| Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library | ||
| Alphabetical [« »] impuras 1 impurissimorum 1 imuriis 1 in 417 inaequalitate 1 inaequalitatem 1 inanis 1 | Frequency [« »] ----- ----- 633 et 417 in 274 est 270 qui 264 non | Andrzej Frycz Modrzewski Commentatoriorum de Republica emendanda IntraText - Concordances in |
Caput
1 I | et sancti mores uigerent in aliqua republica, in ea 2 I | uigerent in aliqua republica, in ea legibus minime opus esset, 3 I | pluralitatem et seueritatem in aliqua republica magno argumento 4 II | iis homines retineantur in officio, qui sponte sua 5 II | peccando deterrentur et in officio permanent magis 6 III | obtendat. Vera enim libertas in affectionibus animi peruersis 7 III | compescendis consistit, non in licentia vel patrandi quod 8 III | potentes, nobiles et qui sunt in magistratu magis puniantur, 9 III | priuati, magis item, qui in magistratum peccent, quam 10 III | magistratum peccent, quam qui in homines priuatos.~1. Sit 11 III | exempli causa, de lege, qua in alios saeuissimae, in alios 12 III | qua in alios saeuissimae, in alios leuissimae poenae 13 III | intelligatur. Factum est in quodam municipio, ut duo 14 III | utrius percussorum factum in maius crimen uocaret? Respondebat 15 III | pugnae initium fecisse, sed in percutiendo utrunque peraeque 16 III | prorsus desperare, uerum in conscientia sua, quae breui 17 III | constituere se non posse, in utrum culpa homicidii conferri 18 III | ordinis, uiuit adhuc et in luce hominum uensatur. Aiunt 19 III | se remotas, ut ex neutra in alteram ullus accessus fiat, 20 III | confuse utrique homines in una republica uiu.entes 21 III | simile? Non est sperandus in republica, in qua lex eiusmodi 22 III | sperandus in republica, in qua lex eiusmodi dominatur, 23 III | et beate uiuere possint; in qua ille est dominus uitae 24 III | omnes ab eo fesse cogeris, in qua illi focus est et ludus 25 III | te occidisae, tibi aero in fraude capitali ponitur, 26 III | habeatur. Habent enim (ut in priore exemplo insistamus) 27 III | leges se tanquam medicina, in qua adhibenda nemo peritus 28 III | beneficiis conferendis uel in rempublicam, uel in res 29 III | uel in rempublicam, uel in res priuatorum. Talium quidem 30 III | omnino uera libertas non in licentia agendi, quod libeat, 31 III | agendi, quod libeat, nec in nimia legum indulgentia 32 III | nimia legum indulgentia in eos, qui capitalia crimina 33 III | admisissent, consistit, sed cum in caecis ac temerariis animi 34 III | uiuitur et sanctissime, tum in certa uiuendi disciplina, 35 III | animi perturbabionibus? Quae in hominibus, in quibus inualuerunt 36 III | perturbabionibus? Quae in hominibus, in quibus inualuerunt uiresque 37 III | sine fraenis ac capistrís in sese ruentes dentibusque 38 III | commodius, quam lupatis in os tantae belluae iniectis, 39 III | suas coercere cupiditates in gyrumque recte gubernantium 40 III | coerceant, asserant autem in prudentiam, modestiam, humanitatem 41 III | rapiat, multa licenter et in capita et in fortunas imbecillium 42 III | licenter et in capita et in fortunas imbecillium hominum 43 III | arroget armis.~Quod si quid in eum ab aliis commissum sit, 44 III | committunt nefanda multa in homines inferiorum ordinum, 45 III | uelis, coniuncta sit, uix in ulla barbaria locum habet; 46 III | grauius puniendi essent, qui in altiore dignitatis gradu 47 III | constituti peccent, guam qui in inferiore. Plato iubet ciuem 48 III | peregrinum, propterea quod ille in optima republica institutus 49 III | nostris, qui ideo minus in se animaduertendum putent 50 III | uere, nobilibus, quantum in unoquoque uirium sit et 51 III | nobiles guam plebeii, qui in magistratu sunt, quam priuati. 52 III | poisse existimem, ut omnibus in eadem republica manentibus, 53 III | dissimilitudinem multis probari, cum in alios, quorum licentia non 54 III | saeuiores poenae constituuntur, in alios mitiores, qui leui 55 III | mitiores, qui leui momento in officio possint contineri. 56 III | homines a fortuna euectos et in aliquo dignitatis gradu 57 III | impendere sibi scirent, in omne genus sceleris ruerent. 58 III | praecipites, qualem nimirum in lege homicidiaria comprehendi 59 III | Placet et illud, ut qui in magistratum peccet, maiore 60 III | supplicio afficiatur, quam qui in priuatum.~ ~ 61 IIII | Debent autem leges quemque in officio continere; facultatem 62 VI | Virtutis et doctrinae rationem in primis haberi oportet et 63 VI | illi moribus nostris duces in bello, sui quisque municipii. 64 VI | praediti sunt, sint iudices. In municipiorum et arcium praefectos 65 VI | ualent sententia dicenda, in senatum cooptentur. Omnino 66 VI | consequuti sint, non uelint in eo facere quaestum, Sunt, 67 VI | causa. Sed hi quoque eodem in uitio esse putandi sunt. 68 VI | putandi sunt. Fere enim in quo quis fecit damnum, in 69 VI | in quo quis fecit damnum, in eo quaerit lucrum. Omnino 70 VI | tyranni uexet et torqueat eum, in cuius animo inualuit, quam 71 VI | Necessarium est et illud, ut nemo in magistratum alicuius municipii 72 VI | satisfaciendum, negligentior sit in suo munere. Hoc non tantum 73 VI | sunt beneficiis summis, in iis quidem municipiis, quorum 74 VI | Hi etsi tolerandi sunt in suo munere, tamen praefectos 75 VI | imperent, sed et de migrando in swa cogitent, nec quicquam 76 VI | possessiunculam aliquam emat in municipio aliquo, magistratus 77 VI | Itaque curandum est, ut nemo in magistratu municipii sit, 78 VI | Hispanicus, quem certis in municipiis patriae suae 79 VI | Mos, inquam, ille, ut nemo in eo municipio iudicet, ex 80 VI | Mazouiae nobilissimae quodam in conuentu postularunt, ut 81 VI | puniantur; ablata etiam nequiter in quadruplum per eos restituantur, 82 VI | municipiorum, cum duobus in locis simul esse non possit? 83 VI | quibus, quibus rationibus. In lege diuina sic scriptum 84 VI | extraneum et alienigenam." In his uerbis considerare licet, 85 VI | enim migrat regia potestas in tyrannidem, nisi uiro perfectae 86 VI | enim regia potestas maxime in terris diuinam potestatem 87 VI | solent esse affecti, quo in suas. Itaque prudenter apud 88 VI | iocommodum autem fuerit, eas in eligendo rationes usurpare, 89 VI | rationes usurpare, quae a nobis in episcoporum electionibus 90 VI | eius, et de dote, quibus in fundis sit collocanda et 91 VI | poenae seuerissimae, si quid in officio deliquissent, constituendae. 92 VII | patria et herili, quam pater in filiom habeat, uel dominus 93 VII | habeat, uel dominus tum in seruum, tum in colonum, 94 VII | dominus tum in seruum, tum in colonum, tum in quemuis 95 VII | seruum, tum in colonum, tum in quemuis hominem sibi subiectum, 96 VII | de ea item, quam maritus in uxorem. Itaque et de nuptiis 97 VII | uirtute clari sunt ac magnis in rempublicam meritis illustres, 98 VII | quemadmodum aliud est esse in uiris doctis, aliud in filiis 99 VII | esse in uiris doctis, aliud in filiis doctorum, ita aliud 100 VII | partim meritis acquiritur in rempublicam, partim certis 101 VIII | res singulae acquiruntur. In prioribus numeratur aditio 102 VIII | quasi dominio et de iure in re, quae affinia dominii 103 X | affecissent. 2. Leges scribendae in conuiciatores et percussores. 104 X | et percussores. 3. item in uiolentos, in adulteros, 105 X | percussores. 3. item in uiolentos, in adulteros, in fures. 4. 106 X | uiolentos, in adulteros, in fures. 4. item m homicidas. 107 X | item m homicidas. 5. item in reos maiestatis. 6. item 108 X | reos maiestatis. 6. item in foeneratores ambitiosos.~ 109 X | iniquissimo animo ferat. Quod etsi in praesens necessitate celare 110 X | comparatum sit, ut nemo hominum in solitudine uiuere possit, 111 X | omnium afflueret, fit ut in societate hac ciuili communicationeque 112 X | ac operum, tanquam membra in corpore uno reipublicae 113 X | Assuefaciebat nimirum omnes in eadem republica manentes 114 X | quoque ludices, te, si forte in alium iniuriosus esse pergas, 115 X | damnatis prouenire possent uel in bellis, uel in laboribus 116 X | possent uel in bellis, uel in laboribus domesticis et 117 X | ipsi fures nihilo meliores in furcam mox tolluntur, forte 118 X | eandem a maioribus nostris in hac Republica usurpatam. 119 X | furis addictione neglecto in capitalem poenam consenserunt, 120 X | consenserunt, eosdem poena eadem in homicidis reiecta, ad quaestum 121 X | demonstrauimus ac etiam in illis ostendimus poenarum 122 X | aliquo motu, ut accidit in rixis et colloquiis mutuis, 123 X | ut cum quis ab insequente in eas loci angustias adducatur, 124 X | quoniam testimonia multa in Orationibus copiose exposuimus, 125 X | exposuimus, ideo satis sit in praesentia quaedam attigisse 126 X | sed Deus illum destinauit in manus eius, statuam locum 127 X | manus eius, statuam locum in quem confugiat." Et hoc 128 X | antea non oderit, ut si qui in syluam lignatum profectus 129 X | ferrumque e capulo elapsum in proximum inciderit atque 130 X | est explicate (quod sciam) in Bibliis sacris: sed lex 131 X | est naturae inscripta et in Lascio copiose exposita. ,, 132 X | nullumque perfugium esto in iis urbibus, quae asyli 133 X | trucidassent. Haec enim in libris Numerorum luculenter 134 X | summi pontificis, ab eo qui in asyli sui oppidum confugisset. 135 X | terra, nec potest a sanguine in ea fuso expiari, nisi per 136 X | ergo contaminatote terram, in qua habitatis, in cuius 137 X | terram, in qua habitatis, in cuius medio et ego habito. 138 X | enim Dominus, qui habito in medio uestrum, o filii Israelis." 139 X | Multa alia testimonia sunt in scripturis de poenis homicidarum. 140 X | Quae haeresim tristissimam in hanc Rempublicam inuexerit; 141 X | seditionis, belli intestini in se semper continuerit. L. 142 X | seueritatem exaggerando, si quidem in carcerem annuum homicidae 143 X | memoria nostra domi et foris, in urbe et in agro, in profanis 144 X | domi et foris, in urbe et in agro, in profanis et sacris 145 X | foris, in urbe et in agro, in profanis et sacris locis? 146 X | carceris annui? Sed fac in tot centenis fuisse aliquem 147 X | magistratum de isto (quem in tot centenis diximus unum) 148 X | congruentem, quam ut ueniret in manum interfectoris, quem 149 X | si qua appareat aequitas in caede huius, in illius maxima 150 X | aequitas in caede huius, in illius maxima est iniquitas. 151 X | hero quidem stomachanti in seruum delinquentem animaduertendum 152 X | Mediolani edixit, ut supplicia in facinorosos per dies triginta 153 X | instituit arcere nec prius eum in ecclesiam et ritus diuinos 154 X | et furentibus; quicquid in manum sumunt, uertunt in 155 X | in manum sumunt, uertunt in telum. Facile quidem haec 156 X | quantam habes licentiam in hominibus, qui diuinis et 157 X | simplicem esse debere. Cumque in lege, qua de agimus, tot 158 X | illum nom occidat? Nihil est in hac lege homicidiaria adeo 159 X | tot accusationes; uiuimus in magna securitate; nihil 160 X | tangit afflictio plebis, in quam haec potissimum lex 161 X | occisorum, qui clamat semper in coelum ac gemitibus inenarrabilibus 162 X | conterat. Haec quidem quasi in desperatione a nobis dicuntur, 163 X | tamen non ideo cessabimus in nostro munere. Itaque ad 164 X | eo nostra tempestate et in foro et in senatu agitata 165 X | tempestate et in foro et in senatu agitata sunt, maioribus 166 X | sustinere uellet, ac maledictum in se iactum, si ex leuitate 167 X | qua declaratur hominibus in summa dignitate constitutis 168 X | sunt officii tui, negligis, in te culpam conferto, si pro 169 X | te loquantur; sin nihil in officio tuo laberis nihilque 170 X | officio tuo laberis nihilque in rationibus uitae tuae delinquis, 171 X | amplitudinem et dignitatem in uirtute et praeclaris faciuoribus 172 X | certe non omne crimen, quod in principem committitur, non 173 X | multasque causas, quae prius in hoc crimen uocabantur, suo 174 X | quae quidem et plura alia in legibus Romanis prodita 175 X | opinione praestantiae nata, in iure dicendo ac imperandi 176 X | rempublicam, maiestatis iudicetur. In summa is mihi reus laesae 177 X | inclinatioue, uel mutatio in deterius consequi possit. 178 X | detractum. Videmus enim, quanto, in honore sint diuites: illis 179 XI | CAPUT XI.~ ~Leges in luxum omnis generis.~ ~Igitur 180 XI | primo libro dictum est. Et in ebrietatem aliquid decernatur, 181 XI | aliquid decernatur, cuius in regno fortitudinem amitti, 182 XII | CAPUT XII.~Leges in ociosos.~ ~Haud scio an 183 XII | ociosos.~ ~Haud scio an sit in ociosos et ignauos lex aliqua 184 XII | unicuique uescendum esse pane in labore et sudore et qui 185 XII | enim populum Israeliticum in immensum auctum ita diuisit, 186 XII | respondens cum magno fructu et in nostra Republica posset 187 XIII | uulgaria adiicere eaque in hanc edictorum formulam 188 XIII | Septembres post solis occasum ne in ullis aedibus accenditor.~ 189 XIII | solent accendi, praesertim in contignationibus supernis 190 XIII | conscribuntor ciuesque omnes in quatuor, plures paucioresue 191 XIII | tribus ex suo numero tribunos in annum eligunto, eo quidem 192 XIII | Tribuni electi iusiurandum in primis danto se in urbe 193 XIII | iusiurandum in primis danto se in urbe ab igne et quouis casu 194 XIII | cognoscunto, aedes eorum minimum in anno quater inspiciunto, 195 XIII | Non uenientes tribules aut in officio cessantes ad magistratum 196 XIII | magistratum deferunto.~Tribus, in qua incendium est exortum, 197 XIII | sed et clarorum uirorum in cauendis et opprimendis 198 XIIII| feriis. Prorogationes dierum in nostris iudiciis receptae 199 XIIII| personales cum illis, quae in rem sunt, commiscendae, 200 XIIII| Qui maleficium commisit, in eum competit actio personalis. 201 XIIII| comprehendendus est a magistratu ac in custodia tantisper habendus, 202 XIIII| modo caueri possit, quod in adulteriis, stupris uirginum 203 XIIII| Quid enim iactari attinet in eiusmodi delictis possessiones 204 XIIII| magistratui illarum ergo manum in te iniicere liceat? Fecit 205 XIIII| Fecit impetum quispiam in domum tuam, uitiauit filiam 206 XIIII| diues, gratiosus; uocas eum in ius; dantur ei dies a iudice, 207 XIIII| causis prorogantur, cognitio in longum profertur. Ille interea 208 XIIII| ita se gerit, ut truces in te oculos conuertat, uoces 209 XIIII| sagittis incedit; cum illis et in iudicium se proiicit, et 210 XIIII| iudicium se proiicit, et in conuiuia, et in templa. 211 XIIII| proiicit, et in conuiuia, et in templa. Si eodem in loco 212 XIIII| et in templa. Si eodem in loco tecum sit, primos ante 213 XIIII| qua et sceleris patrator in praesenti fruitur et tu 214 XIIII| praesenti fruitur et tu in posterum speras te fruiturum. 215 XIIII| uestrae impias causas, ideo in easdem foueas prius praecipitat 216 XIIII| calamitatem nostrae Reipublicae, in qua et qui fecerunt iniuriam, 217 XIIII| nobilitatem ac possessiones amplas in caedibus iactare? Valeant 218 XIIII| reipiublicae condonandum, in qua omnes priuatorum res 219 XIIII| comprehendantur nullaque hac in parte nobilium et plebeiorum 220 XIIII| condonet id reipublicae idem in eum, criminis inquirendi 221 XIIII| causa, constituenti, quod in nocentem, de quo uix posset 222 XIIII| dicebiat spemque reponat in sua innocentia, fore ut 223 XIIII| poena constituenda esset tam in delatores, quam in accusatores. 224 XIIII| esset tam in delatores, quam in accusatores. Iniquum enim 225 XIIII| aequius quam si is qui alium in discrimen fortunarum capitis 226 XIIII| salutem ac existimationem in discrimine uersari. Certe 227 XIIII| uersari. Certe et lex diuina in eiusmodi hommes poenam talionis 228 XV | iurandi de re ignota, qui fere in finibus regundis et in iudiciis 229 XV | fere in finibus regundis et in iudiciis obseruatur, abrogandus 230 XV | ille iudicii ecclesiastici in testibus examinandis.~Quisque 231 XV | exponitur. Rogatur, qua in Deum sit religione. Eiusmodi 232 XV | officio arbitrantur, si eum, in cuius rem iurant, priorem 233 XV | suspecti ac tantum non infames. In quibus nihil magis requiritur, 234 XV | qui publice docent populum in templis, uim et sanctitatem 235 XV | hortari, ut studeant, quantum in ipsis est, ueritatem iuuare 236 XV | perferre. Memini etiam, cum duo in perniciem cuiusdam alius 237 XV | alius conspirantes causam in foro agerent. Cum autem 238 XV | absolutione rei ad tertium, in quem faba illa cudebatur, 239 XV | cudebatur, redundauit. Erant in eo iudicio multa periniqua. 240 XV | conceptis iurasses. Petitor uero in quantos uitiorum gurgites 241 XV | allcuius causa, omne id in uitio ponendum esse. Omnes 242 XV | tuam, qui iuras, sed eius in cuius gratiam iuras, sunt 243 XV | non id comprehensum est in formula iurisiurandi illius. 244 XV | insontem esse. Est autem in more multis, ut in ius uocati 245 XV | autem in more multis, ut in ius uocati multas aduersario 246 XV | non inutilia libanda mihi in praesentia uisa sunt. ~ ~ 247 XVI | ideo iudices legum ministri in rebuspublicis sunt constituti, 248 XVI | uiros esse oportet, qui nec in hanc nec in illam deflectant 249 XVI | oportet, qui nec in hanc nec in illam deflectant partem, 250 XVI | quanto haec magis improbanda in iudice, qui dubia explicare, 251 XVI | seu quibusuis aliis sedere in aliquem iudicem, cum rudis 252 XVI | Itaque Alexandro Macedoni in more fuisse perhibetur, 253 XVI | seruare uelle dicebat. Quod et in Areopagitis in primis laudatur, 254 XVI | Quod et in Areopagitis in primis laudatur, qui in 255 XVI | in primis laudatur, qui in tenebris non luoi causas 256 XVI | praescribere non debet, sed ut in potestate petitoris est 257 XVI | nihil est detestabilius in iudice. Sint poenae in accusatores 258 XVI | detestabilius in iudice. Sint poenae in accusatores constitutae, 259 XVI | diuturnum et perpetuum et in hac et in futura uita secum 260 XVI | et perpetuum et in hac et in futura uita secum fore existimet.~ 261 XVI | scripto proferuntur nec in dubium uocari possunt, quae 262 XVI | Sed quid, si monitori id in mentem non uenisset? An 263 XVI | mentem non uenisset? An ludex in officio non claudicasset? 264 XVI | humanae, memoria uacillans ac in negotiorum infinitate uix 265 XVI | cauendum esset, ne quid in muneribus acciperent. Corrumpunt 266 XVI | ut facile moueantur omnes in eam partem, quam sciant 267 XVI | fecerit, qui item aliquid in muneribus acceperit, hic 268 XVI | cuilibet liberum accersere, uel in capitis iudicium. Exquisitum 269 XVI | corpore eius detrahi eamque in tribunali extendi uoluit 270 XVI | tribunali extendi uoluit ac in locum occisi filium eius 271 XVI | iudex esse audeat. Tres enim in omni iudicio personas esse 272 XVI | haec libertas illa, quae in ore omnium est nec iuris 273 XVI | reliqua est? An non ea, quae in legum ac iudiciorum aequa 274 XVI | potestatem iudicandi eos in re sua, tollimus rationem 275 XVI | habeant, tot hostes. At id in praesentia non apparet; 276 XVI | Quem admodum nonnullis in prouinciis alii iudices 277 XVI | poenas constituunt alias in nequam homines, alii de 278 XVI | necesse sit, an quibusdam in rebus clam suffragiis decernere 279 XVI | enim causae iusticia aut in occulto latet, aut opprimitur 280 XVI | intentionem suam, simulauit se in partes duas srissurum ac 281 XVI | puerum adiudicauit. Multae in causis existere solent cauillationes 282 XVI | astutia et malitia partium in suam ipsorum perniciem mutuo 283 XVI | cogantur. Fit eius mentio et in sacra historia et in Decretalibus 284 XVI | et in sacra historia et in Decretalibus epistolis de 285 XVI | aiunt ei iudici, qui summam in terris habeat potestatem 286 XVI | exercendorum, lites enim in longum extrahuntur, impensae 287 XVI | deserantur. Omnino singulis in municipiis iudices certis 288 XVI | municipiis iudices certis in locis pro tribunali sedere 289 XVI | leuium causa difficiles se in adeundo praebent, causas 290 XVI | non curant iusticiamque in diem ulteriorem reiiciunt. 291 XVI | molesti, proponant iudices in albo curiae suae ordinem 292 XVI | digestis, deinde municipiis in ecclesias paroeciarum distributis, 293 XVI | respectu scilicet habito, in qua quisque reorum paroecia 294 XVI | coram, quod audio seruari in Lituania, seu in possessionibus, 295 XVI | seruari in Lituania, seu in possessionibus, ut mos est 296 XVI | dicendum est, de quibus memini in conuentibus aliquando agitatum 297 XVI | iudicandae, earum tractatio in praesens omittitur et in 298 XVI | in praesens omittitur et in conuentus ulteriores profertur; 299 XVI | Iam inter iudices, qui in conuentibus de more deliguntur, 300 XVI | legumlatoribus prudentissimis olim in respublicas Graeciae. Erant 301 XVI | exemplo iudicum centuriae in plerisque rebuspublicis 302 XVI | etiam Galliae, Lutetiae, in eo loco, quem Perlamenti 303 XVI | aequo potestatem haberent in omnes populos in eadem republica 304 XVI | haberent in omnes populos in eadem republica uiuentes; 305 XVI | iis, qui Romam usque uel in certas prouincias cursitent, 306 XVI | expediri possint. Verum in multis id genus magistratibus 307 XVI | Quod non tam facile caderet in eos, qui ex omnibus municipiis 308 XVI | iudices perpetuos esse, qui in omnes partes securi, aliorum 309 XVI | hominum causas de conuentu in conuentum reiectas desperatione 310 XVI | tyrannis metuitur, uel perpetua in hoc officio mansio suspecta 311 XVI | sint sane temporarii. Sit in illos iam ex centuriis iudicum 312 XVI | Cuius rei metu continebantur in officio magistratum gerentes, 313 XVI | deserere non audebant nec in tyrannidem facile prolabi 314 XVI | Vix aliquis inter iudices in conuentu uniuersorum assumitur, 315 XVI | hi reiiciuntur, et illi in totum reiiciendi essent. 316 XVI | ambiant quiue impotentius se in rebus aliis gerere uisi 317 XVI | autem ex omnibus ordinibus in has decurias, siquidem omnes 318 XVI | proponimus propterea, quod in paritate dlscordantium sententiarum 319 XVI | similitudine ex unis legibus in alias transferri possunt. 320 XVI | die excepto, nisi iis, qui in iudiciis ecclesiasticis 321 XVI | Bartholomaei extenditur. In hunc numerum tempora belli 322 XVI | et inaudita, nec unquam in iudicio uersata, nec legibus 323 XVI | quibus agimus, collocarentur in aliquo loco salubri et rebus 324 XVI | necessariis abundanti ac in primis, qui aequaliter, 325 XVI | liberis ac omni familia. In loco medio, qui inter aedes 326 XVI | Proxime templum esset curia, in qua iudices ius dicerent 327 XVI | Primum igitur singulis in uicinia darentur pagi singuli, 328 XVI | agros colerent eaque tanquam in promptuariis haberent, quae 329 XVI | ab iis obtinebuntur, qui in horum loca proximi successuri 330 XVI | et unde conquirenda sit, in tertio libro dicemus. Quoniam 331 XVI | ipsi deinceps suo iudicio in locum demortuorum alios 332 XVI | iureiurando dedissent, cum in hoc collegium iudicum allegerentur. 333 XVI | peritiam et probitatem in iudiciis perspexissent. 334 XVI | ueniretur, ut quemadmodum fit in sacerdotiis, ita in hoc 335 XVI | fit in sacerdotiis, ita in hoc honore multorum prensationes 336 XVII | a suis principibus fere in conuentus solent mitti. 337 XVII | iudicia famae ac honoris, quae in omnibus rebuspublicis principibus 338 XVII | numerari solet? Quae si in militem aut aedificia resque 339 XVII | utpote conuentibus extractis in multas hebdomadas; hos sumptus 340 XVII | hebdomadas; hos sumptus in alias reiipublicae necessitates 341 XVIII| Ultra personam iudicis duae in iudicio personae necessario 342 XVIII| suorumque maiorum merita in rempublicam, quae si sint 343 XVIII| est actionis, qua utatur in reum, nomen diserte exponere; 344 XVIII| uersabitur uterque tanquam in tenebris nebulaeque iudici 345 XVIII| offundentur, ignaro quid in ludicando sequi debeat. 346 XVIII| etiam minime ferendum est in accusatoribus defensoribusque, 347 XVIII| etiam armis accincti ueniant in iudicium. Quorsum enim et 348 XVIII| interuallo celebratum esse, in quo potens quamuis nocens 349 XVIII| Non minus necessarium, ut in eos, qui in rempublicam 350 XVIII| necessarium, ut in eos, qui in rempublicam uel honoribus 351 XVIII| Et certe magnificum est in primis omnibusque tum priuatis, 352 XVIII| omnibusque tum priuatis, tum qui in magistratibus sunt, gloriosum 353 XVIII| reipublicae causa illum adducere in iudicium, hunc periculo 354 XVIII| Catoni praeberet, ut et in consulatu omnia ex eius 355 XVIII| eius sententia gereret et in reliqua uita illum[ obseruaret. 356 XVIII| conscius, nihil de beneuolentia in Catonem sua remisit, sed 357 XVIII| quemadmodum Romae olim et in Graecis rebuspublicis, apud 358 XVIII| etiam facta hommum, quod in primo libro tradidimus, 359 XVIII| intricatiores reddunt et in multos annos extrahunt. 360 XIX | oporteret. Quod si magistratus in hunc usum gladium gestat, 361 XX | hominibus priuatis. Quod cum in uniuersum accipiendum sit, 362 XX | imponantur. Est itaque regis in eos animaduertere, qui iudicatum 363 XX | causam habens, qui ex edicto in possessiones damnati uenire 364 XX | res iudicata saepe haeret in salebra. ~ ~ 365 XXI | Qua de re saepe actum est in conuentibus anniuersariis, 366 XXI | pleraque anno uertente in nihilum uertuntur iudicibusque 367 XXI | His adde mandata principis in alicuius gratiam data, quae 368 XXI | distrahunt iudicis animum, quasi in biuio haerentem, qua uia 369 XXI | istis constitui, qui magis in rei familiaris cura et forte 370 XXI | et forte etiam nonnihil in foro uersati sint, earum 371 XXI | materiam, quam tractent et in qua se exerceant, relinquamus, 372 XXI | reipublicae consulturos, meliusque in re omni aequitatem perspecturos, 373 XXI | perspecturos, quam eos qui in luce hominum uiuentes, plus 374 XXI | quam quibus dixi hominibus in omni doctrinae genere uersatis, 375 XXI | ad illos eos quoque, qui in foro sint multum uersati. 376 XXI | haec tractatio propria, in qua ingenium et artes poterunt 377 XXI | Neque ego ignoro multa in iure Romano desiderari a 378 XXI | uoluminibus (ut ferunt) exustis in compendium ius redigii curauit; 379 XXI | praeter breuiaria et epitomas in leges aliquid soriberet. 380 XXI | multum iuuaretur, multa enim in eis extant ueterum iurisprudentum 381 XXI | integra non sunt. Itaque in eis apparet tum legum quarundam 382 XXI | aliquando eiusdem rei eodem in loco inutilis repetitio. 383 XXI | tradendarum. Haec autem et in scholis doceatur, et in 384 XXI | in scholis doceatur, et in foro usurpetur, commentariorum 385 XXI | dedit uarias litigiorum. Est in nostris legibus scriptum, 386 XXI | canat. Vocatur quispiam in iudicium, qui conuicium 387 XXI | ut uel subito, uel eodem in colloquio conuicia recantarentur. 388 XXI | tuam, qui conuicio hodie in te iacto canere palinodiam 389 XXI | interpretationem uulgo a iudicibus in causis iudicandis recipi, 390 XXI | putent, nisii conuicium in se iactum ad iudicem fuerit 391 XXI | similes leges ponantur, quod in similitudine eiusmodi prudentia, 392 XXI | aequitas maxime resplendeat, in dissimilitudine temeritas, 393 XXI | profecto et digna, quae in republica usurpetur. Est 394 XXI | poenae metu ac praemiorum spe in officio continere; deinde 395 XXI | nomine moribus nostris in expeditionem, cum res poscit, 396 XXI | ferendus certe non est in suo ordine, plus enim reipublicae 397 XXI | reliquis. Etenim si tu uel in nonnullas tantum animum 398 XXI | admodum (ut est nostratibus in prouerbio) tenui rerum maximarum 399 XXI | aliis metum incutere, alios in aurem utranque securos reddere; 400 XXI | finem et quousque liceat, in uos uero ipsos tanta indulgentia 401 XXI | etiam si inertissimi et in uestro officio negligentissimi 402 XXI | sitis, nemo uos propterea in ordinem redigere possit. 403 XXI | interpretantur, cuius fundos in suum commodum queant conuertere. 404 XXI | facere oporteat immodicos et in familiam alendam et in supellectilem 405 XXI | et in familiam alendam et in supellectilem uariam et 406 XXI | supellectilem uariam et in epulas. Quidni faciant? 407 XXI | uiros maximos, quorum tu in locum successisti, non minores 408 XXI | interest tales interpretes in ultimas insulas relegare, 409 XXI | propter iudicia, quae uel in pagis, uel in oppidis exercent, 410 XXI | quae uel in pagis, uel in oppidis exercent, tum propter 411 XXI | simile esse uidetur, ut qui in una republica uiuunt quique 412 XXI | discrepantium, alios natos esse in oriente, alios in occidente 413 XXI | natos esse in oriente, alios in occidente sole. Tametsi 414 XXI | non cogunt, ut eam habeat in matrimonio, istae cogunt? 415 XXI | ut leges quoque uariis in locis distinctas esse oporteat. 416 XXI | enim aliquem leges habere in sua potestate minime decet 417 XXI | est, ut ciues contineat in officio, petulantiam coerceat,