Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library
Auctor incertus (Tertullianus?)
Adversus Marcionitas

IntraText CT - Text

  • LIBER PRIMUS
Previous - Next

Click here to show the links to concordance

LIBER PRIMUS


- 56 -


   Impietas profunda Mali, mens invida vitae,
 2 seductos homines spe postquam cepit inani,
 3 nudavit suadendo nefas sibi credere falsum.
 4 non impune quidem; facti nam protinus ille ----
 5 ut reus et tanti sceleris temerarius auctor ----
 6 accepit maledicta merens. sic postea demens
 7 amplius aggressus, desperatissimus hostis,
 8 infudit mentes hominum caligine mersas.
 9 oblitos dominum docuit spem linquere certam,
10 idola vana sequi, turbam sibi fingere divum,
11 sortes, auguria, stellarum nomina falsa,
12 nascentum geneses constringere posse videri
13 extorum inspiciis resque exspectare futuras.
14 terribilis magicae refugarum audacia ductos,
15 confictam molem mirantes spernere vitam
16 impuniti in praeceps scelerata insania mersos,
17 sanguine gaudentes homicidia saeva minari,
18 corpore in alterius tunc carnis vulnus amare.
19 ardentes etiam, calida dulcedine captos
20 foedera naturae transcendere, corpora munda
21 complexu infando sexum maculare virilem,
22 femineos usus vulgi contamine mixtos
23 illicitos castosque sinus generique dicatos
24 in coitum obscenum pro luxu suasit habere.
25 talia praeterito grassatus tempore gessit
26 per latebras animae sepis manante veneno.
27 non quia culparent homines, nam sponte secuti:
28 ille dolo suasit, homo libertate peregit.
29 haec dum continuo per saecula perfidus halat
30 consiliumque suum seductis cordibus infert ----
31 sperans (heu!) sceleris veniam se stultus habere,


- 58 -


32 ignarus qualis maneat sententia facti ----,
33 turba prophetarum tectis sapientia verbis
34 spiritu deque dei praesaga voce loquuntur.
35 publice non audet dominum maledicere nude
36 secreto ingenio sperans se posse latere.
37 tandem lux animae carnis captiva tenetur,
38 desperatorum certat spes fortior hoste:
39 ipse figurator, renovator corporis ipse,
40 gloria vera patris, dei filius, unicus auctor,
41 iudex et dominus venit, rex inclytus orbis,
42 oppressis veniam dare promptus, solvere vinctos,
43 cuius amicitiae auxilio, patientia poenae
44 et deus et renovatus homo miscetur in unum.
45 virgo sancta parit, patefit nova ianua vitae,
46 dicta prophetarum factis impleta probantur,
47 templa sacerdotes linquunt, stellae quoque ductu
48 mirantur dominum tantum se cernere partum.
49 in vinum vertuntur aquae ---- memorabile visu ----,
50 lumina redduntur caecis iussuque trementes
51 daemones expulsi clamant Christumque fatentur.
52 omnia sanantur verbo iam tabida membra,
53 iam graditur claudus, surdus spem protinus audit,
54 dat dextram mancus, loquitur magnalia mutus,
55 fit mare tranquillum iussu ventique quiescunt.
56 omnia cognoscunt dominum, confunditur hostis
57 iamque triumphatus ferus armis paret iniquis.
58 omnia cum revocata videt, quae ceperat ipse,
59 cladis in interitum mersam iam surgere carnem,
60 in caelos hominem devicta morte levari,
61 signari populos effuso pignore sancto
62 (mirandae virtutis opus invisaque facta),
63 audit et extremas flammarum in gurgite poenas
64 a domino sibi perpetuas tenebrasque paratas
65 irrevocata dei sententia ---- nudus, inermis,
66 damnatus, victus, periturus morte perenni,
67 iam reus et nullam veniam se certus habere.


- 60 -


68 protinus extremum nefas ausus spargere passim
69 auribus horrendum verbum neque voce loquendum;
70 abiectos a plebe dei, sine luce vagantes,
71 inventos sine mente viros, terrena sequentes
72 aggressus pravi pravos docet esse magistros.
73 praedicat his duos esse patres divisaque regna:
74 esse mali causam dominum qui condidit orbem
75 quique figuravit carnem spiramine vivam
76 quique dedit legem et vatum qui voce locutus.
77 hunc negat esse bonum, iustum tamen esse fatetur,
78 crudelem, durum, belli cui saeva voluptas,
79 iudicio horrendum, precibus mansuescere nullis;
80 esse alium suadens, nulli qui cognitus umquam
81 (qui non est usquam, falsum sine nomine numen!)
82 constituens nihil et nulla praeeepta loeutus.
83 hunc ait esse bonum, nullum qui iudicat, aeque
84 sed parcit cunctis, vitam non invidet ulli.
85 iudicium negat esse reis dulcique cruentum
86 circumfert miseris mixtum cum melle venenum.
87 surgere posse negat carnem, cui causa ruinae
88 ipse fuit, quam contemptam spoliavit inique.
89 propterea maledictus habet sine fine dolorem,
90 hostis huic semper, vario quia vulnere vitam
91 nititur excutere et, de qua ruit ipse, salutem.
92 inque hoc ait Christum terris venisse repente,
93 sed nulla socium carnis compagine factum:
94 spiritus est forma et fictum sub imagine corpus;
95 fallere vult homines, quod non est, esse videri.
96 hoc decet ergo deum caligine ludere suasos,
97 mentiri nefas aut hominem se dicere falso?
98 portatur, graditur, vestitur, rite quiescit,
99 tractatur, patitur, suspenditur et sepelitur:
100 omnia sunt hominis qui sancto in corpore versus,
101 a patre deo vero missus, qui cuncta creavit,
102 perfecit proprie, sua, non aliena requirens;
103 cognitus ipso opere populis sperantibus olim


- 62 -


104 perque prophetarum vocem notissimus orbi:
105 et nunc errantes manifesto in limine mortis
106 ignotum dominum quaerunt notumque relinquunt.
107 quorum falsa fides, falsus deus, irrita merces,
108 falsa resurrectio, mortis devictio falsa,
109 martyria et vacua et Christi quoque nomen inane.
110 quem magicae nebulae similem venisse docentes
111 mendacem facti dementes esse fatentur
112 nec quidquam passum, populum sine crimine factum.
113 sic verax deus? hi domino referuntur honores?
114 heu miseri gratis ingrata morte perempti!
115 qui caeco duce praecipites in fossa ruistis,
116 et velut in somnis thesauri munere dives
117 exsultat manibusque tenet spe lusus inani.
118 decepti vacuam speratis muneris umbram.
119 ah! tumidi rictus funesta{ve} praeda draconis,
120 speratis pro pace truces homicidia blanda?
121 audetis culpare deum, qui tanta creavit?
122 in cuius terris nimia pietate profusa
123 immemores large laudatis dona fruentes,
124 ipsum factorem reprobatis facta probantes,
125 artificem mundi? cuiusne opus estis et ipsi?
126 qui vobis magnos parvis donavit honores,
127 prosevit fruges, animalia cuncta subegit,
128 tempora qui certis fecundat mensibus anni,
129 dulcores, potus varios, pingues et odores,
130 iucundos flores nemorumque umbracula grata,
131 mirificos tribuit succos pubentibus herbis,
132 fontes et fluvios diffundit dulcibus undis,
133 sideribus caelum totumque illuminat orbem,
134 immensus solus dominus iustusque bonusque,
135 cognitus ex opere, aspectu non cognitus ulli.
136 quem stultae quamvis gentes errore copertae,
137 florentes opibus alieno nomine laudent,
138 factoremque tamen gnari culpare verentur.
139 nec quisquam tantum, nisi vos, nova porta gehennae,


- 64 -


140 ingrati eligitis dominum maledicere vestrum.
141 haec vobis per Marcionem, Cerdone magistro,
142 terribilis refuga attribuit fera munera mortis;
143 nec venit in mentem, quod vos a nomine Christi
144 seductos ad Marcionis tulit (infima!) nomen.
145 dicite, de multis quid vobis displicet unum?
146 quidve deus fecit quod non sit laude vehendum?
147 aut illud, quod vos nimium patientia larga
148 indignos dulcem permittit ceraere lucem?
149 quae legitis vera et concisa, ea falsa docetis,
150 quae sunt postque futura, prius haec facta probatis.
151 aut incredibilem quid differt credere vestrum?
152 nec mirum si vos versutus cepit inermes
153 persuadens duos esse patres (damnatus ab uno!),
154 esse deos, qui principio seduxerat omnes,
155 postea multiplici manantem vulnere pestem
156 distribuit multis et ---- inemendabile crimen! ----
157 infandos omni magicae dementia plenos
158 persuasit sese virtutem dicere summam,
159 fingere cum meretrice nefas, peragrare, volare.
160 namque Valentino deus est insanus et aevo
161 triginta tribuit caelos patremque Profundum;
162 bis docuit tingi transducto corpore flamma.
163 tantos esse deos Basiliden credere iussit,
164 quantos et dies annus habet, tot denique mundos.
165 Marco per numeros argumentatus acute
166 tradidit in magicae formam violare pudicam,
167 offerri calicem precibusque in sanguine verti.
168 Hebioni Christum suasit de semine natum
169 et circumcidi docuit legique vacare,
170 fontibus amissis elementa resumere legis.
171 extremum facinus verbis extendere nolo
172 aut omnes causas aut nomina dicere cuncta.
173 est per pauca satis crudelia multa notare
174 infandosque homines atque organa saeva draconis,
175 per quos nunc tantum sceleris infeste locutus


- 66 -


176 semper factorem mundi culpare laborat.
177 sed revocate pedem saevi latronis ab antro,
178 dum spatium datur et patiens pietate perennis
179 facta per errorem miseris deus omnia donat.
180 credite vero patri, vere qui condidit orbem,
181 verum qui dominum misit renovare ruinam,
182 imparibus legi, peccati in gurgite mersis,
183 per vates olim promissam afferre salutem.
184 qui mandata dedit, hic et peccata remittit.
185 exigit hic aliquid merito, quia credidit ante,
186 aut donat large dominus quasi debita servis.
187 denique confusos populos poenamque merentes
188 deleto elogio cunctos iubet ipse lavari.
189 ergo totus homo credit totusque lavatur.
190 abstinet aut patitur pro nomine vulnera vere,
191 verus surgit homo, vere mors victa silebit;
192 sed non pars hominis anima, sua parte relicta,
193 percipiet palmam, socia quam carne laborans
194 in stadio luctata simul coniuncta meretur.
195 grande nefas portare duos per vincula pondus,
196 quorum sit locuples unus atque alter egenus,
197 et miserum sperni, felici praemia reddi.
198 non facit hoc iustus, mercedis redditor aequus,
199 et bonus et dives, quem credimus omnia posse,
200 suavis in ingratos, miserendi plena voluntas.
201 quin potius, cui maior inest mortalis egestas,
202 possit ut aequari socio praelatus, id ultro,
203 quidquid eget, tribuet locuples; sic credere iussum
204 nec velle illicite dominum culpare docendo,
205 suscitet ut qui animam, tamquam sit passa ruinam,
206 liberet a morte et vivendi facta maneret
207 copia de solo merito, quia fortiter egit,
208 et caro communem semper sortita laborem
209 linquatur terrae, mortis sit praeda perennis.
210 ergo hominis anima placuit deo fortibus actis?
211 nullo sola modo potuit sine carne placere.


- 68 -


212 vincta tulit poenas ---- caro membris vincula gessit.
213 contempsit mortem ---- sed carnem morte reliquit.
214 illa dolens gemuit ---- haec victa a vulnere caesa est.
215 illa petit requiem ---- haec ferro in pulvere fusa
216 piscibus, alitibus, tabo cinerique relicta est.
217 frangitur infelix laniata, sparsa liquescit:
218 surgere non meruit? quid enim committere sola
219 exanimis potuit? quae sic causa invida vitae
220 impedit aut prohibet dei dona capessere carnem
221 cumque sua socia coniunctam vivere semper,
222 cernere quid fuerit conversa in pulvere quondam?
223 post meritos renovata ferat deo laudis honores,
224 non ignara sui, fragilis, mortalis et aegra.
225 certatis, Magni possit quid vivida virtus,
226 qui bonus atque potens vitam non invidet ulli?
227 haec captiva fuit mortis, haec vincta peribit,
228 quam dominus mira sapientia fecit et arte?
229 hanc virtute sua miranda suscitat ipse,
230 hanc revocat dux fortis et hanc sua gloria vestit.
231 ergo dei aptavit ars et sapientia corpus,
232 quod cupit his fieri; deest hoc virtute reduci?
233 causa potest pietati nulla resistere sanctae,
234 ne maior sit causa mali quam summa potestas,
235 ut cognoscat homo iam tunc dei munere salvus,
236 mortalis quondam, nunc inviolabile et ingens
237 vestitus lumen, vivus cum corpore totus,
238 immensum virtute deum pietate perennem
239 per Christum regem, per quem via lucis aperta est.
240 et iam luce nova, iam dono plenus utroque,
241 fructibus et vitae paradisi laetus amoenis
242 laudet in aeternum caelesti dives in aula.




Previous - Next

Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library

Best viewed with any browser at 800x600 or 768x1024 on Tablet PC
IntraText® (V89) - Some rights reserved by EuloTech SRL - 1996-2007. Content in this page is licensed under a Creative Commons License