CAPUT XVI. Imperator Constantinopolitanus exercitum ad partes dirigit Antiochenas; comitatum Edessanum sibi resignari postulat; obtinet postulatum; Graecis castella resignantur; rex inde Latinos educit.

Interea dominus Imperator Constantinopolitanus audiens illarum partium desolationem, unum de principibus suis, cum immensis sumptibus, et militia suorum non modica, ad praedictas partes direxerat, offerens comitissae liberisque ejus annuos certae quantitatis reditus, qui eis ad honestum sufficere possent victum in perpetuum, in recompensationem traditae sibi regionis, si praesidia quae adhuc penes se retinebat, ejus imperio vellet concedere. Spondebat enim confidenter, in immensitate divitiarum suarum spem habens, quod et illa a Turcorum incursionibus conservaret illibata, et alia quae amiserant, facile suo restitueret imperio, si ei provincia resignaretur. Adveniente igitur rege Antiochiam, causa cognita adventus imperialium nuntiorum, ipsis etiam injunctam sibi legationem aperientibus, facta est inter principes regionis illius dissensio; aliis dicentibus rem nondum in eum necessitatis articulum descendisse, ut id fieri oporteat; aliis econtra asserentibus necessarium id esse fieri, priusquam terra penitus in hostium manus tradatur. Inter has igitur deliberationis ambiguitates, cognoscens dominus rex, quod praedicta regio, in eo statu, in quo erat, diu perseverare non posset; ipsum enim ampliorem ibi moram facere, regni propria cura non patiebatur; nec ejus tot tantaeque erant vires, ut duas quindecim dierum itinere a se distantes provincias administrare posset commode, vidensque Antiochenam quae media erat provinciam, principis solatio jam per plures annos destitutam, in eam descendit sententiam, ut praemissis conditionibus, Graecis oppida quae supererant traderentur. Et licet non multum praesumeret, quod Graecorum viribus in eo statu conservari posset provincia, maluit tamen, ut eis possidentibus iste casus accideret, quam ei periclitantis populi et terrae deficientis imputaretur ruina. Pactis igitur hinc inde juxta praedictas conditiones, adhibito consensu dominae comitissae et liberorum ejus, ad placitam consonantiam redactis, praefigitur dies, quo dominus rex, cum omni militia sua in partes illas descendat, imperatoris homines in possessionem inducat, et eis universa resignet oppida. Die igitur statuta rex ex condicto assumens sibi comitem Tripolitanum, et tam suos quam Antiochenarum partium magnates, in terram comitis Edessani, Graecos secum deducens, usque Turbessel pervenit; ubi assumpta sibi domina comitissa cum liberis suis et aliis omnibus, tam Latinis quam Armenis, sexus promiscui, exire volentibus, Graecis regionem assignat. Erant autem oppida quae a nostris adhuc possidebantur Turbessel, Hamtab, Rauendel, Ranculat, Bile, Samosatum, et fortasse alia quaedam. Quibus omnibus Graecorum potestati resignatis, ipse cum universo egredi volentium populo, cum jumentis et sarcinis eorum, quae erant multae nimis (nam unusquisque cum omni domo et familia, et supellectile universa exire proposuerat) ad iter accingitur; et cum omni hujusmodi imbellis populi multitudine, et impedimentorum quantitate numerosa egredi maturat, educere volens eos sine periculo.