TITULUS
XXVIII.
De bonis
ecclesiasticis administrandis.
Can.
1518. Romanus Pontifex est omnium bonorum ecclesiasticorum supremus
administrator et dispensator.
Can.
1519. par. 1. Loci Ordinarii est sedulo advigilare administrationi
omnium bonorum ecclesiasticorum quae in suo territorio sint nec ex eius
iurisdictione fuerint subducta, salvis legitimis praescriptionibus, quae eidem
potiora iura tribuant.
par. 2.
Habita ratione iurium, legitimarum consuetudinum et circumstantiarum,
Ordinarii, opportune editis peculiaribus instructionibus intra fines iuris
communis, universum administrationis bonorum ecclesiasticorum negotium
ordinandum curent.
Can.
1520. par. 1. Ad hoc munus rite obeundum quilibet Ordinarius in sua
civitate episcopali Consilium instituat, quod constet praeside, qui est ipsemet
Ordinarius, et duobus vel pluribus viris idoneis, iuris etiam civilis, quantum
fieri potest, peritis, ab ipso Ordinario, audito Capitulo, eligendis, nisi iure
vel consuetudine peculiari iam alio aequivalenti modo legitime fuerit provisum.
par. 2.
Citra apostolicum indultum, ii a munere administratoris excluduntur, qui cum
Ordinario loci primo vel secundo consanguinitatis vel affinitatis gradu
coniuncti sint.
par. 3.
Loci Ordinarius in administrativis actibus maioris momenti Consilium
administrationis audire ne praetermittat; huius tamen sodales votum habent
tantum consultivum, nisi iure communi in casibus specialiter expressis vel ex
tabulis fundationis eorum consensus exigatur.
par. 4.
Sodales huius Consilii iusiurandum de munere bene ac fideliter adimplendo coram
Ordinario emittant.
Can.
1521. par. 1. Praeter hoc dioecesanum Consilium administrationis, Ordinarius
loci in administrationem bonorum quae ad aliquam ecclesiam vel locum pium
pertinent et ex iure vel tabulis fundationis suum non habent administratorem,
assumat viros providos, idoneos et boni testimonii, quibus, elapso triennio,
alios sufficiat, nisi locorum circumstantiae aliud suadeant.
par. 2.
Quod si laicis partes quaedam in administratione bonorum ecclesiasticorum vel
ex legitimo fundationis seu erectionis titulo vel ex Ordinarii loci voluntate
competant, nihilominus universa administratio nomine Ecclesiae fiat, ac salvo
iure Ordinarii visitandi, exigendi rationes et praescribendi modum
administrationis.
Can.
1522. Antequam administratores bonorum ecclesiasticorum, de quibus in
can. 1521, suum munus ineant:
1.o Debent
se bene et fideliter administraturos coram Ordinario loci vel vicario foraneo
iureiurando cavere;
2.o Fiat
accuratum ac distinctum inventarium, ab omnibus subscribendum, rerum
immobilium, rerum mobilium pretiosarum aliarumve cum descriptione atque
aestimatione earundem; vel factum antea inventarium acceptetur, adnotatis rebus
quae interim amissae vel acquisitae fuerint;
3.o Huius
inventarii alterum exemplar conservetur in tabulario administrationis, alterum
in archivo Curiae; et in utroque quaelibet immutatio adnotetur quam patrimonium
subire contingat.
Can.
1523. Administratores bonorum ecclesiasticorum diligentia boni
patrisfamilias suum munus implere tenentur; ac proinde debent:
1.o
Vigilare ne bona ecclesiastica suae curae concredita quoquo modo pereant aut
detrimentum capiant;
2.o
Praescripta servare iuris tam canonici quam civilis, aut quae a fundatore vel
donatore vel legitima auctoritate imposita sint;
3.o Reditus
bonorum ac proventus accurate et iusto tempore exigere exactosque loco tuto
servare et secundum fundatoris mentem aut statutas leges vel normas impendere;
4.o
Pecuniam ecclesiae, quae de expensis supersit et utiliter collocari potest, de
consensu Ordinarii, in emolumentum ipsius ecclesiae occupare;
5.o Accepti
et expensi libros bene ordinatos habere; 6.o Documenta et instrumenta, quibus
iura ecclesiae in bona nituntur, rite ordinare et in ecclesiae archivo vel
armario convenienti et apto custodire; authentica vero eorum exemplaria, ubi
commode fieri potest, in archivo vel armario Curiae deponere.
Can.
1524. Omnes, et praesertim clerici, religiosi ac rerum
ecclesiasticarum administratores, in operum locatione debent assignare
operariis honestam iustamque mercedem; curare ut iidem pietati, idoneo temporis
spatio, vacent; nullo pacto eos abducere a domestica cura parsimoniaeque
studio, neque plus eisdem imponere operis quam vires ferre queant neque id
genus quod cum aetate sexuque dissideat.
Can.
1525. par. 1. Reprobata contraria consuetudine, administratores tam
ecclesiastici quam laici cuiusvis ecclesiae etiam cathedralis aut loci pii
canonice erecti aut confraternitatis singulis annis officio tenentur reddendi
rationem administrationis Ordinario loci.
par. 2. Si
ex peculiari iure aliis ad id designatis ratio reddenda sit, tunc etiam
Ordinarius loci vel eius delegatus cum his admittatur, ea lege ut aliter factae
liberationes ipsis administratoribus minime suffragentur.
Can.
1526. Administratores litem nomine ecclesiae ne inchoent vel
contestentur, nisi licentiam obtinuerint scripto datam Ordinarii loci, aut
saltem, si res urgeat, vicarii foranei, qui statim Ordinarium de concessa
licentia certiorem reddere debet.
Can.
1527. par. 1. Nisi prius ab Ordinario loci facultatem impetraverint,
scriptis dandam, administratores invalide actus ponunt qui ordinariae
administrationis fines et modum excedant.
par. 2.
Ecclesia non tenetur respondere de contractibus ab administratoribus sine
licentia competentis Superioris initis, nisi quando et quatenus in rem suam
versum sit.
Can.
1528. Etsi ad administrationem non teneantur titulo beneficii vel officii
ecclesiastici, administratores qui munus expresse vel tacite susceptum
arbitratu suo dimittunt ita ut damnum exinde ecclesiae obveniat, ad
restitutionem tenentur.
|