CAPUT V.
De consensu
matrimoniali.
Can.
1081. § 1. Matrimonium facit partium consensus inter personas iure
habiles legitime manifestatus; qui nulla humana potestate suppleri valet.
§ 2.
Consensus matrimonialis est actus voluntatis quo utraque pars tradit et
acceptat ius in corpus, perpetuum et exclusivum, in ordine ad actus per se
aptos ad prolis generationem.
Can.1082.
§ 1. Ut matrimonialis consensus haberi possit, necesse est ut contrahentes
saltem non ignorent matrimonium esse societatem permanentem inter virum et
mulierem ad filios procreandos.
§ 2. Haec
ignorantia post pubertatem non praesumitur.
Can.
1083. § 1. Error circa personam invalidum reddit matrimonium.
§ 2. Error
circa qualitatem personae, etsi det causam contractui, matrimonium irritat
tantum:
1.o Si
error qualitatis redundet in errorem personae;
2.o Si
persona libera matrimonium contrahat cum persona quam liberam putat, cum contra
sit serva, servitute proprie dicta.
Can.
1084. Simplex error circa matrimonii unitatem vel indissolubilitatem
aut sacramentalem dignitatem, etsi det causam contractui, non vitiat consensum
matrimonialem.
Can.
1085. Scientia aut opinio nullitatis matrimonii consensum
matrimonialem necessario non excludit.
Can.
1086. § 1. Internus animi consensus semper praesumitur conformis
verbis vel signis in celebrando matrimonio adhibitis.
§ 2. At si
alterutra vel utraque pars positivo voluntatis actu excludat matrimonium ipsum,
aut omne ius ad coniugalem actum, vel essentialem aliquam matrimonii
proprietatem, invalide contrahit.
Can.
1087. § 1. Invalidum quoque est matrimonium initum ob vim vel metum
gravem ab extrinseco et iniuste incussum, a quo ut quis se liberet, eligere
cogatur matrimonium.
§ 2. Nullus
alius metus, etiamsi det causam contractui, matrimonii nullitatem secumfert.
Can.
1088. § 1. Ad matrimonium valide contrahendum necesse est ut
contrahentes sint praesentes sive per se ipsi sive per procuratorem.
§ 2. Sponsi
matrimonialem consensum exprimant verbis; nec aequipollentia signa adhibere
ipsis licet, si loqui possint.
Can.
1089. § 1. Firmis dioecesanis statutis desuper additis, ut
matrimonium per procuratorem valide ineatur, requiritur mandatum speciale ad
contrahendum cum certa persona, subscriptum a mandante et vel a parocho aut Ordinario
loci in quo mandatum fit, vel a sacerdote ab alterutro delegato, vel a duobus
saltem testibus.
§ 2. Si
mandans scribere nesciat, id in ipso mandato adnotetur et alius testis addatur
qui scripturam ipse quoque subsignet; secus mandatum irritum est.
§ 3. Si,
antequam procurator nomine mandantis contraxerit, hic mandatum revocaverit aut
in amentiam inciderit, invalidum est matrimonium, licet sive procurator sive
alia pars contrahens haec ignoraverint.
§ 4. Ut
matrimonium validum sit, procurator debet munere suo per se ipse fungi.
Can.
1090. Matrimonium per interpretem quoque contrahi potest.
Can.
1091. Matrimonio per procuratorem vel per interpretem contrahendo
parochus ne assistat, nisi adsit iusta causa et de authenticitate mandati vel
de interpretis fide dubitari nullo modo liceat, habita, si tempus suppetat,
Ordinarii licentia.
Can.
1092. Conditio semel apposita et non revocata:
1.o Si sit
de futuro necessaria vel impossibilis vel turpis, sed non contra matrimonii
substantiam, pro non adiecta habeatur;
2.o Si de
futuro contra matrimonii substantiam illud reddit invalidum;
3.o Si de
futuro licita, valorem matrimonii suspendit;
4.o Si de
praeterito vel de praesenti, matrimonium erit validum vel non, prout id quod
conditioni subest, exsistit vel non.
Can.
1093. Etsi matrimonium invalide ratione impedimenti initum fuerit, consensus
praestitus praesumitur perseverare, donec de eius revocatione constiterit.
|