Caput

1502 V   |           promissis suis ad patres, et per prophetas in populo israelitico. Quemadmodum
1503 V   |                   per eum data sunt, antea prophetavit in promissis suis ad patres,
1504 VI  |              mediatione. Quamvis dicitur a prophetis quod viderunt Dominum, planum
1505 V   |                    coniunctas]; deinde [ei proponit] vocabula ut discat syllabatim
1506 VII |                  tempore opportuno largiri proposuerat, per hominem Iesum Christum
1507     | proprio
1508 IV  |                    qui invitatus ad coenam proprios pedes impedit ne ambulet.~
1509 VII |                    in omnes eius posteros; proptereaque quod isti magis confortarunt
1510 VII |                 progenie, qui ratione suae prosperitatis, debita sui patris solvere
1511 VII |                 per hominem Iesum Christum protulit, quemadmodum dixit Paulus
1512 X   |                  lucrum aequale ex ambobus provenit, hoc est a Deo qui ea ita
1513 VI  |                  devorant ac destruunt, si proximae fiant, vel si una in alteram
1514 VII |                    despiciendo amorem erga proximos, et contemptui habendo honorem
1515 XI  |                  oratione, quomodo non nos pudet et erubescimus, et in timorem
1516 V   |                  opus melis, et turturibus pudicitia. Nullum quidem ex his generibus
1517 V   |               quemadmodum et nos, postquam puer didicerit Aleph, Beth, scribimus
1518 IV  |               nostri. Elevati enim sunt ex puerili regimine; digni ipsi quoque
1519 VII |           necessitatem quam exigebat eorum pueritia. Nunc vero cum perfectnm
1520 VI  |                 cognoscere propter nostram pueritiam atque has quas diximus causas;
1521 IV  |               corporis. Similis quoque est puero cui iucundior est ficus
1522 V   |                   ad instar primae classis puerorum, pro quibus scriptum est
1523 V   |            Quemadmodum nos interdum illos [pueros] valde perturbamus, ut per
1524 V   |               progressione; sicut et neque puerum iuvat Aleph Beth tantum
1525 VI  |                 Vel quis est qui proiiciet pugillum pulveris in mare magnum,
1526 VI  |                cera in igne, vel evanescit pugillus pulveris in aquis multis,
1527 V   |               pertinet id quod quis dicat: pulchrum esset si non proclives et
1528 V   |              priores] recitare rogabuntur, punientur, non quia non didicerunt
1529 IV  |                 sed poena incessanti a Deo punietur. Etiamsi contingat quod
1530 XI  |                     oportet honestiores et puriores esse quam reliquorum hominum,
1531 VII |                   localem. Nonnulli quidem putabant eius habitaculum esse in
1532 V   |                necessarie Dei sint, forsan putabit quis hoc esse falsum, eo
1533 IV  |                 similis tamen est fodienti puteum in terra, nec tamen quantumvis
1534 V   |                    pergamus tractare illud quaesitum; quam ob causam hucusque
1535 II  |              saepius aggreditur hanc etiam quaestionem: quare id celebramus? Cum
1536     | quale
1537 V   |                   imputatur, nec iustitia, qualescumque sui sint mores? Gallum enim
1538 V   |                   etiam ut per ea discamus quali beatitudine dignos nos fecit
1539 V   |                experietur ullam mutationem qualicumque modo. Etenim [etiam] haec
1540 V   |                 hoc caput pertinent, omnia quamtumvis breviter, dixi.~
1541 III |                    viri concubitu. Attamen quantamvis exhibeat virtutis praestantiam,
1542     | quantumcumque
1543 IX  |                   Adamus primus, molestiae quascumque ipse primus acceperit, transmissae
1544 V   |                   Sed si de hoc interroges quemcumque vationalem, invenies [eum
1545 IV  |                 qui solent nonnullis locis quemdam ex seipsis in dignitate
1546     | Quicumque
1547 VII |                      erit] veluti in portu quieto, cum eum utpote illum videbunt,
1548 X   |                 longior fit et pervenit ad quindecim horas; et deinde incipit
1549 IV  |                   solo quod se deum dicit. Quodnam vero ex hoc lucrum? Nullum
1550     | quoniam
1551     | quos
1552     | quot
1553 X   |                 festum magnum hodie ubique quotannis celebrant, hac scilicet
1554 IV  |                  Corpus autem quia non est rationale nec discernens, sed est
1555 V   |                  in gehenna, quam non esse rationalem et discernentem. Si non
1556 VII |              disciplinam et exercitationem rationalitatis nostrae in hoc mundo, participes
1557 XI  |                     Similes igitur in omni re fiamus Apostolis, doctoribus,
1558 V   |                eosque simul adhortandos ut recedant a malis et ad facienda bona
1559 V   |                quaeret ab antiquis ea quae recentiorum sunt, quia [tunc temporis]
1560 III |                unum defuit ordini naturae: receptio scilicet seminis, duplex
1561 XI  |                   organa ad eorum actionem recipiendam. Revera enim manifestatio
1562 VII |                    et scelesti poenam quam recipient, magis sentient quando a
1563 VII |                 sui patris solvere potest, recipiet eius bona, et liberabit
1564 V   |                 magistri; quando [priores] recitare rogabuntur, punientur, non
1565 V   |              sensum librorum, sed quia non recitarunt Aleph, Beth, ut ita dicam,
1566 IV  |                   tranquillitas et pax, et reconciliatio regnant in terra. Iratus
1567 IV  |                  natus est, habet erga eos reconciliationem adaequatam. Nos quoque,
1568 IV  |                   est ille qui errat a via recta et a cultu Dei veri, omneque
1569 XI  |                    enim manifestatio fidei rectae et confirmatio disciplinae
1570 V   |                 celebres atque nobiles, et rectam administrationem agendo,
1571 V   |             lectione non sollicitus; alius recubuerit et dormierit; alii vero
1572 V   |                    alios] omnes pariter id recusantes; nullus vult fieri vel etiam
1573 V   |             posterius quemadmodum et prius recusare. Haec autem omnia ideo creata
1574 VII |               perfectio omnium priorum, et redemptio omnium creaturarum visibilium
1575 II  |                potens ad omnia ea quae pro redemptione nostra in dispensatione
1576 IV  |               dispensare quae opem ferrent redemptioni nostrae atque reversioni
1577 X   |                    autem Dominus noster et Redemptor noster, Christus, et cum
1578 IV  |                    qui tempore Nativitatis Redemptoris nostri, cum gaudio magno
1579 VII |           misericordiae, ipsum mori ut nos redimamur, sicuti si quis debitor
1580 III |             Salvator est: quia per eum mox redimendi sumus a peccato, et a morte,
1581 VII |               debitor non fuit, et sic nos redimens. Insuper eo quod satis habuit
1582 IV  |             debitam: nonne postea mandante rege vero, apprehendetur et ligabitur,
1583 V   |                 duos coelos ad duos mundos regendos necessarios. Quod autem
1584 IV  |              quando quis vult ire ad aulam regiam, et cum incipit ambulare,
1585 IV  |               Elevati enim sunt ex puerili regimine; digni ipsi quoque habiti
1586 III |                 fieret huius festi in omni regione. Videmus enim alia praestantia
1587 VI  |               nostra comprehendere quatuor regiones, dicimus: videmus coelum
1588 IV  |                    ex seipsis in dignitate regis constituere ut ludant coram
1589 VII |                 hominem primum apparuerunt regnantes super naturam nostram, condemnatio
1590 X   |                  quia incipit sol vincere, regnumque eius magis se extendere.
1591 XI  |                   illa paganorum omniumque religionum, — scientia enim vera apud
1592 I   |                  satisfacere, aliis quidem relinquens loqui prout velint, ne,
1593 IV  |            deficiet et consumetur, indeque relinquetur ei mori, cum non attigerit
1594 II  |                fuerit, hoc [demonstrandum] relinquitur: quare Deus ordinavit ut
1595 V   |                  concipit. Sic non dicimus reliquas etiam animalium mutorum
1596 V   |           possibile est cogitari? Nos enim renovari postquam existentes fuimus,
1597 X   |              creavit ab initio et qui nunc renovat per hunc qui conceptus est
1598 VII |                  Sanctum qui loco olei eum replevit, Iesum scilicet de Nazareth,
1599 I   |                    cum causa et sine causa reprehendere amant; item, mandato non
1600 V   |               aestimasti. Ergo propter hoc reprehenderis et poenam accipies; propter
1601 V   |                sint mores? Gallum enim non reprehendimus quantumvis calcet; nec turturem
1602 V   |                    praedixit, et typi eius representati sunt apud antiquos. Ascendamus
1603 IX  |               fuissemus Deum genus nostrum repudiasse propter nostra delicta,
1604 IV  |                    omnes ab eo (Deo) etiam repudiati fuerant a participatione
1605 IV  |                   spe ». Vanum ac inutilem reputabant suum pro nobis laborem quamdiu
1606 IV  |                    sunt, nullum istorum ei reputabitur in acceptum quando intrabit
1607 V   |                  aequaliter; peccatum vero reputamus, quod cum quis iudicat in
1608 VIII|                 non sinunt Dominum nostrum reputari merum hominem. Haec quidem,
1609 I   |                   ne.......; .......facile reputer ab iis qui cum causa et
1610 V   |                   fuerit, quum eo quod non requiretur ab eis ratio vitae quam [
1611 IV  |                  sunt. Angeli sancti, quia respectu creationis sunt nostri socii,
1612 V   |             iustitia. Nunc vero quia potes respicere aequaliter ad utrumque quotiescumque
1613 V   |         consideremus quod si, non ad futum respiciens, illam (creationem) ad existentiam
1614 VII |               hominis ex nobis. Porro quia resurrectio ex mortuis promissa fuerat,
1615 IV  |             decreti] corruptibilitatis, et resurrectionis a mortuis, et doni immortalitatis,
1616 V   |                 sua propria, cuique homini retribuens iuxta sua opera secundum
1617 VII |                   sunt ipsi est, accipient retributionem omnium suorum operum. Denique
1618 VII |                    post quem in nullo alio revelabitur, quippe quod in eo consummata
1619 VII |                    creationis rationalibus revelari non potuit. Hoc apertum
1620 VII |                 omnes partes omnium suarum revelationum in hoc homine quem ex nobis
1621 VIII|                     quod in eo Deus Verbum revelatur, cum suo Patre et Spiritu
1622 XI  |                eorum actionem recipiendam. Revera enim manifestatio fidei
1623 IV  |                  redemptioni nostrae atque reversioni nostrae ad veritatem. Recte
1624 V   |               loquitur, meretur in nihilum reverti. Si itaque impossibile fuit
1625 IV  |                    semine David natus est, revertitur ad Deum laus ei ab omnibus
1626 VII |                  ita etiam per hominem est reviviscentia mortuorum. Et sicut per
1627 III |                  haec eius omnia in mentem revocamus, solliciti simus ea imitari
1628 I   |                totam orationem in memoriam revocent, attamen eo quod praevie
1629 IV  |                   tantum, non reapse, fuit rex. Simili modo etiam ille
1630 VII |                tironibus revelationem suam rite complebat. Nunc vero quia
1631 V   |                  quando [priores] recitare rogabuntur, punientur, non quia non
1632 II  |                    eius bona quae habemus, rogamur dicere quaenam sint haec
1633 V   |            rationalium. Et si non hoc, num rogamus fieri sicut animalia muta,
1634 I   |                 vestro non obtemperaverim. Rogans itaque auxilium precum vestrarum
1635 V   |             fuerunt, nec a Noachidis quare sabbatum non servaverunt; sed, ut
1636 V   |                   usque dum discat textum (sacrorum) bibliorum. Itaque post
1637 II  |             Nativitatis Domini nostri, sed saepius aggreditur hanc etiam quaestionem:
1638 I   |            Nativitatis gloriosae Domini et Salvatoris nostri Christi, quam dixi
1639 IV  |                   et eos habemus ut membra sana, eosque diligimus ut socios
1640 IV  |                    atque utilia ad nostram sanationem; sed contra postulassent
1641 VII |           incessanter adorabunt Trinitatem sanctam, ostendentes suum erga Deum
1642 III |          celebrando memoriam omnium patrum sanctorum atque illorum qui martyres
1643 VI  |                 potest ». Quibus nos docet Sanctus Paulus quod antiqui nunquam
1644 IV  |                   confirmasset, ex clamore sanguinis Abel, et ex translatione
1645 IV  |                 igitur eis tanquam membris sanis creationis, perseverantibus
1646 V   |              creationis congregavit Factor sapiens in uno animali, homine rationali,
1647 V   |                 dixi. Videtur quod admodum sapienter hoc tempore factus fuit [
1648 V   |                  Itaque contemplemur illam sapientiam ineffabilem, quomodo ab
1649 V   |               magis decebat Dominum omnium sapientissimum atque optimum in sua administratione,
1650 XI  |                incepit superare errorem et Satanam, et nunquam deficiet; cuius,
1651 IV  |                    Idola muta adorabantur; Satanas colobatur; gaudebant genii
1652 I   |                    esse, voluntati vestrae satisfacere, aliis quidem relinquens
1653 III |                   genus seminet quis super saxum, vel demittat in fornacem
1654 IV  |                    praecepta, non ex eius (sc. Christi) parte hoc fit;
1655 XI  |                  malorum nobismetipsis, et scandalum omnibus qui nos vident;
1656 V   |            quominus accederent ad patranda scelera; sicuti quidem discimus
1657 VII |                    iucunditates bonorum et scelesti poenam quam recipient, magis
1658 V   |             antiquos, infligendo poenam in scelestos et peccatores; et familiares
1659 VII |                 divina ante omnia saecula; schema quidem suae oeconomiae nobis
1660 V   |                nempe [ens creatus] aliquid sciat qum ab alio acceperit vel
1661 V   |               hucusque hunc (adventum) non sciebat? Vel, si scientiam eius
1662 V   |                    ab initio fuit bonus et sciens et poteas, nihil quidem
1663 V   |              nostras ordinate administrare scimus, agentes cum filiis atque
1664 V   |                   vel etiam sicut sol, qui scipsum non cognoscit etsi bene
1665 I   |                rerum in ipsa disputatione. Sciunt enim sapientia et intellectus
1666 VII |                  antiquis revelabatur, non sciverunt discere illam divinitatis
1667 V   |                 codicem ipsum tradimus eis scribendum. Postquam natum nostra sic
1668 XI  |                   sit super peccatorem qui scripsit. Amen. ~ ~
1669 V   |                 eum) scribere exemplar (S. Script.), usque dum discat textum (
1670 I   |                 qui quocumque modo in haec scripta inciderint, ne ullo modo
1671 V   |                  eisque dedit varias leges scriptas; quemadmodum et nos quum
1672 I   |                     Mihi enim mandastis ut scriptis etiam traderem illam quippe
1673 IX  |               Davidis et Abraham vocatur a Scripturis, siquidem ex eorum semine
1674 V   |                    fecerunt voluntatem, tu sectatus es cupidines tuas, cum quod
1675 III |                 eorum formationis alia non secuta sunt, merito non celebramus
1676 VII |                    veniat, vel surgat, vel sedeat, vel aliud huiusmodi [faciat];
1677 III |                      De fructu ventris tui sedere faciam super thronum tuum »;
1678 IV  |                 nonnullis locis quemdam ex seipsis in dignitate regis constituere
1679 VII |                   magis confortarunt super seipsos iudicium mortis per inventiones
1680 III |               credibile est quod terra non seminata producat, quam quod dent
1681 III |                   si aliquod seminum genus seminet quis super saxum, vel demittat
1682 III |                 naturae: receptio scilicet seminis, duplex vero adfuit impedimentum
1683 III |           miraculum est magnum, si aliquod seminum genus seminet quis super
1684     | semper
1685 V   |                 Aleph Beth tantum usque ad senectutem studere. Illis igitur antiquis
1686 III |             mulierum, et a pueris usque ad senes. Quaeritur autem: numquid
1687 V   |                    in splendida luce solis sensibilis. Videamus quid sibi eligat:
1688 V   |            existunt creaturae non viventes sensibusque non praeditae. Sed Deo non
1689 III |                   non crescens moderate et sensim continuo temporis successu,
1690 III |                  enim viva fuit de vivo et sensitiva de sensitivo; Adam vero
1691 III |                    de vivo et sensitiva de sensitivo; Adam vero vivus et rationalis
1692 III |                vero vivus et rationalis et sensitivus, [factus est] de terra quae
1693 IV  |                    hominibus ». His tribus sententiis indicata sunt compendiose
1694 VII |               poenam quam recipient, magis sentient quando a visibili sicut
1695 VII |              compositionem dissolveret, et separaret eius animam ab eius corpore.
1696 V   |                 Aleph, Beth [i. e. literas separatas], deinde a b c d [i. e.
1697 III |              Christus est: quia huic operi separatus fuit atque electus. Ipse
1698 V   |                alii vero collocuti fuerint sermone vano iocorum inanium, quod
1699 I   |               solam fiduciam habeo in meis sermonibus — et hoc ab intima procedit
1700 III |              participes fieri bonorum quae servantur pro illis qui recte credunt,
1701 V   |               Noachidis quare sabbatum non servaverunt; sed, ut dicam breviter,
1702 V   |            nequitiam, eorumque opera mala. Servavit autem Noe et illos qui cum
1703 IV  |              eramus contra eos, nos utpote servi zelotae sui Domini, suique
1704 VII |                   oppressione debiti atque servitutis: sic etiam postquam Adam
1705 IV  |                     et hic lunam, et alius sidera, et alius aliquid aliud,
1706 I   |                    multum adiuvat accipere signa et indicia quae sunt in
1707 III |                  quae hanc [novitatem rei] significabant, sed aurum, et myrrham,
1708 III |                    omni vi sua. Myrrha: ad significandum quod per mortem suam vincat
1709 V   |                    intelligat sensum atque significationem illius quod praevie [pronuntiare
1710 I   |                 attentum teneant, facile a signo ad signum et ab indicio
1711 I   |                 teneant, facile a signo ad signum et ab indicio ad indicium
1712 VII |             eiusdem nostrae naturae, nobis similem vidissemus mori, resurgere,
1713 VII |                  quod quotiescumque in his similibus Deus illis antiquis revelabatur,
1714 I   |                   Dei vivi. Sed dum in his similibusque cogitationibus morabar,
1715 X   |                    Quod ex convenientia et similitudine operum [divinorum] dicimus.
1716 V   |                     cur nos non creavit ad similitudinem angelorum? Ecce illi etiam
1717 II  |              homine], ut notum sit hominem simplicem non potuisse nos redimere,
1718 VI  |                    quia ille est infinitus simulque incircumscriptus. Et si
1719 I   |              quaenam sint ipsius tractatus singula capita. Quod si ita fiat,
1720 I   |                  dicere quae postulat ordo singularum rerum in ipsa disputatione.
1721 III |          commutatione.~Nec ecclesia sancta singulis annis commemorationem facit
1722 III |              martyres fuerunt pro Christo, singuloram in suo ordine.~Nos igitur
1723 IV  |               ornamentum, impedit insuper, singulorum [oculorum et linguae] propriam
1724 VIII|                 videndum praebet: quae non sinunt Dominum nostrum reputari
1725 III |             praestantem, quod virgo gignat siue viri concubitu. Attamen
1726 IV  |            respectu creationis sunt nostri socii, cum viderint nos cecidisse
1727 XI  |            acceptabilis. Curam habeamus de sociis nostris et fratribus nostris
1728 V   |                propter suam malam adversus socium voluntatem, vel propter
1729 VIII|                 Haec quidem, cum dicuntur, sola sufficiunt ostendere magnitudinem
1730 IV  |                viderit homines otiosos qui solent nonnullis locis quemdam
1731 IV  |                    qui solus est Deus, cui soli debetur adoratio ab omnibus
1732 V   |               nihilo coarctatur. Dei autem solius sunt haec omnia, quod omnes
1733 VII |                atque adhortaretur amare et sollicitos esse de iustitia quae talem
1734 IV  |               curam, etiamque amplificamus sollicitudinem nostram de eorum utilitate,
1735 V   |                bibere, do sua lectione non sollicitus; alius recubuerit et dormierit;
1736 XI  |                scientia enim vera apud nos solos invenitur, — ita nostros
1737 VIII|              coelos, nisi in eo fuit Deus. Solutionem enim mortis Ipse solus potuit
1738 IV  |                daemonibus et a diabolo, et solutionis [a lege] mortis, et abrogationis [
1739 VII |                    ut per eius innocentiam solvatur debitum nostrum; et nos
1740 VIII|             simplex (Ψιλὸς ἀνθρωπος)~Solvemus exinde dubitationem multorum
1741 VII |                  nobis mortis iudicium, et solveret ac aboleret peccatum, et
1742 IV  |           colluctationem incessantem, quam solvit Dominus noster Christus,
1743 IV  |                    eum qui subiecit eam in spe ». Vanum ac inutilem reputabant
1744 III |               possidemus, non aeque utimur speciebus luti et aeris; Deo autem
1745 III |                   igitur propter novitatem speciei nativitatis eius, quae sine
1746 IX  |                 instantium, credimus atque speramus omnes nos, participes futuros
1747 I   |            accesserim dicere aut scribere, sperans me infirmum posse in hoc
1748 V   |                    non cognoscit etsi bene splendeat. Etenim ex eo quod, si velimus,
1749 V   |                    videt nec delectatur in splendida luce solis sensibilis. Videamus
1750 VI  |                    Illum qui habitat lucem splendidam quem nullus hominum vidit,
1751 I   |            manifestant suarum cogitationum splendores. Faciam igitur divisionem
1752 X   |         cogitationes nostras tenebant, cum spoliati atque nudati eramus etiam
1753 IV  |                    expectationem; tum vero spreverunt atque contemptui habuerunt
1754 V   |                sine aliqua experientia, et stabilitas in iisdem sine quacumque
1755 V   |                  experientia, et in iisdem stabilitatem quocumque tempore quod in
1756 IV  |                    eodem modo ac illum qui stat infra solem et claudit oculos
1757 II  |               quaeritur [ut et hoc] aliud [statuamus]: quod nempe sine alicuius
1758 III |                    quod scilicet e muliere sterili vetulaque filius natus sit.
1759 V   |                studio et exierit ludere in sterquiliniis; et alius inceperit comedere
1760 VII |              Satanae *********** accipiens stipendium operum suorum, et ut per
1761 V   |                    ea omnia congregavit et strinxit in uno homine qui ex his
1762 IV  |                  nunc vero] quemadmodum ii student magis placere universi mundi
1763 V   |                 tantum usque ad senectutem studere. Illis igitur antiquis non
1764 V   |                   unus ex eis destiterit a studio et exierit ludere in sterquiliniis;
1765 V   |                 ita dicam, perinde ac sui [studiosiores] condiscipuli. Sic etiam
1766 III |            participat. Si igitur haec sunt stupenda, et aliud altero mirabilius, [
1767 IV  |                     sed nomine non proprio suadentibus daemonibus appellati sunt,
1768     | suas
1769 V   |                   quia cum fundamentum non subiecerit, contendit tectum imponere.
1770 IV  |                  se conversionis, eos sibi subiecisset, sicut scriptum est: « Vanitati
1771 IV  |                sponte, sed propter eum qui subiecit eam in spe ». Vanum ac inutilem
1772 IV  |                    Vanitati quidem creatum subiecta est, non sua sponte, sed
1773 VII |                mortem qui peccato non erat subiectus, [nos, inquam] qui scilicet,
1774 III |                successu, sed in ictu oculi subito exsurgens, perfectamque
1775 XI  |                   invisibiles imperio eius subiugati sint. Ei quidem omne genu
1776 III |               propter eius perfectam atque sublimem vitam, et eius mortem quae
1777 VIII|                  nec iustos ad altitudines sublimes elevari, si homo simplex
1778 V   |                    conderet et nobis daret subsistentiam. Quod bonus sit (Deus) cognoscitur.
1779 X   |              calore et frigore, non potest subsistere ratio nostra vitae hic,
1780 XI  |             terrestrium, et eorum qui sunt subter terram. Quemadmodum, [igitur]
1781 III |                   sensim continuo temporis successu, sed in ictu oculi subito
1782 V   |            syllabarum, non habet scientiam sufficientem ad intelligendum sensum
1783 VIII|                 quidem, cum dicuntur, sola sufficiunt ostendere magnitudinem eius,
1784 IV  |                  servi zelotae sui Domini, suique benefactoris ministri atque
1785     | sum
1786 VIII|                 institutio Testamenti novi sumpserat exordium, necesse fuit illos
1787 VIII|                     causasque propter quas sumpta fuerit, nobis occurrunt
1788 VII |                propter hoc necessaria fuit sumptio? hominis ex nobis. Porro
1789 II  |                postulabant hominis e nobis sumptionem, occurrit aliud: si propter
1790 VII |                   videbant eius opera quae superabant naturam, et audiebant verba
1791 IV  |                    solliciti sint, quodque superent attractionem ad visibilia.
1792 IX  |                   delicta, nec ullam nobis superesse spem; itaque Deo, cuius
1793 V   |             sensibus non praeditarum, quid superest nobis, nisi ut gratias Deo
1794 IV  |              operis manuum suarum, adorant supreme Deum, nostri ipsorumque
1795 IV  |         essentialiter altissimus maximeque supremus, facior omnium atque benefactor;
1796 VII |                  quis eat, vel veniat, vel surgat, vel sedeat, vel aliud huiusmodi [
1797 V   |                  scit quod ad gradum (Dei) surgere petit; et hoc meretur poenam
1798 IV  |                  daemones; cadit diabolus; surgunt homines; placent suo Creatori
1799 V   |                  ignorat se nos ex mortuis suscitaturam, ex eo quod nos iam resurgere
1800 V   |                 autem novisse ab initio se suscitaturum Dominum nostrum Christum,
1801 III |            demittat in fornacem ignis, vel suspendat in aqua vel in aere, et
1802 IV  |                    quibus quoddam amuletum suspenderetur ad eorum ornatum; quod cum
1803 VII |                     universus mundus ab eo sustentatur, et est in eo sicut granulum
1804 IV  |              propter spem rerum venturarum sustinebant quocumque modo in suo pro
1805 V   |                   disciplina enunciationis syllabarum, non habet scientiam sufficientem
1806 IV  |                cultus idolorum, et prorsus tabuisse in servitio daemonum, et
1807 VII |           sollicitos esse de iustitia quae talem habet vim, ut cum in uno
1808 V   |                    impossibile fuit nos in tali gradu constitui, numquid
1809     | tam
1810     | tamquam
1811 VII |           transgrediamur praecepta Dei; Si tantam iniuriam faciebat inobedientia,
1812 IV  |               immortalibus contraria sunt, tanto operatio corporis opponitur
1813 II  |               tamen non est contenta illud tantummodo discere quod hoc sit festum
1814 V   |                  non subiecerit, contendit tectum imponere. Si igitur nos
1815 V   |                  et secundum vires nostras temperare, non agendo secundum praescientiam
1816 VII |                nubes, lapidesque, et ligna templi, et arca, et lamina aurea.
1817 III |       manifestandum quod hic qui natus est templum sit Dei, in quo futurum
1818 V   |                     et propter suum lucrum temporaneum vel propter suam malam adversus
1819 VII |                   petiebat, et necessitati temporariae volebat opitulari, per partem
1820 VII |       generationibus, collegit, novissimis temporibus, omnes partes omnium suarum
1821 I   |                 evenit, si animum attentum teneant, facile a signo ad signum
1822 X   |              idolorum cogitationes nostras tenebant, cum spoliati atque nudati
1823 X   |              dissipat ab animabus nostris. Tenebrae erroris adorationis idolorum
1824 X   |                errare, tum expulit a nobis tenebras adorationis idolorum, et
1825 V   |                 qui animalibus mutis locum tenet animae; quemadmodum et nos,
1826 IV  |                  attrahitur et eorum amore tenetur. Homo itaque habuit in seipsum
1827 VI  |                  ex parte videre, ad modum terrae et coeli, quia non est compositus,
1828 VII |              devicit, ut omnes timeamus et terreamur quominus transgrediamur
1829 IV  |                    ablactationis, ita illi terrena appetebant. Dominus autem
1830 V   |                illa quae apta erant ad eos terrendos eosque simul adhortandos
1831 V   |                    ad posteros traderetur, terrerentur ipsi quominus accederent
1832 VII |            manifestavit suam iustitiam; et terruit nos quominus patraremus
1833 VIII|                   suo cursu, et institutio Testamenti novi sumpserat exordium,
1834 V   |                 Script.), usque dum discat textum (sacrorum) bibliorum. Itaque
1835 VII |                 peccatum devicit, ut omnes timeamus et terreamur quominus transgrediamur
1836 V   |             quantam curam habet de eis qui timent eum, cum post eorum etiam
1837 V   |                    occidisset, captus fuit timore magno, seipsum deflens,
1838 XI  |                pudet et erubescimus, et in timorem magnum atque tremorem non
1839 VII |                  partem quamdam creationis tironibus revelationem suam rite complebat.
1840 I   |              praevie didicerunt numerum et titulum omnium capitum, poterunt
1841     | tot
1842 IX  |                   a mortuis resurrectione, toti generi nostro transmissam
1843 V   |                  dicimus poena dignam quod toties foetum concipiat; nec beatam
1844 IV  |                propriam operationem utilem totiusque operationem corporis. Similis
1845 V   |                   eos modo sic modo alitor tractandi: sic etiam Deus, noster
1846 V   |                fuerint.~Nunc vero pergamus tractare illud quaesitum; quam ob
1847 I   |                   me infirmum posse in hoc tractatu omnia quae sunt magistri
1848 V   |             insufficientem quis dicat hunc tractatum, si tamen diligenter illum
1849 I   |                discant quaenam sint ipsius tractatus singula capita. Quod si
1850 VII |           patraremus nefaria et mala morti tradens illum qui debitor non fuit,
1851 V   |                     et propter hanc causam tradentur in gehennam ad poenam incessantem.
1852 I   |                mandastis ut scriptis etiam traderem illam quippe causam Nativitatis
1853 V   |                  cum haec fama ad posteros traderetur, terrerentur ipsi quominus
1854 XI  |                   obnixi sunt, et morti se tradiderunt pro nobis, quia vita nostra
1855 V   |                    et deinde codicem ipsum tradimus eis scribendum. Postquam
1856 IX  |               venerunt], omnibus hominibus tradita sunt, viris simul et mulieribus,
1857 VII |                    pro illis qui servituti traditi sunt, et liberet eos, ecce
1858 VII |             etiamque liberi eius servituti traduntur; si vero oriatur quis de
1859 IV  |                  iuxta voluntatem eius; et tranquillitas et pax, et reconciliatio
1860 VII |               possidebunt consolationem et tranquillitatem; et eorum mens quae Deum
1861 IV  |                 digni fient felicitate non transeunte quae erit in mundo novo
1862 V   |                    suis manere, potiusquam transformari in camelum, verbi gratia,
1863 VII |             timeamus et terreamur quominus transgrediamur praecepta Dei; Si tantam
1864 I   |             praecepti violator consiliique transgressor a viris habear qui nihil
1865 IX  |               atque praeceptorum divinorum transgressores, et contemptores electionis
1866 VII |                    auscultavit diabolum et transgressus est mandatum divinum, et
1867 VI  |                magni, nec quis potest enim transire absque auxilio navis aut
1868 IV  |              clamore sanguinis Abel, et ex translatione Henoch, et ex ascensione
1869 IX  |          quascumque ipse primus acceperit, transmissae atque extensae sunt ad nos
1870 IX  |          resurrectione, toti generi nostro transmissam esse, omnesque nos simul
1871 VII |                   quoddam sese extendit et transmissum fuit in omnes eius posteros;
1872 I   |                   Interpretem; quod quidem tremo facere, ne.......; .......
1873 XI  |                    in timorem magnum atque tremorem non incidimus, nosmetipsos
1874 VII |                  quo incessanter adorabunt Trinitatem sanctam, ostendentes suum
1875 VII |                potest. Et [didicimus] quia tripliciter in personis existit esse
1876 III |                    quod dent fructum grana tritici quae in fornacem ignis cadunt,
1877     | tu
1878     | tuas
1879     | tui
1880     | tuis
1881     | tuo
1882 V   |       reprehendimus quantumvis calcet; nec turturem laudamus quod non coeat
1883 V   |                sicut apibus opus melis, et turturibus pudicitia. Nullum quidem
1884 I   |                   dedisti utile consilium, tuumque iucundum mandatum, O electe
1885     | tuus
1886 V   |                  de eo tamen praedixit, et typi eius representati sunt apud
1887 IV  |          quemadmodum infantulus attrahitur ubere tempore ablactationis, ita
1888 V   |            exaudiat eorum vocem, et exigat ultionem de eorum afflictoribus,
1889 I   |             prototypum suum, et tanquam ab umbra ad corpus quo iacta est.
1890 V   |                discipulus quem vult docere unamquamvis artem quam ipse callet,
1891 IV  |             dispersione cultus idolorum et unanimiter revertuntur a servitio malorum
1892 III |            aliorumque huiusmodi. Et quidem unaquaeque harum altera dignior est
1893 III |                    quippe quod oleo legali uncti fuerint omnes principes,
1894     | unde
1895 II  |             eiusdem disputationis.~Etiamsi unicuique apertum sit, festum quod
1896 IV  |                    Spiritus Sancti, qui in unitate agnoscuntur. Non enim dissentiebant
1897 IV  |                   ii student magis placere universi mundi Factori, ita nos incendimus
1898 VII |                   et aeque potest operari; universus mundus ab eo sustentatur,
1899     | unquam
1900 V   |                    sed, ut dicam breviter, unumquamque generationem examinabit
1901 VII |        misericordiam ineffabilem; cum enim unumquemque nostrum sine macula esse
1902 XI  |               contra, imperium se extendit usquedum omnes rationales visibiles
1903 IV  |              linguae] propriam operationem utilem totiusque operationem corporis.
1904 X   |                   illa existere [tempora]. Utilitas igitur quae est nobis quando
1905 VII |               haeretici, hoc nobis nullius utilitatis fuisset; sed deos suos socios
1906 III |            limitatam possidemus, non aeque utimur speciebus luti et aeris;
1907     | utique
1908 V   |                    eum perficiendi? Vel si utramque habuit, scientiam dico et
1909     | utraque
1910 VI  |                 mare; et cum partem tantum utriuscumque vidimus, eo quod non sufficit
1911 V   |               deflens, et adstantibus suis uxoribus lugebat utpote qui illam
1912 XI  |              perveniemus ad locum quo ipsi vadunt; sed fiemus sicut caeci
1913 IV  |         subiecisset, sicut scriptum est: « Vanitati quidem creatum subiecta
1914 V   |                  collocuti fuerint sermone vano iocorum inanium, quod discere
1915 IV  |                 qui subiecit eam in spe ». Vanum ac inutilem reputabant suum
1916 V   |               aperte cognoscitur quod etsi variae sint naturae, et multiformes
1917 V   |                  hoc interroges quemcumque vationalem, invenies [eum et alios]
1918 V   |           splendeat. Etenim ex eo quod, si velimus, multis modis ignem de eo
1919 I   |              quidem relinquens loqui prout velint, ne, dum timeo verba invida
1920 V   |                  ad utrumque quotiescumque velis, est tibi tum peccatum tum
1921 V   |               ducit a parvis ad maiora? Si velit, verbi gratia, eum ad clericatum
1922 IV  |                  angelis) dicta sunt. Quid vem melius fuit omnibus populis
1923 IV  |                  Christum, O frater noster venerabilis, ad quae firmanda hodie
1924 V   |               sicut] Deus. O frater noster venerande, quantumvis insufficientem
1925 IX  |                  Itaque bona quae per eum [venerunt], omnibus hominibus tradita
1926 V   |                  et tempora quae in mentem veniant, quodque eius natum sit
1927 IX  |                   Quando hoc ostenderimus, veniemus ad illud: quare ordinavit
1928 V   |                     Dominus omnium, quando veniet iudicare atque perscrutari
1929 X   |                fructibus operum iustitiae. Venit autem Dominus noster et
1930 XI  |               audire] verbum quod dicit: « Venite benedicti Patris mei, possidete
1931 III |                 Hevae. Illic enim non fuit venter, nec vulva, nec semen, sed
1932 III |            promissum ad David: « De fructu ventris tui sedere faciam super
1933 IV  |                attamen] propter spem rerum venturarum sustinebant quocumque modo
1934 XI  |                religionum, — scientia enim vera apud nos solos invenitur, —
1935 IV  |                   interpretationem illorum verborum quae ab eis (angelis) dicta
1936 IV  |                   via recta et a cultu Dei veri, omneque etiam vitae suae
1937 IV  |                atque reversioni nostrae ad veritatem. Recte igitur eis tanquam
1938 IV  |                terrestrium omnes aeque ita versabantur ut Deum quidem non cognoscerent,
1939     | Verumtamen
1940 VII |                 hac imagine rationali quae vestitur gloria divina, et omnibus
1941 I   |            conveniens mihi esse, voluntati vestrae satisfacere, aliis quidem
1942 I   |                 ecce incumbo ad voluntatem vestram explendam. Hoc prae omnibus
1943 I   |              Rogans itaque auxilium precum vestrarum Christo acceptabilium, ecce
1944 I   |                 praeberem, eo quod mandato vestro non obtemperaverim. Rogans
1945 III |                 scilicet e muliere sterili vetulaque filius natus sit. Utrumque
1946 I   |                    indicium usque ad finem viae sine errore ambulare. Quod
1947 I   |                    qui ambulaturi sunt per viam quotcumque milliarium quam
1948 IV  |                 solem et claudit oculos ne videat, et illum qui invitatus
1949 VII |                    Dei vocatum fuisse, non videbatur res nova; nam multi ita
1950 XI  |                  nec nos, qui intus sumus, videbimur hanc, intuitu religionis
1951 V   |                   lucri accipiat, magister videbitur mente captus esse; quia
1952 VIII|             imagine omnibus suis iustis se videndum praebet: quae non sinunt
1953 V   |                Nisi enim ita factum esset, videretur nobis tot esse factores,
1954 IV  |          creationis sunt nostri socii, cum viderint nos cecidisse a sanitate
1955 VI  |            institutionem satis fuisset eum vidisse. Nunc vero quia non est
1956 VII |             nostrae naturae, nobis similem vidissemus mori, resurgere, et ipsum
1957 XI  |                  mari et in terra, omnibus viis et modis, ut nos omnes ad
1958 III |         significandum quod per mortem suam vincat mortem, et acquirat regnum
1959 X   |                    causa, quia incipit sol vincere, regnumque eius magis se
1960 VII |                   docere placuit ei, recte vinculum totius creationis sumpsit
1961 I   |            obtemperare timeo, no praecepti violator consiliique transgressor
1962 V   |            utilitatem nostram, et secundum vires nostras temperare, non agendo
1963 III |                    atque praestantem, quod virgo gignat siue viri concubitu.
1964 IX  |                  instar omnium mulierum ex viro et ex femina facta est;
1965 VI  |                  nec homines scilicet, nec virtutes invisibiles. Omne quod est
1966 V   |                Lamech qui cum involuntarie virum occidisset, captus fuit
1967 IX  |                    contemptores electionis vis nostrae discretivae, propter
1968 VI  |                 invisibiles. Omne quod est visibile, vel ex parte videtur vel
1969 VII |                    magis sentient quando a visibili sicut sunt ipsi est, accipient
1970 V   |               atque exaltavit prae omnibus visibilibus, et nos etiam adduxit atque
1971 VI  |                     Nec rursus cadit infra visionem ad modum rerum parvarum;
1972 IX  |                revelatio facta non fuerit; visumque est quod etiam opus fuit
1973 V   |            contigerit adventus Christi qui visus est adeo utilis fuisse omnibus
1974 III |                   illis qui recte credunt, vitamque gerunt iuxta exemplar fidei
1975 V   |               inquies] caecus est, et suum vitium non est valde malum. [Esto;]
1976 VII |                    debitum nostrum; et nos vivamus per eius mortem qui peccato
1977 IX  |                     ita per Christum omnes vivemus. ******************* sicut
1978 V   |                 nempe comederent quidquid [vivens] aeque ac olera, postquam
1979 V   |                  et existunt creaturae non viventes sensibusque non praeditae.
1980 I   |                nisi intuitu religionis Dei vivi. Sed dum in his similibusque
1981 VII |                   etiam per Christum omnes vivificantur ». Et « Quemadmodum propter
1982 VII |              invenitur, multos sine numero vivificat. Haec igitur fuit voluntas
1983 III |               Adami: Eva enim viva fuit de vivo et sensitiva de sensitivo;
1984 V   |                hominibus et habitare inter vivos hodie usque. Item quum corruptio
1985 V   |               lapidum absconditum, non est vivum nec sensibus praeditum,
1986 XI  |                  recte credunt atque recte vivunt. Omnibus malis obnixi sunt,
1987 III |                    de sensitivo; Adam vero vivus et rationalis et sensitivus, [
1988 X   |                inter nos, — cerealia enim [vix] incipiunt crescere, et
1989 V   |                  fuerant illi qui ante eos vixerant: quod nempe comederent quidquid [
1990 IV  |             species istorum quae ab eis di vocabantur —, nunc omnes possident
1991 V   |                  idem. Proclivitatem illud vocamus, quando quis unum facere
1992 XI  |             nosmetipsos illorum discipulos vocare, cum eorum vitam eorumque
1993 VII |                   Domini nostri Filium Dei vocatum fuisse, non videbatur res
1994 IX  |                  filius Davidis et Abraham vocatur a Scripturis, siquidem ex
1995 V   |               etiam mortem, exaudiat eorum vocem, et exigat ultionem de eorum
1996 VII |              universae creationi, proferre voluit, et doctrinam omnino perfectam
1997 Inc |                 Christi incipimus scribere volumen disputationum auctoribus
1998 V   |                    Itaque post haec omnia, volumina interpretationis ei tradit
1999 V   |                ipsi. Propterea quod quidem voluntarie contemptui habuerunt atque
2000 VII |                vivificat. Haec igitur fuit voluntas divina ante omnia saecula;
2001 VI  |           perfectam de sua natum deque sua voluntate, et nobis promisit bona
2002 XI  |                   vitam eorumque perfectas voluntates non imitemur. Similes igitur
2003 I   |           adiudicavi conveniens mihi esse, voluntati vestrae satisfacere, aliis
2004 VIII|                    iuxta praestantiam eius voluntatis. Iustificatus quidem fuit
2005 III |                  eum Deus, hunc Iesum quem vos crucifixistis ». Christus
2006 III |                  enim non fuit venter, nec vulva, nec semen, sed costa e
2007 IV  |               contra eos, nos utpote servi zelotae sui Domini, suique benefactoris