Cum autem cognovisset, assertiones hereticorum nihil
esse, a sancto Avito episcopo Viennense, Christum, filium Dei, et Spiritum
sanctum aequalis Patri confessus, clam ut crismaretur expetiit. Cui ait sacerdos: 'Si vere credis hoc, quod nos ipse
Dominus edocuit, debes exsequere. Ait autem: Si quis me confessus fuerit coram
hominibus, confitebor et ego eum coram Patre meo, qui est in caelis; qui autem
negaverit me coram hominibus, negabo et ego eum coram Patre meo, qui est in
caelis. Sic
et ipsis sanctis ac dilictis suis beatis apostolis, cum de futurae
persecutiones temptationibus doceret, insinuavit, dicens: Adtendete vobis ab
hominibus. Tradent enim vos in conciliis, et in sinagogis suis flagellabunt
vos, et ante regis et praesides stabitis propter me in testimonium illis et
omnibus gentibus. Tu vero cum sis rex et
ad nullo adpraehendi formidas, seditionem paviscis populi, ne Creatorem omnium
in publico fateares. Relinque hanc stultitiam, et quod corde te dicis
credere, ore profer in plebe. Sic enim et beatus apostolus ait: Corde creditur
ad iustitiam, ore autem confessio fit ad salutem. Sic et propheta ait: Confitebor tibi, Domine, in
eclesia magna, in populo gravi laudabo te. Et iterum: Confitebor tibi in
populis, Domine, psalmum dicam nomini tuo inter gentes. Metuens enim populum, o
rex, ignorans, quia satius est, ut populus sequatur fidem tuam, quam tu
infirmitate faveas populari. Tu enim es capud populi, non populus capud tuum.
Si enim ad bellum proficiscaris, tu praecedis catervas hostium, et ille quo
abieris subsequuntur. Unde melius est, ut
te praecedente cognoscant veritatem, quam pereunte permaneant in errorem. Nam
Deus non inriditur, nec enim diligit illum qui propter terrenum regnum eum non
confitetur in saeculum'. Ista ille ratione confusus, usque ad exitum vitae suae
in hac insania perduravit, nec publice aequalitatem Trinitatis voluit
confiteri. Magnae enim facundiae erat tunc temporis beatus Avitus; namque
insurgente heresim apud urbem Constantinopolitanam tam illam quam Eutices quam
quae Sabellius docuit, id est nihil divinitatis habuisse dominum nostrum Iesum
Christum, rogante Gundobado rege, ipse contra eas scripsit. Extant exinde nunc
apud nos epistolae admirabilis, quae sicut tunc heresim oppraesserunt, ita nunc
eclesiam Dei aedificant. Scripsit enim humiliarum librum unum, de mundi
principio et de diversis aliis conditionibus libros sex versu conpaginatus,
epistolarum libros novem, inter quas supradictae contenentur epistolae. Refert
enim in quadam omilia, quam de rogationibus scripsit, has ipsas rogationes,
quas ante ascensionis dominicae triumphum caelebramus, a Mamerto ipsius
Viennensis urbis episcopo, cui et hic eo tempore praeerat, instatutas fuisse,
dum urbis illa multis terreretur prodigiis. Nam terrae moto frequenti
quatiebatur, sed et cervorum atque luporum feritas portas ingressa, per totam,
ut scripsit, urbem nihil metuens oberrabat. Cumque haec per anni circulum
gererentur, advenientibus paschalis sollemnitatis diebus, expectabat
misericordiam Dei plebs tota devote, ut vel hic magnae sollemnitatis dies huic
terrori terminum darent. Sed in ipsa gloriosae noctis vigilia, dum missarum
celebrarentur sollemnia, subito palatium regale intramuraneum divino igne
succenditur. Pavore omnibus perterritis et eclesiam egressis, credentibus, ne
aut hoc incendio urbs tota consumeretur aut certe disrupta tellore degiscerit,
sanctus sacerdus prostratus ante altare, cum gemitu et lacrimis Domini misericordiam
inpraecatur. Quid plura? Penetravit excelsa poli oratio pontefecis incliti,
restinxitque domus incendium flumen profluentium lacrimarum. Cumque haec
agerentur, adpropinquante ascensione, ut iam diximus, maiestatis dominicae,
indixit populis ieiunium, instituit orandi modum, edendi seriem, erogandi
helarem dispensationem. Cessantebus quoque exinde terroribus, per cunctas
provintias dispersa facti fama cunctus sacerdotes imitare conmonuit, quod
sacerdus fecit ex fide. Quae usque nunc in Dei nomine per omnes eclesias in
conpunctione cordis et contritione spiritus caelebratur.
|