Art. VIII DE SEPARATIONE CONlUGUM
1° De dissolutione vinculi
Can. 853 - Matrimonii vinculum
sacramentale matrimonio consummato nulla humana potestate nullaque causa
praeterquam morte dissolvi potest.
Can. 854 - § 1. Matrimonium initum a duobus
non baptizatis solvitur ex privilegio paulino in favorem fidei partis, quae
baptismum suscepit, ipso iure, si novum matrimonium ab eadem parte celebratur,
dummodo pars non baptizata discedat. § 2. Discedere censetur pars non
baptizata, si non vult pacifice cohabitare cum parte baptizata sine contumelia
Creatoris, nisi haec post baptismum susceptum iustam illi dedit discedendi
causam. Can. 855 - § 1. Ut pars baptizata
novum matrimonium valide celebret, pars non baptizata interpellari debet, num:
1° velit et ipsa baptismum suscipere; 2° saltem velit cum parte baptizata
pacifice cohabitare sine contumelia Creatoris. § 2. Haec interpellatio post
baptismum fieri debet; sed Hierarcha loci gravi de causa potest permittere, ut
interpellatio ante baptismum fiat, immo potest ab interpellatione dispensare
sive ante sive post baptismum, si modo procedendi saltem summario et
extraiudiciali constat eam fieri non posse aut fore inutilem.
Can. 856 - § 1. Interpellatio fit
regulariter de auctoritate Hierarchae loci partis conversae, a quo concedendum
est alteri coniugi spatium temporis ad respondendum, si id petivit, eo tamen
monito, ut hoc spatio temporis inutiliter elapso eius silentium pro responsione
negativa habeatur. § 2. Interpellatio etiam privatim facta ab ipsa parte
conversa valet, immo est licita, si forma superius praescripta servari non
potest. § 3. In utroque casu de interpellatione facta deque eiusdem exitu in
foro externo legitime constare debet.
Can. 857 - Pars baptizata ius habet novum
matrimonium celebrandi cum parte catholica, si: 1° altera pars negative
interpellationi respondit; 2° interpellatio legitime omissa est; 3° pars non
baptizata, sive iam interpellata sive non, antea perseverans in pacifica
cohabitatione postea sine iusta causa discessit; quo in casu vero interpellatio
ad normam cann. 855 et 856 praemittenda est.
Can. 858 - Hierarcha loci tamen gravi de
causa concedere potest, ut pars baptizata, utens privilegio paulino, celebret
matrimonium cum parte acatholica sive baptizata sive non baptizata servatis
etiam praescriptis canonum de matrimoniis mixtis.
Can. 859 - § 1. Non baptizatus, qui plures
uxores non baptizatas simul habet, suscepto in Ecclesia catholica baptismo, si
ei durum est cum earum prima permanere, unam ex illis ceteris dimissis retinere
potest; idem valet de muliere baptizata, quae plures maritos non baptizatos
simul habet. § 2. In hoc casu matrimonium forma celebrationis matrimonii iure
praescripta celebrandum est servatis etiam aliis de iure servandis. § 3.
Hierarcha loci condicione morali, sociali, oeconomica locorum et personarum
prae oculis habita curet, ut eorum, qui dimissi sunt, necessitatibus satis
provisum sit secundum normas iustitiae, caritatis et aequitatis.
Can. 860 - Non baptizato, qui suscepto in
Ecclesia catholica baptismo cum coniuge non baptizato ratione captivitatis vel
persecutionis cohabitationem restaurare non potest, aliud matrimonium celebrare
licet, etsi altera pars baptismum interea suscepit, firmo can. 853.
Can. 861 - In re dubia privilegium fidei
gaudet favore iuris.
Can. 862 - Matrimonium non consummatum solvi
potest iusta de causa a Romano Pontifice utraque parte rogante vel alterutra,
etsi altera est invita.
2° De separatione manente vinculo
Can. 863 - § 1. Enixe commendatur, ut
coniux caritate motus et boni familiae sollicitus veniam non abnuat comparti
adulterae atque consortium vitae coniugalis non disrumpat; si vero eiusdem
culpam expresse aut tacite non condonavit, ius ei est solvendi consortium vitae
coniugalis, nisi in adulterium consensit aut eidem causam dedit vel ipse quoque
adulterium commisit. § 2. Tacita condonatio habetur, si coniux innocens,
postquam de adulterio certior factus est, sua sponte cum altero coniuge
maritali affectu conversatus est; praesumitur vero, si per sex menses
consortium vitae coniugalis servavit neque auctoritatem ecclesiasticam vel
civilem de re adiit. § 3. Si coniux innocens sua sponte consortium vitae
coniugalis solvit, debet intra sex menses causam separationis deferre ad
auctoritatem competentem, quae omnibus inspectis adiunctis perpendat, num
coniux innocens adduci possit, ut culpam condonet et separationem non
protrahat.
Can. 864 - § 1. Si alteruter coniugum vitam
communem coniugi vel filiis periculosam aut nimis duram reddit, alteri
legitimam praebet causam discedendi decreto Hierarchae loci et etiam propria
auctoritate, si periculum est in mora. § 2. Iure particulari Ecclesiae sui
iuris aliae causae pro moribus populorum et locorum circumstantiis statui
possunt. § 3. In omnibus casibus causa separationis cessante consortium vitae
coniugalis restaurandum est, nisi ab auctoritate competenti aliud statuitur.
Can. 865 - Facta separatione coniugum
opportune semper cavendum est de debita filiorum sustentatione et educatione.
Can. 866 - Coniux innocens laudabiliter
alterum coniugem ad consortium vitae coniugalis rursus admittere potest, quo in
casu iuri separationis renuntiat.
|