XVI.- Urbs circumdatur. Tancredus primus omnium Turcam occidit, alios fugat. [0505A]

His igitur expugnatoribus Nicaeam circumdari, debellari, postremo ad deditionem cogi, Gallia certavit, Graecia adjuvit, Deus perpetravit. Sed dum novissimus, ut dixi, Raimundus comes ante portam orientalem tentoria figeret, illa enim area caeteris jam occupatis, unica vacabat: ecce per compendia montis proximi Turcus descendens exercitus, quasi urbem ab eadem porta ingressurus apparuit, festino impetu cupiens subvenire obsessis. Exoritur clamor. Comes proximus loco, primus obviat; mox caeteri duces. Pars armati, alii semiermes, ut ardor belli quemque exciverat, occurrere festinant. Tancredus spatio remotus, in equo advolat ardens quod ei vulneris [0505B] primi gloriam locus inviderit. Itaque quod abstulerat locus, reddit animus: nam absente eo, fuga et impetus nunc his, nunc illis varias spei ac metus distribuerant vices: at postquam is qui unus pro multitudine, miles pro agmine et habebatur et erat, superveniens irruit; caesa illico cervix Turca, Christi efferavit milites, effeminavit hostes. Exanimati igitur ad montes ora, ad Francos terga, ad fugam studia convertunt; animatos vero audacia comes, fuga hostium, morarum pudor, fugientibus immittit. Quod nisi montis proximi asylum refugos subito recepisset, paulo tardius sanguis barbarus Latinae cuspidis sitim imbuisset ad satietatem. Quia vero montis viciniae timor, cujus est pedibus alas addere, [0505C] subitus accessit, facile qua descendendo invasum fuerat, ascendendo evasum est, illa tantum absente anima quam Tancredus suae praeconem audaciae sub tartara miserat. Multi tamen inhonesta tergo vulnera domum reportarunt. Christicolae hilares in castra revertuntur, hi cruenta, illi recurva cuspide, alii fraxino trunca, pars hebete gladio insignes. Turci capitis spectaculum vulgo praesentatur. Tancredus per universi exercitus populos, linguas, aetates, sexus, professiones primus Turci verticis celebratur unius abscisor, et innumerabilium fugator. Quod non sine quodam futuri Tancredi praemonitorio quisquis rem diligenter attenderit, actum esse comperiet. Sane tales coelitus oblatae decuerunt virum primitiae, qui jam extunc, imo a saeculo praelectus [0505D] erat, ut omnium invictissimus bellica subire deberet, et in nullo superari discrimine