CAPUT IX. Hostes ad mare descendunt, incendunt naves, et in via multos de nostris perimunt.

Perurgente igitur obsessos singulis diebus majore inedia et fame periculosius invalescente, affligebatur populus vehementius: unde prae angustiarum multitudine et quotidianae afflictionis pondere intermisso, quidam vitae negligentes et salutis, urbe clam egressi, per medias hostium acies, per mille discrimina, ad mare, ubi adhuc aliquot tam Graecorum quam Latinorum erant naves, descendebant, ut cibos emerent et iterum referrent in urbem venales; alii vero, ut se tantorum eximerent casibus periculorum, abibant non redituri; nullam spem habentes, quod eorum qui in urbe relicti fuerant, in melius possent procedere negotium, aut hostium saltem gladios declinare. Quod postquam Turcis compertum est, clandestinis itineribus et nocturnis causa quaerendi victus nostros ad mare descendere, et circa urbem evagari; missis nonnullis locorum habentibus peritiam, qui eis praetenderent insidias, saepissimas ex eis operati sunt strages. Et quoniam saepius eis in eo successerat facto, duo millia electorum equitum ad oram maritimam dirigunt, qui peremptis nautis et institoribus, et classe succensa, omne de caetero commerciorum genus amputarent; ut et ea praecisa negotiandi semita, omnis omnino Christianis deficeret alimonia et salutis spes intercluderetur: quod et factum est. Nam mandatum exsequentes, succensis ex parte navibus, et earum nautis, quos incautos repererant, ex plurima parte interfectis, reliquos in fugam adegerunt: quo rumore, qui a Cypro, Rhodo et aliis insulis, quique de Cilicia, Isauria et Pamphilia, et aliis maritimis regionibus gratia commerciorum solebant accedere, plurimum deterriti, jam illuc redire et merces inferre formidabant, nec audebant accedere; unde nostris, etsi nimis periculosa prius, periculosior tamen facta est conditio, rerum venalium penitus cessante commercio. Nam, dum institoribus liber per mare patebat accessus, etsi modicum erat quod per eos inferebatur, nec tanto poterat sufficere populo; tamen ad nonnullam nostris erat consolationem, et eorum aliquatenus relevabat inopiam. Hostes vero redeuntes ab ora maritima, de nostris etiam in via quosdam reperiunt, quos omnes gladiis interimunt, exceptis paucis, qui per dumos et fruteta et speluncarum latebras delitescere potuerunt; quae fama mali nuntia, nostros non minus quam ipsa famis enormitas molestavit: quoties enim suorum casum audiebant, toties eorum dolor renovabatur. Unde tot molestiis et laboris immensitate, et quotidiana suorum ruina, et infortuniorum acerbitate supra vires fatigati, jam de vita desperare; jamque minus pro sua tuitione sollicitari, minusque obedire principibus incipiebant.