Art. III DE RESCRIPTIS
Can.
1527 - § 1. Quae in canonibus de rescriptis statuuntur, de
concessionibus gratiarum vivae vocis oraculo quoque valent, nisi aliud
manifesto constat. § 2. Gratiam oretenus concessam aliquis probare tenetur,
quoties id legitime ab eo petitur.
Can. 1528 - Rescriptum impetrari potest pro
alio, etiam praeter eius assensum, et valet ante eiusdem acceptationem, nisi
aliud ex appositis clausulis apparet.
Can. 1529 - § 1. Reticentia veri in precibus
non obstat, quin rescriptum vim habeat, dummodo expressa sint, quae ad
validitatem sunt exprimenda secundum stilum curiae Hierarchae, qui rescriptum
concedit. § 2. Nec obstat expositio falsi, dummodo una saltem causa
motiva proposita vera sit.
Can. 1530 - § 1. Gratia ab auctoritate
superiore denegata non potest ab auctoritate inferiore valide concedi, nisi
auctoritas superior expresse consensit. § 2. Gratia ab aliqua auctoritate
denegata non potest valide ab alia auctoritate aeque competenti aut auctoritate
superiore concedi nulla facta in petitione denegationis mentione.
1° De privilegiis
Can.
1531 - § 1. Privilegium, scilicet gratia in favorem certarum
personarum physicarum vel iuridicarum per specialem actum facta, concedi potest
a legislatore et ab eo, cui legislator hanc potestatem concessit. § 2.
Possessio centenaria vel immemorabilis praesumptionem inducit concessi
privilegii.
Can. 1532 - § 1. Privilegium praesumitur
perpetuum. § 2. Privilegium cessat: 1° si est personale, per exstinctionem
personae, cui concessum est; 2° si est reale vel locale, per absolutum rei vel
loci interitum; 3° elapso tempore vel expleto numero casuum, pro quibus
concessum est; 4° si temporis progressu rerum adiuncta iudicio auctoritatis
competentis mutantur ita, ut noxium evaserit aut eius usus illicitus fiat. § 3.
Privilegium locale, si locus intra quinquaginta annos restituitur, reviviscit.
Can. 1533 - § 1. Nullum privilegium per
renuntiationem cessat, nisi haec ab auctoritate competenti acceptata est. § 2.
Privilegio in sui dumtaxat favorem concesso quaevis persona physica renuntiare
potest. § 3. Privilegio concesso alicui personae iuridicae aut ratione
dignitatis loci vel rei persona physica valide renuntiare non potest; nec ipsi
personae iuridicae integrum est privilegio sibi concesso renuntiare, si
renuntiatio cedit in Ecclesiae aliorumve praeiudicium.
Can. 1534 - Per non usum vel per usum
contrarium privilegium aliis non onerosum non cessat; si vero privilegium in
aliorum gravamen cedit, amittitur si accedit legitima praescriptio aut tacita
renuntiatio.
Can. 1535 - Qui abutitur potestate sibi ex
privilegio data, ab Hierarcha moneatur; graviter abutentem ac frustra monitum
Hierarcha privet privilegio, quod ipse concessit; si vero privilegium concessum
est ab auctoritate superiore, eandem Hierarcha certiorem facere tenetur.
2° De dispensationibus
Can.
1536 - § 1. Dispensatio, scilicet legis mere ecclesiasticae in casu
speciali relaxatio, concedi potest tantum iusta ac rationabili de causa habita
ratione adiunctorum casus et gravitatis legis, a qua dispensatur; secus
dispensatio illicita et, nisi ab ipso legislatore aut ab auctoritate superiore
data est, etiam invalida est. § 2. Bonum spirituale christifidelium est iusta
et rationabilis causa. § 3. In dubio de sufficientia causae dispensatio licite
et valide conceditur.
Can. 1537 - Dispensationi obnoxiae non sunt
leges, quatenus determinant ea, quae institutorum aut actuum iuridicorum
essentialiter sunt constitutiva, nec leges processuales et poenales.
Can. 1538 - § 1. Episcopus eparchialis
dispensare potest tam a legibus iuris communis quam a legibus iuris
particularis propriae Ecclesiae sui iuris in casu speciali christifideles, in
quos ad normam iuris potestatem suam exercet, quoties id ad eorum bonum
spirituale conferre iudicat, nisi ab auctoritate, quae leges tulit, reservatio
facta est. § 2. Si difficile est adire auctoritatem, cui dispensatio reservata
est, et simul in mora est periculum gravis damni, omnis Hierarcha in casu
speciali dispensare potest christifideles, in quos ad normam iuris potestatem
suam exercet, dummodo agatur de dispensatione, quam eadem auctoritas in eisdem
adiunctis concedit, firmo can. 396.
Can. 1539 - Qui habet potestatem
dispensandi, eam exercere potest, etiam extra territorium exsistens, in
subditos, etsi a territorio absentes, atque, nisi contrarium expresse
statuitur, in peregrinos quoque in territorio actu degentes necnon erga
seipsum.
|