LIV.- Graves obsidentium angustiae.

Igitur a tribus ventis urbe obsessa, Auster solis nullum perflavit obsesssorem; in latere illo nihil humidum, nihil planum, quae incommoditas commoda civibus clausores exclusit, clausos absolvit. Illinc insidiae, illinc duri viatoribus occursus; cum aut egrediens Francus victualia quaereret, aut inventa [0531B] regrediens afferret. Tantus populus, tot gentes, tot millia multo indigebant pecore, multa cerere. Syria, Cylicia, Rodus, Cyprus opulentissima, quaedam insulae, quaedam regna exercitum alebant, sed parce tamen: licet Chio, Samo, Creta, Mitilena, aliisque famae minoris pene innumerabilibus insulis adjutae. Aderat imperatoris Alexii praeco, qui ad comportandas segetes terra marique populos urgebat. Coeperat cum hyeme obsidio, per quam evoluta universos hiemis pertulit horrores; aquae diluvia, nunc subita, nunc continua, tantos coeli terraeque motus; ut seluto clementorum foedere, haec ad summa surgere, illud ad ima corruere videretur. Nam quid de turbinibus, quid de ventorum rabie [0531C] dicam? Illis grassantibus, nec tentorium stabat, nec mappale, vix palatium seu turris. Durabat sub jove juxta cum plebe nobilitas, hiems neutri parcebat: tanto tamen nobilitati asperior, quanto est durior rusticus milite, laborifer delicato. Tot procellas sociabat esuries, esuriem mors: mors passim habenis laxis et homines praecurrebat, et bellorum solatia equos, rarum erat in castris stabulum, cui fames novem sublatis, decimum reliquisset. Armorum quidquid ferri erat et calybis corripuerat rubigo, clypeos dimiserant clavi et coria; hastae, sellae materies lignea, paucorum erant integrae, multorum resartae, nullorum lucidae, nonnullorum nullae: sine nervis vacabant arcus, et sine arundinibus sagittae, undique inopia, undique calamitas, undique desolatio.