare.” Dum tamen ad 725 3(110)| Exodus 22:18.~ 726 2 | in cor pauperis, et hec exorabit pre ab omni malo.”69 Et 727 2 | Et helemosine pro nobis exorabunt ad Dominum. Unde Yesus Sirac 728 3 | bene loqui, maledicere vero exordium inimiciciarum.”36 Et Pamphilus 729 2 | lingua mea tibi aliqua tenuis explicare. Nam, ut idem Ysaias dicit: “ 730 2 | amico tuo, et secundum vires exporrigens da pauperi. Nonne alii reliques 731 3 | diabolo non incepisset Dominus expositionem Scripturarum a Moyse.~ ~ 732 2 | linivit de lucto, facto exputo, et sanavit eum.35 Si ergo 733 1 | murmuraverunt, et perierunt ab exterminatore;”65 et secundum Salamonem 734 4 | Que facta pietatem et extimationem vel verecundiam nostram 735 1 | debemus ita ut lumen duret nec extinguatur, quod facere possumus duobus 736 2 | idem ait: “Ignem ardentem extinguit aqua, sic helemosina resistit 737 2 | ylarem fac vultum tuum, et in exultatione sanctifica decimas tuas.”11 738 2 | et gemitum pauperum nunc exurgam, dicit Dominus.”58 Et si 739 2 | adiuntor.”57 Et debemus exurgere propter miseriam eorum in 740 4 | insuper “animum firmat et fabricat, vita disponit, regit actiones, 741 1 | enim: “Meus est cibus, ut faciam voluntatem eius, qui misit 742 2 | Et eciam alius dixit: “Da facie leta! Sine leticia fraciei 743 2 | propter helemosinas, quas faciebant ante, cum non essent ita 744 3 | malefactoribus per iudicem facienda est. Et eciam Apostolus, 745 3 | singulariter vindictam faciendo, peccaret, ita iudex, vindictam 746 2 | et animas pauperum salvas faciet.”59~ ~Alia eciam ratione 747 1 | ebrietatem. Victus tibi ex facili sit: nec ad voluptatem, 748 1 | verum valeat elici. Nam, cum facimus opera caritatis, non debemus 749 3 | tuum confla, et verbis tuis facito stateram, et frenos ori 750 2 | causidici plerumque male factimus; libentius enim oramus in 751 2 | oculos ceci linivit de lucto, facto exputo, et sanavit eum.35 752 1 | debemus detrahere cibis, nec factoribus eorum, nec alicui alii, 753 2 | intus legere, id in corde factum pauperis vel egeni apponere. 754 2 | pauperibus, non deest illi facultas, sed voluntas. Si ergo non 755 2 | Secundum vires et facultates, pauperibus largiri debemus. 756 3 | dixit: “Excitat et nutrit facundia dulcis amorem.”37 “Lingua 757 2 | latrones, fures, homicide, falsarii, blasffemi, symoniaci, luxuriosi, 758 1 | dura vel non bene condita, famem debemus expectare, secundum 759 4 | sobrietatem.”30 Et certe, si ita fecerimus, sapientia multa bona nobis 760 3 | scientes quod: “Si hec fecetias quia nemo iustus esse potest, 761 3 | corporis facit, id recte fecisse videtur,”109 et: “Melius 762 3 | autem falsum dixit, in male fecisset Deus si pro uno mendatio, 763 1 | recitanda silet; crimine se fedat, qui quod sapit utile celat.”37 764 4 | sapientie, quam qui invenit felix est et qui possidet beatus. 765 2 | Salamon in Proverbiis dixit: “Fenerator, qui miseretur pauperis: 766 3 | sunt necessaria tria genera ferculorum: primum quidem de cibis 767 4 | dicatur: “Sapiens contra omnes feret arma cum cogitat.”36 Nos 768 1 | Propheta: “Percussus sum ut ferum et aruit cor meum: quia 769 3 | deliberatione enim et sine festinancia et ira procedendum est ad 770 1 | inducunt, et per anum et os fetidum flatum et horribilem sonum 771 1 | nares et os et aures faciunt fetore atque putredine habundare. 772 2 | habentes singuli citharas, et fiales aureas odoramentorum plenas, 773 3 | Dum tamen ad vindictam non fiant predicta, ut Leges clamant, 774 2 | maxime autem ad domesticos fidei.”5~ ~Nunc videamus quot 775 3 | revelat archana: qui autem fidelis est, celat animi vel amici 776 3 | amplam ad congregationem fidelium, adderent ecclesie et si 777 1 | Corinthios: “Nunc autem manent fides, spes et caritas, tria hec: 778 2 | animam ire in tenebris.”71 Fiducia magna erit coram summo Deo 779 2 | habundabant et habundanter fiebant; helimosinis autem per avariciam 780 1 | predicta opera caritatis non fierent pura intencione, sed ex 781 2 | qui diligit filios, aut filiias plus quam me, non est dignus 782 3 | versus, vicelicet ubi dicit: “Fillii hominum per filios hominum,” 783 3 | Uniuscuisque controversie finis est iuramentum.”96 Et “Angelus 784 4 | Sapiencia insuper “animum firmat et fabricat, vita disponit, 785 4 | Dicit enim Propheta: “Multa flagella peccatoris.”21 “Timentes 786 1 | accenditur et in maiorem flamma erigitur Ysaia propheta 787 1 | et per anum et os fetidum flatum et horribilem sonum emittunt, 788 4 | Substantie iniustorum sicut fluvius siccabuntur,”57 quia: “Qui 789 1 | sanam et salubrem vite tene formam, ut tantum corpori indulgeas 790 3 | nominatur frater inter vos, est fornicator, aut avarus, aut ydolis 791 1 | nil abscondita prosunt: fossus humi census et, clausus 792 4 | Et si forte ille amicus foster institerit, volens nos a 793 1 | ducatum prestet, ambo in foveam cadunt,”1 ut in Evangelio 794 2 | facie leta! Sine leticia fraciei si dederis, perdis rem, 795 2 | Cognoverunt tamen illum in fractione panis,29 quasi daret eis 796 2 | eciam dicitur misericordia fratrum, miseri in corde apponere. 797 3 | Salomon dixit: “Qui ambulat fraudulenter, revelat archana: qui autem 798 1 | iuxta illud: “Benedixit, et fregit.”52~ ~Lectio et tempus intervenire 799 3 | insanabilis in morte.”18 Freno itaque ori imposito, quia 800 3 | debemus apponere custodiam frenoque recto illud coartare. Unde 801 3 | tuis facito stateram, et frenos ori tuo rectos. Et attende, 802 3 | debet fere sententias et “frequenter partes interogare an novi 803 1 | ebrietates nimias et maximas et frequentes comestiones ac delicatas. 804 2(74) | Corinthians 2:9; originally from Isaiah 64:4, 65:17.~ 805 2 | et de primiciis omnium frugum tuarum: et implebuntur horea 806 2 | cum eo cotidie conversati fuerant. Cognoverunt tamen illum 807 2 | vidisset turbam, que secuta fuerat eum in deserto, miseritus 808 1 | tenebrosa, eoque aperto, statim, fugatis tenebris, lumen subintrat, 809 3 | debetis, mendatio penitus fugato. Nam, ut ait Dominus: “Diabolus 810 1 | fugere.~ ~Paupertatem turpem fugiemus, quia, ut ait Iesus Sirac: “ 811 1 | timuisset de Paradiso iectus non fuisset.~ ~Benedictio intervenire 812 3 | Tullius iusticiam, dicens: “Fundamentum est perpetue commendationis 813 1 | caritatis, debemus tripliciter fungi, scilicet ad illuminarocum, 814 1 | oleo materiali tripliciter fungimus, videlicet: ad illuminationem 815 3 | Potius diligendus est fur quam assiduus in mendatio,”58 816 2 | Quia fuistis latrones, fures, homicide, falsarii, blasffemi, 817 3 | sermoque durus suscitat furorem.”39 Refrenanda est insuper 818 2 | qui ait in Epistula ad Galatas: “Dum tempus habemus, operemur 819 2 | qui dixit, in Epistula ad Galathias, quod Cephas, et Iacobus, 820 2 | tanto magis de tua morte gaudebit.”53 Et Dominus in Evangelio 821 2 | eciam videtur Deus plus gaudere de parva helemosina, data 822 2 | etiam secundum proverbium: “Gaudet de pauco Deus oblectatur 823 1 | oblectatio super cordis gaudium.”78 Vitare itaque debemus 824 2 | quod Yesus stabat circa gazofilatium, aspiciens turbam in gazofilatio, 825 2 | Propter miseriam inopum, et gemitum pauperum nunc exurgam, dicit 826 3 | convivium sunt necessaria tria genera ferculorum: primum quidem 827 4 | verecundiam nostram ledunt, et generaliter, que contra bonos mores 828 2 | omnes dies boni sunt, ut in Genesi legitur, quando “divisit 829 2(64) | Genesis 1:4.~ 830 4 | et etiam omnia et oa bene geremus. Nam dixit Cassiodorus: “ 831 3 | implicantur, iusticia ad rem gerendam necessariam est; cuius tanta 832 4 | Cassiodorus: “Semper bene geritur, si celestis metus humanis 833 3 | dicit: “Iudex non sine causa glaudium portat. Est enim iudex malefactorum 834 1 | sapientia,”33 simul cum gloria. Obstaculum vero lumini 835 4 | Timentes autem Dominum, glorificat.”22~ ~Undecimo. Per Dei 836 4 | timorem acquiremus illius glorificationem. Dicit enim Propheta: “Multa 837 2 | eciam ad habilitationem gracie, ut citius illustret Deus 838 1 | Sumptoque cibo, reddatur gratia Christo,”79 ut in Decretis 839 3 | Lingua enim eucharis gratiosa, in bono homine habundat,”38 840 1 | ac delicatas. Hec namque gravant stomachum, turbant sensum, 841 1 | Pessima est paupertas, que a gula procedit,” et iterum: “Qui 842 1 | irascitur Deus pro huic gulositatibus, ut Propheta dixit: “Manducaverunt, 843 2 | intelligere debemus, quia de eo, gustare debemus, nobis subtrahendo, 844 2 | videlicet: visus, auditus, gustus, odoratus et tactus. De 845 1 | intellectum, ventrem commovent, guttas inducunt, et per anum et 846 2 | pauperum, caritatem autem non habeam, nichil mihi prodest.” Tamen 847 3 | pauperes, aut debiles,”8 ut habeas retributionem a Domino. 848 3 | prestatur, si tres comites secum habeat, scilicet: utilitatem, veritatem, 849 3 | occidere quemquam,”79 quia non habebant iurisdictionem. Alioquin 850 4 | Tobias filio suo: “Multa bona habebis, si timueris Deum.”9 Et 851 1 | adiciet sibi vitam,”77 et habebit censum salutis corporis, 852 2 | Pauperes semper vobiscum habebities vobiscum: me autem vero 853 1 | diligendo iusticiam et odio habendo iniquitatem, ad exemplum 854 4 | scalam, duodecim gradus habentem, qui omnes gradus procedunt 855 3 | Dominus in passione sua: “Non haberes potestatem super me, nisi 856 2 | irremuneratum. Prosunt eciam ad habilitationem gracie, ut citius illustret 857 2 | Iohannes, in Epistula sua: “Qui habuerit substantiam huius mundi, 858 2 | Quando helimosine in eis habundabant et habundanter fiebant; 859 3 | gratiosa, in bono homine habundat,”38 ut Salomon ait. Refrendanda 860 2 | fragmentorum, que superfuerant, et habundaverant, duodecim cophani replerentur.50 861 2 | vidimus, quarum divicie habundavierunt et creverunt. Quando helimosine 862 1 | Beatus Paulus, in Epistula ad Hebreos, dicens: “Et enim Deus noster 863 2 | substantia hominum propter copiam helimosinarum, imo semper crescit et augetur. 864 2 | et habundanter fiebant; helimosinis autem per avariciam subtractis, 865 2 | in Epistula Secunda ad Hephesios: “Reddimentes tempus, quoniam 866 2 | Epistulis: “Magna dementia est heredis sui negotia procurare et 867 2 | amico faciat inimicum magna hereditas: quantum plus de tuo receperit, 868 3 | quedam supersticio quorum hereticorum, qui dicunt homines non 869 1 | carbonibus desolatoriis.”3 Hii sunt carbones, quos debemus 870 2 | fuistis latrones, fures, homicide, falsarii, blasffemi, symoniaci, 871 2 | Proverbiis ait, dicens: “Honora Dominum de tua substantia, 872 2 | amen.~ ~Fratres mei, ad honorem Dei et refectionem pauperum, 873 1 | denique, substantias minuunt, honores tollunt, corpus simul cum 874 2 | congregati sumus. Ut ergo Deus honoretur propter nostram congregationem 875 2 | frugum tuarum: et implebuntur horea tua saturitate, et vino 876 1 | et os fetidum flatum et horribilem sonum emittunt, oculos lacrimosos 877 1 | ei opponatur. Nam sicut hostio clauso domus est tenebrosa, 878 3 | Appone ori meo custodiam, et hostium circumstancie labiis meis.”17 879 | huc 880 | huiusmodi 881 4 | Et certe, sicut per leges humanas “uniuscuiusque rei potentissima 882 4 | geritur, si celestis metus humanis moribus apponatur.”10~ ~ 883 2 | misericordia et benignitas, humanitas, scientia, et alii multi, 884 1 | abscondita prosunt: fossus humi census et, clausus sub pectore 885 2 | Quia fuistis sobrii, casti, humiles, et devoti, continentes, 886 1 | ut dicit Propheta: “Hunc humiliat, hunc exaltat: quia calix 887 4 | humilis sapiencia tua, ne humiliatus in stulticiam seducaris.”42 888 4 | Salomonis, qui dixit: “Noli esse humilis sapiencia tua, ne humiliatus 889 1 | et contumelia: ubi autem humilitas, ibi et sapientia,”33 simul 890 1 | vel per impressionem, sed hylariter. Nam, ut ait Augustinus: “ 891 | I 892 3 | suam domare potest, Beato Iacobo hoc testante, qui ait in 893 2 | gazofilatio, et multi divites iactabant multa, et una vidua paupercula 894 1 | pensum obscurum in vacuum non ibit.”66~ ~Multa vero debent 895 2 | Vultus sublustres maxima de iciunt.”9 Et eciam alius dixit: “ 896 1 | Adam timuisset de Paradiso iectus non fuisset.~ ~Benedictio 897 1 | nostra affligere vigiliis et ieiuniis et aliis operibus bonis. 898 2 | dicens: “Si dimisero eos ieiunios, in via deficient.” Et, 899 2 | derelictus est pauper.” etc. Si igitus Deus pauperes nobis derelinquit, 900 3 | pugnare debemus. Nam dixit Ihesus Syrac: “Pro iustitia agonizare 901 1 | esurierit inimicus tuus, ciba ilium: si sicierit, potum da illi. 902 2 | avariciam subtractis, bona illarum domorum sunt penitus annichilata 903 4 | iuste debemus eis consulere illosque adiuvare in bona causa, 904 1 | ait: “Accedite ad Deum, et illuminamini: et facies vestre non confundentur.”28 905 1 | tripliciter fungi, scilicet ad illuminarocum, quia per illud pervenimus 906 1 | causam. Quarum prima est illuminatio; nam consuevimus hic congregari 907 1 | Sermo factus super illuminatione et super spirituali et corporali 908 1 | Apostolos inflamavit adque illuminavit in pascha Pentecostes. Hic 909 1 | de quo sacer iste locus illuminetur. Secunda causa est spiritualis 910 2 | hominis. Multos enim Sanctos illustratos legimus propter helemosinas, 911 2 | habilitationem gracie, ut citius illustret Deus cor hominis. Multos 912 1 | quia illos semper debemus imitari.~ ~Penam vero debemus substinere, 913 2 | luxuriosi, incontinentes, immites, superbi, invidi, vel quia 914 | immo 915 3 | omittendo, non esset a peccato immunis. Alioquin tot essent malefactores, 916 2 | propter copiam helimosinarum, imo semper crescit et augetur. 917 1 | exiguum fuerit, exiguum impartiri stude. Premium enim tibi 918 1 | clamant. Hiis itaque sex impedimentis a lumine sublatis, verum 919 1 | cibi apperenter, accepti, impediunt profectum abstinentie, ut 920 3 | certe hoc verbum “iudicate” imperative modi est. Imperat ergo Propheta 921 1 | ante ante edendum quam illa imperet.”69~ ~In multitudine vero 922 2 | exiguum, eciam illud exiguum impertiri stude.”41 Nam ut Seneca 923 1 | sed ut removeat tedium impetrantis, et rem perdit et meritum.”9 924 1 | Propheta: “Oleum peccatoris non impinguet caput meum.”13~ ~Tercium 925 2 | omnium frugum tuarum: et implebuntur horea tua saturitate, et 926 3 | contrahendisque negotiis implicantur, iusticia ad rem gerendam 927 3 | cernit, neglecta vero, multis implicatur eroribus,”80 ut quidam sapiens 928 3 | morte.”18 Freno itaque ori imposito, quia in proverbio dicitur: “ 929 1 | huiusmodi opera invite vel per impressionem, sed hylariter. Nam, ut 930 3 | dubitat ulcisci, multos improbos facit.”124 Et alius dixit: “ 931 4 | omnibus affluenter, nec improperat: et dabitur ei,”1 ut Beatus 932 3 | abstineto, quia licentia eorum impudentiam nutrit.”42 Et Socrates dixit: “ 933 1 | iudicio, sunt sex, videlicet: impuritas luminis, remotio luminis 934 1 | luminis singularitas.~ ~De impuritate luminis satis dixi vobis.~ ~ 935 3 | insuper lingua ut non proferat inania verba. Ait enim Seneca De 936 3 | Sermo quoque tuus non sit inanis, sed aut doceat, aut consoletur, 937 2 | et non collegistis me: incarcere et infirmitate fui, et non 938 3 | data esset a diabolo non incepisset Dominus expositionem Scripturarum 939 1 | debemus habere ne forte incidamus et revertamur ad priora, 940 2 | Incipit Sermo secundus, quem Albertanus, 941 2 | blasffemi, symoniaci, luxuriosi, incontinentes, immites, superbi, invidi, 942 3 | temetipsum, et nos.” Alius vero incripavit illum, dicens: “Nec tu Deum 943 3 | non sit.~ ~Necessitas vero incumbere debet in iudicio, potius 944 4 | gratiam et suum amorem, prius incutiat suum timorem, quod potestis 945 3 | Verbosa lingua malitie indicium est.”29 Refrenanda eciam 946 3 | Non enim cum omnibus indifferenter est comedendum. Nam dixit 947 2 | faciunt eam. Et eciam non indigebimus, Salamone testante, qui 948 2 | Qui dat pauperibus, non indigebit: qui autem despicit deprecantem, 949 2 | apponere. Egeni dicuntur qui indigent aliquibus necessariis, sic 950 4 | Quicumque ergo vestrum indiget sapientia, postulet illam 951 1 | vero debemus habere, id indignare contra nosmet ipsos, si 952 1 | sollicitudo, defensio, indignatio, timor, desiderium, emulatio, 953 1 | precedentibus delictis ab seu.~ ~Indignationem vero debemus habere, id 954 3 | spargit et accumulat. Qui vero indignis, bis munera prestita perdit, 955 1 | servum suum inutilem atque indignum, ministret vobis hodie aliquid 956 1 | formam, ut tantum corpori indulgeas quantum bone valitudini 957 3 | Et alius dixit: “Criminis indulti secura audatia crescit.”126 958 1 | terciam expectare, antequam ineamus convivia: ut de hiis duobus 959 1 | post multas infirmitates ad inferna perducunt.~ ~Post refectionem, 960 2 | suam reddit.”62 Denique infinite sunt rationes, quibus predicta 961 3 | morte moriatur,”111 et infinitis aliis auctoritatibus Veteris 962 2 | dicat cum Apostolo: “Quis infirmatur, et ego non infirmor? Quis 963 1 | In multis enim escis erit infirmitas; sic et de potu idem dixit: “ 964 2 | collegistis me: incarcere et infirmitate fui, et non visitastis me.”80 965 1 | simul cum anima post multas infirmitates ad inferna perducunt.~ ~ 966 2 | Quis infirmatur, et ego non infirmor? Quis scandalizatur, et 967 1 | est ignis, qui Apostolos inflamavit adque illuminavit in pascha 968 | infra 969 1 | bene potent in hiis oleum infundi, eaque ad Dei amorem bene 970 1 | ut ait Tullius: Fructus ingenii atque virtutis omnisque 971 4 | conditionis esset, rendit: “Ingenua sum.” Et cum ille reprehendisset 972 4 | reprehendisset eam, dicens: “si ingenuam es, quomodo ancillam Christi 973 4 | et illa respondit: “Summa ingenuita hec est in qua servitus, 974 4 | libertatem, sed eciam summam ingenuitatem. Nam “Qui timet Dominum 975 3 | proferat turpia verba, vel inhonesta. Nam ut Apostolus ait: “ 976 1 | sunt carbones, quos debemus inicere super capita inimicorum 977 1 | semper erit pavidus.”15 “Inicium enim sapientie est timor 978 3 | maledicere vero exordium inimiciciarum.”36 Et Pamphilus dixit: “ 979 1 | debemus inicere super capita inimicorum nostrorum, ut ait Beatus 980 2 | ut sibi ex amico faciat inimicum magna hereditas: quantum 981 1 | ad Romanos: “Si esurierit inimicus tuus, ciba ilium: si sicierit, 982 1 | superbia: et execrabilis omnis iniquitas,”30 ut Iesus Sirac dixit, 983 3 | vobis amicos de mammona iniquitatis: qui recipiant vos in eterna 984 4 | Quinto. Per Dei timorem initialem, qui et caritativus dicitur, 985 1 | eciam ait: “Obiurgatio et iniurie annullabunt substantiam: 986 3 | etiam: “Nolite iudicare iniuste vel contra iusticiam.” Et: “ 987 4 | maliciosos autem, habentes famam iniusticie atque malignitatis, omnes 988 4 | Scriptum est enim: “Substantie iniustorum sicut fluvius siccabuntur,”57 989 3 | et quum donat, donat et inmeritis. Tu quoque communis meretricibus 990 2 | consequi debemus, et certe innumerabilia et infinita. Nam, hec facientes, 991 2 | exasperes inopia sua.”17 “Ab inope non advertas faciem tuam 992 2 | Propheta: “Parcet pauperi, et inopi: et animas pauperum salvas 993 2 | habundantia nostre debet esse inopie supplementum.”39~ ~Secundum 994 2 | Propheta: “Propter miseriam inopum, et gemitum pauperum nunc 995 1 | letificat animam: et fama bona inpinguat ossa.”26 Et eciam dici poterit 996 3 | a malo, et faciat bonum: inquirat pacem, et sequatur eam.”22 997 3 | necessaria, id rationis inquisitio. Nam “bene adhibita ratio, 998 3 | dixit: “Superbo occulo, et insaciabili corde, cum hoc non edebam.”6~ ~ 999 3 | tibi, et sit casus tuus insanabilis in morte.”18 Freno itaque 1000 3 | lingua, et cadas in conspectu insidiancium tibi, et sit casus tuus