Caput

 1 I    |         minime opus esset, non enim leges scribuntur bonis uiris,
 2 I    |        cortrauenire studet, cogitur leges ferre accuratius ac poenas
 3 I    |             igitur, quales oporteat leges esse et quis earum finis.~ ~
 4 II   |           Legum et morum discrimen. Leges maxime quidem ualent propter
 5 II   |       fontes et principia, e quibus leges manare ac deriuari debent.
 6 II   |       deriuari debent. Omnino autem leges ipsae catione aliqua nitantur
 7 II   |            probabilis, commendatio, leges tueatur atque ornet. Est
 8 III  |        discedendum sibi putet utque leges omnes (quod ratio ipsa praecipit)
 9 III  |          priore exemplo insistamus) leges se tanquam medicina, in
10 III  |            laborat. Ad eundem modum leges se habeant, ut facinora
11 III  |        optime constituta. Pleraeque leges ita sunt compositae, ut
12 III  |      fortuna hominibus detraxit, id leges sarciant uiolatique pauperis
13 IIII |            admittenda. Debent autem leges quemque in officio continere;
14 V    |      quarundam proposuero aut etiam leges nonnullas attigero. Optandum
15 V    |           status maxime continetur. Leges igitur aliae ex natura ortae
16 V    |   scripserunt. Ad has uero utrasque leges et naturae et diuinas, instituta
17 VI   |                         CAPUT VI.~ ~Leges de magistratibus.~ 1. Primum
18 VI   |    magistratibus.~ 1. Primum igitur leges sanciantur de magistratibus
19 VII  |                        CAPUT VII.~ ~Leges de personarum priuatarum
20 VII  |        uxorem. Itaque et de nuptiis leges ponendae et de diuortiis,
21 VIII |                         CAPUT VIII.~Leges de dominio et de rerum discrimine.~ ~
22 IX   |                           CAPUT IX.~Leges de contractibus et obligationibus.~ ~
23 IX   |  obligationibus.~ ~Postea sequantur leges de contractibus, ex quibus
24 X    |                          CAPUT X.~ ~Leges de iniuriis, quae uerbis
25 X    |             aliquem affecissent. 2. Leges scribendae in conuiciatores
26 X    |          uiolato uno ciue non uidet leges uiolatas esse, quae toti
27 X    |            uita cuiusquam uioletur, leges scribantur.~3. Omnis uis
28 XI   |                         CAPUT XI.~ ~Leges in luxum omnis generis.~ ~
29 XI   |          omnis generis.~ ~Igitur et leges sumptuariae conscribantur
30 XII  |                          CAPUT XII.~Leges in ociosos.~ ~Haud scio
31 XIII |      ciuitatis addicuntor.~Hucusque leges de incendiis, quas scripsi,
32 XIIII|                        CAPUT XIIII.~Leges de actionum et probationum
33 XIIII|     legitmis; de feriis.~Sunt etiam leges conscribendae de diebus
34 XVI  |               Quoniam autem frustra leges ponerentur, nisi essent
35 XVI  |           deflectant partem, sed ad leges et aequitatem oculos intendant.~
36 XVI  |     consultoribus. Nam etsi iura et leges uariae sunt, ex quibus iudicentur
37 XVI  |         Optandum autem est, ut unae leges scriberentur omnibus populis,
38 XVIII|            tolerabilis foret.~4. Si leges ea breuitate et perspicuitate
39 XXI  |                       CAPUT XXI.~1. Leges a quibus emendandae. 2.
40 XXI  |          caput horum omnium est, ut leges emendentur uiaque et ratione
41 XXI  |    excogitabantur. Hinc fit, ut tot leges, tot constituta sint, ut
42 XXI  |          formas et cautiones quique leges et consuetudines patrias
43 XXI  |           qui et Graecis et Romanis leges conscripserunt, monumenta
44 XXI  |        illorum testantur. Itaque et leges recte et ordine scripserunt
45 XXI  |             quo proditum est:~Fixit leges precio atque refixit,~ ~
46 XXI  |        legislatores memorantur, qui leges composuerint principibus
47 XXI  |           ordini equestri. Et tamen leges omnes receptae sunt ab hominibus
48 XXI  |             aequitatis normam omnes leges dirigere debet; non enim
49 XXI  |            breuiaria et epitomas in leges aliquid soriberet. Alii
50 XXI  |     requiratur. Et tamen si quis ad leges suae reipublicae scribendas
51 XXI  |     uitabuntur.~3. Scribantur autem leges uerbis perspicuis, quae
52 XXI  |             rebus similibus similes leges ponantur, quod in similitudine
53 XXI  | cauillatores, et de rebus similibus leges similes scribere.~5. Huic
54 XXI  |            danda est opera, ut unas leges scribat omnibus his prouinciis,
55 XXI  |         coniunctum. Cum igitur unae leges a Christo ipraescriptae
56 XXI  |      ecclesia, cur etiam non eaedem leges omnibus populis praescribantur,
57 XXI  |      cernant aliis. Atque utinam et leges ciuiles et pontificiae eaedem
58 XXI  |        uarietas est rerum tanta, ut leges quoque uariis in locis distinctas
59 XXI  |             iisdem eaedem prodantur leges. Nam propter legum diuersitatem
60 XXI  |             princeps aliquid contra leges fingitur posse; itaque tanquam
61 XXI  |            iuris. Unum enim aliquem leges habere in sua potestate