[CAPUT VIII.]

De timore.

Et Seneca dixit, “Qui omnis insidias timet, in nullas incidit insidias.”⁹⁹ Iterum idem ait, “Semper metuendos sapiens evitat malum.”¹⁰⁰ Unde alibi idem dixit, “Non cito petit ruinam, qui ruinam timet.”¹⁰¹ Et alibi iterum dixit, “Caret periculo, qui eciam tutus cavet.”¹⁰²

Et timere debes non solum magna sed eciam modica et parva. Unde alius sapiens dixit, “Inimicum, quamvis humilem, docti est metuere.”¹⁰³ Inde eciam Ovidius De Remedio Amoris dixit,

Parva necat morsu spatiosum vipera taurum;

A cane non magno sepe tenetur aper.¹⁰⁴

Eciam Pamfilius dixit,

Res tamen interdum grandia parva movet;

Ex minima magnus scintilla nascitur ignis,

Sed generat parvum grandia principium.¹⁰⁵

Et alibi,

Causa pusilla nocet, sapiensque nocentia vitat.¹⁰⁶

Et Martialis dixit,

Quem leo non tetigit, dum mordet arinea ledit.

Evole, non tamen grandia, parva cave.¹⁰⁷

Sed licet timere semper debeas non solum, sed eciam parva, non tamen debes esse nimis timidus. Nam ut Seneca dixit, “Pericula timidus eciam que non sunt, videt.”¹⁰⁸ Et alibi idem ait, “Cotidie dampnatur, qui semper timet.”¹⁰⁹ Et alibi scriptum est, “Quidam fallere docuere, dum falli timent.”¹¹⁰ Et nota quod “Studium sapientie phylosophia dicitur,”¹¹¹ ut Tullius dixit. De qua eciam Seneca epistolarum ait: “Phylosophia dividitur in tres partes: in moralem, et in naturalem, et in rationalem. Prima conponit animum, secunda rerum naturam scrutatur, tertia proprietates verborum exigit ac straturam.”¹¹²

Ad quam phylosophiam nemo pervenit occupatus, Martiali Coco eciam hoc testante qui ait,

Dedita mens curis futuri nescia iuris.¹¹³

Est autem phylosophia perfecta cognitio hominis de se ipso. Summum igitur in vita solamen est studium sapientie, quam qui invenit felix est, et qui possidet beatus.