Capitulum XLIII.

Exemplar autem epistolae Clarevallensis abbatis in orientale Francorum regnum destinatae tale est:

Dominis et patribus karissimis, archiepiscopis, episcopis et universo clero et populo orientalis Franciae et Baioariae Bernhardus Clarevallensis vocatus abbas spiritu fortitudinishabundare. Sermo mihi ad vos de negotio Christi, in quo est utique salus vestra. Haec dico, ut excuset indignitatem personae loquentis auctoritas Domini, excuset et consideratio propriae utilitatis. Modicus quidem sum, sed non modice cupio vos in visceribus Christi Ihesu. Ea mihi nunc ratio scribendi ad vos, ea causa, ut universitatem vestram litteris audeam convenire. Agerem id libentius viva voce, si, ut voluntas non deest, suppeteret et facultas. Ecce nunc, fratres, tempus acceptabile, ecce nunc dies salutis copiosae! Commota est siquidem et contremuit terra, quia coepit Deus caeli perdere terram suam. Suam, in qua visus est et annis plus quam triginta homo cum hominibus conversatus est; suam utique, quam illustravit miraculis, quam dedicavit sanguine proprio, in qua primi resurrectionis flores apparuerunt. Et nunc peccatis nostris exigentibus crucis adversarii caput extulere sacrilegum, depopulantes in ore gladiiterram benedictam, terram promissionis. Prope est, si non fuerit qui resistat, ut in ipsam Dei viventis irruant civitatem, ut officinas nostrae redemptionis evertant, ut polluant loca sancta, agni inmaculati purpurata cruore. Ad ipsum, proh dolor! religionis Christianae sacrarium inhiant ore sacrilego lectumque ipsum invadere et conculcare conantur, in quo propter nos vita nostra obdormivit in morte. Quid facitis, viri fortes? Quid facitis, servi crucis? Itane dabitis sanctum canibus et margaritas porcis? Quam multi illic peccatores confitentes peccata cum lacrimis veniam optinuerunt, postquam parum gladiis eliminata est spurcicia paganorum! Videt hoc malignus et invidet, dentibus frendet et tabescit. Excitat vasa iniquitatissuae, ne ulla quidem iam pietatis signa aut vestigia relicturus, si quando forte, quod Deus avertat! optinere valuerit. Verum id quidem omnibus saeculis deinceps inconsolabilis dolor, quia irrecuperabile dampnum, specialiter autem generationi huic pessimae infinita confusio et obprobrium sempiternum. Quid tamen arbitramur, fratres? Numquid abbreviata est manus Domini aut impotens facta est ad salvandum, quod ad tuendam et restituendam sibi hereditatem suam exiguos vermiculos vocat? Numquid non potest mittere angelorum plus quam XII legionesaut certe tantum dicere verbo, et liberabitur terra? Omnino subest ei, cum voluerit, posse. Sed, dico vobis, temptat vos dominus Deus vester. Respicit super filios hominum, ut, si forte sit qui intelligatet requirat et doleat vicem eius. Miseratur enim populum suum Deus et lapsis graviter providet remedium salutis. Considerate, quanto ad solvendos vos artificio utitur, et obstupescite; intuemini pietatis abyssum et confidite, peccatores! Non vult mortem vestram, sed ut convertamini et vivatis, quia sic querit occasionem, non adversum vos, sed pro vobis et caetera. In quibus et circa eandem oratorum more vel ordine versatur materiam; et quod Iudei non sint occidendi, ratione probat et auctoritate. Unde est illud: Beatam dixerim generationem, quam apprehendit tam uberis indulgentiae tempus, quam invenit superstitem annus iste placabilis Dominoet vere iubileus. Diffunditur enim haec benedictio in universum mundum, et ad signum vitae convolant universi. Quia ergo fecunda est terra vestra virorum fortium et robusta noscitur iuventute referta, sicut laus est vestra in universo mundo et virtutis vestrae fama replevit orbem, accingimini et vos viriliter et felicia arma corripite! Et de Iudeis sic: 'Deus', inquit aecclesia, 'ostendit mihi super inimicos meos, ne occidas eos'. Vivi quidam apices nobis sunt, representantes iugiter dominicam passionem; et plura alia in hunc modum.