Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library |
Albertanus Brixiensis Sermones IntraText - Concordances (Hapax - words occurring once) |
bold = Main text Sermo grey = Comment text
1501 4 | vel vicinus vel aliquis potens vellet ut ei collusionem 1502 1 | fuerint debi depurata, bene potent in hiis oleum infundi, eaque 1503 2 | quia “liberavit pauperem a potente: cui non erat adiuntor.”57 1504 2 | debemus pro posse pauperes a potentibus, ad exemplum Domini, de 1505 1 | dicit Propheta: “Sagitte potentis acute, cum carbonibus desolatoriis.”3 1506 4 | humanas “uniuscuiusque rei potentissima pars principium est,”2 et “ 1507 1 | uni parti accipiendo pars potentum, vel amicorum, et eciam 1508 2 | vobiscum”36 et cum volueritis, poteritis illis benefacere. Si quis 1509 1 | eaque ad Dei amorem bene poterunt accendi.~ ~Quartum etiam 1510 1 | erit infirmitas; sic et de potu idem dixit: “Sanitas est 1511 1 | corporis et anime sobrius potus. Vinum multum potatum, irritationem 1512 3 | Domini dicentis: “Cum facis prandium aut cenam, noli invitare 1513 3 | et pallium.”105 Sed certe prave intelligunt predictas auctoritates. 1514 1 | qui aliis lumen volunt prebere, in se lumen debent habere. 1515 1 | nos debemus defendere a precedentibus delictis ab seu.~ ~Indignationem 1516 3 | iusticiam vere loqui debetis et precepta iuris, que a iusticia oriuntur, 1517 3 | habundantia illis largiri, ut per preces et orationes suas recipiat 1518 4 | mille thesauri magni, et preciosi.”51 Et Salomon ait: “Super 1519 4 | Melior est sapientia cunctis preciosis opibus: et omne desiderabile 1520 3 | data esset a diabolo, non preciperet Deus ipsam servari, nec 1521 3 | doceat, aut consoletur, aut precipiat, aut moneat.”40 Refrenanda 1522 3 | dicitur, nisi aequaliter predam disperciat aut interficitur 1523 3 | et ego retribuam,”103 et predictam auctoritatem: “Nolite iudicare,”104 1524 3 | certe prave intelligunt predictas auctoritates. Nam, sicut 1525 3 | adderent tunc domibus suis predicti. Simile “nolite” est cum 1526 2 | egenos et pauperes aliquo ex predictis modis, alioquin Deus mendax 1527 1 | esse pura ut in hiis oleum predictum bene infundatur et accendi 1528 3 | Testamenti. Sed heretici prefati dicunt Vetus Testamentum 1529 3 | tempore.”76~ ~Hiis itaque prenotatis, super illo verbo “iustitiam,” 1530 3 | bonum sine se bono.”4~ ~Preparatione vero de nobis ipsis ad convivium 1531 2 | pauperum exaudivit Dominus: et preparationem cordis eorum exaudivit auris 1532 2 | hominis ascendit, quanta preparavit Dominus diligentibus se.”74~ ~ 1533 2 | Qui dat pauperi propter presentem pudorem, non habet mercedem.”13 1534 2 | Orare eciam pro eis debemus presentes et circumstantes, eosque 1535 1 | facere legi ante nostram presentiam, et sacram oram terciam 1536 2 | pro egenis et pauperibus, presides et divites et consules iusticie 1537 1 | atque virtutis omnisque prestancie tunc maximus capitur cum 1538 2 | sicut incensum bonum odorem prestat hominibus, ita oratio bona 1539 3 | Recte enim iuramentum prestatur, si tres comites secum habeat, 1540 1 | et “si cecus ceco ducatum prestet, ambo in foveam cadunt,”1 1541 3 | vero indignis, bis munera prestita perdit, et quum donat, donat 1542 2 | vel pauperibus denegate pretendet, dicens: “Esurivi enim, 1543 2 | mille thesauri magni et pretiosi.”47~ ~Prosunt eciam ad minorem 1544 4 | etiam possumus inde iustum pretium petere sive salarium accipere. 1545 3 | ut Cato ait: “Virtutem primam puto compescere linguam: 1546 2 | lumen ab ea sumitur, lumen prime candele non minuitur, sed 1547 2 | de tua substantia, et de primiciis omnium frugum tuarum: et 1548 2 | istos septem modos et sensus principales, quibus debemus intelligere 1549 2 | specialiter septem sensibus principalibus, quorum duo dicuntur sensus 1550 3 | septem sunt in iudicio principaliter necessaria, videlicet: sciencia, 1551 3 | cum idem Apostolus dicat: “Principes non sunt timori boni operis. 1552 1 | incidamus et revertamur ad priora, quia “Beatus homo, qui 1553 3 | facta sunt nova omnia,”116 probemus eciam per Novum Testamentum 1554 3 | sine festinancia et ira procedendum est ad iudicium. “Deliberare 1555 3 | ambo erant iusti apud Deum, procedentes in omni opere et sermone, 1556 4 | habentem, qui omnes gradus procedunt a timore Domini, valeamus 1557 4 | legalis sit in consiliis et in processu causarum et in iudicando, 1558 3 | omnes leges omniaque iura proclamant.”108 “Quod quis ob tutelam 1559 2 | est heredis sui negotia procurare et sibi omnia denegare ut 1560 3 | atque digesta, multum vobis proderunt corpori et anime, cum dicit: “ 1561 1 | apperenter, accepti, impediunt profectum abstinentie, ut legitur 1562 4 | meis temporibus, qui in hac professione e plus viginti quatuor annis 1563 3 | peccatum mortale, paradisum ei promisisset.~ ~Non ergo debet iudex, 1564 1 | doctrine celestis, quam aquam promisit Dominus samaritane, dicens: “ 1565 2 | Corinthios: “Si voluntas quidem prompta est, secundum id, quod habet 1566 3 | nobis commissa, non sunt propalanda, nec de hiis loqui debemus 1567 3 | divitis: “Habent Moysem, et Prophetas: audiant illos.”113 Appellatur 1568 3 | hominum.”16 In hoc versu prophetico quolibet verbum per se notabile 1569 3 | qui post me locuturus est, propinabit nobis ferculum de cibis 1570 1 | accedamus ad secundam causam proposita nostre congregationis, scilicet 1571 1 | accedamus ad terciam causam propositi nostre congregationis, hoc 1572 | propterea 1573 3 | cibariis mixtis, que simul prosint anime et corpori. Frater 1574 4 | illius adiutorium atque protectionem. Ait enim Propheta: “Qui 1575 4 | Domino: adiutor corum, et protector eorum est.”20~ ~Decimo. 1576 1 | vero debemus habere semper provehi in melius.~ ~Emulationem 1577 2 | suum.”44 Et etiam secundum proverbium: “Gaudet de pauco Deus oblectatur 1578 3 | collenda, que sola homines proximos facit.55 Cum et ipse Deus 1579 1 | tunc maximus capitur cum in proximum quemque confertur.”36 Peccatum 1580 3 | puto compescere linguam: proximus est ille qui Deo qui scit 1581 2 | eris adiutor.”55 Licet enim Psalmus ille loquatur de Deo, tamen 1582 3(55) | Pseudo-Martin of Braga, De Moribus, in 1583 2 | pauperi propter presentem pudorem, non habet mercedem.”13 1584 3 | Pro vera utique iusticia pugnare debemus. Nam dixit Ihesus 1585 1 | ostium cordis nostri et pulsat, ut ipsemet testatur, dicens: “ 1586 1 | Ego sto ad ostium, et pulso.”34 Et, si obstaculum peccatorum 1587 1 | accendi possint. Ea namque purificare debemus et omnem putredinem 1588 1 | aures faciunt fetore atque putredine habundare. Et per hoc insuper 1589 1 | purificare debemus et omnem putredinem peccatorum a nobis removere 1590 1 | debet esse purum nullique putredini admixtum, ut ex eo purum 1591 4(54) | Gratian, Decretals, 2, C12.Q1.C10.~ 1592 4(38) | Gratian, Decretals, 2, C11.Q3.C71.~ 1593 4 | Domini M. CC. L, in media Quadragesima, sermo Albertani super doctrina 1594 1 | quia non debemus curare qualia sint cibaria, sed, si videntur 1595 | qualiter 1596 2 | in cor hominis ascendit, quanta preparavit Dominus diligentibus 1597 1 | modum facis, que semper quanto magis exagitatur, tanto 1598 1 | bene poterunt accendi.~ ~Quartum etiam ad illuminationem 1599 | quas 1600 3 | pharisei, et ypocrite. Omnia, quecumque dixerint vobis, observate, 1601 3 | excluditur et removetur quedam supersticio quorum hereticorum, 1602 3 | Nobis non licet occidere quemquam,”79 quia non habebant iurisdictionem. 1603 1 | capitur cum in proximum quemque confertur.”36 Peccatum enim 1604 2 | propter iram: et non relinquas querentibus te retro maledicere.”18 1605 3 | Nam, prout puto, sicut quilibet, singulariter vindictam 1606 4 | Beata Agatha, interogata a Quintiano cuius conditionis esset, 1607 2 | Interim dum malus es, fac quiquid boni potes.”52 Nec dicat 1608 | quisque 1609 4 | ita sapientem facit ut a quodam phylosopho dicatur: “Sapiens 1610 | quolibet 1611 2 | dedignari debemus tangere quoslibet pauperes. Libenter itaque 1612 3 | munera prestita perdit, et quum donat, donat et inmeritis. 1613 3 | maledicus, aut ebriosus, aut rapax: cum cuiusmodi nec cibum 1614 3 | contra rationem, vel omissa ratiocinatione.” Et: “Nolite iudicare sine 1615 2 | licet durus sit sermo, tamen rationabilis. Deus enim de divite se 1616 2 | exaudire deberet? Certe ipse rationabilter non debet nos exaudire nisi 1617 2 | Denique infinite sunt rationes, quibus predicta facere 1618 3 | totum mundum, subice te rationi.”81~ ~Deliberatio eciam 1619 3 | Ratiocinatio est necessaria, id rationis inquisitio. Nam “bene adhibita 1620 2 | hereditas: quantum plus de tuo receperit, tanto magis de tua morte 1621 1 | fratribus cum devocione recipere consuevimus. Circa quam 1622 3 | mammona iniquitatis: qui recipiant vos in eterna tabernacula.”11 1623 3 | preces et orationes suas recipiat vos in eterna tabernacula, 1624 1 | est: “Invidia livet, qui recitanda silet; crimine se fedat, 1625 4 | bono malum.”41 Et eciam recordemur conscilii Salomonis, qui 1626 3 | ut locutio nostra bona et recta utilisque sit, ori nostro 1627 3 | stateram, et frenos ori tuo rectos. Et attende, ne forte labaris 1628 1 | continetur: “Sumptoque cibo, reddatur gratia Christo,”79 ut in 1629 2 | Epistula Secunda ad Hephesios: “Reddimentes tempus, quoniam dies mali 1630 2 | tantummodo rationem helemosinarum redens, dicet: “Esurivi, et dedistis 1631 3 | eciam de omni ocioso verbo redituri sumus rationem. Et quia 1632 2 | et vino torcularia tua redundabunt.”49 Non enim decresit substantia 1633 2 | nostram congregationem et refectio nostra plena sit, antequam 1634 3 | congruum ad coquinam, vel refectorium, adderent tunc domibus suis 1635 1 | dante Domino, poterimus refici ad mensam Christi, in regno 1636 2 | refectionem, animas nostras reficiamus de cibis spiritualibus, 1637 3 | Sic denique linguam refrenare debemus, ut nostros sermones 1638 3 | molestat, ne certaveris.”44 Refrenari eciam debet lingua ut non 1639 3 | creature propter Deum: sive regi, tamquam excellenti; sive 1640 3 | Iusticia est omnium domina et regina virtutum.”62 Idem eciam 1641 4 | fabricat, vita disponit, regit actiones, agenda et omittenda 1642 3 | illos, qui noluerunt me regnare super se aducite huc, et 1643 1 | refici ad mensam Christi, in regno Dei, ad quod ille nos conducat, 1644 2 | tuam propter iram: et non relinquas querentibus te retro maledicere.”18 1645 2 | quam se diligit, et, alii relinquendo, nichil sibi penitus reservat, 1646 2 | vel parentes, quibus volo relinquere.” Nam, qui helimosinas non 1647 3 | interficitur a sociis aut relinquitur.”65 “Iusticia sine prudentia 1648 2 | exporrigens da pauperi. Nonne alii reliques labores tuos?”40 Faciamus 1649 2 | pisciculis paucis et ex reliquiis, que superfuerunt septem 1650 2 | crevit et habundavit, ut ex reliquis fragmentorum, que superfuerant, 1651 1 | satis dixi vobis.~ ~Si autem remoti estis a lumine vel lumen 1652 1 | videlicet: impuritas luminis, remotio luminis vel a lumine, ventus 1653 1 | lumen a vobis nimis est remotum, ita ut non clare videatis, 1654 1 | viscera indigentis, sed ut removeat tedium impetrantis, et rem 1655 1 | tollit”29 quare penitus est removenda. “Odibilis est coram Deo 1656 1 | Occultatio vero luminis removeri debet, quia, ut ipse Dominus 1657 1 | perseverantia, et si ea removerimus a nobis, que consueverunt 1658 3 | hec verba excluditur et removetur quedam supersticio quorum 1659 4 | revocare pro posse debemus et rendere illi secundum Apostoli dictum, 1660 3 | bonis, dictum est: “Vim vi repellere omnes leges omniaque iura 1661 2 | habundaverant, duodecim cophani replerentur.50 Similiter substantia 1662 4 | Ingenua sum.” Et cum ille reprehendisset eam, dicens: “si ingenuam 1663 2 | dicens: “Lapidem, quem reprobaverunt edificantes, hic factus 1664 3 | quoque, si tacuerit, sapiens reputabitur.”27 Moderate tamen loqui 1665 2 | dampna sequantur.”43 Non enim requirit Deus ab homine aliquo ultra 1666 4 | sciatur, ut neque rogemus res turpes neque faciamus rogatii”43 1667 2 | Deo damus, sed eciam nobis reservamus. Bonum est enim helemosine 1668 2 | relinquendo, nichil sibi penitus reservat, quod est magna dementia. 1669 2 | ab omni malo.”69 Et eciam resistent peccatis nostris helemosine, 1670 4 | defendamus, viriliter ei resistere eumque a malo proposito 1671 2 | extinguit aqua, sic helemosina resistit peccatis.”70 Et eciam ut 1672 2 | Oculi eius in pauperem respiciunt: et palpebre eius interogant 1673 3 | eciam lingua ut sit tarda ad respondendum et loquendum, et non velox. 1674 3 | ut Salomon dixit: “Mollis responsio frangit iram: sermoque durus 1675 3 | molis et moles proferat responsiones. Nam, ut Salomon dixit: “ 1676 3 | Michi vindictam; et ego retribuam,”103 et predictam auctoritatem: “ 1677 3 | aut debiles,”8 ut habeas retributionem a Domino. Recte igitur fecistis, 1678 2 | relinquas querentibus te retro maledicere.”18 Et Tobias 1679 3 | Qui ambulat fraudulenter, revelat archana: qui autem fidelis 1680 1 | habere ne forte incidamus et revertamur ad priora, quia “Beatus 1681 4 | eumque a malo proposito revocare pro posse debemus et rendere 1682 4 | timoris Domini. Rubrica.~ ~Rogate Deum, fratres, ut ministerio 1683 4 | res turpes neque faciamus rogatii”43 et: “Ab amicis honesta 1684 3 | coartare. Unde Propheta rogavit Dominum, dicens: “Appone 1685 4 | amiciciam sciatur, ut neque rogemus res turpes neque faciamus 1686 1 | ignis, qui apparuit Moysi in rubro. Hec est columna ignis, 1687 1 | irritationem et iram et ruinas multas facit.”71 Et Seneca 1688 | rursus 1689 1 | ut oleum ematur de quo sacer iste locus illuminetur. 1690 1 | ante nostram presentiam, et sacram oram terciam expectare, 1691 1 | quibus dicit Propheta: “Sagitte potentis acute, cum carbonibus 1692 2 | Et eciam non indigebimus, Salamone testante, qui ait: “Qui 1693 1 | exterminatore;”65 et secundum Salamonem dicentem: “Cavete vos a 1694 4 | iustum pretium petere sive salarium accipere. Nam dixit Beatus 1695 1 | dicens: “Dabo tibi aquam, salientem in vitam eternam.”45~ ~Vinum 1696 4 | eciam recordemur conscilii Salomonis, qui dixit: “Noli esse humilis 1697 2 | illis non tribuitis, illi saltim aliquid largiantur. Orare 1698 1 | Hanc ergo sanam et salubrem vite tene formam, ut tantum 1699 1 | intellectus, et aqua sapie salutaris potabit eos.”39 Panis vite 1700 4 | perturbata esset Virgo Maria in salutatione Angeli, rendit ei Angelus, 1701 3 | descende nunc de cruce et salva temetipsum, et nos.” Alius 1702 2 | inopi: et animas pauperum salvas faciet.”59~ ~Alia eciam 1703 1 | quam aquam promisit Dominus samaritane, dicens: “Dabo tibi aquam, 1704 1 | non sapores.”67 “Hanc ergo sanam et salubrem vite tene formam, 1705 4 | Insuper eciam animum sanat. Nam dixit Seneca in Epistulis: “ 1706 2 | lucto, facto exputo, et sanavit eum.35 Si ergo Dominus celi 1707 4 | Propheta: “Timete in eum omnes sancti eius; quoniam non est inopia 1708 2 | tuum, et in exultatione sanctifica decimas tuas.”11 Non ex 1709 2 | Eustachio et de multis allis sanctis legitur.~ ~Prosunt eciam 1710 2 | Deo.”48 Et de Tobia et de Sancto Eustachio et de multis allis 1711 2 | cor hominis. Multos enim Sanctos illustratos legimus propter 1712 3 | nostrasque locutiones ad sanctum Dei servicium valeamus exercere.~ ~ 1713 1 | et intellectus, et aqua sapie salutaris potabit eos.”39 1714 4 | super ultraque dilectio sapience.”31 Insuper eciam animum 1715 4 | comparari.”26 Unde ait: “Dic sapiencie, soror mea es: et prudentiam 1716 3 | rationem. Et quia eciam a Sapiente dicitur: “Mors et vita in 1717 1 | et eciam secundum verbum sapientis, qui ait: “Quisquis es in 1718 1 | crimine se fedat, qui quod sapit utile celat.”37 Et etiam 1719 4 | Illa vero scientia, que est sapore virtutum condita, est vera 1720 1 | tuum fames excitet, non sapores.”67 “Hanc ergo sanam et 1721 1 | dixit: “Manducaverunt, et saturati sunt nimis. Et adhuc esce 1722 2 | et implebuntur horea tua saturitate, et vino torcularia tua 1723 4 | Domini facientes, per hanc scalam, duodecim gradus habentem, 1724 2 | et ego non infirmor? Quis scandalizatur, et ego uror?”37 Et dicat 1725 4 | timore Domini, valeamus scandere ad regnum Dei, ad quod ille 1726 3 | nec illi, qui maleficio et scelere pascuntur, possint sine 1727 4 | est ad veram sapientiam et sciam divinarum et humanarum rerum. 1728 4 | Amice, hec lex in amiciciam sciatur, ut neque rogemus res turpes 1729 3 | principaliter necessaria, videlicet: sciencia, iurisdictio, ratiocinatio, 1730 3 | feceritis iusti eritis, scientes quod: “Si hec fecetias quia 1731 3 | non habetis peritiam et scientiam iudicandi.” Item: “Nolite 1732 1 | debemus abscondere lumen scientie nostre, sed omnibus, tam 1733 3 | proximus est ille qui Deo qui scit ratione tacere.”24 Refrenanda 1734 3 | cathedram Moysi sederunt scribe, et pharisei, et ypocrite. 1735 3 | incepisset Dominus expositionem Scripturarum a Moyse.~ ~Sed quia ipsi 1736 1 | helemosinam, noli tuba canere, sed secreto, ut nesciat sinistra tua 1737 3 | Et alius dixit: “Quod secretum esse vis, nemini dicas.”50 1738 3 | qui per impericiam male secuit, tenetur, ut Leges nostre 1739 2 | Incipit Sermo secundus, quem Albertanus, causidicus 1740 3 | dixit: “Criminis indulti secura audatia crescit.”126 Nam, 1741 2 | cum vidisset turbam, que secuta fuerat eum in deserto, miseritus 1742 3 | Super cathedram Moysi sederunt scribe, et pharisei, et 1743 4 | humiliatus in stulticiam seducaris.”42 Et aperte dicamus illi 1744 3 | mendacem odit Dominus, et seminantem inter fratres discordiam.”59~ ~ 1745 1 | debemus expectare, secundum Senecam, qui ait in Epistulis: “ 1746 2 | vidit: “Viginti quatuor seniores, habentes singuli citharas, 1747 1 | gravant stomachum, turbant sensum, opprimunt intellectum, 1748 3 | iudex ponderatas debet fere sententias et “frequenter partes interogare 1749 3 | deliberationem, elevato capite, sententiavit dicens: “Quicumque vestrum 1750 4 | minuentur omni bono.”15~ ~Septimo. Per timorem Dei expellemus 1751 3 | Et alius sapiens dixit: “Sepultus apud te sit sermo: quem 1752 2 | bonis, nec te mala dampna sequantur.”43 Non enim requirit Deus 1753 4 | debet. Hoc docebit ut Deum sequaris, feras casus.”34 “Hoc exigit 1754 3 | bonum: inquirat pacem, et sequatur eam.”22 Idem et Propheta 1755 3 | procedentes in omni opere et sermone, secundum legem Domini.”114 1756 3 | responsio frangit iram: sermoque durus suscitat furorem.”39 1757 3 | Epistula sua: “Natura bestiarum serpentum, ac volucrum, et ceterorum 1758 1 | aliena.”72~ ~Predicta denique servando, poterimus turpem paupertatem 1759 3 | Vetus Testamentum non esse servandum et legem Moysi datam esse 1760 1 | Non liceat.”~ ~Predicta servantes cum devocione, dante Domino, 1761 1 | ita ut non clare videatis, servate dictum Prophete, qui ait: “ 1762 1 | refectionem, denique, modum servemus, qui in hoc versu continetur: “ 1763 2 | mercedem.”13 Coacta enim servicia Deo non placent.~ ~ 1764 3 | locutiones ad sanctum Dei servicium valeamus exercere.~ ~Hiis 1765 3 | aut avarus, aut ydolis serviens, aut maledicus, aut ebriosus, 1766 4 | videlicet umanum mundanum servilem et omnia nos timebunt. Nam 1767 1 | recto corde leticia.”25 Servire enim Deo vera leticia est. 1768 4 | ingenuita hec est in qua servitus, Christi comemoratur,”18 1769 4 | timorem Dei expellemus omnem servitutem et aquiremus non solum libertatem, 1770 4 | sanctitatis, tribuat mihi, servo suo inutili, dicere inter 1771 1 | sue sanctitatis, per me, servum suum inutilem atque indignum, 1772 | seu 1773 4 | omnes terrores vincit.”14~ ~Sexto. Per Dei timorem expellemus 1774 4 | iniustorum sicut fluvius siccabuntur,”57 quia: “Qui male congregat, 1775 1 | inimicus tuus, ciba ilium: si sicierit, potum da illi. Hoc enim 1776 1 | Invidia livet, qui recitanda silet; crimine se fedat, qui quod 1777 3 | verum est quod latrones et similes malefactores, pro suis malis 1778 4 | simus “sapientes in bono, et simplices in malo,”37 ut Beatus Paulus, 1779 2 | quatuor seniores, habentes singuli citharas, et fiales aureas 1780 2 | odoratus et tactus. De quibus singulis dispiciamus.~ ~ 1781 2 | nec dicet: “Quia fuistis sobrii, casti, humiles, et devoti, 1782 1 | Sanitas est corporis et anime sobrius potus. Vinum multum potatum, 1783 3 | disperciat aut interficitur a sociis aut relinquitur.”65 “Iusticia 1784 4 | sibi parat.”47 Et iterum: “Socius fit culpe, qui nocentem 1785 4 | enim sumum bonum in vita solamen studium sapientie, quam 1786 2 | essemus memores, quia ipsum solicitus fui facere,”21 in memoriam 1787 4 | Minores in congregatione solita, sub anno Domini M. CC. 1788 1 | penitenciam,”14 etc.~ ~Sollicitudinem enim habere debemus emendandi 1789 1 | sunt septem, videlicet: sollicitudo, defensio, indignatio, timor, 1790 1 | Nam, ut ipse ait: “Non in solo pane vivit homo, sed de 1791 3 | apud te sit sermo: quem tu solus audieris.”49 Et alius dixit: “ 1792 1 | fetidum flatum et horribilem sonum emittunt, oculos lacrimosos 1793 4 | Unde ait: “Dic sapiencie, soror mea es: et prudentiam amicam 1794 2 | eos debemus intelligere et specialiter septem sensibus principalibus, 1795 4 | uniuscuiusque contractus initium spectandum est,”3 ita per legem divinam, 1796 3 | loquendum? Stulticia magis speranda est, quam illius corectio.”33 1797 4 | Propheta: “Qui timent Dominum, speraverunt in Domino: adiutor corum, 1798 1 | locuplectabitur: et quis spernit modica, paulatim decidet.”75~ ~ 1799 1 | Nunc autem manent fides, spes et caritas, tria hec: maior 1800 1 | illuminetur. Secunda causa est spiritualis reffectio, quam hic a fratribus 1801 1 | oleo et intraverunt cum sponso ad nuptias. Fatue vero non 1802 3(126)| Lateinische Sprichwörter, 14.~ 1803 2 | Evangelio dixit quod Yesus stabat circa gazofilatium, aspiciens 1804 2 | adiuvare et commendare illos stabulario. Et licet tetigerim vobis 1805 3 | confla, et verbis tuis facito stateram, et frenos ori tuo rectos. 1806 1 | eius nubes tetigerit: quasi sterquilinium in fine perdetur.”32 Et 1807 1 | ipsemet testatur, dicens: “Ego sto ad ostium, et pulso.”34 1808 1 | delicatas. Hec namque gravant stomachum, turbant sensum, opprimunt 1809 4 | sapiencia tua, ne humiliatus in stulticiam seducaris.”42 Et aperte 1810 3 | respondit, quam audiat, stultum se esse demonstrat et confusione 1811 3 | enim Beatus Petrus: “Estote subditi omni humane creature propter 1812 3 | vis vincere totum mundum, subice te rationi.”81~ ~Deliberatio 1813 1 | sex impedimentis a lumine sublatis, verum lumen, dante Domino, 1814 2 | vilissima munera vultus. Vultus sublustres maxima de iciunt.”9 Et eciam 1815 3 | necessitas, vel utilitas subsit.” Et, si ita feceritis, 1816 2 | minuitur, sed duplicatur, ita substancia hominum non minuitur per 1817 1 | offenditur. Hec, denique, substantias minuunt, honores tollunt, 1818 4 | merito. Scriptum est enim: “Substantie iniustorum sicut fluvius 1819 1 | imitari.~ ~Penam vero debemus substinere, hoc est corpora nostra 1820 2 | helimosinis autem per avariciam subtractis, bona illarum domorum sunt 1821 2 | gustare debemus, nobis subtrahendo, illis quandoque debemus 1822 2 | Dominus dixit in Evangelio: “Sufficiat huic diei malicia sua.”65 1823 3 | iudicandum vix memoria hominum suficit. Unde Lex dicit: “Omnium 1824 1 | possimus, si absque desiderio sumantur. Nam eciam viles cibi apperenter, 1825 3 | cum cuiusmodi nec cibum sumite.”7 Invitare ergo debetis 1826 2 | et ardet et lumen ab ea sumitur, lumen prime candele non 1827 4 | solum libertatem, sed eciam summam ingenuitatem. Nam “Qui timet 1828 1 | nuptias. Fatue vero non sumpserunt oleum secum et ideo excluse 1829 3 | diligenter fuerint a vobis sumpta atque digesta, multum vobis 1830 1 | in hoc versu continetur: “Sumptoque cibo, reddatur gratia Christo,”79 1831 2 | incontinentes, immites, superbi, invidi, vel quia talia 1832 1 | removere debemus. Hoc est superbiam, que vento conparatur; dixit 1833 3 | Et Propheta eciam dixit: “Superbo occulo, et insaciabili corde, 1834 1 | opera omnibus virtutibus supereminent. Unde dicit Beatus Paulus, 1835 1 | oleum cuicumque liquori supereminet appositum semper, sive super 1836 3 | omni tempore.”101~ ~Nunc superest ut videamus super quinto 1837 3 | nimium taceas nec verba superflua dicas.”28~ ~Refrenanda eciam 1838 2 | reliquis fragmentorum, que superfuerant, et habundaverant, duodecim 1839 2 | paucis et ex reliquiis, que superfuerunt septem porte collecte sunt 1840 3 | excluditur et removetur quedam supersticio quorum hereticorum, qui 1841 2 | habundantia aliorum inopiam suppleat: sicut et aliorum habundantia 1842 2 | nostre debet esse inopie supplementum.”39~ ~Secundum vires et 1843 2 | Dominus det nobis eternum supplicium. Quod possumus videre aperte 1844 2 | largiendo, Deo tribuimus, ut supradictum est.~ ~Tercia insuper ratione 1845 1 | fratribus cum devotione suscipere consuevimus. Tercia est 1846 3 | frangit iram: sermoque durus suscitat furorem.”39 Refrenanda est 1847 3 | corporalibus, quibus corpora sustententur; tercium de cibariis mixtis, 1848 2 | autem despicit deprecantem, sustinebit penuriam.”72~ ~Et eciam 1849 2 | homicide, falsarii, blasffemi, symoniaci, luxuriosi, incontinentes, 1850 3 | Pamfilus dixit: “Nec nimium taceas nec verba superflua dicas.”28~ ~ 1851 3 | Refrenanda est eciam lingua, ut taceat. Nam, ut ait Sapiens: “Tacere 1852 3 | interogatus cur tantum taceret, an quia stultus esset, 1853 3 | dicens: “Iusticia est nature tacita conventio, in adiutorium 1854 3 | discordiam.”59~ ~Breviter tactisque audistis super illo verbo “ 1855 2 | auditus, gustus, odoratus et tactus. De quibus singulis dispiciamus.~ ~ 1856 3 | dixit: “Stultus quoque, si tacuerit, sapiens reputabitur.”27 1857 | taliter 1858 3 | est eciam lingua ut sit tarda ad respondendum et loquendum, 1859 3 | qui cito intelligit et tarde iudicat.”83 “In iudicando 1860 2 | Augustine: “Qui dat ut careat tedio interpellantis, non ut reficiat 1861 1 | indigentis, sed ut removeat tedium impetrantis, et rem perdit 1862 3 | descende nunc de cruce et salva temetipsum, et nos.” Alius vero incripavit 1863 2 | in homine. Nam, sicut in templo Domini omnes parietes ad 1864 4 | accepisse.”56~ ~Et hec vidi meis temporibus, qui in hac professione 1865 1 | ergo sanam et salubrem vite tene formam, ut tantum corpori 1866 3 | penam mediocritatem illam tenebit, que est inter nimium et 1867 1 | hostio clauso domus est tenebrosa, eoque aperto, statim, fugatis 1868 1 | reddet malum panem bonum et tenerum et ideo non est ante ante 1869 2 | nec lingua mea tibi aliqua tenuis explicare. Nam, ut idem 1870 3 | eum, digito scribebat in tera. Et, post deliberationem, 1871 4 | moribus apponatur.”10~ ~Tertio. Per Dei timorem habebimus 1872 3 | aliis auctoritatibus Veteris Testamenti. Sed heretici prefati dicunt 1873 1 | est mixtum Novo et Veteri Testamento. De hoc vino mero plenus 1874 2 | illos stabulario. Et licet tetigerim vobis istos septem modos 1875 1 | superbia, et capud eius nubes tetigerit: quasi sterquilinium in 1876 2 | dixit: “Volo. Mundare,” et tetigit eum et mundatus est.”34 1877 4 | Noli altum sapere, sed time.”29 Et iterum, in eadem: “ 1878 4 | ei Angelus, dicens: “Ne timeas, Maria, invenisti enim gratiam 1879 4 | mundanum servilem et omnia nos timebunt. Nam dixit idem Petrus: “ 1880 3 | quam humanitatis, valde timendum est ne forte divinitas in 1881 4 | flagella peccatoris.”21 “Timentes autem Dominum, glorificat.”22~ ~ 1882 3 | illum, dicens: “Nec tu Deum times? Nos quidem digna factis 1883 4 | bono. Dixit enim Propheta: “Timete in eum omnes sancti eius; 1884 4 | dicitur, expellemus omnes timores, videlicet umanum mundanum 1885 3 | dicat: “Principes non sunt timori boni operis. Vis non timere 1886 4 | Multa bona habebis, si timueris Deum.”9 Et certe per Dei 1887 1 | erit pavidus.”51 Si ei Adam timuisset de Paradiso iectus non fuisset.~ ~ 1888 2 | sunt coram Deo.”48 Et de Tobia et de Sancto Eustachio et 1889 1 | Etheream pacem ventosa superbia tollit”29 quare penitus est removenda. “ 1890 1 | substantias minuunt, honores tollunt, corpus simul cum anima 1891 2 | tua saturitate, et vino torcularia tua redundabunt.”49 Non 1892 2 | in mortali peccato et, si totam meam substantiam distribuero 1893 1 | lumen Christi subintrat totumque cor ad Dei amorem illuminat. 1894 1 | congregationis, scilicet ad tractandum de reffectione spirituali, 1895 4 | bono proposito ad malum trahere, constantiam habeamus et 1896 3 | heretici dicunt: “Ecce vetera transierunt, et facta sunt nova omnia,”116 1897 2 | tangere et de lecto ad lectum transportare et ad necessaria illos adiuvare 1898 2 | dicens: “Non habeo quid tribuam pauperibus.” Nullus enim 1899 2 | ipsi de suo aliquid eis tribuant, et etiam super vos illis 1900 1 | utilitatem conferre compter atque tribuem. Nam ut ait Tullius: Fructus 1901 3 | voluntas ius suum cuique tribuens.”72 “Partes vero iusticie 1902 4 | sapientia multa bona nobis tribuet.~ ~In primis enim letificat 1903 2 | quia, illis largiendo, Deo tribuimus, ut supradictum est.~ ~Tercia 1904 4 | fecit, eique suam gratiam tribuit, tantum timorem ei incussit 1905 2 | etiam super vos illis non tribuitis, illi saltim aliquid largiantur. 1906 2 | consolatio, vobis autem tribulatio, sed ex equalitate. In presenti, 1907 2 | adiutor in oportunitatibus, in tribulatione.”56 Et liberare debemus 1908 1 | certe nostre congregationis triplicem habet causam. Quarum prima 1909 2 | hoc facere debemus, non triste neque ex necessitate. “Ylarem 1910 1 | Que enim secundum Deum est tristicia, penitenciam,”14 etc.~ ~ 1911 2 | Martialis dixit: “Si donas tristis, et dona et premia perdis. 1912 | tuarum 1913 | tuas 1914 4 | demonstrat.”33 “Sapientia nos tueri debet. Hoc docebit ut Deum 1915 4 | feras, facis tua,”50 ut Tulius dixit.~ ~Nec dicat aliquis 1916 1 | namque gravant stomachum, turbant sensum, opprimunt intellectum, 1917 3 | Socrates dixit: “Que facere turpe est, ea nec dicere honestum 1918 3 | dixit: “A verbis quoque turpibus abstineto, quia licentia 1919 4 | Perdidise malle, quam turpiter accepisse.”56~ ~Et hec vidi 1920 3(80) | Cicero, Tusculan Disputations, 4.27.58.~ 1921 3 | proclamant.”108 “Quod quis ob tutelam sui corporis facit, id recte 1922 3 | Deliberare enim utilia, mora est tutissima.”82 Nam, ut quidam sapiens 1923 | Ubicumque 1924 | ubique 1925 3 | sapiens: “Iudex, qui dubitat ulcisci, multos improbos facit.”124 1926 2 | non avertas faciem tuam ab ullo paupere: ita enim fiet ut 1927 2 | Evangelium Domini. Nam, in ultima sentencia, quam daturus 1928 3 | offendatis, sed mereamini audire ultimum iudicium Domini, qui dicet: “ 1929 2 | requirit Deus ab homine aliquo ultra posse: nam regnum Dei tantum 1930 4 | letificant cor: et super ultraque dilectio sapience.”31 Insuper 1931 4 | omnes timores, videlicet umanum mundanum servilem et omnia 1932 | una 1933 4 | Dominum, glorificat.”22~ ~Undecimo. Per Dei timorem acquiremus 1934 3 | sui iurant.”95 Et alibi: “Uniuscuisque controversie finis est iuramentum.”96 1935 3 | Unde idem Propheta dixit: “Universe vie Domini, veritas.”54 1936 | unum 1937 | unus 1938 1 | odisti iniquitatem: propterea unxit te Deus, tuus oleo leticie, 1939 2 | Quis scandalizatur, et ego uror?”37 Et dicat quod Beatus 1940 1 | debemus licet illis quandoque uti possimus, si absque desiderio 1941 1 | se fedat, qui quod sapit utile celat.”37 Et etiam dictum 1942 3 | locutio nostra bona et recta utilisque sit, ori nostro debemus 1943 3 | iudicandi, nisi necessitas, vel utilitas subsit.” Et, si ita feceritis, 1944 3 | tempus est, quod iusticia vacare debeat.”64 Idem eciam ait 1945 3 | honestum, quod iusticia vacat.”63 Quare idem dixit: “Nullum 1946 1 | quoniam pensum obscurum in vacuum non ibit.”66~ ~Multa vero 1947 1 | eo purum lumen et verum valeat elici. Nam, cum facimus 1948 2 | caritatem ad tot et tanta valent et prosunt, bene dixit Augustinus: “ 1949 3 | quod nullus bonus vivere valeret.~ ~Si ergo vos filii hominum, 1950 1 | contraria esse alimenta varia et nostris corporibus aliena.”72~ ~ 1951 4 | cum Dominus Beatum Paulum vas electionis fecit, eique 1952 3 | interogare an novi aliquid addere velint.”88 Et Dominus eciam cum 1953 4 | vicinus vel aliquis potens vellet ut ei collusionem vel maliciam 1954 3 | Salomon ait: “Vidisti hominem velocem ad loquendum? Stulticia 1955 3 | necessariam. “Nam hiis, qui vendunt, emunt, conducunt, locant, 1956 3 | Memento mei, Domine, cum veneris in regnum tuum.” Dominus 1957 1 | in Evangelio: “Ignem vero veni mittere in terram, et quid 1958 1 | illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum.”23 Et iterum 1959 4 | cogitamus. Nam, cum homines veniunt ad nos pro conscilio vel 1960 1 | Hoc est superbiam, que vento conparatur; dixit enim Marcialis: “ 1961 1 | Marcialis: “Etheream pacem ventosa superbia tollit”29 quare 1962 1 | opprimunt intellectum, ventrem commovent, guttas inducunt, 1963 1 | nobis peccata et vicia.~ ~Ventum autem et auram, que consueverunt 1964 1 | remotio luminis vel a lumine, ventus sive aura, obstaculum lumini 1965 3 | eciam est lingua ut sit verax et non mendax, secundum 1966 3 | loquatur. Nam, Salomon ait: “Verbus dulce multiplicat amicos, 1967 4 | pietatem et extimationem vel verecundiam nostram ledunt, et generaliter, 1968 3 | sunt: non violares homines, verecundie non offendere,”73 ut idem 1969 1 | observare septem, que hiis versibus continetur: “Sit timor in 1970 3 | Domini dicentis: “Sit sermo vester: est, est: non, non,”30 1971 3 | malefactores, qui bonis hominibus vestes et cibaria auferrent non 1972 | vestra 1973 1 | illuminamini: et facies vestre non confundentur.”28 Quod 1974 3 | ipsi heretici dicunt: “Ecce vetera transierunt, et facta sunt 1975 1 | quod est mixtum Novo et Veteri Testamento. De hoc vino 1976 3 | infinitis aliis auctoritatibus Veteris Testamenti. Sed heretici 1977 3 | bonis, dictum est: “Vim vi repellere omnes leges omniaque 1978 2 | manum porrigere, eranti viam mostrare, cum esuriente 1979 2 | ille loquatur de Deo, tamen vicarius Dei et cuilibet qui est 1980 3 | quinto vocabulo huius versus, vicelicet ubi dicit: “Fillii hominum 1981 1 | nostra fuerint a peccatis et viciis obsessa, debemus illa per 1982 4 | Et si forte amicus vel vicinus vel aliquis potens vellet 1983 2 | qui miseretur pauperis: et vicissitudinem suam reddit.”62 Denique 1984 4(18) | Acta Sanctorum (Paris: Apud Victorem Palme, 1863), 616.~ 1985 2 | autem de paupertate totum victum suum.”44 Et etiam secundum 1986 1 | bibe citra ebrietatem. Victus tibi ex facili sit: nec 1987 1 | remotum, ita ut non clare videatis, servate dictum Prophete, 1988 1 | qualia sint cibaria, sed, si videntur nobis dura vel non bene 1989 2 | substantiam huius mundi, et viderit fratrem suum necessitatem 1990 4 | sapientia, ut omnes terrores vidicamus. Scriptum est enim in libro 1991 2 | Nam multas bonas domos vidimus, quarum divicie habundavierunt 1992 2 | noster Iesus Christus, cum vidisset turbam, que secuta fuerat 1993 3 | iram.”32 Et Salomon ait: “Vidisti hominem velocem ad loquendum? 1994 1 | corpora nostra affligere vigiliis et ieiuniis et aliis operibus 1995 4 | Dominum, qui ambulant in viis eius.”23~ ~Duodecimo. Per 1996 1 | desiderio sumantur. Nam eciam viles cibi apperenter, accepti, 1997 2 | perdis. Attollunt ylares vilissima munera vultus. Vultus sublustres 1998 3 | eciam bonis, dictum est: “Vim vi repellere omnes leges 1999 4 | Noli vinci a malo, sed vince in bono malum.”41 Et eciam 2000 3 | quidam sapiens dixit: “Si vis vincere totum mundum, subice te