[149-209]

Quamuis pigra foret, quamuis longeua Senectus,
Quamuis delirans, quamuis torpore fatiscens,
Prona tamen calet in bello, iuuenescit in armis,
Nec baculi iam querit opem, suffulta furore,
Nec regimen poscit que substentatur ab ira,
Debilitate potens, morbo robusta, dolore
Diues, segnicie fortis, pigredine prompta.
Ergo propinqua neci, morti uicina propinque,
Florida canicie, rugis sulcata Senectus
Oppositum ruit in iuuenem, nec primitus instat
Ense, nec aggreditur telo, nec cuspide pulsat,
Sed quadam specie lucte cognatur ut illum
In terram demittat, equm subducat et armis
Exutum liber gladius grassetur in hostem.
Sed monitu calcaris equs succensus in illam
Irruit et terre miseram deponit, at illa
Exurgens uires pariter cum mente resumit.
Vertit in arma manus et spem deponit in armis,
Sed cassis torpore iacet, scalore senescit,
Atque situ scabre morsum rubiginis horret.
Parma suum multa rubigine computat euum
Nec uetat ingressum nudata crate sagitis.
Lorice fragiles mordens rubigo cathenas
Dissuit et iunctis addit diuorcia squamis.
Pigritat affixus uagine mucro nec extra
De facili prodit, longo tempore quiescens,
Quem Senium nudare parat; sed degener ensis
Respuit egressus istos dextreque monenti
Denegat officium, malens torpore quietis
Vti quam uarios belli sen tire tumultus.
Sed tamen a loculo tandem producitur ensis
Segnis, hebes, scalore iacens nec iam memor ire
Bellorum, pacemque magis quam bella requirit
Hic mucro, si mucro tamen de iure uocari
Debeat hic gladius et non mucronis ymago.
Impetit ergo uirum gladio munita Senectus,
Vulnus ab ense petit, sed uulneris immemor ensis,
In cassum pulsans, aditus ad uulnera nescit,
Sed stupet ad galeam, uario delirus in ictu.
Ergo Senecta, uidens proprium nil posse furorem,
Miratur seseque dolet sine uulnere uinci;
Sed quamuis esset morti uicina, propinquam
Maturare uolens, hostis sibi prouocat ensem.
Sed iuuenis, miseratus eam nec digna rependens
Hosti pro meritis, nolenti uiuere uitam
Concedit fatumque negat sua fata uolenti.
Sistit equm, frenum retinens, sermone Senectam
Aggrediens animosque truces et uota retardans,
Prodit in hec: "Cur fata paras, cui proxima fatur
Mors finem, cui uita mori, cui uiuere fatum?
Cur queris tibi concessum? Cur poscis inepte
Quod Natura parat, quod mors uicina minatur?
Vtere que restat uita nec quere propinquos
Anticipare dies; uite compendia mortem
Solentur, mortis dispendia uita repenset".
Ergo uicta fugit belloque renunciat, ensem
Deicit, expellit clipeum galeamque Senectus
Exuit, et solo baculo contenta recedit.
Debilitas perdit uires belloque recedens
Languescit Morbus, Langor fit morbidus, heret
Lapsus, labuntur Deffectus, Tedia languent.