Liber,  Caput

  1   1,  2 |              ut quod constituisset, ratum esset. ~Dig. 1.2.2.12 ~Pomponius
  2   1,  8 |            inferre: et licet postea ratum habuerit quam illatus est
  3   2,  2 |             specialiter mandavi vel ratum habui. si tamen tutor vel
  4   2,  11|         quod debeat a se peteretur, ratum habetur pactum conventum:
  5   2,  11|      pecunia pactus sit, non debeat ratum haberi pactum conventum.
  6   3,  2 |        passus, sed posteaquam duxit ratum habuerit? ut puta initio
  7   3,  3 |            datus intellegetur et is ratum habuerit. ~Dig. 3.3.2.1 ~
  8   3,  3 |         quia in eo animus deest, ut ratum habere non possit. ~Dig.
  9   3,  3 |            et ei quo nomine aget id ratum habere eum ad quem ea res
 10   3,  3 |             quamcumque actionem, id ratum habiturum eum ad quem ea
 11   3,  3 |             fundum vindicare: nonne ratum non videbitur habere quod
 12   3,  3 |            procurator expertus est, ratum esse debet. ~Dig. 3.3.66 ~
 13   3,  3 |           vellet, stipulatus est et ratum habeat, quod alterum procuratorio
 14   3,  5 |   necessarium emero filio tuo et tu ratum habueris, nihil agitur ratihabitione
 15   3,  5 |          tuque postea cognoveris et ratum habueris: an negotiorum
 16   3,  5 |             eum datur repetitio qui ratum habuit, ita et ipsi debebit
 17   3,  5 |        similiter et exegero, mox tu ratum habueris: esse mihi adversus
 18   3,  5 |          fulsero hereditariam tuque ratum habueris, an sit mihi adversus
 19   3,  5 |            ergo ne in dubio hoc, an ratum habeam, actio negotiorum
 20   3,  5 |            creditor etiam invito me ratum habendo pecuniam suam facere,
 21   3,  6 |             vel acceptum suo nomine ratum habuerit. ~Dig. 3.6.3pr. ~
 22   3,  6 |     negotium meum gerere volebat et ratum habui: ego dedisse intellegor.
 23   3,  6 |         causa dederit ne fiat neque ratum habui, tunc et ipsum repetere
 24   4,  2 |            metus causa gestum erit, ratum non habebo " . olim ita
 25   4,  2 |           ed. ~Sed quod praetor ait ratum se non habiturum, quatenus
 26   4,  2 |         erit, nullo tempore praetor ratum habebit. ~Dig. 4.2.21.2 ~
 27   4,  8 |         annis tutelae absolveretur, ratum id a praetore non habendum:
 28   4,  8 |        maior pars omnium iudicavit, ratum est, cum et omnes iudicasse
 29   4,  8 |          iussum in alterius persona ratum esse, in alterius non. ~
 30   4,  8 |       nullam rationem habet: nam si ratum non habeat dominus, committetur
 31   5,  1 |            quod sententiae dixerit, ratum sit: neque enim in addicendo
 32   5,  1 |             sit contestatus, deinde ratum dominus habuerit, videtur
 33   5,  3 |            cum sit incertum an ille ratum habeat, puto absentis nomine
 34   5,  3 |             forte quis dixerit, cum ratum non habet, iam procuratorem
 35  10,  2 |       fuerit titium heredemque eius ratum habiturum et titius pluribus
 36  10,  2 |         solum teneri qui non habuit ratum et solum ex heredibus stipulatoris
 37  11,  7 |             gerens funeravit, licet ratum non habeat, tamen funeraria
 38  12,  2 |        Ulpianus 22 ad ed. ~Non erit ratum habendum iusiurandum: quod
 39  12,  2 |    prodigive iusiurandum detulerit, ratum id haberi debet: nam et
 40  12,  2 |      Procurator quoque quod detulit ratum habendum est, scilicet si
 41  12,  2 |       iuravit se libertum non esse, ratum habendum est iusiurandum,
 42  12,  4 |       repeti non potest, si dominus ratum habuerit, sed ipse dominus
 43  12,  4 |            scribit. quod si dominus ratum non habuisset, etiamsi debita
 44  12,  6 |            indebitum solverit et tu ratum non habeas, posse repeti
 45  12,  6 |         postea exspectandum sit, ut ratum habeat. ~Dig. 12.6.6.1 ~
 46  12,  6 |    indebitum solutum sit et dominus ratum non habeat, posse repeti. ~
 47  12,  6 |     mandasse videretur, et ideo, si ratum non habeatur, a procuratore
 48  12,  6 |            nec exspectandum est, ut ratum habeas, quoniam potes videri
 49  13,  1 |             sed et me condicere, si ratum habeam quod indebitum datum
 50  13,  7 |            ignorante eo data sit et ratum habuerit, pignus valebit. ~
 51  14,  3 |          rem gerens praeposuerit et ratum habuero, idem erit dicendum. ~
 52  14,  6 |             mutuum sumpserit, quasi ratum habuerit. ~Dig. 14.6.7.16 ~
 53  15,  1 |             deducturum ait, quam si ratum habuisset quod exactum est:
 54  15,  3 |           29 ad ed. ~Idem ait, sive ratum habeat servi contractum
 55  15,  3 |        voluntate, si quidem dominus ratum habuerit vel alioquin rem
 56  15,  4 |              Ulpianus 29 ad ed. ~Si ratum habuerit quis quod servus
 57  16,  1 |        stipulatus fuero et forte te ratum non habente agere ex stipulatu
 58  16,  2 |   condicione, ut caveat patrem suum ratum habiturum, id est non exacturum
 59  16,  4 |        stipulatus fuero et forte te ratum non habente agere ex stipulatu
 60  16,  5 |   condicione, ut caveat patrem suum ratum habiturum, id est non exacturum
 61  17,  1 |        habet obligatum, nec refert, ratum habuit nec ne fideiussor.
 62  17,  1 |      procuratori pecuniam, simul ac ratum habuisset, haberet tamen
 63  17,  1 |        neque titio mandaverat neque ratum habuerat quod scripserat,
 64  17,  2 |            ex besse: quaeris, utrum ratum id iure societatis sit an
 65  20,  1 |        possunt, quam si testamentum ratum esse constaret: enimvero
 66  20,  1 |          sit, deinde postea dominus ratum habuerit, dicendum est hoc
 67  20,  1 |        dicendum est hoc ipsum, quod ratum habet, voluisse eum retro
 68  23,  1 |       sponsalia fiant aut si postea ratum habuerint. ~Dig. 23.1.6 ~
 69  23,  3 |        negotium eius gerens, parens ratum habuerit, profecticia dos
 70  23,  4 |          fructus redderet, non esse ratum pactum: idemque esse et
 71  24,  1 |            fide gestum est, manebit ratum. at si titulus donationis
 72  24,  1 |             posteaquam donata esset ratum habuissent, non debere mulierem
 73  24,  1 |       maritum collatum est, eatenus ratum est, quatenus dignitati
 74  24,  1 |            cur non idem perinde sit ratum ac si cum extraneo tale
 75  24,  1 |     viripotens nupserit, donaverit, ratum futurum existimo. ~Dig.
 76  24,  2 |          fit vel dicitur, non prius ratum est, quam si perseverantia
 77  24,  2 |            adult. ~Nullum divortium ratum est nisi septem civibus
 78  24,  3 |              si neque volente neque ratum habente muliere venissent,
 79  26,  7 |          octavo ad edictum scripsit ratum haberi debere etiam quod
 80  26,  7 |           sustinere non possit: nam ratum id habendum est: nec enim
 81  26,  8 |        tutelae concessa non est, id ratum a praetore haberi non debet.
 82  26,  8 |         fuerit remotus: nec enim id ratum haberi. ~Dig. 26.8.5pr. ~
 83  27,  6 |         nisi forte praetor decrevit ratum se habiturum id, quod his
 84  28,  1 |           aut surdus esse coeperit, ratum nihilo minus permanet testamentum. ~
 85  28,  2 |         rumpi neve ob eam rem minus ratum esset, quod succedit. porro
 86  28,  6 |            tamen patris testamentum ratum manebit. nam et si sibi
 87  28,  7 |           sed ita demum testamentum ratum est, si condicio fuit in
 88  29,  1 |           legaverit miles, non erit ratum legatum propter legem iuliam. ~
 89  29,  1 |       rumpetur, deinde, si voluerit ratum illud esse pater, convalescet
 90  30,  1 |       heredem dare mihi damnaverit, ratum esse legatum et angustias
 91  30,  1 |       voluntate domini tradidit vel ratum hoc dominus habuerit, perinde
 92  32,  1 |        postea testamentum, ut nolim ratum tibi sit priore testamento
 93  32,  1 |            quis rogatur ut adoptet, ratum non esse. ~Dig. 32.41.9 ~
 94  32,  1 |             ita dedisset, ut mulier ratum haberet, posse condicere. ~
 95  33,  4 |           dotis ei dabitur. quod si ratum non habeat, defendi quidem
 96  36     |            postea pater vel dominus ratum habuerit, transeunt ex trebelliano
 97  36     |         possidere. sed et si postea ratum habuit, idem erit dicendum.
 98  36     |             voluntate nostra vel si ratum habuerimus restitui potest, ~
 99  36     |            hereditas: sed si postea ratum habuerit, confirmabitur
100  36     |          transibunt eo tempore, quo ratum habuerit. ~Dig. 36.1.68.
101  37,  1 |             sit, tunc competet, cum ratum habuero id quod actum est.
102  37,  1 |      denique si ante decessero quam ratum habeam, nulla dubitatio
103  37,  1 |           possessio, quia neque ego ratum habui neque heres meus ratum
104  37,  1 |        ratum habui neque heres meus ratum habere potest, cum ad eum
105  37,  1 |            coeperit, magis probatum ratum eum videri habuisse: rati
106  38,  1 |          arbitratus sit, non aliter ratum fore arbitrium patroni,
107  38,  15|         autem centum diebus frustra ratum habebit. ~Dig. 38.15.5.1 ~
108  39,  1 |             recesserunt, debebit id ratum habere. ~Dig. 39.1.1.11 ~
109  39,  1 |           qui opus fecit vel factum ratum habuit, interdicto locus
110  41,  3 |             eo tempore, quo dominus ratum habet, traditionis tempus
111  41,  6 |     exheredaverit: si id heres eius ratum habeat, exinde ea usucapiet
112  43,  8 |           vel iussu eius alius, aut ratum habitum sit quod fecit,
113  43,  12|      continentur, quia plerumque et ratum usus necessarius est. si
114  43,  16|           et si quod alius deiecit, ratum habuero, sunt qui putent
115  43,  16|     mandavit sive, ut iulianus ait, ratum habuit.~Dig. 43.16.3.11 ~
116  43,  16|             familia, nisi iussi vel ratum habui.~Dig. 43.16.3.12 ~
117  43,  24|            si quidem me volente vel ratum habente, perinde est atque
118  43,  24|            fecerit, teneri me, sive ratum habuero, quod procurator
119  43,  26|     procurator meus me mandante vel ratum habente precario rogaverit,
120  43,  26|      mandato precario rogaverit vel ratum habueris quod ille rogavit
121  43,  26|             precario habere, si hoc ratum habuero, et ideo precario
122  43,  41|           vel iussu eius alius, aut ratum habitum sit quod fecit,
123  43,  45|      continentur, quia plerumque et ratum usus necessarius est. si
124  43,  49|           et si quod alius deiecit, ratum habuero, sunt qui putent
125  43,  49|     mandavit sive, ut iulianus ait, ratum habuit.~Dig. 43.16.3.11 ~
126  43,  49|             familia, nisi iussi vel ratum habui.~Dig. 43.16.3.12 ~
127  43,  57|            si quidem me volente vel ratum habente, perinde est atque
128  43,  57|            fecerit, teneri me, sive ratum habuero, quod procurator
129  43,  59|     procurator meus me mandante vel ratum habente precario rogaverit,
130  43,  59|      mandato precario rogaverit vel ratum habueris quod ille rogavit
131  43,  59|             precario habere, si hoc ratum habuero, et ideo precario
132  44,  3 |           vendiderit tuque reversus ratum habueris, omnimodo accessione
133  45,  1 |              titium heredemque eius ratum habiturum": nam hac stipulatione
134  45,  1 |         tenebitur, qui non habuerit ratum, et solus aget, a quo fuerit
135  45,  1 |      quamvis ipse dominus pro parte ratum habere non potest. ~Dig.
136  46,  2 |      tutelae actio. si non habuerit ratum, licet tutelae egisset,
137  46,  2 |           novandi animo, ego postea ratum habuero, novo obligationem. ~
138  46,  3 |            vero procuratori solvam, ratum autem habeat dominus quod
139  46,  3 |             3.13 ~Iulianus 54 Dig. ~Ratum autem habere dominus debet,
140  46,  3 |           quis ita solvat, ut, nisi ratum habeatur, condicat: si dominus
141  46,  3 |         solvisses iussu eius vel is ratum habuisset, non liberari,
142  46,  3 |       condicere socero potest, nisi ratum filia habuisset. et propemodum
143  46,  3 |           ait iulianus, cum dominus ratum habuerit, tunc liberari.
144  46,  3 |            antequam dominus haberet ratum, an condici ex ea causa
145  46,  3 |       liberetur an vero cum dominus ratum habuisset: priore casu confestim
146  46,  3 |           condictionem, cum dominus ratum habuisset, posteriore tunc
147  46,  3 |           condictionem, cum dominus ratum non habuisset. ~Dig. 46.
148  46,  3 |         adrogandum se dederit, sive ratum habuit pater, rata solutio
149  46,  3 |      procuratori datum, antequam is ratum haberet, interim alteri
150  46,  3 |          meis acceperis, deinde ego ratum non habuero et mox agere
151  46,  3 |             gestorum actio eo, quod ratum non habui: et per hoc debitor
152  46,  3 |        liberari fideiussor poterit, ratum habuit, tamen quia fideiussor,
153  46,  3 |           postea autem rescierit et ratum habuerit, confirmatur solutio
154  46,  3 |          momenti est: et contra, si ratum non habuerit, quod acceptum
155  46,  3 |            est, si pendente iudicio ratum habuit, absolvi oportet
156  46,  3 |        illum, cum quo actum est, si ratum non habuit, condemnari. ~
157  46,  3 |             ea exspectandum est, ut ratum habeat. ~Dig. 46.3.88 ~Scaevola
158  46,  3 |             solveretur, nec solutum ratum habuit, non esse liberatum. ~
159  46,  5 |           iudicium interponuntur ut ratum fiat, ut iudicatum solvi
160  46,  7 |      universorum bonorum. sed et si ratum fuerit habitum, procurator
161  46,  7 |         nisi fuerit ei mandatum vel ratum habitum: quod enim eis agere
162  46,  8 |            conveniri non posset, si ratum habuisset, committi stipulationem
163  46,  8 |             eius qui stipulatus est ratum haberi quod gestum est. ~
164  46,  8 |      procuratoris actum minor annis ratum habuerit. et ideo ita cavendum
165  46,  8 |   confugisset. quod si dominus, qui ratum non habuit, pecuniam exegerit,
166  46,  8 |         Respondit non tantum verbis ratum haberi posse, sed etiam
167  46,  8 |         venientesque ab eo personae ratum non habuerunt, quod procurator
168  46,  8 |  extenderetur. ex quo autem dominus ratum non habuerit, committi videtur
169  46,  8 |           quid ergo, si, quod primo ratum non habuit, postea habebit
170  46,  8 |          non habuit, postea habebit ratum? nihilo magis proficere
171  46,  8 |           id, quod primo non habuit ratum, actionem salvam habere
172  46,  8 |         stipulatione poterit, ac si ratum habere se postea non dixisset.
173  46,  8 |             procuratorem potest, ut ratum habeat dominus, ut possit
174  46,  8 |        indebitum solutum sit, si is ratum habeat, an vero procuratori
175  46,  8 |         condicendum sit, si dominus ratum non habeat. ~Dig. 46.8.16.
176  46,  8 |            unus ex heredibus domini ratum habeat, alter non habeat,
177  46,  8 |    stipulatio pro ea parte, pro qua ratum non habebitur, quia in id
178  46,  8 |           si ipse dominus pro parte ratum habuerit, pro parte non
179  46,  8 |        exegisset, dici potest, sive ratum dominus habuisset sive non
180  46,  8 |         nihil stipulatoris interest ratum haberi: adficietur ergo
181  46,  8 |           tamen est, ut, si dominus ratum non habuerit, fideiussores
182  46,  8 |  fideiussores teneantur, si dominus ratum non habuerit. ~Dig. 46.8.
183  46,  8 |             committetur, nisi heres ratum habuerit, utique si debita
184  46,  8 | comprehensum fuerit " lucium titium ratum habiturum?",cum id aperte
185  46,  8 |          petitio persecutio sit, et ratum habituros omnes, ad quos
186  46,  8 |       petisset vel furere coeperit, ratum haberi possit, videamus:
187  46,  8 |       haberi debet, ac si tunc, cum ratum habeat, per eum bonorum
188  46,  8 |          petat, frustra his casibus ratum habetur. sed illud consequens
189  46,  8 |            paeniteat illum petisse, ratum haberi non posse, quod utique
190  46,  8 |            eam cavit: ea prius quam ratum haberet, mortua est. negavit
191  46,  8 | stipulationem, quia et si verum sit ratum eam non habuisse, nihil
192  47,  2 |          falsus procurator accepit, ratum habeat, ipse quidem titius
193  47,  2 |             si pecunia fuit debita, ratum habente titio furti actio
194  47,  2 |         creditoris solvit et titius ratum habuit: non nascitur ei
195  48,  20|             quoque testamentum eius ratum est. idem est et si appellatio
196  49,  5 |            alienum gerunt, quod mox ratum habetur. ~Dig. 49.5.1.1 ~
197  50,  2 |          quod gestum est non habuit ratum, muneribus civilibus pro
198  50,  17|          fit vel dicitur, non prius ratum est, quam si perseverantia
199  50,  17|            creditur. sed et si quis ratum habuerit quod gestum est,
200  50,  17|         officium eius non pertinet, ratum non est. ~Dig. 50.17.171 ~
201  50,  17|      testamento iuberentur, neutrum ratum est. ~Dig. 50.17.188.1 ~