LIBER NONUS ET VLTIMUS

[1-52]

Iam pedites in bella ruunt, iam sanguinis audent
Fundere primicias, iam libamenta cruoris
Prima dare affectant primeuaque uulnera belli.
Pulueris insurgunt nebule, nouus imber inundat
In terris, dum tela pluunt, dum pulueris imber
Funditur, et celum telorum nubila uelant,
Et ferri splendore nouo noua fulgura lucent.
Mente calens, feruens animo, flammata furore,
Prima uiro mouet assultus Discordia, primum
Aggreditur Martem, primo casura tumultu.
Impetus urget equos, Lis suggerit arma, sagitam
Ira ministrat ei. Furor arcum preparat, ensem
Liuor et ad pugnam reliquis feruencius ardet.
Ergo sagita uolat, prenuncia Martis, et hostem
Impetuosa petit, quam totis uiribus actam
Dirigit in iuuenem Discordia. Nec tamen ictus
Dextre mittenti respondet, parma sagitam
Respuit et totos abiectus umbo repellit.
Tunc animi uires et totum robur in unum
Colligit et Marti se totum deuouet ille.
Indulget freno iuuenis, calcaribus urget
Cornipedem, nec segnis, hebes, pinguedine lassus,
Lentescit sonipes, sed eodem Martis amore
Militat, hostiles frangens cum milite turmas.
Aduersas igitur partes inuadit et ipsis
Hostibus occurrens, uagina liberat ensem.
Nec tonat ille minis, sed solo fulminat ense,
Ferro cuncta probat nec uerbo disputat, immo
Verberibus multisque modis concluditur hosti.
Excipit a reliquis illam que prima furoris
Causa fuit, que prima dedit fomenta laborum.
Hanc igitur mucrone petens, a corpore uitam
Extorquet, cogitque mori quam uiuere mundo
Mors erat, et mundi mortem mors una retardat.
Non satis est uidisse mori, plus exigit hostis:
Ense metens caput, a trunco diffibulat ora,
Et merito caput a trunco discordat in illa
Per quam lis, odium, rabies, dissensio, rixa
Prima fuit, per quam primo conflictus et ire
Primeuique metus et belli prima cupido.
Ergo solo iacet exanimis que reddidit olim
Exanimes alios, sed ea moriente, suorum
Emoritur uirtus, unius pena redundat
In multas, morbus capitis descendit in artus.
Iam Timor ipse timet, Lis subditur, Ira tepescit,
Mitescit Rabies, cadit Impetus, occidit ipse
Liuor, languescit Odium, Furor arma resignat.
Assunt uirtutes iuueni, que Martis eodem
Succense stimulo, reliquos armantur in hostes;
Hos perimunt illosque fugant, bellatur in omnes.
Vera Fides perimit Odium, Concordia Litem,
Pax Iram, Rabiem Constancia Spesque Timorem.