[9] DE INCOMMODIS SENECTUTIS

In primordio condicionis humane nongentis annis et amplius homines vixisse leguntur. Set paulatim vita hominis declinante, dixit Dominus ad Noe: "Non permanebit spiritus meus in homine in eternum quia caro est, eruntque dies illius centum viginti annorum." Quod intelligi potest tam de termino vite quam de spacio penitendi. Ex tunc enim rarissime leguntur homines plus vixisse, set cum magis ac magis vita recideretur humana, dictum est a psalmista: "Dies annorum nostrorum in ipsis septuaginta annis íŸÏ si, autem, in potentatibus, octoginta anni; plurimum eorum labor et dolor." "Nunc autem paucitas dierum meorum finitur brevi." "Dies nostri velocius transeunt quam a texente tela succiditur." "Homo natus de muliere, brevi vivens tempore" et cetera. Pauci nunc ad quadraginta, paucissimi ad sexaginta annos perveniunt. Si quis, autem, ad senectutem processerit, statim cor eius affligitur et capud concutitur, languet spiritus et fetet anhelitus, facies rugatur et statura curvatur, caligant oculi et vacillant articuli, nares effluunt et crines defluunt, tremit tactus et deperit actus, dentes putrescunt et aures surdescunt. Senex facile provocatur et difficile revocatur, cito credit et tarde discredit, tenax et cupidus, tristis et querulus, velox ad loquendum et tardus ad audiendum, set non tardus ad iram; laudat antiquos et spernit modernos, vituperat presens et commendat preteritum, suspirat et anxiatur, torquetur et infirmatur. Audi poetam: "Multa senem circumveniunt incommoda" et cetera. Porro nec senes contra iuvenem glorientur, nec insolescant iuvenes contra senem, quia quod sumus iste fuit, erimus quandoque quod hic est.