XXII.- Christiani in fugam vertuntur. Robertus comes Normanniae animos colligit.

[0509C] At vero fidelis legio communem cum his quidem habet occasum; sed non commune supplementum. Igitur lassata dum percutit, quassata dum resistit, inaminata dum rarescit, dat terga: quodque nunquam usquam ante didiscerat, in momento docta est fugere. O bellum miserabile! O fuga lugubris! O damnum in damno! O in vulnere vulnus! militaris fugae impetus pedestrem conculcat tarditatem, inque vicem densissima pedestrium hastarum silva nunc fugam impedit, nunc exstinguit: fitque vel hosti miseranda clades, cum terga sagittis horrent, illa lanceis velut torrendorum verubus affinguntur. Dum itaque non parcunt, aut qui fugant arcubus, aut qui fugantur calcaribus, refugitur in castra, minimum [0509D] tamen solatium, sed unum. Ibi denique regius sanguis Willelmides, quis, cujus stirpis, cui militet memor, verticem nudat, Normanniam exclamat, Boamundum collegam, imo confugam suum his increpat: «Eho! Boamunde, quorsum fuga? Longe Apulia, longe Hydruntum, longe spes omnis finium Latinorum: hic standum, hic nos gloriosa manet aut poena victos, aut corona victores; gloriosa, inquam, sors utraque, sed etiam eo beatior altera, quo celerius efficit beatos. Ergo agite, o juvenes, moriamur, et in media arma ruamus.» His admoniti agglomerant sese ducibus caetera juventus, morti deinceps quam fugae paratior: astant intrepidi, ceu quondam [ f., quaedam] venabula in furore operiens leo, qui modo longa quiete piger a latibulis excitus, [0510A] paulatim lucratur iras latratu, lituo, clamore, jaculis lascessitus, et tanquam non sua cujusque, sed una utriusque ab altero discurrat ad alterum quanto acrior ira accenditur leonis, tanto tepescit segnior venatoris. Pari forma dum fidelis populus crudescit, infidelis remittitur, neque ultra audet invadere, quem coeperit nil timere. Respirant igitur ambae partes, alios, ut dictum est, remorante audacia, et alios metu