XII. 1. Cur
ergo dubitemus dicere quod scriptura non dubitat exprimere? Cur haesitabit
fidei ueritas, in quo scripturae numquam haesitauit auctoritas? Ecce enim Osee
prophetes ait ex persona Patris: Iam non saluabo eos in arcu neque in equis
neque in equitibus, sed saluabo eos in Domino Deo ipsorum. 2. Si Deus
saluare se dicit in Deo, non autem saluat nisi in Christo Deus, cur ergo homo
dubitet Christum Deum dicere, quem Deum a Patre animaduertit positum per
scripturas esse? Immo si non saluat nisi in Deo Pater Deus, saluari non poterit
a Deo Patre quisquam, nisi confessus fuerit Christum Deum, in quo se et per
quem se repromittit Pater salutem daturum. Vt merito quisquis illum agnoscit
esse Deum, salutem inueniat in Deo Christo, quisquis non recognoscit esse Deum,
salutem perdiderit, quam alibi nisi in Christo Deo inuenire non poterit. 3.
Quomodo enim Esaias: Ecce uirgo concipiet et pariet filium et uocabitis
nomen eius Emmanuel, quod interpretatum est 'nobiscum Deus', sic Christus
ipse dicit: Ecce ego uobiscum sum usque ad consummationem saeculi. Est
ergo nobiscum Deus, immo multo magis etiam in nobis est. Nobiscum est Christus,
est ergo cuius nomen est 'nobiscum Deus', quia et nobiscum est. Aut numquid non
est nobiscum? Quomodo ergo dicit se nobiscum esse? Est ergo nobiscum. Sed
quoniam nobiscum est, Emmanuel, id est 'nobiscum Deus', dictus est. Deus ergo
quia nobiscum est, 'nobiscum Deus' dictus est. 4. Idem prophetes: Conualescite,
manus dissolutae et genua debilia, consolamini, pusillanimes sensu,
conualescite, nolite timere. Ecce Deus noster iudicium retribuet, ipse ueniet
et saluabit nos: tunc aperientur oculi caecorum et aures surdorum audient; tunc
saliet claudus sicut ceruus et diserta erit lingua mutorum. 5. Si in
aduentu Dei dicit prophetes haec futura signa quae facta sunt, aut Dei Filium
agnoscant Christum, in cuius aduentu et a quo haec sanitatum signa facta sunt,
aut diuinitatis Christi ueritate superati, in alteram haeresim ruentes,
Christum dum Filium Dei et Deum confiteri nolunt, Patrem illum esse
confitebuntur. Vocibus enim prophetarum inclusi iam Christum Deum negare non
possunt. 6. Quid ergo respondent, cum in aduentu Dei haec signa futura dicuntur
quae in aduentu Christi gesta sunt? Christum qualiter accipiunt Deum ---- Deum
enim iam negare non possunt ----, qua Patrem aut qua Filium? Si qua Filium, cur
Dei Filium Deum negant? Si qua Patrem, cur eos non sequuntur qui eiusmodi
blasphemias tenere uidentur? Nisi quoniam nobis in hoc aduersus illos de
ueritate certamine hoc interim sufficit, ut quocumque genere conuicti Christum
confiteantur et Deum, quem etiam Deum negare uoluerunt. 7. Per Abacuc prophetam ait: Deus ab Africo
ueniet et sanctus de monte opaco et condenso. Quem uolunt isti ab Africo
uenire? Si uenisse aiunt omnipotentem Deum Patrem, ergo de loco Deus Pater
uenit, ex quo etiam loco cluditur et intra sedis alicuius angustias continetur.
Et iam per istos, ut diximus, Sabelliana haeresis sacrilega corporatur,
siquidem Christus non Filius, sed Pater creditur, et nouo more, dum ab istis
destricte homo nudus asseritur, per eos rursum Christus Pater Deus omnipotens
comprobatur. 8. At si in Bethlehem, cuius metaturae regio ad meridianam
respicit plagam caeli, Christus nascitur, qui per scripturas et Deus dicitur,
merito Deus hic ab Africo uenire describitur, quia a Bethlehem uenturus esse
praeuidebatur. 9. Eligant ergo ex duobus, quid uelint, hunc qui ab Africo uenit
Filium esse an Patrem; Deus enim dicitur ab Africo uenturus. Si Filium, quid
dubitant Christum et Deum dicere? Deum enim scriptura dicit esse uenturum. Si
Patrem, quid dubitant cum Sabellii temeritate misceri, qui Christum Patrem
dicit? Nisi quoniam siue illum Patrem, siue Filium dixerint, ab haeresi sua
inuiti licet desciscant necesse est, qui Christum hominem tantummodo solent
dicere, dum illum rebus ipsis coacti Deum incipiunt promere, siue dum illum
Patrem, siue dum illum Filium uoluerint nuncupare.
|