CAPUT X. In qua provincia sita est; descriptio quoque situs ejus.

Sita est autem in provincia, cui nomen Syriaceles, quae Majoris Syriae pars esse dignoscitur, commodissimam et amoenam habens positionem. Protenditur vallibus, agrum habens optimum et glebam uberem, rivis et Tontibus tota pene irrigua, amoenitate singularis, inter medium montium ab oriente in partes declivis occiduas; longitudinem habens quasi ad milliaria quadraginta; latitudinem vero, pro diversitate locorum, sex vel quatuor. In superiore sui parte lacum ex adjacentibus collectum fontibus habens, piscosum maxime, a fluvio qui vallem percurrit ad mare secus urbem defluens, spatio unius distans milliarii, unde rivus egreditur, qui postmodum in eumdem fluvium inferius circa urbem derivatur. Montes vero, qui eam ex latere vallant utroque, etsi sublimes sint valde, tamen dulces et perspicuas emanant aquas; et usque ad suprema culmina, in clivis et lateribus suis, agriculturae praebent habilitatem praecipuam. Quorum qui ab austro est, sicut et fluvius, qui eamdem urbem praeterlabitur, Orontes dicitur, teste Hieronymo, qui Antiochiam inter Orontem fluvium et Orontem promontorium dicit consistere; cujus pars inferius secus mare in immensam se porrigens altitudinem, nomen sibi vindicat speciale, et vulgari appellatione dicitur mons Parlier; hunc quidam Parnassum reputant, Baccho dedicatum et Apollini; quorum opinioni suffragari videtur fons Daphnidis, quem quidam Castalium reputant, juxta veterum tenorem fabularum, Musis sacrum et gymnasiis celebrem philosophorum; qui ad radices ejusdem montis, in eo loco qui dicitur Scala Boamundi, juxta urbem praedictam habere dicitur exordium. Sed a vero secus est haec opinio. Nam Aoniae regionis, quae pars est Thessaliae, Parnassum constat esse promontorium; secundum quod Naso in primo Metamorph. describit ita:

Separat Aonios Actaeis Phocis ab arvis
Terra ferax, dum terra fuit; sed tempore in illo
Pars maris, et latus subitarum campus aquarum.
Mons ibi verticibus petit arduus astra duobus,
Nomine Parnassus, superatque cacumine nubes.

Hic autem juxta Solinum, Cassius appellatur, de quo in Polyhistoris sui capitulo quadragesimo primo, sic ait: Juxta Seleuciam Cassius mons est, Antiochiae proximus; cujus e vertice vigilia noctis adhuc quarta, globus solis conspicitur, et brevi corporis circumactu, radiis caliginem dissipantibus, illinc nox, illinc dies cernitur. Sed ne te Seleuciae nomen decipiat aequivocum, noveris duas esse urbes, quarum utraque dicitur Seleucia. Prima, quae Isauriae metropolis est, quae ab Antiochia plus quam dierum quinque distat itinere; et altera quae Antiochiae proxima; vix ab ea milliaribus distat decem, juxta fauces Orontis fluminis; qui locus hodie Portus Sancti Simeonis dicitur. Fons autem supradictus, Daphnis dicitur, et Castalius, ubi fanum fuisse dicitur Apollini dedicatum, quod gentilis superstitio frequentare consueverat, ut inde reportaret oracula et super ambiguis quaestionibus responsa. Quem locum Julianus Apostata, postquam a Christo et a pietatis doctrina descrivit, dum in partibus Antiochenis moram faceret, ad Persas iturus, ut Apollinem super eo facto consuleret, adibat frequens, secundum quod Theodoritus in tricesimo primo capitulo Tripartitae historiae asserit ita: Cum igitur Julianus apud Pythonem Daphneum responsa peteret, de Parthici belli victoria; et ille de vicinitate corporis Babylae martyris eum accusaret, jussit ejus corpus auferri. Id ipsum etiam evidentius aliquantulum in decimo ecclesiasticae Historiae dicitur, hoc modo: Dedit et aliud Julianus vecordiae suae ac levitatis indicium; nam cum Daphnis, in suburbano Antiochiae juxta fontem Castalium litaret Apollini, et nulla quae quaerebat responsa reciperet; causasque silentii percunctaretur a sacerdotibus daemonis; aiunt Babylae martyris sepulcrum prope assistere, et ideo responsa non reddi. Quia licet fons praedictus dicatur Castalius, non tamen intelligendus est esse ille Castalius, qui alio nomine Pegasaeus, Caballinus et Aganippe dicitur; ille enim in praedicta esse legitur Aonia, juxta verbum Solini, quod sic se habet: Thebis Helicon locus est, Cytheron saltus, amnis Ismenus, fontes Arethusa et Hypodia, Salmace, Dirce; sed ante alios Aganippe et Hippocrene. Quos quoniam litterarum primus repertor, equestri ordinatione deprehendit, dum rimatur quaenam insideret loca, incensa est licentia poetarum, ut utrumque pariter disseminaret, et quod aperta foret alitis equi ungula; et quod potus, inspiratione faceret litteraturam. Qui vero a septentrione, verbo vulgari et consueto Montana nigra dicitur, mons videtur pinguis et uber fontibus et rivis irriguus, in silvis et pascuis multas suis habitatoribus praebens commoditates, ubi et priscis temporibus multa traduntur fuisse virorum religiosorum monasteria; et usque in praesens, Deum timentium loca plura fovet et nutrit venerabilia. Per medium autem hujus vallis, fluvius, de quo supra fecimus mentionem, fluenta deducit usque ad mare. In eum tamen montem qui ab austro est magis vicinus et proclivior, inter montem et fluvium civitas constituta est, ita ut a sublimioribus montis partibus muri sumentes initium, per devexum montis usque ad flumen deducti, maximum infra se spatium, tam de montis declivo latere quam de plano, quod a radice montis usque ad fluvium protenditur, ambientes. Clauduntur autem infra muri ambitum, mirae celsitudinis montes duo; in quorum alterius vertice, qui videtur eminentior, situm est praesidium munitissimum et insuperabile; qui duo ab invicem profundissima, sed angusta separantur valle, per quam torrens demissus a montibus, ingreditur, et urbem per mediam defluens, multas civibus praestat commoditates. Sunt praeterea in eadem civitate fontes nonnulli, inter quos praecipuus est, qui in porta Orientali est, quae dicitur Sancti Pauli; sed et fons Daphnidis, ab urbe tribus aut quatuor distans milliaribus, formulis et aquaeductu artificialiter immissus, in locis pluribus multo argumento aquas ministrat horis constitutis. Sunt autem tam qui in montibus, quam qui in devexo, quam qui in planicie ex opere solidissimo muri, densi plurimum et proportionabilem habentes altitudinem: turribus frequentibus et ad defensionem aptissimis, aequis spatiis circumsepti. In parte autem occidentali inferius, circa partes civitatis novissimas, ita moenibus et monti fit vicinus fluvius, ut pons quo transitur, portae civitatis et muro continuetur. Longitudinem autem civitatis quidam ad duo, quidam vero ad tria reputant milliaria. Distat autem a mari milliaribus decem aut duodecim.