[CAPUT XXI.]

De laude facienda vel non.

Ne amicum nec aliquem alium in eius presentia collaudes, quia dixit philosophus, “Laudare presentem nec ledere decet.”⁵⁸⁷ Presentem dico alium, sed nec te ipsum laudare debes, ne derisorem invenias. Ait Seneca, “Qui se ipsum laudat, cito derisorem invenit.”⁵⁸⁸ Et Cato dixit,

Nec te collaudes nec te culpaveris ipse.

Hoc faciunt stulti quos gloria vexat inanis.⁵⁸⁹

Et iuxta illud, “Os alienum te commendet et non proprium, quia omnis laus in proprio ore sordescit.”⁵⁹⁰

Nec vituperes amicum, nec de eo ludas. Ut dixit philosophus, “Amicum nec ioco ledere quidem decet.”⁵⁹¹ Nam et Martialis Cocus dixit,

Vituperat subito subito qui laudat, Aledi,

Hoc utrumque tuum significat vitium.⁵⁹²

Non est amicus subito vel immoderate laudandus. Unde Cato dixit,

Nam quem tu sepe probaris,

Una dies, equalis fuerit, ostendet, amicus.⁵⁹³

Nec occasiones queras amico. Nam ut sapiens dixit, “Occasiones querit qui vult recedere ab amico, et omni tempore erit exprobabilis.”⁵⁹⁴