CAPUT XVII. Mittuntur ad calipham qui foedus innovent; et describitur regiae domus magnificentia.

Et quoniam singularem, et saeculis nostris incognitam habet illa principis domus consuetudinem, libet diligenter adnotare, quae fida relatione eorum qui ad illum tantum principem sunt ingressi, de statu et magnificentia, et immensitate divitiarum, et gloriae multiplicitate, comperimus; non enim erit minimum profecisse, haec intellexisse diligentius. Praedictus ergo Hugo Caesariensis, et cum eo Gaufridus Fulcherii frater militiae Templi, in principio obeundae legationis, ducente soldano, Cahere ingressi, ad palatium, quod lingua eorum Cascere dicitur, ascendentes cum apparitorum numerositate maxima, qui cum gladiis et strepitu praecedebant, per angiportus, et loca luminibus egent a ducti, ad singulos introitus armatorum Aethiopum cohortes crebrae salutationis officium certatim soldano exhibentes, repererunt. Transeuntes autem primam et secundam custodiam ad quaedam diffusa et magis spatiosa loca, soli pervia et divo exposita, intromissi, deambulatoria inveniunt, columnis subnixa marmoreis, auratis laquearibus et prominentibus celata operibus, pavimento strata vario, ita ut omni suo ambitu, regiam praetenderent dignitatem; quibus tanta inerat materiae et operis elegantia, ut transeuntium etiam invitos detinerent oculos, et quadam videndi aviditate, invitante operum eximi novitate, intuentium aspectus non sinerent satiari. Erant ibi piscinae marmoreae, aquis redundantes limpidioribus; erant avium multimodarum, quas noster non novit orbis, varii garritus, formae incognitae et coloris peregrini, figurarum quantum ad nos prodigiosarum, cuique gustus juxta speciem suam, et edulium cuique varietati eorum consentaneum. Inde ad ulteriora, praeviis eunuchorum principibus, admissi, iterum aedificia tanto prioribus elegantiora inveniunt, quanto quae prius viderant vulgaribus et usitatis praestantiora videbantur. Hic quadrupedum stupenda varietas, qualem pictorum solet manus lasciva depingere; qualem solet poetica licentia mentiri, aut somniantis animus visionibus imaginari nocturnis: qualem orientis, et austri solent dioeceses ministrare; occidens autem videre nunquam, audire vero rarius consuevit. Videbatur procul dubio, quod ex iis locis, Solinus noster Polystoris sui deduxerit historiam.