TITULUS
XIII.
De
obligationibus et privilegiis religiosorum.
CAPUT I.
De
obligationibus.
Can.
592. Obligationibus communibus clericorum de quibus in can. 124-142, etiam
religiosi omnes tenentur, nisi ex contextu sermonis vel ex rei natura aliud
constet.
Can.
593. Omnes et singuli religiosi, Superiores aeque ac subditi, debent,
non solum quae nuncuparunt vota fideliter integreque servare, sed etiam
secundum regulas et constitutiones propriae religionis vitam componere atque
ita ad perfectionem sui status contendere.
Can.
594. § 1. In quavis religione vita communis accurate ab omnibus
servetur etiam in iis quae ad victum, ad vestitum et ad supellectilem
pertinent.
§ 2.
Quidquid a religiosis, etiam a Superioribus, acquiritur ad normam can. 580, §
2, et can. 582, n. l, bonis domus, provinciae vel religionis admisceatur, et
pecunia quaelibet omnesque tituli in capsa communi deponantur.
§ 3.
Religiosorum supellex paupertati conveniat quam professi sunt.
Can.
595. § 1. Curent Superiores ut omnes religiosi:
1.o
Quotannis spiritualibus exercitiis vacent;
2.o
Legitime non impediti quotidie Sacro intersint, orationi mentali vacent, et in
alia pietatis officia, quae a regulis et constitutionibus praescripta sint,
sedulo incumbant;
3.o Ad
poenitentiae sacramentum semel saltem in hebdomada accedant.
§ 2.
Superiores suos inter subditos promoveant frequentem, etiam quotidianam,
sanctissimi Corporis Christi receptionem; frequens autem, imo etiam quotidianus
accessus ad sanctissimam Eucharistiam religiosis rite dispositis libere pateat.
§ 3. Si
autem post ultimam sacramentalem confessionem religiosus communitati gravi
scandalo fuerit aut gravem et externam culpam patraverit, donec ad poenitentiae
sacramentum denuo accesserit, Superior potest eum, ne ad sacram communionem
accedat, prohibere.
§ 4. Si
quae sint religiones votorum sive sollemnium sive simplicium, quarum in regulis
aut constitutionibus vel etiam calendariis communiones aliquibus diebus affixae
aut iussae reperiantur, hae normae vim dumtaxat directivam habent.
Can.
596. Religiosi omnes proprium suae religionis habitum deferant tum
intra tum extra domum, nisi gravis causa excuset, iudicio Superioris maioris
aut, urgente necessitate, etiam localis.
Can.
597. § 1. In domibus regularium sive virorum sive mulierum canonice
constitutis, etiam non formatis, servetur clausura papalis.
§ 2. Lege
clausurae papalis afficitur tota domus quam communitas regularis inhabitat, cum
hortis et viridariis accessui religiosorum reservatis; excluso, praeter
publicum templum eum continente sacrario, etiam hospitio pro advenis, si adsit,
et collocutorio, quod, quantum fieri potest, prope ianuam domus constitui
debet.
§ 3. Partes
clausurae legi obnoxiae patenter indicentur; Superioris vero maioris vel
Capituli generalis secundum constitutiones, aut, si agatur de monasterio
monialium, Episcopi erit clausurae fines accurate praescribere aut legitimis de
causis mutare.
Can.
598. § 1. Intra regularium virorum clausuram ne admittantur mulieres
cuiusvis aetatis, generis aut conditionis sub quovis praetextu.
§ 2.
Eximuntur ab bac lege uxores eorum qui supremum actu tenent populorum
principatum, cum comitatu.
Can.
599. § 1. Si domus regularium virorum adnexum habeat convictum pro
alumnis internis vel alia opera religionis propria, separata saltem aedis pars,
si fieri possit, religiosorum habitationi reservetur, clausurae legi subiecta.
§ 2. Etiam
in loca extra clausuram alumnis externis aut internis vel operibus religionis
propriis reservata, personae alterius sexus, nisi aequa de causa et de
Superioris licentia, ne admittantur.
Can.
600. Intra monialium clausuram nemo, cuiusvis generis, conditionis,
sexus, aetatis admittatur sine Sanctae Sedis licentia, exceptis personis quae
sequuntur:
1.o
Ordinario loci aut Superiori regulari, monasterium visitantibus vel aliis
Visitatoribus ab ipsis delegatis licet clausuram ingredi dumtaxat inspectionis
causa, cautoque ut unus saltem clericus vel religiosus vir maturae aetatis eos
comitetur;
2.o
Confessarius vel qui eius vices gerit potest, cum debitis cautelis, ingredi
clausuram ad ministranda Sacramenta infirmis aut ad assistendum morientibus;
3.o Possunt
clausuram ingredi qui supremum actu tenent populorum principatum eorumque
uxores cum comitatu; itemque S. R. E. Cardinales;
4.o
Antistitae est, adhibitis debitis cautelis, ingressum permittere medicis,
chirurgis, aliisque quorum opera sit necessaria, impetrata prius saltem
habituali approbatione ab Ordinario loci; si vero necessitas urgeat nec tempus
suppetat approbationem petendi, haec iure praesumitur.
Can.
601. § 1. Nemini monialium liceat post professionem exire e
monasterio, etiam ad breve tempus, quovis praetextu, sine speciali Sanctae
Sedis indulto, excepto casu imminentis periculi mortis vel alius gravissimi
mali.
§ 2. Hoc
periculum, si tempus suppetat, scripto recognoscendum est a loci Ordinario.
Can.
602. Clausura monasterii monialium ita circumsepta esse debet ut,
quoad fieri potest, nullus sit in eam vel ab ea prospectus externarum
personarum.
Can.
603. § 1. Clausura monialium, etsi regularibus subiectarum, sub
vigilantia est Ordinarii loci, qui potest delinquentes, regularibus viris non
exceptis, poenis quoque ac censuris corrigere et coercere.
§ 2. Etiam
Superiori regulari custodia clausurae monialium sibi subiectarum commissa est,
qui moniales aut alios suos subditos, si quid hac in re deliquerint, poenis
quoque punire potest.
Can.
604. § l. In domibus etiam Congregationum religiosarum sive
pontificii sive dioecesani iuris clausura servetur, in quam nemo alterius sexus
admittatur, nisi ii de quibus in can. 598, § 2 et can. 600, aliique quos ex
iustis ac rationabilibus causis Superiores admitti posse censuerint.
§ 2.
Praescriptum can. 599 etiam domibus Congregationum religiosarum sive virorum
sive mulierum applicetur.
§ 3.
Episcopus in adiunctis peculiaribus, gravibusque intercedentibus causis, potest
hanc clausuram, nisi agatur de religione clericali exempta, censuris munire;
semper autem curet ut eadem rite servetur et quidquid in eam irrepat vitii
corrigatur.
Can.
605. Omnes quibus est clausurae custodia, sedulo advigilent ne,
alienis invisentibus, inutili collocutione disciplina perturbetur et spiritus
religiosus detrimentum patiatur.
Can.
606. § 1. Curent Superiores religiosi ut accurate observentur quae
sive circa egressum subditorum e claustris, sive circa excipiendos vel adeundos
extraneos, in propriis constitutionibus praescripta sunt.
§ 2.
Superioribus fas non est, salvis praescriptis in can. 621-624, permittere ut
subditi extra domum propriae religionis degant, nisi gravi et iusta de causa
atque ad tempus quo fieri potest brevius secundum constitutiones; pro absentia
vero quae sex menses excedat, nisi causa studiorum intercedat, semper Apostolicae
Sedis venia requiritur.
Can.
607. Antistitae et Ordinarii locorum serio advigilent ne religiosae,
citra casum necessitatis, singulae extra domum pergant.
Can.
608. § 1. Curent Superiores ut religiosi subditi, a se designati,
praesertim in dioecesi in qua degunt, cum a locorum Ordinariis vel parochis
eorum ministerium requiritur ad consulendum populi necessitati, tum intra tum
extra proprias ecclesias aut oratoria publica, illud, salva religiosa
disciplina, libenter praestent.
§ 2.
Vicissim locorum Ordinarii ac parochi libenter utantur opera religiosorum,
praesertim in dioecesi degentium, in sacro ministerio et maxime in
administrando sacramento poenitentiae.
Can.
609. § 1. Si ecclesia, apud quam residet communitas religiosa, sit
simul paroecialis, servetur, congrua congruis referendo, praescriptum can. 415.
§ 2. In
ecclesia religiosarum a votis sive sollemnibus sive simplicibus paroecia erigi
nequit.
§ 3.
Advigilent Superiores ne divinorum officiorum in propriis ecclesiis celebratio
catecheticae instructioni aut Evangelii explanationi in ecclesia paroeciali
tradendae nocumentum afferat; iudicium autem utrum nocumentum afferat, necne,
ad loci Ordinarium pertinet.
Can.
610. § 1. In religionibus sive virorum sive mulierum, quibus est
chori obligatio, in singulis domibus ubi quatuor saltem sint religiosi choro
obligati et actu legitime non impediti, et etiam pauciores, si ita ferant
constitutiones, debet ad normam constitutionum quotidie divinum officium
communiter persolvi.
§ 2. Missa
quoque officio diei respondens secundum rubricas quotidie celebrari debet in
religionibus virorum et etiam, quoad fieri possit, in religionibus mulierum.
§ 3. In
eisdem religionibus sive virorum sive mulierum, sollemniter professi qui a
choro abfuerunt, debent, exceptis conversis, horas canonicas privatim recitare.
Can.
611. Omnes religiosi sive viri sive mulieres, libere possunt mittere
litteras, nulli obnoxias inspectioni, ad Sanctam Sedem eiusque in natione
Legatum, ad Cardinalem Protectorem, ad proprios Superiores maiores, ad
Superiorem domus forte absentem, ad Ordinarium loci cui subiecti sint et, si
agatur de monialibus quae sub regularium iurisdictione sunt, etiam ad
Superiores maiores Ordinis; et ab istis omnibus praedicti religiosi, viri aut
mulieres, litteras item nemini inspiciendas recipere.
Can.
612. Praeter praescriptum can. 1345, si loci Ordinarius ob causam
publicam sonitum campanarum, preces aliquas vel sacra sollemnia indicat,
religiosi omnes, etiam exempti, obedire debent, salvis constitutionibus et
privilegiis suae cuiusque religionis.
|