| Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library |
| S. Thomas Aquinas Expositio in orationem dominicam IntraText - Concordances (Hapax - words occurring once) |
Art.
502 1| nomen cordi meo inscriptum habeo, et ideo ab eius invocatione 503 2| timere, sed etiam ad eum habere debemus dulcem et pium affectum. 504 7| potest claudere, quia modicam habes virtutem. In patria autem 505 7| fit per patientiam, quae habetur in tribulationibus. Ceterae 506 5| nisi soli Christo, qui habuit spiritum non ad mensuram, 507 6| mundi rectores tenebrarum harum. Unde et signanter dicitur 508 2| discite a me, quia mitis sum. Hebr. X, 34: rapinam bonorum 509 3| ad luctum: Psal. CXIX, 5: heu mihi, quia incolatus meus 510 3| Deus fecerit hominem sine homine, non tamen iustificat eum 511 3| laetitia. Perfecta, quia honesta: Matth. V, 48: estote perfecti, 512 2| ei; sed peccatoribus est horribile, quia nihil aliud est quaerere 513 6| vos non apprehendat nisi humana. Nam tentari humanum est, 514 6| nisi humana. Nam tentari humanum est, sed consentire diabolicum 515 7| VII, 6: sed qui consolatur humiles, consolatus est nos Deus. 516 5| peccator es, debes timere et humiliari. Aliud est quod semper vivamus 517 | iam 518 3| rationabile obsequium vestrum, ib. 2: ut probetis quae sit 519 3| maceratur: Psal. CXXV, 6: euntes ibant et flebant, quantum ad carnem; 520 6| promptus ad bonum, ut ad ieiunandum et huiusmodi. Tunc enim 521 1| diligenda. Exemplum de beato Ignatio, qui intantum nomen Christi 522 3| Cor. XV, 43: seminatur in ignobilitate, surget in gloria. Est tamen 523 6| philosophus, omnis peccans est ignorans. Psal. XXXI, 8: intellectum 524 | illam 525 2| vindicat se de iniuria sibi illata, sed reservat eam Deo. Nam 526 | illis 527 | illo 528 1| consumens est. Item lux ratione illuminationis: quia sicut lux illuminat 529 6| Iob. Et ideo Deus saepe immittit tribulationes iustis, ut 530 4| temporis. Quartum vitium est immoderata voracitas. Sunt enim aliqui 531 6| saepe peccatum. Qui enim immoratur delectationibus carnalibus, 532 5| impudicitiae, in operationem immunditiae omnis. Ergo multum est utile 533 6| bonis; sed caro aggravans impedit spiritum. Sap. IX, 15: corpus 534 7| tentatio, quia tentationes impediunt nos a bono operando: et 535 5| domino: et tu remisisti impietatem peccati mei. Non est igitur 536 3| voluntas tua, oramus ut impleamus mandata Dei. Haec autem 537 3| et nos petimus quod haec impleantur. Primum quidem quod Deus 538 3| voluntas Dei non potest impleri in vita ista, sed complebitur 539 7| quando scilicet cognoscit eum impotentem, et non posse resistere; 540 5| semetipsos tradiderunt impudicitiae, in operationem immunditiae 541 6| considerat infirma eius quem impugnare vult, et ex illa parte unde 542 4| petuntur spiritualia, quae hic inchoantur in hoc mundo, sed non perficiuntur 543 4| in nobis; quae omnia etsi inchoentur in hoc mundo, non tamen 544 6| cum in tentationes varias incideritis. Eccli. II, 1: fili, accedens 545 3| CXIX, 5: heu mihi, quia incolatus meus prolongatus est. Et 546 3| corpora glorificata, et erunt incorruptibilia et nobilissima: I Cor. XV, 547 5| ad minus veniale peccatum incurreret: I Ioan. I, 8: si dixerimus 548 4| 29: qui manducat et bibit indigne, iudicium sibi manducat 549 6| Regit autem hominem ne inducatur in tentationem per fervorem 550 6| Dico, quod Deus dicitur inducere ad malum permittendo, inquantum 551 3| unde per eius dilectionem inducimur ad luctum: Psal. CXIX, 5: 552 6| probatur virtus hominis per inductionem ad malum. Et si bene resistit, 553 5| poenae: scilicet beneficia indulgentiarum quae existenti in caritate 554 5| poenam in confessione, et per indulgentias. Circa tertium sciendum, 555 6| Angelum lucis. Deinde postquam induxit eum ad peccandum, sic alligat 556 1| faciunt ex timore. Quarto inexplicabile, quia a narratione eius 557 6| aliquod castrum, considerat infirma eius quem impugnare vult, 558 5| consilium medicorum cum aliquis infirmatur. Unde et homo cum spiritualiter 559 5| et homo cum spiritualiter infirmetur per peccatum, debet quaerere 560 3| corruptionem mortis seu infirmitatis et aliarum passionum sentiret; 561 7| resistere; sicut medicus infirmo debili non dat violentas 562 3| tua, sicut si esset unus infirmus, et vellet aliquid a medico, 563 4| locupletabitur. Quintum vitium est ingratitudo. Nam cum aliquis ex divitiis 564 3| XIX, 17: si vis ad vitam ingredi, serva mandata. Vult ergo 565 4| sanctus dat: Ezech. II, 2: ingressus est in me spiritus (...) 566 4| spiritualibus, inquantum nimis inhaeret eorum desiderium temporalibus. 567 2| XV, 26: novissime autem inimica destruetur mors. Et hoc 568 2| hoc faciet peccatoribus et inimicis suis. Et hoc erit in fine 569 4| communis est. Eccli. XXIX, 28: initium vitae hominis panis et aqua. 570 2| omnium, non vindicat se de iniuria sibi illata, sed reservat 571 5| confitebor adversum me iniustitiam meam domino: et tu remisisti 572 3| sensui suo. Prov. III, 5: ne innitaris prudentiae tuae. Nam illi 573 3| sapientia est, quod homo non innitatur sensui suo. Prov. III, 5: 574 5| offendentem. Psal. XXXIII, 15: inquire pacem. Alius est communiter 575 1| hoc enim nomen cordi meo inscriptum habeo, et ideo ab eius invocatione 576 3| Magis illo spem habebit insipiens. Quod autem homo non credat 577 6| dupliciter. Primo quia caro instigat ad malum: caro enim semper 578 6| intellectum tibi dabo, et instruam te. Hoc autem petebat David, 579 6| per lumen intellectus, quo instruit nos de agendis: quia, sicut 580 6| postquam conculcatur caro, insurgit alius, scilicet Diabolus, 581 1| Exemplum de beato Ignatio, qui intantum nomen Christi dilexit, quod 582 6| ignorans. Psal. XXXI, 8: intellectum tibi dabo, et instruam te. 583 2| quod hoc potest tripliciter intelligi. Primo quia aliquando rex 584 4| quae omnia sub nomine panis intelliguntur. Unde non docuit delicata 585 5| agunt, nec perducunt quod intendunt ad complementum. Prov. XX, 586 6| dicitur Iac. I, 13: Deus intentator malorum est: ipse autem 587 6| condelector legi Dei secundum interiorem hominem; video autem aliam 588 6| 41: vigilate et orate, ne intretis in tentationem. Diabolus 589 4| vertetur in fel aspidum intrinsecus. Divitias quas devoravit, 590 5| tota sibi dimitteretur. Invenerunt autem successores apostolorum 591 6| primum probatur homo utrum inveniatur promptus ad bonum, ut ad 592 2| tuum. Et nota quod homo inveniet omnia in solo Deo excellentius 593 6| tua magna quando promptus inveniris ad bonum. Et hoc modo Deus 594 2| quae pura et limpida non invenit, nisi cum redit ad te. Tertio 595 1| eius extrahi iussit, et inventum est habens nomen Christi 596 2| Christo: aut voluntarii, aut inviti. Cum enim voluntas Dei sit 597 1| inscriptum habeo, et ideo ab eius invocatione cessare non valeo. Quod 598 6| Iob XXXVII, 19: nos quoque involvimur tenebris. II Tim. III, 12: 599 | ipsis 600 | ipsius 601 | ipso 602 | ipsum 603 6| magis proni sunt, ut de ira, de superbia, et de aliis 604 5| XXVIII, 3: homo homini servat iram, et a Deo quaerit medelam. 605 5| contempta tamen, sed praeventa, iret ad Purgatorium, cuius poena, 606 6| ne forte tentaverit vos is qui tentat. In tentatione 607 | istam 608 | istud 609 6| studium quod deberent, ut iterato in peccata non ruant. Quod 610 | iterum 611 3| tantum, semper inveniuntur et iudicantur stulti. Prov. XXVI, 12: 612 4| manducat et bibit indigne, iudicium sibi manducat et bibit. 613 5| illud quod auferimus de iure suo. Ius autem Dei est ut 614 1| capite, cor eius extrahi iussit, et inventum est habens 615 3| creavit te sine te, non iustificabit te sine te, quia vult quod 616 3| hominem sine homine, non tamen iustificat eum sine eo. Augustinus, 617 7| nostris. Tertium bonum est iustitia et bona opera; et huic contrariatur 618 4| beatitudo quae est fames iustitiae. Nam postquam spiritualia 619 3| XCVI, 11: lux orta est iusto, et rectis corde laetitia. 620 6| aggravans impedit spiritum. Sap. IX, 15: corpus quod corrumpitur, 621 6| in tentationem per quam labamur in peccata, cum dixit: et 622 6| gratiam suam, qua sublata homo labitur in peccatum: et ideo cantamus 623 7| corde meo consolationes tuae laetificaverunt animam meam. Tertio quia 624 3| est iusto, et rectis corde laetitia. Perfecta, quia honesta: 625 1| creaturas. Unde dicitur lapis ratione firmitatis: Matth. 626 4| necessitatibus. Isai. XL, 29: qui dat lasso virtutem, et his qui non 627 6| aliquando hominem; non quod lateat eum virtus hominis, sed 628 3| est in luctu: Psal. VI, 7: lavabo per singulas noctes, idest 629 6| hoc dicitur Isai. I, 16: lavamini, mundi estote, auferte malum 630 1| ex magna tribulatione, et laverunt stolas suas in sanguine 631 1| sanguine agni. Item ibid. I, 5: lavit nos a peccatis nostris in 632 3| idest obscuritates peccati, lectum meum, idest conscientiam 633 6| meae, et captivantem me in lege peccati, quae est in membris 634 6| vester Diabolus tanquam leo rugiens circuit quaerens 635 7| praesenti est momentaneum et leve tribulationis nostrae, supra 636 7| sex aetates distinguitur, liberabit te; et in septima non tanget 637 2| VIII, 21: ipsa creatura liberabitur a corruptione. Et non solum 638 2| non solum erunt ibi omnes liberi, sed erunt reges: Apoc. 639 2| Item propter perfectissimam libertatem. Hic enim non est libertas, 640 2| quaerit extra te, quae pura et limpida non invenit, nisi cum redit 641 1| narratione eius deficiunt omnes linguae. Et ideo explicatur aliquando 642 1| nomine meo Daemonia eiicient, linguis loquentur novis, serpentes 643 1| nomen Christi in se scriptum litteris aureis. Posuerat enim super 644 4| operarius ebriosus non locupletabitur. Quintum vitium est ingratitudo. 645 3| procedit ex humilitate: unde et locus humilitatis est sapientia, 646 3| Notandum autem, quod ex modo loquendi datur nobis doctrina. Non 647 1| Daemonia eiicient, linguis loquentur novis, serpentes tollent: 648 5| et a Deo quaerit medelam. Luc. VI, 37: dimitte et dimittemini. 649 6| transfigurat se in Angelum lucis. Deinde postquam induxit 650 1| ut stercora ut Christum lucrifaciam. Per terram autem designantur 651 3| dilectionem inducimur ad luctum: Psal. CXIX, 5: heu mihi, 652 3| qua Matth. V, 5: beati qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur. 653 6| extinguere caritatem. Item per lumen intellectus, quo instruit 654 2| iustitiam quae est in eo. Isai. LX, 21: populus tuus omnes 655 2| mirabilem affluentiam. Isai. LXIV, 4: oculus non vidit, Deus, 656 6| ideo cantamus in Psalmo LXX, 9: cum defecerit virtus 657 3| sicut dicitur in Psal. LXXXVIII, 48: numquid vane constituisti 658 3| sunt amara, quae continue maceratur: Psal. CXXV, 6: euntes ibant 659 5| nostris ~Inveniuntur aliqui magnae sapientiae et fortitudinis; 660 2| spem, et adventum gloriae magni Dei. Posset autem quaeri: 661 5| desperatio ducat nos ad maiora et diversa peccata, sicut 662 2| tuus omnes iusti. Hic enim mali sunt mixti bonis; sed ibi 663 2| mixti bonis; sed ibi nullus malus erit, et nullus peccator. 664 2| voluntatem Dei subiiciendo se mandatis eius, et hoc facient iusti; 665 4| soliciti esse, dicentes: quid manducabimus, aut quid bibemus, aut quo 666 5| temporalem; sed nihilominus manet adhuc obligatus ad poenam 667 1| Unde istud nomen petimus manifestari, ut cognoscatur, et teneatur 668 1| petitur ut nomen eius in nobis manifestetur et declaretur. Est autem 669 4| 14: omnia tua sunt, de manu tua accepimus. Ideo ad removendum 670 1| unde dominus in Evangelio Marc. ult., 17: in nomine meo 671 5| sicut dicit Augustinus, est maxima. Quando ergo confiteris, 672 7| convertendo; quod est signum maximae sapientiae, quia sapientis 673 | meas 674 5| servat iram, et a Deo quaerit medelam. Luc. VI, 37: dimitte et 675 3| spiritus et anima, quae erat media inter Deum et carnem, rebellavit 676 3| praecise vult, sed de voluntate medici; alias si tantum de voluntate 677 3| sanitatem, vult etiam dietam et medicinam et huiusmodi. Deus autem 678 7| debili non dat violentas medicinas. Apoc. III, 8: ecce dedi 679 3| infirmus, et vellet aliquid a medico, non praecise vult, sed 680 5| tribulatione, sicut consilium medicorum cum aliquis infirmatur. 681 5| qui habuit spiritum non ad mensuram, et beatae virgini, quae 682 5| agitur, nullam volo fieri mentionem. Sed de aliis sanctis nulli 683 7| secundum multitudinem dolorum meorum in corde meo consolationes 684 6| homo vincit tentationem, meretur coronam; et ideo dicitur 685 5| committit, possunt huiusmodi merita, ubi necesse est, dispensare. 686 5| utilitatem Ecclesiae. Similiter meritum Christi et beatae virginis 687 1| purificationis: quia sicut ignis metalla purificat, ita Deus purificat 688 1| non posset; et cum ille minaretur sibi caput abscindere, et 689 4| quae sunt ei necessaria, ministrentur sibi a Deo. Et ideo spiritus 690 1| Est autem nomen Dei primo mirabile, quia in omnibus creaturis 691 2| populi sui. Item propter mirabilem affluentiam. Isai. LXIV, 692 1| quia in omnibus creaturis mirabilia operatur: unde dominus in 693 2| dicitur gloria Paradisi. Nec mirum: nam regnum nihil aliud 694 5| misericordia enim facit nos misereri proximo nostro. ~ 695 2| et ad omnem hominem in miseria constitutum. Cum ergo Deus 696 5| sequitur alia beatitudo: beati misericordes: misericordia enim facit 697 2| dicitur Matth. V, 4: beati mites: nam secundum primam expositionem, 698 2| Christus; cum ipse fuerit mitissimus, et tu debes esse mitis. 699 2| iusti. Hic enim mali sunt mixti bonis; sed ibi nullus malus 700 1| sancti, quia sunt continue mobiles. Augustinus: defluxi, domine, 701 4| est, quia desiderium debet moderari secundum necessitatem. Prov. 702 7| nemo potest claudere, quia modicam habes virtutem. In patria 703 6| peccandum, quando illum vel modicum avertit. Apostolus, II Cor. 704 5| Sed sciendum, quod duobus modis dimittitur. Unus est perfectorum, 705 4| rerum temporalium alios molestant et defraudant. Hoc vitium 706 7| id quod in praesenti est momentaneum et leve tribulationis nostrae, 707 4| tribue necessaria. Et hoc monuit nos vitare, dicens: panem 708 2| regnet peccatum in vestro mortali corpore: sed debet Deus 709 5| non peccaverunt, ad minus mortaliter; et haec bona fecerunt in 710 6| ne unquam obdormiam in morte: ne quando dicat inimicus 711 1| serpentes tollent: et si mortiferum quid biberint non eis nocebit. 712 3| spiritui ut nullam corruptionem mortis seu infirmitatis et aliarum 713 6| peccato. Cant. VIII, 7: aquae multae non potuerunt extinguere 714 4| aliquando aliquis habet multas divitias, et ex eis nullam 715 5| possit, satis patet. Nam multi sancti multa bona fecerunt, 716 4| sunt, fortitudinem et robur multiplicat. Hanc autem fortitudinem 717 7| Deus. Psal. XCIII: secundum multitudinem dolorum meorum in corde 718 4| quotidianum da nobis hodie ~Multoties accidit quod aliquis ex 719 5| immunditiae omnis. Ergo multum est utile quod semper speremus: 720 2| debes curare si perdis res mundanas. Item secundum tertiam expositionem, 721 1| terrestrium quantum ad mundanos, qui hoc faciunt ex amore 722 6| tentationi, servamus cor mundum, de quo Matth. V, 8: beati 723 6| detinet in peccato. Sed mundus dupliciter tentat. Primo 724 1| Quarto inexplicabile, quia a narratione eius deficiunt omnes linguae. 725 2| Deus autem ex se et sua natura est dominus omnium: et Christus 726 2| libertas, quanquam omnes naturaliter desiderent eam; sed ibi 727 4| non deficiat timore rerum necessariarum, sed credat firmiter quod 728 5| peccatum contritione, ad quid necessarius est sacerdos? Ad hoc dicendum 729 5| possunt huiusmodi merita, ubi necesse est, dispensare. Sic ergo 730 4| debet moderari secundum necessitatem. Prov. XXX, 8: divitias 731 4| fortitudo cordis, ne deficiat in necessitatibus. Isai. XL, 29: qui dat lasso 732 1| requireret ab eo ut nomen Christi negaret, respondit quod de ore eius 733 3| confidas de gratia Dei: nec negligas, sed adhibeas studium tuum: 734 6| delectationibus carnalibus, negligit spiritualia. Iac. I, 14: 735 6| malorum est: ipse autem neminem tentat. Sed tentatur homo 736 | nemo 737 | neque 738 6| peccatis resurgere. Iob XL, 12: nervi testiculorum eius perplexi 739 3| fecit hominem, sed non pro nihilo: quia, sicut dicitur in 740 5| commutatur in temporalem; sed nihilominus manet adhuc obligatus ad 741 6| dupliciter tentat. Primo per nimium et immoderatum desiderium 742 3| erunt incorruptibilia et nobilissima: I Cor. XV, 43: seminatur 743 7| si peccaveris, quid ei nocebis (...) si iuste egeris, quid 744 1| mortiferum quid biberint non eis nocebit. Secundo est amabile. Act. 745 6| pestis efficacior est ad nocendum quam familiaris inimicus. 746 5| 2: relinque proximo tuo nocenti te, et tunc deprecanti tibi 747 7| Deo, quia sicut Deo nihil nocere potest, ita nec eis, quia 748 3| 7: lavabo per singulas noctes, idest obscuritates peccati, 749 | Nonne 750 7| doctrina viri per patientiam noscitur. Et ideo spiritus sanctus 751 2| bonis desiderium tuum. Et nota quod homo inveniet omnia 752 5| Sed hanc spem abstulerunt Novatiani, qui dixerunt, quod qui 753 1| eiicient, linguis loquentur novis, serpentes tollent: et si 754 2| ideo dicitur I Cor. XV, 26: novissime autem inimica destruetur 755 | numquid 756 | nunquid 757 6| illumina oculos meos, ne unquam obdormiam in morte: ne quando dicat 758 2| hoc est quando paratus est obedire Deo, et servare omnia mandata 759 5| nihilominus manet adhuc obligatus ad poenam temporalem. Unde 760 7| facit quot tradunt mala oblivioni. Tob. III, 22: post tempestatem 761 3| per singulas noctes, idest obscuritates peccati, lectum meum, idest 762 3| Rom. XII, 1: rationabile obsequium vestrum, ib. 2: ut probetis 763 6| bonus dux exercitus qui obsidet aliquod castrum, considerat 764 6| 28: nolite timere eos qui occidunt corpus. Sic ergo patet quid 765 6| cogitationum vestrarum ab oculis meis, quiescite agere perverse. 766 6| Psal. XII, 4-5: illumina oculos meos, ne unquam obdormiam 767 2| affluentiam. Isai. LXIV, 4: oculus non vidit, Deus, absque 768 5| scilicet offensus requirat offendentem. Psal. XXXIII, 15: inquire 769 5| duo: scilicet culpa qua offenditur Deus, et poena quae debetur 770 5| dimittamus proximis nostris offensas factas nobis. Unde dicitur: 771 5| perfectorum, ut scilicet offensus requirat offendentem. Psal. 772 2| desiderent eam; sed ibi erit omnimoda libertas contra omnem servitutem. 773 1| Terra enim caliginosa est et opaca: sic etiam peccator caliginosus 774 1| peccator caliginosus et opacus est. Gen. I, 2: tenebrae 775 7| bonum est iustitia et bona opera; et huic contrariatur tentatio, 776 7| tentationes impediunt nos a bono operando: et ad hoc removendum petimus: 777 6| virtus. Unum pertinet ad bene operandum, scilicet quod bene operetur; 778 4| consumentur. Eccli. XIX, 1: operarius ebriosus non locupletabitur. 779 5| tradiderunt impudicitiae, in operationem immunditiae omnis. Ergo 780 6| operandum, scilicet quod bene operetur; aliud est quod caveat a 781 4| aut quid bibemus, aut quo operiemur? Et ideo dominus docet nos 782 5| quod non mentitur, quia non orat in persona sua, sed Ecclesiae, 783 6| Matth. XXVI, 41: vigilate et orate, ne intretis in tentationem. 784 7| exponatur, sciendum est, quod in oratione dominica continentur omnia 785 5| decipis. Nam Christus qui hanc orationem fecit, bene recordatur eius: 786 7| Compendiosa expositio totius orationis pater noster. Ut in summa 787 7| quia sapientis est malum ordinare in bonum; et hoc fit per 788 7| ad beatitudinem ad quam ordinat pax, quia per patientiam 789 3| delectabilis. Psal. XCVI, 11: lux orta est iusto, et rectis corde 790 4| habentur: simul etiam ut ostendat quod etiam temporalia providentur 791 5| autem peccatori necessarium ostenditur Dan. IV, 24, cum dicitur: 792 7| III, 8: ecce dedi coram te ostium apertum, quod nemo potest 793 6| dominus Deus vester, ut palam fiat utrum diligatis eum, 794 4| Matth. IV, 4: non in solo pane vivit homo, sed in omni 795 5| pronuntiantur. Quod autem Papa hoc possit, satis patet. 796 2| et hoc potissime erit in Paradiso, ubi nihil erit saluti hominum 797 4| temporalia, a Deo sunt. I Paral. XXIX, 14: omnia tua sunt, 798 2| tuus. Et hoc est quando paratus est obedire Deo, et servare 799 6| quaelibet caritas quantumcumque parva, potest resistere cuilibet 800 3| infirmitatis et aliarum passionum sentiret; sed ex quo spiritus 801 6| tribulationes iustis, ut dum patienter sustinent, appareat virtus 802 7| virtutes bonis utuntur, sed patientia malis; et ideo solum in 803 2| dulcis et devotus affectus ad patrem, et ad omnem hominem in 804 3| sic plorant, perveniunt ad patriam, ad quam nos perducat Deus. ~ 805 4| Prov. XXX, 8: divitias et paupertatem ne dederis mihi; sed tantum 806 7| beatitudinem ad quam ordinat pax, quia per patientiam pacem 807 5| dixerunt, quod qui semel peccabant post Baptismum, nunquam 808 6| dicit philosophus, omnis peccans est ignorans. Psal. XXXI, 809 6| unde ploret accumulet, dum peccat. Et propter hoc dicitur 810 5| sanetur. Consilium autem peccatori necessarium ostenditur Dan. 811 1| tribulos germinat; sic anima peccatoris, nisi colatur per gratiam, 812 6| tentationem ~Sunt aliqui qui licet peccaverint, tamen desiderant veniam 813 7| contrarium. Iob XXXV, 6: si peccaveris, quid ei nocebis (...) si 814 5| fecerunt, et tamen isti non peccaverunt, ad minus mortaliter; et 815 4| et statuit me super pedes meos. Est autem haec fortitudo 816 2| ponat omnes inimicos sub pedibus eius. Et ideo petimus et 817 2| inimicos tuos scabellum pedum tuorum. Et ideo sanctis 818 2| ita efficax quod oporteat penitus illam compleri, et Deus 819 2| Paradisi, non debes curare si perdis res mundanas. Item secundum 820 5| sapienter quae agunt, nec perducunt quod intendunt ad complementum. 821 3| voluntatem habemus magis peregrinari a corpore, et praesentes 822 3| honesta: Matth. V, 48: estote perfecti, sicut et pater vester caelestis 823 2| nullus peccator. Item propter perfectissimam libertatem. Hic enim non 824 2| solo Deo excellentius et perfectius omni eo quod in mundo quaeritur. 825 5| modis dimittitur. Unus est perfectorum, ut scilicet offensus requirat 826 3| et pater vester caelestis perfectus est. Sic ergo cum dicimus, 827 4| inchoantur in hoc mundo, sed non perficiuntur nisi in vita aeterna. Cum 828 4| defraudant. Hoc vitium est adeo periculosum quod est difficile bona 829 4| aliqui propter divitias perierunt. Eccl. VI, 1: est et aliud 830 6| sic alligat eum ut non permittat eum a peccatis resurgere. 831 6| dicitur inducere ad malum permittendo, inquantum scilicet propter 832 6| nervi testiculorum eius perplexi sunt. Sic ergo duo facit 833 6| est cupiditas. Secundo per persecutores et tyrannos terrendo. Iob 834 5| mentitur, quia non orat in persona sua, sed Ecclesiae, quae 835 7| desideranda sunt tria, quae pertinent ad te. Primum est quod pervenias 836 6| exigit hominis virtus. Unum pertinet ad bene operandum, scilicet 837 7| pertinent ad te. Primum est quod pervenias ad vitam aeternam; et hoc 838 2| Per hanc autem petitionem perveniemus ad beatitudinem, de qua 839 7| operatur in nobis: quia ex his pervenitur ad vitam aeternam. Quarto 840 3| meam. Et qui sic plorant, perveniunt ad patriam, ad quam nos 841 6| oculis meis, quiescite agere perverse. Et ideo, sicut supra dictum 842 6| sicut dicit Boetius, nulla pestis efficacior est ad nocendum 843 5| consilium spiritus sancti ut petamus a Deo veniam peccatorum; 844 5| tenentur omnes, ut scilicet petenti veniam tribuat. Eccli. XXVIII, 845 5| me. In quacumque ergo die petes, poteris consequi misericordiam, 846 4| per immoderatum appetitum petit ea quae statum et conditionem 847 4| in tribus praecedentibus petitionibus petuntur spiritualia, quae 848 7| confirmatio universalis omnium petitionum. Compendiosa expositio totius 849 1| est prima petitio, in qua petitur ut nomen eius in nobis manifestetur 850 6| spiritualibus vitiis. I Petr. V, 8: adversarius vester 851 1| Matth. XVI, 18: super hanc petram aedificabo Ecclesiam meam. 852 4| pluribus diebus; et isti petunt non panem quotidianum, sed 853 4| praecedentibus petitionibus petuntur spiritualia, quae hic inchoantur 854 6| agendis: quia, sicut dicit philosophus, omnis peccans est ignorans. 855 2| pietatis. Et est proprie pietas, dulcis et devotus affectus 856 2| habere debemus dulcem et pium affectum. Hic autem affectus 857 5| dicitur: consilium meum placeat tibi, rex. Peccata tua eleemosynis 858 5| beatae virgini, quae fuit plena gratiae, in qua nullum peccatum 859 3| conscientiam meam. Et qui sic plorant, perveniunt ad patriam, 860 5| ponitur ipsa petitio in plurali. Sed sciendum, quod duobus 861 4| uno die quod sufficeret pluribus diebus; et isti petunt non 862 2| voluntate Dei subiiciantur poenis. Amos V, 18: vae desiderantibus 863 6| unde et confitentur et poenitent; sed tamen non adhibent 864 6| ploret quis peccata dum poenitet, ex alia unde ploret accumulet, 865 5| misericordiam, si roges cum poenitudine peccati. Si igitur ex hac 866 2| mundi. Psal. CIX, 1: donec ponam inimicos tuos scabellum 867 2| oportet illum regnare, donec ponat omnes inimicos sub pedibus 868 7| sublimitate aeternum gloriae pondus operatur in nobis: quia 869 5| in thesauro. Unde summus pontifex, et illi quibus ipse committit, 870 2| sertum exultationis residuo populi sui. Item propter mirabilem 871 2| est in eo. Isai. LX, 21: populus tuus omnes iusti. Hic enim 872 | posse 873 4| necessaria quae perfecte possent haberi in vita praesenti. 874 5| non dimittetur tibi. Sed posses dicere: ego dicam praecedentia, 875 6| vero docet nos petere ut possimus vitare peccata, ut scilicet 876 5| pronuntiantur. Quod autem Papa hoc possit, satis patet. Nam multi 877 | postmodum 878 1| scriptum litteris aureis. Posuerat enim super cor suum hoc 879 1| aquae humiditate: nam Deus posuit terram super aquam, iuxta 880 6| sed adversus principes et potestates, adversus mundi rectores 881 4| Prov. XXIII, 21: vacantes potibus, et dantes symbola, consumentur. 882 3| scientiam et sapientiam hominis potissima sapientia est, quod homo 883 2| homines salvos fieri; et hoc potissime erit in Paradiso, ubi nihil 884 6| VIII, 7: aquae multae non potuerunt extinguere caritatem. Item 885 6| dictum est, Christus in praecedenti docuit nos petere veniam 886 5| posses dicere: ego dicam praecedentia, scilicet dimitte nobis, 887 4| est autem, quod in tribus praecedentibus petitionibus petuntur spiritualia, 888 3| vellet aliquid a medico, non praecise vult, sed de voluntate medici; 889 5| faciamus voluntatem suam, praeferendo eam voluntati nostrae. Auferimus 890 5| Auferimus ergo Deo ius suum, cum praeferimus voluntatem nostram voluntati 891 6| ad servitutem Dei (...) praepara animam tuam ad tentationem. 892 2| vidit, Deus, absque te, quae praeparasti expectantibus te. Psal. 893 4| sunt nobis necessaria ad praesens tempus. Invenitur quidem 894 4| tantum, idest necessaria ad praesentem vitam secundum conditionem 895 3| peregrinari a corpore, et praesentes esse ad Deum. Item secundum 896 7| tribulationibus, scilicet praesentis vitae, quae per sex aetates 897 7| tentationes: hic vero docet petere praeservationem a malis. Et haec petitio 898 3| vacua non fuit. Non ergo praesumas de te, sed confidas de gratia 899 5| Aliqui enim fuerunt ita praesumptuosi quod dicerent quod homo 900 3| prudentiae tuae. Nam illi qui praesumunt de sensu suo, ita quod non 901 6| quando dicat inimicus meus, praevalui adversus eum. Hoc autem 902 5| non contempta tamen, sed praeventa, iret ad Purgatorium, cuius 903 1| Sanctificetur nomen tuum ~Haec est prima petitio, in qua petitur 904 3| dignitatem in qua creatus fuit primus homo; quae tanta fuit ut 905 6| aliquantulum a proposito suo principali, quia postmodum facilius 906 6| sanguinem, sed adversus principes et potestates, adversus 907 6| boni, ut saltem in ipso principio per illud removeat eum aliquantulum 908 1| Quod audiens Traianus, et probari cupiens, servi Dei abscisso 909 6| bonum. Et hoc modo Deus probat aliquando hominem; non quod 910 6| tentationem: quoniam cum probatus fuerit, accipiet coronam 911 3| obsequium vestrum, ib. 2: ut probetis quae sit voluntas Dei bona, 912 6| virtus eorum, et in virtute proficiant. Deut. XIII, 3: tentat vos 913 3| mihi, quia incolatus meus prolongatus est. Et hoc desiderium sanctorum 914 6| homines conculcata carne magis proni sunt, ut de ira, de superbia, 915 5| quantum sonant et quantum pronuntiantur. Quod autem Papa hoc possit, 916 6| tentat. Sed tentatur homo a propria carne, a Diabolo, et a mundo. 917 2| est donum pietatis. Et est proprie pietas, dulcis et devotus 918 2| quod statim sequitur et prosequitur appetitum peccati. Apostolus, 919 7| potest, ita nec eis, quia nec prospera nec adversa; et ideo beati 920 7| pacem habemus et in tempore prospero et adverso: et ideo pacifici 921 4| ostendat quod etiam temporalia providentur nobis a Deo. Et hoc est 922 6| non. Sic ergo Deus tentat provocando ad bonum. Quantum ad secundum 923 5| requiritur ut nos dimittamus proximis nostris offensas factas 924 3| Prov. III, 5: ne innitaris prudentiae tuae. Nam illi qui praesumunt 925 6| peccatum: et ideo cantamus in Psalmo LXX, 9: cum defecerit virtus 926 1| germinat nisi tribulos et punctiones peccatorum. Gen. III, 18: 927 2| convertantur, peccatores puniantur, et mors destruatur. Nam 928 2| omnibus voluntatem suam puniendo eos, et hoc faciet peccatoribus 929 7| Nam et de malo in quantum punit, et de bono inquantum remunerat, 930 2| quaerit extra te, quae pura et limpida non invenit, 931 5| sed praeventa, iret ad Purgatorium, cuius poena, sicut dicit 932 1| meam. Item ignis ratione purificationis: quia sicut ignis metalla 933 5| quoniam rogasti me. In quacumque ergo die petes, poteris 934 7| primo desiderabile est, est quadruplex, ut dictum est. Et primum 935 7| mundi; a quibus Deus liberat quadrupliciter. Primo ne superveniat afflictio. 936 | quaecumque 937 6| fervorem caritatis: quia quaelibet caritas quantumcumque parva, 938 6| tanquam leo rugiens circuit quaerens quem devoret. Facit autem 939 2| Nam si vindicares te, non quaereres quod adveniret regnum eius. 940 2| magni Dei. Posset autem quaeri: regnum Dei semper fuit: 941 2| primo timorem, per quem quaerimus quod nomen Dei sanctificetur. 942 7| dominus, Matth. VI, 33: primum quaerite regnum Dei, quantum ad primum; 943 6| tentationem. Circa quod tria quaeruntur. Primo quid sit tentatio; 944 3| consolabuntur. Et hoc secundum quamlibet trium expositionum. Nam 945 3| a carne et sensualitate. Quandiu enim anima subiecta fuit 946 2| Hic enim non est libertas, quanquam omnes naturaliter desiderent 947 | quas 948 | quasi 949 | Quicumque 950 6| vestrarum ab oculis meis, quiescite agere perverse. Et ideo, 951 4| qui hoc habent, nunquam quiescunt. Matth. VI, 31: nolite soliciti 952 4| verbis docuit nos vitare quinque peccata quae consueverunt 953 4| ebriosus non locupletabitur. Quintum vitium est ingratitudo. 954 | quoad 955 | quoque 956 | quot 957 4| nostrum sacramentalem, qui quotidie in Ecclesia conficitur; 958 6| Apostolus, I Tim. VI, 10: radix omnium malorum est cupiditas. 959 2| mitis sum. Hebr. X, 34: rapinam bonorum vestrorum cum gaudio 960 4| panem nostrum, non alienum. Raptores enim non comedunt panem 961 7| superveniat afflictio. Sed hoc raro contingit: quoniam sancti 962 2| Deo nostro regnum. Cuius ratio est, quia omnes erunt eiusdem 963 3| servemus mandata. Rom. XII, 1: rationabile obsequium vestrum, ib. 2: 964 3| aliquem finem, vult de illa re illud pro quo facit eam. 965 3| sentire coepit, et continuam rebellionem sensualitatis ad spiritum. 966 4| divitiis superbit, et non recognoscit a Deo ea quae habet, hoc 967 5| debita nostra. Ergo omnes recognoscunt et confitentur se peccatores 968 5| hanc orationem fecit, bene recordatur eius: unde non potest decipi. 969 | recte 970 3| lux orta est iusto, et rectis corde laetitia. Perfecta, 971 6| potestates, adversus mundi rectores tenebrarum harum. Unde et 972 3| in nobis. Tunc enim est rectum cor hominis quando concordat 973 5| Peccata tua eleemosynis redime. Optimum ergo consilium 974 2| limpida non invenit, nisi cum redit ad te. Tertio modo, quia 975 2| resurrectione. Phil. III, 21 reformabit corpus humilitatis nostrae, 976 2| invenitur contra voluntatem regentis. Voluntas autem Dei est 977 2| omnes liberi, sed erunt reges: Apoc. V, 10: fecisti nos 978 6| ne derelinquas me domine. Regit autem hominem ne inducatur 979 2| tuo. Isai. VII, 7: Sion, regnabit Deus tuus. Et hoc est quando 980 2| voluntas eorum. Et ideo omnes regnabunt, quia omnium voluntas fiet, 981 2| aliquando in mundo isto regnat peccatum. Et hoc est quando 982 5| tribuat. Eccli. XXVIII, 2: relinque proximo tuo nocenti te, 983 5| spiritum sanctum: quorum remiseritis peccata, remittuntur eis; 984 5| iniustitiam meam domino: et tu remisisti impietatem peccati mei. 985 5| igitur desperandum, ex quo ad remissionem culpae sufficit contritio 986 5| apostolorum alium modum remissionis huius poenae: scilicet beneficia 987 5| debetur pro culpa. Sed culpa remittitur in contritione, quae est 988 5| quorum remiseritis peccata, remittuntur eis; et quorum retinueritis, 989 6| ipso principio per illud removeat eum aliquantulum a proposito 990 1| et Christum de eius ore removere, dixit: et si de ore abstuleris, 991 1| respondit quod de ore eius removeri non posset; et cum ille 992 7| punit, et de bono inquantum remunerat, resultat gloria Dei. Secundum 993 2| expectantibus te. Psal. CII, 5: qui replet in bonis desiderium tuum. 994 2| nihil erit saluti hominum repugnans. Matth. XIII, 41: auferentur 995 3| spiritus et anima nullam repugnantiam sentiret a carne et sensualitate. 996 5| perfectorum, ut scilicet offensus requirat offendentem. Psal. XXXIII, 997 5| impleatur; tertium est quid requiratur ex parte nostra ut impleatur. 998 1| dilexit, quod cum Traianus requireret ab eo ut nomen Christi negaret, 999 5| sciendum, quod ex parte nostra requiritur ut nos dimittamus proximis 1000 2| iniuria sibi illata, sed reservat eam Deo. Nam si vindicares 1001 2| et sertum exultationis residuo populi sui. Item propter