CAP. XLVII.
Ponit concilium duodecim, sine quibus ad probandam
consanguinitatem in causa matrimoniali, non valet testimonium de auditu. H. d.
summando generaliter.
Idem in concilio generali.
Licet ex quadam necessitate praeter communem
formam olim fuerit institutum, in consanguinitatis et affinitatis gradibus
computandis valere testimonium de auditu, quum propter brevem hominum vitam
testes de visu deponere non valerent usque ad gradum septimum computando; quia
tamen pluribus exemplis et certis experimentis didicimus, ex hoc multa pericula contra legitima
provenisse coniugia, statuimus, ne super hoc recipiantur de cetero testes de
auditu, quum iam quartum gradum prohibitio non excedat, nisi forte personae
graves exstiterint, quibus fides sit merito adhibenda, et ante litem motam
testificata didicerint ab antiquioribus quidem suis, non utique ab uno, quum
non sufficeret ille, si viveret, sed duobus ad minus; nec ab infamibus et
suspectis, sed a fide dignis et omni exceptione maioribus; quum satis videretur
absurdum illos admitti, quorum repellerentur auctores. Nec tamen, si unus a
pluribus, vel infames ab hominibus bonae famae acceperint quod testantur,
tanquam plures et idonei testes debent admitti, quum etiam secundum ordinem solitum iudiciorum non sufficiat unius
testis assertio, etiamsi praesidiali refulgeat dignitate, et actus legitimi
sint infamibus interdicti. Testes autem huiusmodi proprio iuramento firmantes,
quod ad ferendum testimonium in causa ipsa odio, vel amore, vel timore vel
commodo non procedant, personas expressis nominibus, vel demonstratione vel
circumlocutione sufficienti designent, et ab utroque latere singulos gradus
clara computatione distinguant, et in suo nihilominus iuramento concludant, se
accepisse a suis maioribus quod deponunt, et credere ita esse. Sed nec tales
sufficiant, nisi iurati deponant, se vidisse personas vel saltem in uno praedictorum graduum constitutas pro consanguineis se
habere. Tolerabilius est enim, aliquos contra statuta hominum dimittere copulatos,
quam coniunctos legitime contra statuta Domini separare.
|