CAPUT XXXIV. Rex apud Antiochiam pharmacum bibit; unde in supremam deductus aegritudinem, quaerebat ad propria reverti, sed invalescente aegritudine, in itinere apud Berithum vitam finit.

Dum haec comes Tripolitanus, zelo propriae ductus injuriae procurat, rex apud Antiochiam ante ingruentem hiemem, prout consueverat, pharmaco uti volens, per manum Barac, medici Tripolitani comitis, pillulas accepit, et quas in instanti sumeret, et quas postmodum modico interjecto tempore esset accepturus: Nostri enim Orientales principes, maxime id efficientibus mulieribus, spreta nostrorum Latinorum physica et medendi modo, solis Judaeis, Samaritanis, Syris et Saracenis fidem habentes, eorum curae se subjiciunt imprudenter, et eis se commendant, physicarum rationum prorsus ignaris. Dicebantur autem praedictae pillulae veneno infectae, nec erat a vero multum dissimile; nam residuum quod regi secundo sumere mandatum fuerat, postea experimento apud Tripolim in pane infuso, cuidam datum caniculae, mortem sibi infra paucos dies propinaverunt. Ab ea igitur die, qua praedictam rex bibit medicinam, cum dysenteria febriculam incurrit, quae postea in hecticam versa est, nec ab ea, usque in diem obitus, remedium sensit, aut convalescentiam. Sentiens igitur apud se doloris instantiam et aegritudinis augmentum, ab Antiochia discedens usque Tripolim pervenit. Ubi mensibus aliquot decubuit, de die in diem exspectans remedium. Ubi autem aegritudinem cognoscens invalescere, et salutis nullam superesse fiduciam, Berythum deportatus, ecclesiarum praelatos, simul et regni principes ad se cum omni celeritate praecipit evocari; quibus in praesentia sua constitutis, fidem suam pie ac religiose articulatim aperiens, in spiritu contrito et humiliato, praesentibus pontificibus peccata confitens, carnis solutus ergastulo, animam coelis intulit, cum electis principibus, auctore Domino, coronam immarcessibilem percepturus. Obiit autem anno ab Incarnatione Domini 1162, regni ejus anno vicesimo, IV Idus Februarii, aetatis vero tricesimo tertio; liberis non exstantibus, fratre regni haerede instituto. Inde Hierosolymam cum summa reverenti et regalibus exsequiis, cum universorum gemitu et lacrymis deportatus, occurrente ei clero et universo populo civitatis, in ecclesia Dominici Sepulcri ante Calvariae locum, ubi pro salute nostra crucifixus est Dominus, honorifice inter suos praedecessores sepulturae traditus est. Tantam autem moestitiam et tot doloris intimi argumenta in nostro vel in alio regno, pro defectu alicujus principis exstitisse, nulla tradit historia; nulla praesentium hominum tenet memoria; nam exceptis civibus, in quorum urbes funus introducebatur regium, quorum luctus et dolor sine exemplo videbatur, descendebat de montibus fidelium multitudo, cum ejulatu prosequens praecedentes exsequias. Sicque a Berytensi urbe Hierosolymam diebus quasi octo continuis, non defuit lamentum juge, et luctus horis pene singulis renovatus. Dicuntur nihilominus et hostes de ejus morte doluisse; ita ut quibusdam suggerentibus Noradino, quod fines nostros ingrediens interim dum exsequiis operam daremus, terram depopularetur, dicatur respondisse: Compatiendum est, et humane indulgendum justo eorum dolori: eo quod principem amiserint, qualem reliquus hodie non habet orbis. Nos autem de operibus ejus hunc librum consummantes, oramus, ut cum piis et electis, ejus anima sancta requie perfruatur. Amen.

WILLIAM OF TYRE