Cap.

 1 Pro|       principio magnus est in fine, secundum Philosophum in I Caeli et
 2 1  |           quid. Dicitur etiam forma secundum quod per formam significatur
 3 1  |          dicitur accipiendo naturam secundum primum modum illorum quattuor,
 4 1  |            Duabus Naturis assignat, secundum scilicet quod natura dicitur
 5 1  |          significare essentiam rei, secundum quod habet ordinem ad propriam
 6 1  |  significatur. Sed essentia dicitur secundum quod per eam et in ea ens
 7 2  |           et per posterius et quasi secundum quid de accidentibus, inde
 8 2  |      accidentibus est quodammodo et secundum quid. Substantiarum vero
 9 2  |          veriori et nobiliori modo, secundum quod etiam esse nobilius
10 2  |   cognitionis principium est, neque secundum eam aliquid ad genus vel
11 2  |           speciem determinatur, sed secundum id quod aliquid actu est.
12 2  |           generari simpliciter, sed secundum quid. Relinquitur ergo quod
13 2  |       compositi. Essentia autem est secundum quam res esse dicitur. Unde
14 3  |         Socratis non differunt nisi secundum signatum et non signatum.
15 3  |         essentia generis et speciei secundum signatum et non signatum
16 3  |             qualiter differt corpus secundum quod ponitur pars animalis
17 3  |            ponitur pars animalis et secundum quod ponitur genus. Non
18 3  |         accipi potest. Corpus enim, secundum quod est in genere substantiae,
19 3  |          esset genus; sed est genus secundum quod significat rem quandam,
20 3  |             et id quod est species, secundum quod praedicatur de individuo,
21 4  |        speciei, conveniat essentiae secundum quod per modum partis significatur,
22 4  |        speciei conveniat essentiae, secundum quod est quaedam res exsistens
23 4  |        speciei conveniat essentiae, secundum quod significatur per modum
24 4  |   dupliciter considerari: uno modo, secundum rationem propriam, et haec
25 4  |             nisi quod convenit sibi secundum quod huiusmodi. Unde quicquid
26 4  |         esse una, cum tamen una sit secundum quod est in Socrate. Similiter
27 4  |              Alio modo consideratur secundum esse quod habet in hoc vel
28 4  |  singularibus et aliud in anima, et secundum utrumque consequuntur dictam
29 4  |          etiam habet multiplex esse secundum singularium diversitatem
30 4  |  diversitatem et tamen ipsi naturae secundum suam primam considerationem,
31 4  |      humanae neutrum horum convenit secundum suam absolutam considerationem.
32 4  |             accidat naturae humanae secundum esse quod habet in individuis,
33 4  |            individuis natura humana secundum unitatem, ut sit unum quid
34 4  |             accidat naturae humanae secundum illud esse quod habet in
35 4  |         habeat rationem universalis secundum quod comparatur ad res extra
36 4  |            similitudo omnium, tamen secundum quod habet esse in hoc intellectu
37 4  |         universalitas illius formae secundum hoc esse quod habet in intellectu,
38 4  |            habet in intellectu, sed secundum quod refertur ad res ut
39 4  |          esse singulare et proprium secundum quod esset in hac materia,
40 4  |       haberet rationem communitatis secundum quod esset commune repraesentativum
41 4  |             Et quia naturae humanae secundum suam absolutam considerationem
42 4  |           speciei non convenit sibi secundum suam absolutam considerationem,
43 4  | accidentibus, quae consequuntur eam secundum esse, quod habet in intellectu,
44 4  |           speciei conveniret homini secundum esse, quod habet in Socrate
45 4  |           quod habet in Socrate vel secundum suam considerationem absolutam,
46 4  |             his, quae conveniunt ei secundum suam absolutam considerationem,
47 4  |             quae consequuntur ipsam secundum esse, quod habet extra animam,
48 4  | accidentibus, quae consequuntur eam secundum esse, quod habet in intellectu,
49 5  |         intelligibiles in actu nisi secundum quod separantur a materia
50 5  |           substantiae intelligentis secundum quod recipiuntur in ea et
51 5  |           quod recipiuntur in ea et secundum quod aguntur per eam. Unde
52 5  |             dicatur corporalis nisi secundum quod stat sub forma corporali,
53 5  |              sicut et aliae formae, secundum quod a materia abstrahitur.
54 5  |            materia, hoc accidit eis secundum quod sunt distantes a primo
55 5  |        subsistentes (non enim forma secundum totum genus suum materia
56 5  |            designata multiplicantur secundum divisionem eius, unde contingit
57 5  |         distinctio earum ad invicem secundum gradum potentiae et actus,
58 5  |             operationem habent nisi secundum exigentiam qualitatum activarum
59 6  |            speciei non distinguatur secundum rationem naturae in illis,
60 6  |        perfectiones conveniunt sibi secundum esse suum simplex; sicut
61 6  |       invicem in gradu perfectionis secundum recessum a potentialitate
62 6  |             accidentales, quia sunt secundum maiorem et minorem perfectionem,
63 6  |          inter animalia et plantas, secundum Philosophum in VII de animalibus.
64 7  |             sed causat quoddam esse secundum, sine quo res subsistens
65 7  |    completae est, sed sicut est ens secundum quid, ita et essentiam secundum
66 7  |     secundum quid, ita et essentiam secundum quid habet. Sed quia illud,
67 7  |            quae secundario et quasi secundum quid rationem entis participant.
68 7  |    accidentia consequuntur materiam secundum ordinem, quem habet ad formam
69 7  |          vero consequuntur materiam secundum ordinem, quem habet ad formam
70 7  |          sunt accidentia individui, secundum quae etiam individua eiusdem
71 7  |             essentialibus causantur secundum actum perfectum, sicut calor
72 7  |             calidus; aliquando vero secundum aptitudinem tantum, sed
73 7  |          per reductionem, sed solum secundum quod in abstracto significantur,
74 7  |       sumatur ex ipso modo essendi, secundum quod ens diversimode secundum
75 7  |       secundum quod ens diversimode secundum prius et posterius de decem
76 7  |            substantiae, et qualitas secundum quod est dispositio substantiae,
77 7  |        substantiae, et sic de aliis secundum Philosophum IX Metaphysicae.
78 7  |           in abstracto diffiniuntur secundum quod sunt proprie in genere,
79 7  |          eorum diffinitio sumeretur secundum quod concretive dicuntur.
80 7  |        passio et quantitas; et ideo secundum haec dividit Philosophus